Το Άρθρο 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ ορίζει: «Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα να δικασθεί η υπόθεσή του δίκαια, δημόσια και εντός εύλογης προθεσμίας, από ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο, που έχει προηγουμένως συσταθεί νομίμως. Κάθε πρόσωπο έχει τη δυνατότητα να συμβουλεύεται δικηγόρο και να του αναθέτει την υπεράσπιση και εκπροσώπησή του».
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, 28/5/2018, η αποτελεσματικότητα, η ποιότητα και η ανεξαρτησία των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης είναι μείζονος σημασίας για την εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ και για την ενίσχυση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Συμβάλλουν αποφασιστικά, τόσο στην ανάπτυξη ενός περιβάλλοντος φιλικού στις επενδύσεις, όσο και στη διατήρηση της αειφόρου ανάπτυξης.
Ο χρόνος απονομής δικαιοσύνης στην Κύπρο ξεπερνά τις 2,500 μέρες, ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι οι 8 μήνες!
Σε ό,τι αφορά μάλιστα την επίλυση εμπορικών υποθέσεων, φτάνει τις 1,100 μέρες, παράγοντας αποτρεπτικός για έναν επενδυτή, αφού με την ανασφάλεια και την αβεβαιότητα ο επενδυτικός σχεδιασμός καθίσταται αδύνατος και το επενδυτικό ενδιαφέρον μοιραία εξανεμίζεται.
Οι παράγοντες που η απονομή της Δικαιοσύνης στην Κύπρο είναι αργή οφείλονται κατά κύριο λόγο στο βαρυφορτωμένο πρόγραμμα των δικαστηρίων και την τεράστια πληθώρα υποθέσεων που έρχονται ενώπιον τους.
Σε υπόθεση που εκκρεμεί ενώπιον Επαρχιακού Δικαστηρίου για αδίκημα εξύβρισης, ήτοι ένα αδίκημα που θα ονομάζαμε ως ήσσονος σημασίας, υπάρχει ουσιαστικά ένας ισχυρισμός κάποιου ατόμου ότι κάποιο άλλο άτομο προέβη σε αυτή την πράξη και επί της ουσίας είναι ο λόγος του ενός εναντίον του άλλου, εάν και εφόσον αυτό γινόταν χωρίς την παρουσία άλλων ατόμων/μαρτύρων ή κάπου απομονωμένα και χωρίς κανένα άλλο βοηθητικό στοιχείο ενισχυτικής μαρτυρίας.
Στο σημείο όμως που έγινε η ισχυριζόμενη πράξη αυτό ήταν υπό την άμεση και ευθεία επίβλεψη αστυνομικών που ήταν παρόντες καθηκόντως, καθώς επίσης και το πλέον σημαντικό, ήταν ότι υπήρχαν εγκατεστημένες κάμερες υπό την ευθύνη μάλιστα της αστυνομίας.
Στη συγκεκριμένη μάλιστα υπόθεση υπάρχει μαρτυρία από μάρτυρα κατηγορίας που καταγράφηκε σε κατάθεση που δόθηκε στον κατά τόπο αρμόδιο αστυνομικό σταθμό, ότι αστυνομικός είδε το συμβάν και μάλιστα το σχολίασε σε αυτόν τον μάρτυρα, αλλά ο αστυνομικός που έλαβε την κατάθεση και ανακριτής της υπόθεσης αυτής ουδέποτε έλαβε κατάθεση, ούτε από τον συγκεκριμένο αστυνομικό που θα ξεκαθάριζε ενδεχομένως την αλήθεια των ισχυρισμών του μάρτυρα, αλλά ούτε και από συναδέλφους του που ήταν καθηκόντως στο σημείο.
Το πλέον σημαντικό όμως στοιχείο που ο ανακριτής παρέλειψε ηθελημένα ή όχι να ελέγξει, ήταν τις κάμερες που κατέγραφαν τα πάντα και ως ο μόνος αδιάψευστος και αντικειμενικός μάρτυρας θα φώτιζε εξ ολοκλήρου και θα διαλεύκανε μάλλον απόλυτα το αν έγινε ή όχι το ισχυριζόμενο αδίκημα.
Εν τέλει, για μια τέτοια υπόθεση που, αν τηρούνταν τα αυτονόητα, θα μπορούσε να τελειώσει πριν καν αρχίσει, καταχωρήθηκε ποινική υπόθεση ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου και μια τέτοια υπόθεση απασχολεί το Δικαστήριο και ο καθείς μπορεί να υπολογίσει πόσες τέτοιες παρόμοιες υποθέσεις απασχολούν τα Δικαστήρια μας.
Η πρώην πεθερά
Στις 22/1/2019, το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας μετά από ακροαματική διαδικασία, αθώωσε και απάλλαξε πελάτη μου, εναντίον του οποίου καταχωρήθηκε ποινική υπόθεση για υποδεέστερα τροχαία ατυχήματα, όπως είναι η οδήγηση σε μονόδρομο, αφού διαπίστωσε ότι η μόνη μάρτυρας κατηγορίας που δήθεν είδε τον κατηγορούμενο να τα διαπράττει ήταν η πρώην πεθερά του.
