Άλλα εισηγείτο η συμβουλευτική επιτροπή και άλλα αποφάσιζε ο διευθυντής της Υπηρεσίας Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών σχετικά με την παραχώρηση κάποιων από τα 17 τουρκοκυπριακά υποστατικά στην Πάφο, σε σημείο που κάποιες περιουσίες κατέληγαν ακόμη και σε άτομα που υπέβαλαν αίτηση εκπρόθεσμα ή δεν προτάθηκαν καν.
Στην έκθεση του Γενικού Ελεγκτή καταγράφεται περίπτωση, κατά την οποία τα μέλη της Ειδικής Επιτροπής εισηγήθηκαν την παραχώρηση υποστατικού σε πρόσωπο, το οποίο κατείχε ιδιόκτητο κατάστημα και ακίνητη ιδιοκτησία αξίας περίπου €1,2 εκατ., παρ’ όλο που στους Κανονισμούς αναφέρεται ρητά πως οι υποψήφιοι δεν πρέπει να έχουν ιδιόκτητη επαγγελματική στέγη, ούτε και σημαντική περιουσία.
Περαιτέρω διαπιστώθηκε η παραχώρηση δύο πρόσθετων υποστατικών, χωρίς να προηγηθεί η δημοσίευσή τους, σε αντίθεση με τις πρόνοιες της σχετικής απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, πρόκειται για υποστατικά που ήταν σε λειτουργία και οι προηγούμενοι μισθωτές ζήτησαν τη μεταβίβαση της χρήσης τους σε άλλους. Ο Γενικός Ελεγκτής συστήνει τον τερματισμό της πιο πάνω πρακτικής, εφόσον δημιουργεί συνθήκες «μαύρων» συναλλαγών και δεν συνάδει ούτε με το πνεύμα, ούτε και το γράμμα της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου και της σχετικής νομοθεσίας.
Ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρεται, επίσης, σε παραχώρηση υποστατικού σε αιτητή τον οποίο δεν είχε εισηγηθεί κανένα μέλος της επιτροπής.
Στην έκθεση αναφέρεται, επίσης, πως για τον υπολογισμό του αγοραίου ενοικίου τριών υποστατικών, τα οποία χαρακτηρίστηκαν ως «φιλέτα», η εκτίμηση εξασφαλίστηκε από ιδιώτες εκτιμητές, ενώ για τα υπόλοιπα 16 υποστατικά αποφασίστηκε να υπολογιστεί στη βάση παλαιότερων εκτιμήσεων που είχαν γίνει από Κτηματολόγο που υπηρετούσε στην Επαρχιακή Διοίκηση.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Εισηγήθηκαν παραχώρηση τ/κ υποστατικού σε εκατομμυριούχο
Για δύο υποστατικά δεν εντοπίστηκε κανένα σημείωμα στους φακέλους, αναφορικά με τον καθορισμό του ενοικίου, οπόταν δεν είναι δυνατόν να διαπιστωθεί κατά πόσον το ύψος του ενοικίου καθορίστηκε με βάση το αγοραίο ενοίκιο.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, με βάση τους κανόνες των κρατικών ενισχύσεων, η παραχώρηση τ/κ υποστατικών σε ενοίκιο χαμηλότερο του αγοραίου ενοικίου, ενδεχομένως, υπό κάποιες προϋποθέσεις, να θεωρηθεί ως κρατική ενίσχυση, που σε ορισμένες περιπτώσεις είναι παράνομη.
Σύμφωνα πάντα με την έκθεση, από τα 17 καταστήματα που παραχωρήθηκαν, μέχρι τον Νοέμβριο του 2022 άρχισαν επιδιορθώσεις μόνο στα πέντε. Τα έξι παραδόθηκαν στην Υπηρεσία Διαχείρισης λόγω αδυναμίας κάλυψης της υψηλής δαπάνης επιδιόρθωσής τους και για τα υπόλοιπα έξι θα σταλθεί σύντομα ειδοποίηση να επιστραφούν, καθώς δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα καμία ενέργεια επιδιόρθωσής τους.
Αναφέρεται, επίσης, πως αποφάσεις της Ειδικής Επιτροπής και του αναπληρωτή διευθυντή της Υπηρεσίας Διαχείρισης δεν ήταν επαρκώς αιτιολογημένες.
Από δειγματοληπτικό έλεγχο της διαδικασίας παραχώρησης τριών από τα 19 υπό αναφορά υποστατικά, η Ελεγκτική Υπηρεσία διαπιστώνει και τα ακόλουθα:
>> Ένα υποστατικό αποφασίστηκε κατά πλειοψηφία από την επιτροπή να διατεθεί σε συγκεκριμένο αιτητή, αλλά ο αναπληρωτής διευθυντής αποφάσισε να παραχωρηθεί σε επιλαχόντα.
