Οικονομική ζημιά από τις νέες αμοιβές του ΟΑΥ στα ιδιωτικά νοσοκομεία που έχουν που έχουν αυξημένους όγκους περιστατικών αναφέρει σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Insider ο Μάριος Καραϊσκάκης , Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων (ΠΑΣΙΝ).
Θέμα βιωσιμότητας των νοσοκομείων του ΓεΣΥ θέτει ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων Μάριος Καραϊσκάκης, ο οποίος σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Insider υποστηρίζει ότι με τον σχεδιασμό που επέλεξε ο Οργανισμός Ασφάλισης υγείας να εφαρμόσει, ως νέο τρόπο αποζημίωσης των νοσηλευτηρίων, «τιμωρούνται όσοι εξυπηρετούν μεγάλο όγκο περιστατικών». Τάσσεται υπέρ της ελεύθερης αγοράς για τη διαμόρφωση των αμοιβών και αναφέρει ότι η υπογραφή των νέων συμβολαίων έγινε προκειμένου να μην δημιουργηθεί πρόβλημα στο ΓεΣΥ και κυρίως στην εξυπηρέτηση των ασθενών. Αφήνει να νοηθεί ότι τα νοσηλευτήρια υποχώρησαν και προέβησαν στην ανανέωση των συμβάσεων τους μετά τη δέσμευση του ΟΑΥ ότι το νέο σύστημα θα βρίσκεται συνεχώς υπό παρακολούθηση και θα γίνονται παρεμβάσεις και διορθώσεις εκεί και οπού διαπιστώνεται ότι υπάρχει πρόβλημα.
Μια διαβούλευση που κράτησε σχεδόν ένα χρόνο κατέληξε μόλις πρόσφατα σε ανανέωση των συμβολαίων όλων των νοσοκομείων του ΓεΣΥ, αλλά οι διαφωνίες παραμένουν, κ. Καραϊσκάκη. Τελικά, συμφωνήσατε ότι θα συνεχίσετε τον διάλογο με στόχο μια νέα αναθεώρηση του τρόπου αποζημίωσης;
Παρόλες τις διαφωνίες μας με το νέο πλαίσιο αμοιβών, οι οποίες εμποδίζουν τη σύναψη μιας συμφωνίας που θα ανταποκρίνεται στα οικονομικά δεδομένα και θα απαντά στις έντονες ανησυχίες για τη βιωσιμότητα των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων, ο ΠΑΣΙΝ κάλεσε τα μέλη του όπως ανανεώσουν τις συμβάσεις με τον ΟΑΥ για αποφυγή ταλαιπωρίας των ασθενών και αναστάτωσης του Γενικού Συστήματος Υγείας. Παρά τη μη επίτευξη του ιδανικού αποτελέσματος πιστεύουμε ότι η τελική πρόταση του ΟΑΥ είναι σαφώς βελτιωμένη σε σχέση με την αρχική πρόταση, κάτι το οποίο επιτεύχθηκε μετά από επίπονες και χρονοβόρες διαπραγματεύσεις με τον ΠΑΣΙΝ.