Η θέση της Υπεράσπισης ήταν ότι το δικαστήριο θα πρέπει να λάβει υπόψη ότι ο πελάτης μου είναι σε δικαστική διαμάχη με την πρώην σύζυγο του και είχε καταχωρήσει εναντίον της υποθέσεις παρακοής διαταγμάτων επικοινωνίας με το παιδί τους, για τα οποία σε κάθε περίπτωση έχει ήδη καταδικαστεί και ως εκ τούτου η μαρτυρία της δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστη.
Το Δικαστήριο στην απόφαση του, αφού δέχτηκε τη θέση της Υπεράσπισης, διαπίστωσε εμπάθεια εκ μέρους της μάρτυρος κατηγορίας εναντίον του πρώην γαμπρού της και ότι υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο όπως αυτή η υπόθεση να χρησιμοποιείται για να ικανοποιηθούν ευτελή κίνητρα, όπως εκδίκηση βασιζόμενη σε έχθρα και προσωπικές διαφορές και ως εκ τούτου απέρριψε την μαρτυρία της ως αναξιόπιστη.
Το Δικαστήριο αντιλήφθηκε αυτή την εκτροπή και αθώωσε τον πελάτη μου και μετά την απόφαση αποφάσισε όπως αυτοεξαιρεθεί σε σχέση με την εκδίκαση των υπόλοιπων 4 (!!!!) παρομοίων ποινικών υποθέσεων που αφορούν πανομοιότυπες καταγγελίες από την πρώην σύζυγο του πελάτη μου και οι οποίες δυστυχώς φόρτωσαν περαιτέρω τα Δικαστήρια μας.
Αυτό που πρέπει να γίνει αντιληπτό από αυτούς που έχουν την αρμοδιότητα να αποφασίζουν είναι ότι δεν μπορεί να χρησιμοποιείται η Αστυνομία και τα Δικαστήρια μας για να εξυπηρετούνται ευτελή κίνητρα για προσωπικά οφέλη και θα πρέπει επιτέλους να εφαρμοστούν ξεκάθαρα υποχρεωτικά πρωτόκολλα και η τοποθέτηση καμερών σε σταθμούς και όχι να καταχωρούνται τα πάντα, χωρίς ουσιαστική διερεύνηση, επειδή απλά κάποιος προέβη σε μια καταγγελία!
Στο Ηνωμένο Βασίλειο βρήκαν τις λύσεις
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, που όλοι θα παραδεχόμασταν ότι αποτελεί μια σοβαρή χώρα, με ένα νομικό σύστημα που αποτελεί ακόμη και πρότυπο, όλα τα πιο πάνω ζητήματα έχουν εδώ και πολλά χρόνια αντιμετωπιστεί και με τη βοήθεια της τεχνολογίας με την εφαρμογή πρωτοκόλλων και υποχρεωτικών ενεργειών που θα πρέπει να τηρούν οι αστυνομικές αρχές όταν έρχεται ενώπιον τους μια υπόθεση και μια καταγγελία.
Στις 10/10/2005, μια νεαρή κοπέλα προσήλθε σε αστυνομικό σταθμό, όπου κατήγγειλε ότι είχε εξαναγκαστεί να παντρευτεί έναν άντρα που τη θεωρούσε κτήμα του, τη βίαζε, την κτυπούσε και όταν η κοπέλα ζήτησε βοήθεια από την ίδια της την οικογένεια, αυτή της είπε να επιστρέψει στον σύζυγο της και να γίνει καλή σύζυγος… Δυστυχώς, η Αστυνομία απέτυχε να λάβει σοβαρά υπόψη αυτές τις καταγγελίες και η κοπέλα δολοφονήθηκε για λόγους τιμής από τα ξαδέλφια της, κατ’ εντολή του πατέρα και θείου της!
Η Αστυνομία δεν είχε απολύτως καμιά βοήθεια από την οικογένεια και την κοινότητα της κοπέλας, που αρνήθηκαν να παρέχουν οποιαδήποτε πληροφορία. Αυτό που ξετύλιξε το κουβάρι για να φτάσουν εν τέλει στους δολοφόνους ήταν η ίδια η μαρτυρία της κοπέλας, που φαίνεται ζωντανά να μιλά σε βίντεο του σταθμού στις 10/10/2005, όπου λέει στους αστυνομικούς ότι δέχεται απειλές από την ίδια της την οικογένεια, η οποία ήδη προσπάθησε να εξοντώσει την αδελφή της, η οποία και διέφυγε. Το βίντεο ήταν το σημείο κλειδί, που χωρίς αυτό δεν θα είχαν καμιά πιθανότητα να διαλευκάνουν το έγκλημα.
Επίσης, η αγγλική Αστυνομία τιμώρησε τους αστυνομικούς που ολιγώρησαν και έθεσε ακόμη πιο αυστηρά πρωτόκολλα στους αστυνομικούς σταθμούς.
* Advocates-Legal Consultants