>> Για δεύτερο υποστατικό δεν υπήρξε κατάληξη σε απόφαση και παραχωρήθηκε σε αιτητή που είχε εισηγηθεί ένα μέλος της επιτροπής.
>> Η επιτροπή εισηγήθηκε, κατά πλειοψηφία, όπως ένα υποστατικό παραχωρηθεί σε έναν αιτητή, αλλά ο αναπληρωτής διευθυντής αποφάσισε να παραχωρηθεί σε αιτητή ο οποίος μειοψήφησε.
Όπως αναφέρει ο Γενικός Ελεγκτής, στο πλαίσιο του ελέγχου εντοπίστηκαν περιπτώσεις αιτητών που απορρίφθηκαν παρ’ όλον που, συγκρινόμενοι με τους αιτητές που εισηγήθηκαν τα μέλη της ειδικής επιτροπής, όπως και με αιτήτρια που επιλέχθηκε από τον αν. διευθυντή, φαίνεται να είχαν την ίδια οικογενειακή σύνθεση ή/και περισσότερα εξαρτώμενα μέλη. Εξάλλου, είχαν δηλώσει χαμηλότερα εισοδήματα ή/και να κατείχαν περιουσία στα κατεχόμενα, στοιχεία που σύμφωνα με τους σχετικούς Κανονισμούς επιμετρούν θετικά.
Στην έκθεση αναφέρεται, πως παρ’ όλον που σύμφωνα με τους Κανονισμούς, κατά την αξιολόγηση των αιτήσεων προσμετρά η κατοχή περιουσίας του αιτητή στα κατεχόμενα, διαπιστώθηκε να γίνεται αναφορά και στην περιουσία των γονέων των αιτητών στα κατεχόμενα. Εντοπίστηκε δε, περίπτωση κατά την οποία, ενώ η περιουσία της μητέρας συγκεκριμένου αιτητή στα κατεχόμενα ορθά δεν λήφθηκε υπόψη, σε αντίστοιχη αίτηση του αδελφού του, η ίδια περιουσία καταγράφηκε στα στοιχεία που εξετάστηκαν, με αποτέλεσμα να δημιουργείται θέμα ανομοιομορφίας και μη ισότιμης αξιολόγησης των αιτητών.
Όπως αναφέρει ο Ελεγκτής, για ένα υποστατικό υποβλήθηκαν συνολικά 35 αιτήσεις. Ο αν. διευθυντής, απέρριψε την εισήγηση της ειδικής επιτροπής (ως προς τον αιτητή που θα παραχωρείτο) σε αιτήτρια που ήταν η πρώτη επιλαχούσα. Η απόφαση του αν. διευθυντή λήφθηκε αφού «έλαβε υπόψιν τα κριτήρια όπου βαρύνουσα σημασία δίνεται να μην έχουν οι αιτητές ιδιόκτητη επαγγελματική στέγη, την οικονομική κατάσταση, τη σύνθεση της οικογένειας και το ότι αποτελεί οργανική οικογένεια».
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστοφίδης, ο οποίος ενέγραψε το θέμα στη Βουλή, σε δήλωση του καταγράφει ευρήματα του Γενικού Ελεγκτή υποστηρίζοντας πως η κυβέρνηση του Δημοκρατικού Συναγερμού μεταχειρίστηκε τις τ/κ περιουσίες «ρουσφετολογικά και χωρίς κριτήρια, εξυπηρετώντας σκοπιμότητες και συμφέροντα».
Να σταματήσει η λεηλασία
Με όλα όσα ακούστηκαν κατά καιρούς, όχι μόνο δικαιολογείται αλλά είναι και απαραίτητη η αλλαγή των κριτηρίων παραχώρησης των τ/κ περιουσιών. Παράλληλα, πολλές περιουσίες πρέπει να ανακτηθούν ώστε να τύχουν διαχείρισης από το δημόσιο προς όφελος των ιδιοκτητών αλλά και των προσφύγων. Διαφορετικά, θα διαιωνίζεται η λεηλασία των τ/κ περιουσιών υπέρ περιορισμένου αριθμού κυρίως επαγγελματιών, δικαιούχων ή μη, και αν καμιά φορά λυθεί το Κυπριακό, οι περιουσίες αυτές είτε θα συμψηφιστούν με τις ε/κ, είτε θα αποζημιωθούν. Και σε όσους τις εκμεταλλεύθηκαν τόσα χρόνια θα μείνει το κέρδος και στους υπόλοιπους ο λογαριασμός.
Βεβαίως, τυχόν ανακατανομή δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να ανακτηθούν από κάποιους και να διατεθούν σε ημέτερους, φίλους ή κουμπάρους, αλλά να δίνονται με αντικειμενικά κριτήρια.