Επειδή αυτή η προσπάθεια για το νέο πλαίσιο δεν είναι το τέλος αλλά η αρχή του δρόμου, ο ΠΑΣΙΝ (Μέλος της ΟΕΒ) ως συλλογικός φορέας εκπροσώπησης των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων θα αξιολογεί συνεχώς τα αποτελέσματα από την εφαρμογή των προνοιών της νέας σύμβασης και θα υποβάλει εισηγήσεις για βελτίωση. Ο ΟΑΥ ήδη αναγνώρισε την ανάγκη για αξιολόγηση της νέας μεθόδου αμοιβής και λήψης διορθωτικών μέτρων κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024. Οπόταν, ο διάλογος με τον ΟΑΥ θα συνεχιστεί για επίλυση των προβλημάτων που θα εντοπιστούν και θα εργαστούμε για την επίλυσή τους με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Οι κανόνες της ελεύθερης αγοράς
Ο τρόπος με τον οποίο γίνεται ο υπολογισμός της αποζημίωσης των νοσοκομείων έχει χαρακτηριστεί και από εσάς αλλά και από άλλα νοσηλευτήρια που δεν ανήκουν στον ΠΑΣΙΝ ως δυσνόητος και πολύ περίπλοκος. Ακολουθεί κάποια δική του ιδιαίτερη διαδικασία – μεθοδολογία ο ΟΑΥ, σε σύγκριση με νοσοκομεία στο εξωτερικό που επίσης μετέχουν σε συστήματα υγείας; Τι φταίει για αυτό που εσείς θεωρείτε περίπλοκο σύστημα;
Όντως ο τρόπος υπολογισμού της αποζημίωσης στηρίζεται σε πολλές παραμέτρους, παραδοχές και δεδομένα, τα οποία χρίζουν προσεκτικής μελέτης από τα νοσηλευτήρια. O ΠΑΣΙΝ πιστεύει ότι η μεθοδολογία αποζημίωσης θα πρέπει να στηρίζεται στους κανόνες της ελεύθερης αγοράς, δηλαδή η μονάδα να ακολουθεί τον ασθενή, ο οποίος έχει το αναφαίρετο δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής νοσηλευτηρίου. Με τον τρόπο αυτό θα ανταμείβονται τα νοσηλευτήρια που θα προσελκύουν τους ασθενείς είτε λόγω καταρτισμένων ιατρών είτε λόγω προηγμένης τεχνολογίας. Δυστυχώς, με τον τρόπο που λειτουργεί το νέο πλαίσιο αμοιβών «τιμωρούνται» τα νοσηλευτήρια που έχουν αυξημένους όγκους περιστατικών, κάτι το οποίο λειτουργεί ως αντικίνητρο για τα νοσηλευτήρια που επενδύουν στην αναβάθμιση και στην ποιότητα.
Για ποιους λόγους θεωρείτε ότι το σύστημα με τις μονάδες και τον υπολογισμό του όγκου εργασίας του κάθε νοσηλευτηρίου κατά τον υπολογισμό της αποζημίωσης δημιουργεί στην πράξη προβλήματα και στρεβλώσεις; Είδαμε ότι ως ΠΑΣΙΝ δημόσια υποστηρίξατε ότι ο νέος τρόπος αποζημίωσης των νοσοκομείων, στην αρχική μορφή του σχεδιασμού ευνοούσε τον ΟΚΥπΥ. Ο ΟΑΥ τελικά ικανοποίησε το δικό σας αίτημα και αφαίρεσε τις πρόνοιες για τις οποίες είχατε διαμαρτυρηθεί, με αποτέλεσμα να διαμαρτύρεται τώρα ο ΟΚΥπΥ. Υπάρχει περιθώριο κάπου στην πορεία του διαλόγου που θα ακολουθήσει να βρείτε κάποια κοινή συνιστάμενη;
Μέσα από τη διαβούλευση με τον ΟΑΥ ικανοποιήθηκαν αιτήματα του ΠΑΣΙΝ, όπως η κατάργηση του 10% που δινόταν αρχικά αποκλειστικά στον ΟΚΥΠΥ και η κατάταξη των δημόσιων νοσηλευτηρίων ως ξεχωριστά νοσηλευτήρια-οντότητες, ανάλογα της δυναμικότητας του καθενός αντί ως ένα ενιαίο νοσηλευτήριο.
Τα δύο αυτά αιτήματα του ΠΑΣΙΝ αποτελούσαν βασικές θέσεις αρχής αφού πιστεύουμε ότι πρέπει να υπάρχει ισότιμη μεταχείριση και συνθήκες δίκαιου ανταγωνισμού μεταξύ των νοσηλευτηρίων του ιδιωτικού και του ΟΚΥΠΥ. Εάν το κράτος θέλει να επιδοτήσει κάποιες υπηρεσίες που προσφέρουν τα νοσηλευτήρια του ΟΚΥΠΥ, τότε αυτό πρέπει να κοστολογηθεί και να καταβληθεί από άλλους κρατικούς πόρους και όχι εις βάρος του ιδιωτικού τομέα.
Να υπενθυμίσω ότι υπάρχει πρόθεση από πλευράς πολιτείας για επέκταση της επιχορήγησης για επιπλέον δύο με τρία χρόνια της αυτονόμησης του ΟΚΥΠΥ, ενώ παράλληλα θα καταβάλλονται από την Κυβέρνηση ετησίως πολλά εκατομμύρια προς τα κρατικά νοσηλευτήρια, επιπρόσθετα των δαπανών που έχουν ήδη γίνει ή προωθούνται μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ ειδικά για τις δημόσιες δομές υγείας. Ο ΠΑΣΙΝ αντιλαμβάνεται το σημαντικό ρόλο που επιτελούν τα δημόσια νοσηλευτήρια αλλά δυστυχώς διαπιστώνουμε μια άνιση και ετεροβαρή αντιμετώπιση κατά του ιδιωτικού τομέα. Ευελπιστούμε αυτή η αδικία να γίνει αντιληπτή και να αποκατασταθεί.
