Μπορεί τα κόκκινα δάνεια να μειώνονται από το τραπεζικό σύστημα, λόγω της πώλησης του μεγαλύτερου μέρους τους στις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων αλλά και των αναδιαρθρώσεων που γίνονται, όμως αρκετοί κλάδοι της οικονομίας εξακολουθούν να είναι φορτωμένοι με σημαντικό κόκκινο χρέος στις τράπεζες, με κάποιους να εμφανίζουν χειρότερη επίδοση σε σχέση με άλλους.

Τα στοιχεία που ανακοίνωσε για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του 2023 η Κεντρική Τράπεζα εμφανίζουν τις διαφοροποιήσεις που έχουν καταγραφεί σε σύγκριση με το 2022, με επιχειρηματικούς τομείς να βελτιώνουν τη θέση τους ως προς τα κόκκινα δάνεια και κάποιοι να τη χειροτερεύουν.
Πιο συγκεκριμένα, ο επιχειρηματικός κλάδος του χονδρικού και λιανικού εμπορίου έκανε την έκπληξη, καθώς τα κόκκινα δάνεια των μελών του που παραμένουν σε τράπεζες υποχώρησαν από €222,02 εκατ. το 2022 στα €166,05 εκατ., καταγράφοντας μείωση 25,22% σ’ ένα χρόνο, κόντρα στις ανησυχίες για τα προβλήματα στο εμπόριο, την αύξηση των λειτουργικών εξόδων αλλά και την εκτίναξη των επιτοκίων.

Αντίθετα, ένας τομέας που δεν κατέγραψε μεταβολή στα προβληματικά δάνεια είναι αυτός των μεταφορών και της αποθήκευσης. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του συγκεκριμένου τομέα παρέμειναν σταθερά και είναι από τα ψηλότερα στο επιχειρείν: Από €234,41 εκατ. το 2022 μειώθηκαν οριακά στα €232,59 εκατ. το 2023.

Ο τομέας των κατασκευών παρουσιάζει μείωση των κόκκινων δανείων που παραμένουν στις τράπεζες, στα €94,55 εκατ. από €131,62 εκατ. το 2022, ενώ του real estate υποχώρησαν οριακά στα €102,77 εκατ. το 2023, από €103,88 εκατ. το 2022.

Θετική έκπληξη έκανε ο τομέας των ξενοδοχείων και της εστίασης το 2023, ευνοημένος ίσως από την καλή πορεία του τουρισμού, σε συνδυασμό και με αναδιαρθρώσεις δανείων. Τα κόκκινα δάνεια του κλάδου υποχώρησαν από €81,47 εκατ. το 2022 στα €52,44 εκατ. το 2023.

Η συνολική εικόνα στις τράπεζες

Στο τέλος Δεκεμβρίου 2023, o δείκτης ΜΕΧ (μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις) που τυγχάνουν διαχείρισης από τραπεζικά ιδρύματα προς το σύνολο των χορηγήσεων μειώθηκε περαιτέρω στο 7,9% ή €1,9 δισ., από 9,5% ή €2,30 δισ. στο τέλος Σεπτεμβρίου 2022. Ο δείκτης κάλυψης των ΜΕΧ με προβλέψεις επισφάλειας μειώθηκε στο 49,5% ή €0,9 δις στο τέλος Δεκεμβρίου 2023.

Για τον καθορισμό των ΜΕΧ τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν υποχρέωση να εφαρμόζουν τον ορισμό που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών. Σύμφωνα με αυτόν, όταν μια μη εξυπηρετούμενη χορήγηση αναδιαρθρώνεται δεν μεταφέρεται αυτόματα στις εξυπηρετούμενες χορηγήσεις αλλά παραμένει υπό παρακολούθηση στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων για πρόσθετη περίοδο τουλάχιστον 12 μηνών, ακόμη και αν ο δανειολήπτης ακολουθεί χωρίς καθυστερήσεις το νέο συμφωνημένο πρόγραμμα αποπληρωμής.

Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τον ορισμό αυτό, ένα μέρος των αναδιαρθρωμένων χορηγήσεων παραμένει ως μη εξυπηρετούμενο έστω και αν ο δανειολήπτης τηρεί το νέο πρόγραμμα αποπληρωμής.

Οι λόγοι της μείωσης των ΜΕΧ

H συνεχιζόμενη καθοδική πορεία των ΜΕΧ κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2023 οφείλεται, με σειρά σημαντικότητας, στους εξής παράγοντες: σε διαγραφές χορηγήσεων (διενεργούνται είτε στα πλαίσια αναδιαρθρώσεων και, συνήθως, αφορούν ποσά για τα οποία προϋπάρχουν προβλέψεις επισφάλειας στους λογαριασμούς των πιστωτικών ιδρυμάτων, είτε αφορούν μη συμβατικές ή “λογιστικές” διαγραφές, έναντι ποσών που περιλαμβάνονται ήδη στις προβλέψεις, με στόχο την πιο αντιπροσωπευτική απεικόνιση των χαρτοφυλακίων χορηγήσεων) και σε αποπληρωμές δανείων, συμπεριλαμβανομένων των συμφωνιών ανταλλαγής χρέους με στοιχεία ενεργητικού (ακίνητη περιουσία).

Η μείωση οφείλεται επίσης και σε δάνεια που έχουν επιτυχώς αναδιαρθρωθεί και επανενταχθεί στην κατηγορία των εξυπηρετούμενων χορηγήσεων μετά το πέρας της περιόδου επιτήρησης/παρακολούθησης.

Οι συνολικές χορηγήσεις, μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2023, που έτυχαν αναδιάρθρωσης ανέρχονταν στα €1.6 δισ., από τις οποίες, χορηγήσεις ύψους €0,8 δισ. εξακολουθούν να περιλαμβάνονται στις ΜΕΧ.