Τον νέο οδικό χάρτη που διαμορφώνει την πολιτική της ΕΕ για τους καταναλωτές τα επόμενα πέντε χρόνια παρουσίασε προχθές η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα χρησιμεύσει ως καθοδήγηση στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, ώστε να συμπεριλάβουν τα συμφέροντα των καταναλωτών σε όλους τους τομείς δράσης.
Η ατζέντα των καταναλωτών για το 2030 αντικαθιστά το σχέδιο δράσης 2020-2025 που επικεντρώθηκε στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, καθώς και στην αντιμετώπιση των αθέμιτων διαδικτυακών πρακτικών.
Στην ευρωπαϊκή έκθεση αναφέρεται ότι υπάρχουν 450 εκατομμύρια καταναλωτές στην ΕΕ, οι οποίοι συνεισφέρουν πάνω από το 51% του ΑΕΠ της ΕΕ μέσω των δαπανών των νοικοκυριών. Παρόλο που επωφελούνται από ισχυρά δικαιώματα, το αυξημένο κόστος διαβίωσης και οι εξελισσόμενες πρακτικές της αγοράς, ιδίως του διαδικτύου, σημαίνουν ότι η νομοθεσία για τους καταναλωτές πρέπει να προσαρμόζεται συνεχώς στα νέα δεδομένα.
Για να καθοδηγήσει την πολιτική της ΕΕ για τους καταναλωτές κατά τα επόμενα πέντε χρόνια, η Επιτροπή ανακοίνωσε την ατζέντα του 2030, η οποία επικεντρώνεται σε τέσσερις βασικές προτεραιότητες:
• Ένα σχέδιο δράσης για την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς για τους καταναλωτές. Αυτό θα μειώσει το κόστος για τους καταναλωτές, θα ενισχύσει τις ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις, θα ενθαρρύνει την κινητικότητα και θα βελτιώσει την πρόσβαση σε διασυνοριακές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες.
• Ένας νόμος για την ψηφιακή δικαιοσύνη (DFA), που θα προταθεί το 2026, για την προστασία των καταναλωτών στο ψηφιακό περιβάλλον, ιδίως των παιδιών. Η Επιτροπή θα απλοποιήσει επίσης τους κανόνες για τις επιχειρήσεις, θα μειώσει τον διοικητικό φόρτο μέσω ψηφιακών εργαλείων, θα βελτιώσει την πρόσβαση σε πληροφορίες και θα ενισχύσει τη δράση κατά της διαδικτυακής απάτης.
• Προώθηση της βιώσιμης κατανάλωσης μέσω της παροχής βοήθειας στις χώρες της ΕΕ για την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ που προωθεί τα βιώσιμα αγαθά. Η Επιτροπή στοχεύει επίσης στην προώθηση της επιστροφής αγαθών που δεν χρησιμοποιούνται πλέον, στις αγορές μεταχειρισμένων προϊόντων ή στις καινοτόμες κυκλικές νεοσύστατες επιχειρήσεις.
• Προστασία των καταναλωτών από μη ασφαλή ή μη συμμορφούμενα προϊόντα στο διαδίκτυο, μέσω της διασφάλισης αποτελεσματικής επιβολής και έννομης προστασίας. Αυτό θα επιτευχθεί με τη μεταρρύθμιση του κανονισμού για τη συνεργασία για την προστασία των καταναλωτών, τη συνεργασία με τις εθνικές αρχές, τη διασφάλιση της αποτελεσματικής επιβολής του γενικού κανονισμού για την ασφάλεια των προϊόντων και την πρόταση αναθεώρησης των κανόνων για την εποπτεία της αγοράς. Η ΕΕ θα συνεχίσει επίσης να συνεργάζεται άμεσα με τρίτες χώρες, για την αντιμετώπιση της ασφάλειας των προϊόντων στην πηγή.
Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Καταναλωτών, με αφορμή τη νέα ατζέντα 2030, αναφέρει ότι τα τελευταία χρόνια οι καταναλωτές έχουν αντιμετωπίσει πολλές νέες προκλήσεις, που προκύπτουν από μια παγκόσμια πανδημία, τον πόλεμο στην Ουκρανία και μια επίμονη κρίση κόστους ζωής, η οποία επηρεάζει την αγοραστική τους δύναμη και τις συμπεριφορές τους στην αγορά.
Αυτό σημαίνει ότι οι προσδοκίες τους από τους νομοθέτες έχουν επίσης εξελιχθεί, όπως και οι ανάγκες τους. Η Επιτροπή θα επιδιώξει να προστατεύσει τους πιο ευάλωτους καταναλωτές αντιμετωπίζοντας τις επιπτώσεις της αύξησης των τιμών των τροφίμων, της στέγασης και της ενέργειας. Η νέα ατζέντα για τους καταναλωτές, σημειώνει η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Καταναλωτών, «περιλαμβάνει αρκετές εμβληματικές πρωτοβουλίες που αναμένεται να συμβάλουν στην αύξηση της προστασίας των καταναλωτών και στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους στην ενιαία αγορά».