Τα έσοδα στην εποχή του ΓεΣΥ
Τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια, έστω κι αν διαμαρτύρονται, βγαίνουν ή δεν βγαίνουν τελικά κερδισμένα οικονομικά από τη συμμετοχή τους στο ΓεΣΥ; Θέλουμε μια αποτίμηση της συμμετοχής των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων στο σύστημα. Σε ποιο ποσοστό αυξήθηκαν οι επισκέψεις-νοσηλείες στην εποχή του ΓεΣΥ και τι σημαίνει αυτό εισοδηματικά-επιχειρηματικά για τις νοσοκομειακές μονάδες;
Το ΓεΣΥ έχει αυξήσει σημαντικά τις δραστηριότητες των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων, αφού έχουν απορροφήσει μεγάλο μέρος των ασθενών που επισκέπτονταν προηγουμένως τα δημόσια νοσηλευτήρια. Τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια, που αποτελούν ένα βασικό πάροχο του ΓεΣΥ, επενδύουν συνεχώς σε αναβάθμιση των κτηριακών εγκαταστάσεων, υποδομών, εξοπλισμού, εισάγουν νέες τεχνολογίες και φυσικά επενδύουν στο ανθρώπινο δυναμικό. Ταυτόχρονα, οφείλουν να εφαρμόζουν μια σειρά από νομοθεσίες, υποχρεώσεις, κανονισμούς και υπόκεινται σε αυστηρούς και συνεχείς ελέγχους, τόσο από πλευράς Υπουργείου Υγείας και ΟΑΥ όσο και από άλλες κρατικές υπηρεσίες αφού τα νοσηλευτήρια αποτελούν εργοδότες και επιχειρηματικές οντότητες. Όλα τα πιο πάνω αντιλαμβάνεστε ότι επιφέρουν τεράστιο λειτουργικό κόστος.
Οπόταν, για να είναι σε θέση τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια να προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες υγείας μέσα σε ένα ιδιαίτερα δύσκολο και απαιτητικό περιβάλλον στον κρίσιμο τομέα της υγείας, πρέπει να είναι βιώσιμα και να αμείβονται κατά τρόπο δίκαιο για τις υπηρεσίες τους. Όπως ανέφερα προηγουμένως, με βάση το νέο πλαίσιο αμοιβών του ΟΑΥ τα νοσηλευτήρια επωμίζονται οικονομική ζημιά για αρκετές από τις υπηρεσίες που προσφέρουν ή δεν αποζημιώνονται επαρκώς, κάτι που αποτελεί σημαντική στρέβλωση.
Τα νοσηλευτήρια για να είναι βιώσιμα πρέπει να είναι κερδοφόρα, πώς αλλιώς θα συνεχίσει η επιβίωση τους, η ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός τους; Τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια δεν παίρνουν κανενός είδους επιχορήγηση από τα κρατικά ταμεία για τα πιθανά ελλείμματα τους.
Οι παραπομπές στον ΟΚΥΠΥ
Ακούγονται πολλά παράπονα για επιλογή περιστατικών από ιδιωτικά νοσηλευτήρια, ανάλογα με τα έσοδα στα οποία προσδοκεί κάθε νοσηλευτήριο. Σε ποιο βαθμό θεωρείτε ότι συμβαίνουν αυτές οι επιλογές και πώς μπορούν να αποτραπούν;
Υπάρχει μεγάλη παραπληροφόρηση ή μη σωστή ενημέρωση για το θέμα αυτό. Ορισμένα ιατρικά περιστατικά που χρίζουν περίθαλψης, λόγω της πολυπλοκότητας τους, σε συνδυασμό με τη συνοσηρότητα των ασθενών, παρουσιάζουν κάποιες δυσκολίες στην αντιμετώπιση τους. Ιατροί ως μονάδες ή μικρές κλινικές ή νοσοκομεία, τόσο του ιδιωτικού τομέα όσο και του ΟΚΥΠΥ, μπορεί να μην είναι δυνατόν να τα αντιμετωπίσουν, γι’ αυτό και παραπέμπονται σε πλέον εξειδικευμένα νοσοκομεία, είτε αυτά είναι στον ιδιωτικό τομέα, είτε στον ΟΚΥΠΥ.
