Σε μια εποχή όπου το χάσμα ανάμεσα στους πολιτικούς και τη βάση στην οποία απευθύνονται άρχισε να μεγαλώνει, η λύση για επικοινωνία και προσέγγιση των πολιτών βρέθηκε μέσω του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Από τις ομιλίες στις πλατείες και τα καφενεία, φθάσαμε στο σήμερα, όπου οι πολιτικές καμπάνιες και ο τρόπος επικοινωνίας των πολιτικών εστιάζει σε μεγάλο βαθμό στα… διαδικτυακά «καφενεία» των social media. Ολοένα και περισσότεροι πολιτικοί στρέφονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για να προσεγγίσουν τους πολίτες, επιχειρώντας να προσαρμόσουν και να απευθύνουν τα μηνύματά τους σε συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων, επιλέγοντας ανάλογα την κατάλληλη πλατφόρμα.

Το φαινόμενο, το οποίο ξεκίνησε από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, με πρωτοπόρο τον Μπάρακ Ομπάμα, ο οποίος ενσωμάτωσε το Twitter στην πολιτική του καμπάνια για την προεδρία των ΗΠΑ, τα τελευταία χρόνια το βλέπουμε να παρατηρείται έντονα και στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας, ενώ άρχισε να υιοθετείται και στην Κύπρο από πολιτικούς, όπως ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, η Αννίτα Δημητρίου, ο Νικόλας Παπαδόπουλος και ο Δημήτρης Δημητρίου.

Σίγα, σιγά, ολοένα και περισσότεροι πολιτικοί επιλέγουν νέους διαύλους επικοινωνίας, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να αποκτούν βασικό ρόλο στις πολιτικές καμπάνιες τα επόμενα χρόνια.

Στροφή στα βίντεο

Κι ενώ το βίντεο θεωρείται από τους ειδικούς της επικοινωνίας ως το πρωταρχικό μέσο πρωτογενούς περιεχομένου, με τις μεγάλες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης να προσαρμόζονται ανάλογα, βλέπουμε και τα πολιτικά πρόσωπα να ενσωματώνουν το εν λόγω μέσο στον τρόπο επικοινωνίας τους με τους πολίτες.

Στην Κύπρο, πρόσφατο παράδειγμα είναι η δημοσίευση βίντεο σε Facebook και Instagram από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, μέσω των οποίων παρουσίασε με αμεσότητα τα μέτρα κατά της ακρίβειας και την απόφαση για αύξηση της άδειας μητρότητας στην Κύπρο.

Σε μια περίοδο, όπου οι δημοσκοπήσεις, οι οποίες είδαν το φως της δημοσιότητας, καταγράφουν αρνητικό πρόσημο για την εικόνα του, ο Πρόεδρος στράφηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε μια προσπάθεια να επικοινωνήσει το κυβερνητικό έργο στους πολίτες και ιδιαίτερα στους νέους. Άλλωστε, από την αρχή της πολιτικής πορείας του ο Νίκος Χριστοδουλίδης χρησιμοποίησε τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και ιδιαίτερα το Instagram, όπου, προβάλλοντας φωτογραφίες από τις δράσεις του και από οικογενειακές στιγμές, έκτισε σταδιακά το προφίλ του και δημιούργησε συναισθήματα συμπάθειας και εγγύτητας.

Τα βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιούνται ευρέως και από την πρόεδρο της Βουλής και του ΔΗΣΥ, Αννίτα Δημητρίου, η οποία, σημειωτέον, έχει παρουσία και στο Tik Tok, ενώ ο Δημήτρης Δημητρίου, σε αντίθεση με την τελευταία, η οποία προβάλλεται με πιο αυστηρή προσέγγιση, παρουσιάζεται με ένα πιο χαλαρό τρόπο.

Στην Ελλάδα, από την άλλη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, επιστρατεύοντας χαλαρή διάθεση και αυτοσαρκαστικό χιούμορ, ανέτρεξε στο Tik Tok, για να βελτιώσει τα ποσοστά του στις νέες ηλικίες, ενώ ο Στέφανος Κασσελάκης, διεξάγοντας μια καμπάνια αποκλειστικά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μέσα από τα φιλτραρισμένα βίντεο, κατάφερε να γίνει σε σύντομο χρονικό διάστημα ευρέως γνωστός και να κερδίσει τις εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ.

