Την έναρξη διαδικασίας αποστέρησης της υπηκοότητας από έξι επενδυτές και 18 εξαρτώμενα τους στη βάση έρευνας των υπηρεσιών του υπουργείου Εσωτερικών αποφάσισε το Υπουργικό Συμβούλιο στις 22/5/2024. Τα πρόσωπα αυτά είχαν πολιτογραφηθεί μέσω του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος.

Πρόκειται για τρεις Κινέζους επενδυτές, δύο Ρώσους και έναν Ινδό. Μέχρι σήμερα το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την έναρξη διαδικασίας αποστέρησης υπηκοότητας από 68 επενδυτές/επενδύτριες και 165 εξαρτωμένων τους. Επιπρόσθετα, των πιο πάνω υποθέσεων έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία αποστέρησης της υπηκοότητας 14 προσώπων και για τα εξαρτώμενα πρόσωπα τους, που ανέρχονται σε 30, από τους οποίους έχουν αφαιρεθεί τα ταξιδιωτικά έγγραφα.

Μετά την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερ. 22/5/2024, αρχίζει η διαδικασία αποστέρησης της κυπριακής υπηκοότητας του Πάβελ Βέτκχοβ, της συζύγου και των δύο παιδιών του, του Λι Τζιάνξιν, του Βίρκαραν Αβάστι, της συζύγου και των δύο παιδιών του, του Τζιον Νινγκλίν, της συζύγου και των δύο παιδιών του, του Ζου Ζιονγκμπιάο, της συζύγου και του παιδιού του και του Ιγκόρ Ιγνάτοβ, της συζύγου και των δύο παιδιών του.

Η απόφαση για αποστέρηση της υπηκοότητας του Παβέλ Βετκχόβ και των μελών της οικογένειάς του αποφασίστηκε μετά την ενημέρωση που είχε η Αστυνομία μέσω της Interpol ότι το εν λόγω πρόσωπο καταζητείται από τις Αρχές της Ρωσίας για σοβαρά ποινικά αδικήματα τα οποία επισύρουν ποινή φυλάκισης πέραν των πέντε ετών. Σημειώνεται ότι καταζητείται για απάτες που διέπραξε και επισύρουν ποινή φυλάκισης πέραν των 10 ετών και επομένως εμπίπτει στις πρόνοιες της νομοθεσίας σύμφωνα με την οποία εάν διαπιστωθεί ότι πρόσωπο που καταζητείται για σοβαρό ποινικό αδίκημα που επισύρει ποινή φυλάκισης πέραν των πέντε ετών ή για άλλο σοβαρό ποινικό αδίκημα που ενέχει ηθική αισχρότητα ή ατιμωτικό χαρακτήρα είτε στην Ευρώπη μέσω της Europol, είτε παγκόσμια μέσω της Interpol, δύναται με διάταγμα του Υπουργικού Συμβουλίου να του αποστερηθεί η κυπριακή υπηκοότητα.

Σε σχέση με την αποστέρηση της υπηκοότητας του Λι Τζιάνξιν, την οποία απέκτησε ως σύζυγος μέλος οικογένειας επενδύτριας η οποία επίσης πολιτογραφήθηκε Κύπρια, η απόφαση λήφθηκε μετά από ενημέρωση που λήφθηκε μέσω της Interpol πως καταζητείται για δωροδοκία από τις Αρχές της Κίνας, αδίκημα που επισύρει μέγιστη ποινή την ισόβια φυλάκιση. Σημειώνεται ότι για τα αδικήματα τα οποία καταζητείται από τις κινέζικες Αρχές για δεκασμό δημοσίου λειτουργού, στην Κύπρο η ποινή φυλάκισης ανέρχεται στα επτά χρόνια και επομένως εμπίπτει στις πρόνοιες της νομοθεσίας, που αφορά καταζητούμενους από την Interpol για σοβαρό ποινικό αδίκημα το οποίο επισύρει ποινή φυλάκισης πέντε ετών και άνω.

Η περίπτωση του Βίρκαραν Αβάστι έχει απασχολήσει τις Αρχές της Ινδίας και καταζητείται διεθνώς για απάτη, κατάχρηση εμπιστοσύνης από τραπεζίτη, ψευδείς εκθέσεις αξιωματούχων εταιρειών κ.α., αδικήματα που επισύρουν ποινή φυλάκισης 10 ετών στη βάση του ινδικού ποινικού κώδικα. Ο κ. Αβάστι καταζητείται διεθνώς από την Interpol για σοβαρά ποινικά αδικήματα, που στην Κύπρο επισύρουν ποινή φυλάκισης πέραν των πέντε ετών. Επομένως, αποφασίστηκε η έκδοση διατάγματος αποστέρησης της ιδιότητας του πολίτη της Κυπριακής Δημοκρατίας τόσο για τον κ. Αβάστι, όσο για τη σύζυγό του και τα παιδιά του. 