Καλύτερα είναι να αντιμετωπίζονται τα περιστατικά εκεί που μπορούν καλύτερα, παρά να μπαίνουμε σε περιπέτειες. Αυτοί όμως που είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν αυτά τα πιο πολύπλοκα περιστατικά θα πρέπει να βρεθεί η φόρμουλα να αποζημιώνονται και περισσότερο.
Κοινή τιμή μονάδας και ποιοτικά κριτήρια
Όπως προβλέπεται από τον σχεδιασμό του ΟΑΥ, τα νοσηλευτήρια του ΓεΣΥ θα αμείβονται στη βάση κοινής τιμής μονάδας και ανάλογα με το ποια και πόσα από τα ποιοτικά κριτήρια που έχουν καθοριστεί θα πληρούν.
Κατά το προηγούμενο σύστημα αποζημίωσης, ο ΟΑΥ είχε λάβει υπόψη του τον όγκο εργασιών του κάθε νοσοκομείου στην προ ΓεΣΥ εποχή και ανάλογα καθόρισε διαφορετική τιμή μονάδας για το κάθε νοσοκομείο. Η τιμή μονάδας χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του κόστους της κάθε ιατρικής πράξης. Για παράδειγμα, μια χειρουργική επέμβαση, βάσει των σχετικών καταλόγων, λαμβάνει 2 μονάδες. Το νοσοκομείο θα λάβει 2x την καθορισμένη τιμή μονάδας.
Με το νέο σύστημα, η τιμή μονάδας για να μη εξειδικευμένα περιστατικά έχει καθοριστεί για όλα τα νοσηλευτήρια στα €2.900 και για τα εξειδικευμένα περιστατικά στα €3.500 (εξαιρούνται οι γέννες, στις οποίες η αμοιβή ανεξαρτήτως όλων των υπολοίπων προνοιών του σχεδιασμού θα πληρώνονται από τον ΟΑΥ με €3.400 σε όλους).
Ο νέος αυτός υπολογισμός είχε ως αποτέλεσμα κάποια νοσηλευτήρια, μεταξύ αυτών και τα δημόσια νοσοκομεία, να δουν την τιμή μονάδας στη βάση της οποίας πληρώνονταν με το προηγούμενο σχέδιο αποζημίωσης, να μειώνεται σημαντικά.
Με βάση το σκεπτικό του ΟΑΥ, ωστόσο, τα νοσοκομεία αυτά θα έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν τη διαφορά μέσω των ποιοτικών κριτηρίων που έχουν εισαχθεί. Τα ποιοτικά κριτήρια, στα οποία ορίζεται βαθμολογία, μπορούν να αυξήσουν τη συνολική αποζημίωση του κάθε νοσοκομείου μέχρι και κατά 25%.
Ο σχεδιασμός, ωστόσο, καθορίζει και οροφές. Για παράδειγμα, το κάθε νοσοκομείο λαμβάνει, ανάλογα με τον αποδεδειγμένο όγκο εργασιών του, συγκεκριμένο αριθμό μονάδων, τις οποίες μπορεί να «ξοδέψει» κατά τη διάρκεια ενός έτους. Οι μονάδες αυτές αντιστοιχούν σε ιατρικές πράξεις. Νοσηλευτήρια τα οποία ξεπερνούν τον καθορισμένο όγκο εργασιών, υπόκεινται κλιμακωτά και ανάλογα με την αύξηση, σε εκπτώσεις. Από τη στιγμή δηλαδή που φθάνουν το 100% του καθορισμένου όγκου, αρχίζουν να αμείβονται, για τις επιπρόσθετες πράξεις με λιγότερα χρήματα ανά πράξη. Οι εκπτώσεις αυτές διαφέρουν ανάλογα με το ποσοστό της υπέρβασης.
