Τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που θα επιβαρυνθούν εξαιτίας της πράσινης φορολογίας, με την οποία εκκινεί η φορολογική μεταρρύθμιση αποκάλυψε η χθεσινή συνάντηση στο Υπουργείο Οικονομικών για το Έργο Ολοκληρωμένος Φορολογικός Μετασχηματισμός, που ανέλαβε το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Χωρίς, όμως, να συγκεκριμενοποιηθούν και τα αντισταθμιστικά μέτρα που θα συνοδεύουν την πράσινη φορολογία, προκειμένου αυτή να είναι δημοσιονομικά ουδέτερη. Για το θέμα θα υπάρξει διάλογος πριν τη λήψη πολιτικών αποφάσεων, όπως διαβεβαίωσε ο Μάκης Κεραυνός.
Όπως προκύπτει από την παρουσίαση, σε πρώτη φάση η πράσινη μετάβαση θα συνοδευτεί με πράσινα τέλη στις τιμές των καυσίμων, του νερού αλλά και της διαμονής σε ξενοδοχεία.
Από τα πράσινα τέλη, το κράτος το 2024 αναμένεται να έχει επιπρόσθετες εισπράξεις 100 εκατομμύριων ευρώ περίπου, τα οποία θα διατεθούν για λήψη αντισταθμιστικών μέτρων, προκειμένου νοικοκυριά και επιχειρήσεις να μην επηρεαστούν αρνητικά από τα νέα τέλη αλλά και για ενίσχυση σχεδίων χρηματοδότησης για εξοικονόμησης ενέργειας και πράσινων επενδύσεων.
Οι πράσινοι φόροι
Πιο αναλυτικά, από φέτος, σίγουρα εντός του πρώτου εξαμήνου του 2024, η πράσινη φορολογία θα επιβαρύνει τα καύσιμα κίνησης (βενζίνη και πετρέλαιο κίνησης), τα καύσιμα παραγωγής που χρησιμοποιούν επιχειρήσεις, το νερό αλλά και τη διαμονή σε ξενοδοχεία, αφού βάσει του σεναρίου που προώθησε το ΥΠΟΙΚ προβλέπεται πράσινο τέλος διανυκτέρευσης στα ξενοδοχεία ύψους 2,5 ευρώ ανά δωμάτιο και ανά διανυκτέρευση.
Όσον αφορά τα καύσιμα κίνησης, με το βασικό σενάριο αναμένεται να επιβληθεί για φέτος πράσινο τέλος – φόρος άνθρακα στα καύσιμα κίνησης 5 σεντ το λίτρο, που θα αυξηθεί στα 7 σεντ το λίτρο του χρόνου και στα 10 σεντ το λίτρο το 2026. Στο εν λόγω τέλος θα επιβάλλεται και ΦΠΑ, όπως συμβαίνει και με άλλα τέλη και φορολογίες στα καύσιμα.
Μόνο για φέτος εκτιμάται πως τα επιπρόσθετα έσοδα του κράτους από την πράσινη φορολογία στα καύσιμα θα ανέλθουν στα 52 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 19 εκατ. θα εισφέρουν ο οι επιχειρήσεις και τα 33 εκατ. τα νοικοκυριά. Το πράσινο τέλος στο νερό αναμένεται να ανέλθει στο 1 σεντ ανά κυβικό μέτρο, χωρίς να υπάρχει υπολογισμός για τα κρατικά έσοδα.
Έσοδα 13 εκατ. ευρώ για φέτος θα υπάρξουν από τον επιβολή πράσινου φόρου στα καύσιμα παραγωγής που θα επιβαρύνουν επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν καύσιμα για παραγωγή ενέργειας (σ.σ. από τη φορολόγηση εξαιρείται η ΑΗΚ κι άλλες βιομηχανίες που πληρώνουν ήδη τέλη για ρύπους). Ο εν λόγω φόρος για φέτος υπολογίζεται στα 7 σεντ το λίτρο, για το 2025 στα 11 σεντ και για το 2026 στα 16 σεντ το λίτρο.
Τόσο, πάντως, οι εισπράξεις του κράτους από την πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση όσο και το ακριβές ποσό με το οποίο θα επιβαρυνθούν κυρίως οι τιμές των καυσίμων, δεδομένου ότι τέλος Μαρτίου θα λήξει η μείωση του φόρου κατανάλωσης, θα εξαρτηθούν από τις αποφάσεις που θα πάρει η κυβέρνηση και θα προωθήσει ακολούθως με νομοσχέδια στη Βουλή. Παρομοίως και η επιβάρυνση των νοικοκυριών που θα εξαρτηθεί εν πολλοίς από τα αντισταθμιστικά μέτρα που θα συνοδεύουν τις πράσινες φορολογίες που έρχονται.
Το Πανεπιστήμιο Κύπρου υπολογίζει την επιβάρυνση στα νοικοκυριά -μετρώντας την ως απώλεια ευημερίας- κατά μέσο όσο στα 121 ευρώ ετησίως, με το ποσό να αυξάνεται ή να μειώνεται αναλόγως της σύνθεσης κάθε νοικοκυριού και αναλόγως εάν αυτό βρίσκεται σε αστική ή αγροτική περιοχή.
