Νέες διευκρινίσεις σε σχέση με την απασχόληση αιτητών ασύλου ζήτησε και πήρε από την κυβέρνηση το ΚΕΒΕ επιβεβαιώνοντας έτσι τη ανησυχία που συνεχίζει να επικρατεί στο επιχειρείν μετά τις αλλαγές που επήλθαν όσον αφορά το δικαίωμα απασχόλησή τους.

Την ίδια ώρα επιβεβαιώνεται και η σημασία που συνεχίζει να έχει η συγκεκριμένη κατηγορία εργαζομένων για κάλυψη αναγκών στην αγορά εργασίας παρά το γεγονός ότι από τον Οκτώβριο πέρσι η δυνατότητα απασχόλησης όσων έχουν καθεστώς αιτητή διεθνούς προστασίας έχει δυσκολεύει καθώς πλέον αποκτούν δικαίωμα απασχόληση εννέα μήνες μετά την κατάθεση της σχετικής αίτησης αντί μετά από ένα μήνα όπως ίσχυε προηγουμένως.

Οι αλλαγές σε συνδυασμό με την επίσπευση της εξέτασης των αιτήσεων για άσυλο πρόκειται σταδιακά να αφαιρέσει τη συγκεκριμένη ομάδα εργαζομένων γι’ αυτό και ζητούνται συνεχώς διευκρινίσεις για όσους ακόμα διατηρούν το καθεστώς.

Σε μια προσπάθεια μάλλον των εργοδοτών να τους διατηρήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο προκειμένου να μην μεγαλώσει κι άλλων η τρύπα των αναγκών στην αγορά εργασίας αλλά και προς αποφυγή καταγγελιών για παράνομη απασχόληση.

Στο πλαίσιο αυτό το ΚΕΒΕ αποτέθηκε πρόσφατα στο Υπουργείο Εσωτερικών για το θέμα με το τελευταίο να ξεκαθαρίσει πως το δικαίωμα απασχόλησης των αιτητών ασύλου τερματίζεται εφόσον υπάρξει σχετική απορριπτική απόφαση από το Διοικητικό Δικαστήριο ανεξαρτήτως εάν ο ενδιαφερόμενος προχωρήσει σε έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Γενικά, όπως αναφέρεται σε εγκύκλιο που απέστειλε μετά την ενημέρωση από το ΥΠΕΣ ο επικεφαλής Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων, Κοινωνικής Πολιτικής & Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού του Επιμελητηρίου προς τα μέλη του ΚΕΒΕ το δικαίωμα στην απασχόληση είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ισχύ του καθεστώτος αιτητή διεθνούς προστασίας.

Δηλαδή, εξηγείται στην εγκύκλιο, «ανεξαιρέτως του σταδίου διαδικασίας εξέτασης μιας αίτησης, θα πρέπει πρώτα να επιβεβαιώνεται ότι το συγκεκριμένο πρόσωπο διατηρεί την ιδιότητα και το καθεστώς του αιτητή διεθνούς προστασίας. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το εν ισχύι διάταγμα του Υπουργείου Εσωτερικών, ένας αιτητής διεθνούς προστασίας αποκτά δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας, αφότου παρέλθει διάστημα εννέα μηνών από την υποβολή της αρχικής αίτησης του για διεθνή προστασία».

Σε γενικές γραμμές, συμπληρώνει η εγκύκλιος, εάν ένα πρόσωπο μετά την απόρριψη της αίτησης του από την Υπηρεσία Ασύλου, καταχωρήσει προσφυγή (εναντίον της εν λόγω απόφασης) στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας τότε το πρόσωπο αυτό διατηρεί το καθεστώς του αιτητή διεθνούς προστασίας (και, κατ΄ επέκταση, το δικαίωμα στην εργασία) έως ότου το Δικαστήριο εκδώσει απορριπτική απόφαση επί της προσφυγής.

Ωστόσο προστίθεται «το καθεστώς του αιτητή δεν διατηρείται στην περίπτωση που το πρόσωπο αυτό μετά την απόρριψη της προσφυγής του από το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, επιλέξει να καταχωρήσει έφεση ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου εναντίον της πρωτόδικης απόφασης. Συνεπώς δεν διατηρεί ούτε το δικαίωμα στην απασχόληση».

Παρά τα πιο πάνω γενικά, βάσει των διευκρινίσεων που πήρε το ΚΕΒΕ από το Υπουργείο Εσωτερικών σημειώνοντας πως υπάρχουν περιπτώσεις, κατά τις οποίες απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση.

Για παράδειγμα:

– Όταν ένα πρόσωπο υποβάλει μεταγενέστερη αίτηση στην Υπηρεσία Ασύλου, τότε δεν επανακτά αυτόματα το καθεστώς αιτητή διεθνούς προστασίας. Θα πρέπει πρώτα η αίτηση να κριθεί παραδεκτή από την Υπηρεσία Ασύλου και να επανανοικτεί ο φάκελος ούτως ώστε το εν λόγω πρόσωπο να αποκτήσει και πάλι το υπό αναφορά καθεστώς.
-Σε περίπτωση κατά την οποία η αίτηση δεν εξετάστηκε πότε, καθότι ο αιτητής δεν εντοπίστηκε, ώστε να προσέλθει σε συνέντευξη και συνεπώς ο φάκελος έκλεισε αφού κρίθηκε ως σιωπηρή απόσυρση τότε θα πρέπει να υπάρχει επικοινωνία με την Υπηρεσία Ασύλου για επιβεβαίωση του επανανοίγματος του φακέλου.
-Σε περίπτωση κατά την οποία καταχωρήθηκε προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας αλλά η αρχική αίτηση απορρίφθηκε ως προδήλως αβάσιμη το εν λόγω πρόσωπο αποκτά δικαίωμα παραμονής και άρα θεωρείται αιτητής διεθνούς προστασίας αφότου εγκριθεί σχετική αίτηση την οποία καταχώρησε προς τούτο ενώπιον του αρμόδιου Δικαστηρίου.

«Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα πιο πάνω και δεδομένου ότι περί Προσφύγων Νόμος προνοεί για πολλά διαφορετικά ενδεχόμενα με ιδιαιτερότητες σε σχέση με το δικαίωμα παραμονής είναι σημαντικό το όλο θέμα να εξετάζεται κατά περίπτωση. Αυτό ενδεχομένως να καθίσταται εφικτό με την αντίστοιχη καταχώρηση ή δυνατότητα εμφάνισης στο σύστημα της Υπηρεσίας Ασύλου στο οποίο έχει ανάλογη πρόσβαση και το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Παράλληλα το Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων καταβάλλουν προσπάθεια ώστε οι ενδιαφερόμενοι εργοδότες να είναι σε θέση να λαμβάνουν την απαιτούμενη ενημέρωση μέσω του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ», καταλήγει το Επιμελητήριο συστήνοντας έτσι την προσοχή σε όλα τα μέλη του για εξέταση κάθε περίπτωσης ξεχωριστά όσον αφορά την εργοδότηση αιτητών ασύλου.