Σύμφωνα με το σχέδιο αποζημίωσης: «Για τα υφιστάμενα νοσηλευτήρια, μέχρι 20% υπέρβαση από τον συμφωνημένο αριθμό μονάδων κάθε νοσηλευτηρίου, η κάθε μονάδα αμείβεται προς 65% της συμφωνημένης τιμής. Οποιαδήποτε υπέρβαση πέραν του 20% από το συμφωνημένο αριθμό μονάδων κάθε νοσηλευτηρίου, η κάθε μονάδα αμείβεται προς 30% της συμφωνημένης τιμής. Η ελάχιστη τιμή μονάδας ωστόσο, μετά τις εκπτώσεις δεν μπορεί να πέσει κάτω από €2.200».
Υπόγραφες την τελευταία στιγμή
Κυριολεκτικά με την ψυχή στο στόμα και στο παρά – πέντε υπογράφηκαν τα νέα συμβόλαια μεταξύ Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας και νοσηλευτηρίων του ΓεΣΥ. Μάλιστα, δύο από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία του τόπου υπέγραψαν τις νέες τους συμβάσεις το απόγευμα της 31ης Αυγούστου, μη έχοντας άλλο περιθώριο για διάλογο καθώς τα συμβόλαια τους έληγαν τα μεσάνυκτα της συγκεκριμένης ημέρας. Το μεγάλο παζάρι έγινε βεβαίως στη διαβούλευση μεταξύ ΟΑΥ και Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας με το μέτωπο μεταξύ των δύο ημικρατικών οργανισμών να παραμένει ανοικτό, παρά το γεγονός ότι σε ένδειξη καλής θέλησης, υπέγραψαν την τελευταία στιγμή προσωρινή συμφωνία με ημερομηνία λήξης την 31η Δεκεμβρίου 2023.
Οι διαμαρτυρίες από πλευράς ΟΚΥπΥ έντονες
Ο οργανισμός υποστηρίζει ότι με τον νέο σχεδιασμό του ΟΑΥ, και τον καθορισμό νέας τιμής μονάδας, τα δημόσια νοσηλευτήρια θα έχουν στο τέλος του έτους έσοδα μειωμένα κατά €40 εκατομμύρια και παράλληλα διεκδικεί, μερικές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο του ΓεΣΥ για υπηρεσίες τις οποίες προσφέρει, κατ’ αποκλειστικότητα, τις προσφέρει στη ζημιά του, αλλά επιβάλλεται να τις παρέχει προκειμένου να καλύψει από τη μια τις υποχρεώσεις του κράτους έναντι των πολιτών και από την άλλη τα κενά του ιδιωτικού τομέα.
Οι υπηρεσίες αυτές, μαζί με τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας που προσφέρει ο ΟΚΥπΥ, υπό τον τίτλο «Υπηρεσίες Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος» κοστολογούνται από τον οργανισμό γύρω στα €120 εκατομμύρια. Η μέχρι τώρα συνεννόηση μεταξύ Κυβέρνησης, ΟΑΥ και ΟΚΥπΥ είναι ότι το κόστος αυτό θα διαμοιραστεί σε κράτος και Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας, ανάλογα με το είδος και την αρμοδιότητα. Η διαβούλευση ωστόσο, δεν έχει καν αρχίσει και ως εκ τούτου τα πάντα είναι ακόμα ρευστά.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο ΟΑΥ προτίθεται να προτείνει στον ΟΚΥπΥ τριετές σχέδιο και να διαθέσει κονδύλι μερικών δεκάδων εκατομμυρίων σε ετήσια βάση προκειμένου να ικανοποιήσει τον ΟΚΥπΥ, ο οποίος από πλευράς του, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, φέρεται να διεκδικεί από το Ταμείο του ΓεΣΥ πολύ περισσότερα. Σημαντική στη διαβούλευση μεταξύ των δύο οργανισμών, θα είναι η στάση που θα τηρήσει το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο από την αρχή της εφαρμογής του ΓεΣΥ, θεωρεί ότι όλες οι υπηρεσίες Υγείας πρέπει να καλύπτονται από το Ταμείο του συστήματος ανεξαρτήτως είδους και κατηγορίας.
Στην προκειμένη περίπτωση βεβαίως, μετά και από τις εντολές που δόθηκαν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, θεωρείται δεδομένο (εκτός εάν υπάρξουν διαφοροποιήσεις), ότι μέρος των επίμαχων €120 εκατομμυρίων που έχει να παίρνει ο ΟΚΥπΥ θα καλύπτεται από το κράτος.