Επίσης, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε να προβεί στη στέρηση της ιδιότητας του πολίτη της Κυπριακής Δημοκρατίας από τον επενδυτή Τζιον Νινγκλίν, από τη σύζυγό του και τα παιδιά του. Ο κ. Νινγκλίν καταζητείται από τις Αρχές της Κίνας για το αδίκημα της χρηματοοικονομικής απάτης και σε περίπτωση καταδίκης στη χώρα του επισύρει μέχρι και ισόβια ποινή φυλάκισης. Για τα αδικήματα τα οποία καταζητείται (απάτη, κλοπή από αξιωματούχους εταιρειών, κλοπή από αντιπροσώπους, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες) σε περίπτωση καταδίκης στη Δημοκρατία οι ποινές φυλάκισης φθάνουν μέχρι και τα 14 χρόνια.

Γραπτή ειδοποίηση πριν την απόφαση

Το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την έναρξη διαδικασίας αποστέρησης υπηκοότητας από τον Ζου Ζιονγκμπιάο, τη σύζυγό του και του παιδιού του, από τη στιγμή που κρίθηκαν ότι είναι συνδεδεμένα με τον επενδυτή. Ο κ. Ζου καταζητείται μέσω της Interpol από τις Αρχές της Κίνας για το αδίκημα της απόκρυψης ή συγκάλυψης παράνομων εσόδων, αδίκημα που στην Κίνα τιμωρείται με ποινή φυλάκισης μέχρι επτά ετών. Στην Κύπρο για το αδίκημα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, η μέγιστη ποινή φυλάκισης ανέρχεται στα 14 έτη. Το Υπουργικό Συμβούλιο μετά την διαπίστωση ότι ο κ. Ζου καταζητείται σε διεθνές επίπεδο για σοβαρό ποινικό αδίκημα που επισύρει ποινή φυλάκισης πέραν των πέντε ετών αποφάσισε να εγκρίνει την έναρξη διαδικασίας αποστέρησης της υπηκοότητας του.

Ακόμα μια περίπτωση απόκτησης κυπριακής υπηκοότητας με κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση αφορά τον Ιγκόρ Ιγκάνοβ. Ως Κύπριες πολίτιδες ενεγράφησαν η σύζυγος του και οι θυγατέρες. Ο κ. Ιγκάνοβ καταζητείται μέσω της Interpol από τις Αρχές της Ρωσίας για τα αδικήματα της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης και απάτης σε εξαιρετικά μεγάλη κλίμακα. Σε περίπτωση καταδίκης από το ρωσικό ποινικό κώδικα αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης έως 20 ετών. Σημειώνεται ότι σε περίπτωση καταδίκης στην Κύπρο για το αδίκημα της κλοπής από δημόσιους λειτουργούς η προβλεπόμενη ποινή είναι 14 έτη.

Τα βήματα για αποστέρηση της κυπριακής υπηκοότητας

Η διαδικασία αποστέρησης της κυπριακής υπηκοότητα εδράζεται στο άρθρο 113 του περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμου 141(Ι)/2002 (εφεξής Νόμος), το οποίο προβλέπει ότι το Υπουργικό Συμβούλιο, νοουμένου ότι πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις που καθορίζει ο Νόμος, δύναται με Διάταγμά του να στερήσει από οποιονδήποτε πολίτη της Δημοκρατίας που είναι πολιτογραφημένο πρόσωπο. Το εν λόγω άρθρο του Νόμου προβλέπει, επίσης, ότι το Υπουργικό Συμβούλιο, προτού εκδώσει Διάταγμα Αποστέρησης Υπηκοότητας, ενημερώνει γραπτώς το επηρεαζόμενο πρόσωπο για τον λόγο βάσει του οποίου πρόκειται να εκδοθεί το εν λόγω Διάταγμα, όπως και για το δικαίωμά του να απευθυνθεί στην Ανεξάρτητη Επιτροπή Εξέτασης Αποστέρησης Υπηκοότητας (εφεξής Ανεξάρτητη Επιτροπή). Συνεπώς, μετά τη λήψη της Απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου για αποστέρηση της κυπριακής υπηκοότητας, ο/η Γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου αποστέλλει επιστολή με την οποία ενημερώνει για την Απόφαση για αποστέρηση, καθώς και για το δικαίωμα του επηρεαζόμενου προσώπου να υποβάλει ένσταση στην Ανεξάρτητη Επιτροπή.

Σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο 113 του Νόμου σκοπός της Ανεξάρτητης Επιτροπής είναι να συμβουλεύει το Υπουργικό Συμβούλιο για θέματα αποστέρησης της ιδιότητας του πολίτη της Δημοκρατίας. Η Ανεξάρτητη Επιτροπή διατυπώνει τη γνώμη της κατόπιν αιτιολογημένης απόφασής της λαμβανομένης κατά πλειοψηφία, την οποία κοινοποιεί στο Υπουργικό Συμβούλιο. Το Υπουργικό Συμβούλιο εξετάζει τη γνώμη της Ανεξάρτητης Επιτροπής, ώστε να ικανοποιηθεί ότι με βάση τα ενώπιον του στοιχεία ενδείκνυται να προχωρήσει σε πράξη αποστέρησης της υπηκοότητας. Ως εκ τούτου το διάταγμα στέρησης υπηκοότητας εκδίδεται, αφού πρώτα παραδοθεί η έκθεσης της Ανεξάρτητης Επιτροπής στο Υπουργικό Συμβούλιο.