Δίκοπο μαχαίρι: Η ανάγκη χρήσης και οι κίνδυνοι που εμπεριέχουν

Μιλώντας για το ζήτημα στον «Φ», ο σύμβουλος επικοινωνίας Ισίδωρος Κολώτας χαρακτήρισε απόλυτα αναγκαία τη χρήση των social media από τα πολιτικά πρόσωπα, η οποία, όμως, όπως υπέδειξε, πρέπει να πραγματοποιείται με απόλυτη προσοχή κι επαγγελματισμό, αφού μπορεί να καταστεί δίκοπο μαχαίρι.

Καταρχάς υπογράμμισε ότι επιβάλλεται η χρήση των social media, αφού βρισκόμαστε σε μια εποχή, όπου η ενημέρωση γίνεται on demand. Εξήγησε ότι όπως για παράδειγμα o κόσμος χρησιμοποιεί τις πλατφόρμες ψυχαγωγίας (βλέπε Netflix) όποτε επιθυμεί, με τον ίδιο τρόπο ανατρέχει στα social media για ενημέρωση, ακόμη κι αν σε αυτά η αρχική πηγή είναι τα παραδοσιακά ΜΜΕ.

Εστίασε, ακολούθως, στην προσοχή που πρέπει να επιδεικνύεται από τα πολιτικά πρόσωπα.

«Πόσες φορές έχουμε δει να μεταδίδεται ένα ζωντανό βίντεο και ενόσω μιλούσε κάποιος στον φακό, συνέβησαν πράγματα εκτός ελέγχου του στο φόντο, γεγονός που όχι μόνο δεν βοήθησε την εικόνα του, αλλά πολλές φορές την κατέστρεψε;», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο σύμβουλος επικοινωνίας εξήγησε ότι για τον εκτιθέμενο πολιτικό στα social media δεν υφίστανται οι δικλείδες προστασίας, που υπάρχουν στα παραδοσιακά ΜΜΕ, όπως ο δημοσιογράφος, η αρχισυνταξία και το νομικό τμήμα, που φιλτράρουν το περιεχόμενο, πριν καταλήξει στο κοινό. Σε αντίθεση, όπως επεσήμανε, το αρχικό μήνυμα του πολιτικού φθάνει αφιλτράριστο στους δέκτες, οι οποίοι ακολούθως το υποβάλλουν στη βάσανο της κριτικής.

Ανέφερε ακόμη ότι μέσω της ανάρτησης περιεχομένου στα social media δημιουργείται ένα προφίλ για τους χρήστες, το οποίο παραμένει για πάντα, σημειώνοντας ότι έχουμε δει στο πρόσφατο παρελθόν παραδείγματα πολιτικών προσώπων, όπου παλαιότερες συμπεριφορές τους, οι οποίες αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, λειτούργησαν αποτρεπτικά για την καριέρα τους. Πρόσθεσε επίσης ότι τα σχόλια που αναρτώνται κάτω από τις δημοσιεύσεις, επηρεάζουν τη διαμόρφωση της άποψης του κοινού.

O κ. Κολώτας υποστήριξε επίσης ότι οι πολιτικοί πρέπει να έχουν κατά νου ότι δεν έχει αλλάξει αυτό που είπε ο Χέρμπερτ Μάρσαλ ΜακΛούαν πως «το μέσο είναι το μήνυμα». Για παράδειγμα, η εφημερίδα εκφράζει συντηρητικότητα, η τηλεόραση είναι πιο λαϊκό μέσο και αποδίδει έμφαση στην εικόνα, ενώ τα social media δημιουργούν φιλικότητα και εγγύτητα, με ό,τι κι αν συνεπάγεται αυτό.

Κληθείς ακόμη να σχολιάσει τον αυτοσαρκαστικό και χιουμοριστικό τρόπο, με τον οποίο παρουσιάζεται ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο tik tok, ανέφερε ότι αποτελεί μια αμφιβόλου αποτελέσματος πρακτική, εξηγώντας ότι η υπερβολική εγγύτητα δύναται να δημιουργήσει μια εικόνα που θα λειτουργήσει ως μπούμερανγκ στη συνέχεια,  προκαλώντας συναισθήματα έλλειψης σεβασμού απέναντι στον θεσμό.

Κατέληξε λέγοντας ότι η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τα πολιτικά πρόσωπα είναι απόλυτα αναγκαία, αλλά πρέπει να γίνεται με επαγγελματισμό, αφιερώνοντας την ίδια προσοχή και χρόνο, όπως στα παραδοσιακά ΜΜΕ.