Με αφορμή τα 20 χρόνια της Μουσικής Ακαδημίας ARTE η ιδρύτριά της, η πιανίστρια Πίτσα Σπυριδάκι, μιλά για το μεγαλόπνοο εγχείρημα να δημιουργήσει την πρώτη Σχολή Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και τη χαρά να συμβάλει στην ανάπτυξη του πολιτισμού στην Κύπρο.
Αν βρεθείς ένα απόγευμα στον χώρο υποδοχής της Μουσικής Ακαδημίας ARTE ως φοιτητής ή συνοδεύοντας κάποιον μαθητή, θα ζήσεις μια μοναδική εμπειρία. Στις αίθουσες του όμορφου νεοκλασικού θα απολαύσεις υπέροχες μελωδίες πιάνου, βιολιού ή κιθάρας, αλλά και μοναδικές φωνές από νεαρές και νεαρούς που παρακολουθούν μαθήματα φωνητικής. Ψυχή της σχολής η Πίτσα Σπυριδάκι, η οποία δημιούργησε με πολλή αγάπη και μεράκι αυτό το φυτώριο μουσικών ταλέντων. Από τα χέρια της ίδιας αλλά και άλλων καθηγητών πέρασαν πολλοί ταλαντούχοι μουσικοί, και είναι ανεκτίμητη η συμβολή της στη μουσική παιδεία και καλλιέργειά τους. Σ’ έναν τόπο όπου ύψιστη αξία θεωρείται το χρήμα, είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι κάποιοι άνθρωποι συνεχίζουν με πολλές δυσκολίες να επενδύουν στη μουσική καλλιέργεια των νέων και συμβάλλουν με τον δικό τους τρόπο στα μουσικά πράγματα.
– Πώς ξεκίνησε η επαφή σας με τη μουσική; Σε τι περιβάλλον μεγαλώσατε; Στο σπίτι μου άκουγαν μουσική πολύ. Η αδελφή της γιαγιάς μου, η Ασπασία Θεμιστοκλέους, είχε σπουδάσει στο Παρίσι και ήταν η πρώτη δασκάλα πιάνου στη Λεμεσό. Σε ηλικία 9 χρόνων ξεκίνησα μαθήματα πιάνου έχοντας για δασκάλα την Ελένη Μαξιούτη. Η μητέρα μου που έπαιζε πιάνο ήταν πάντα δίπλα μου στα πρώτα μου βήματα και της είμαι πραγματικά ευγνώμων. Αν δεν ήταν αυτή ίσως δεν θα ασχολούμουν σοβαρά με τη μουσική, που έπαιξε τόσο καθοριστικό ρόλο στη ζωή μου και μου δίνει πραγματική ευτυχία. Συγχρόνως είμαι ευγνώμων και στον πατέρα μου, που μου ενέπνευσε την εργατικότητα, την πειθαρχία και την αφοσίωση σε ό,τι καταπιανόμουν.
– Τι σας ώθησε να δημιουργήσετε τη Μουσική Ακαδημία ARTE; Στα πλαίσια του ωδείου που λειτουργούσαμε για χρόνια και του υψηλού επιπέδου που είχαν οι μαθητές μας, το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου μάς πρότεινε σύναψη συνεργασίας με την οποία οι απόφοιτοί μας θα μπορούσαν να συνεχίσουν τις σπουδές τους για ένα χρόνο στο εν λόγω Πανεπιστήμιο για την απόκτηση Bachelor στη Μουσική. Το υπουργείο Παιδείας όμως μας πληροφόρησε ότι το Bachelor δεν θα αναγνωριζόταν, επειδή τα προηγούμενα χρόνια θα είχαν φοιτήσει σε μη αναγνωρισμένη από το κράτος σχολή Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Ως εκ τούτου, σε συνδυασμό μάλιστα με την ανακαίνιση του νεοκλασικού Αρχοντικού Τεχνών ΑΡΤΕ όπου στεγαζόμαστε, ξεκινήσαμε τις προσπάθειες και εντέλει δημιουργήσαμε την πρώτη Σχολή Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, τη Μουσική Ακαδημία ARTE, που γιορτάζει φέτος 20 χρόνια από την ίδρυσή της.
– Ποιο ήταν το όραμα σας όταν ξεκινούσατε; Το όραμά μου ήταν, και είναι πάντα, η αναβάθμιση της μουσικής παιδείας στον τόπο μας και η καλλιέργεια της μουσικής ως μέσο έκφρασης και επικοινωνίας. Να δημιουργήσουμε όχι μόνο επαγγελματίες μουσικούς, αλλά ανθρώπους που να αγαπούν τη μουσική και να τη νιώθουν. Ανθρώπους με ψυχική ευαισθησία και πνευματική ωριμότητα, ικανούς να δημιουργούν, να συνεργάζονται και να συνεχίζουν τον αγώνα για πολιτιστική προσφορά. Στα 20 χρόνια της λειτουργίας της Ακαδημίας έχουμε πετύχει πολλά, όμως η προσπάθεια πάντα θα συνεχίζεται, επειδή η μουσική βοηθά τον άνθρωπο να καταλάβει το βαθύτερο νόημα της ζωής, της ύπαρξής του γενικότερα.
– Είστε η πρώτη σχολή αφιερωμένη αποκλειστικά στη μουσική με πρόγραμμα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Πόσο δύσκολο ήταν το εγχείρημά σας; Πολύ δύσκολο. Η γραφειοκρατία που υπήρχε για την εγγραφή του κλάδου, οι παρουσιάσεις των κτηριακών εγκαταστάσεων και τα αναλυτικά προγράμματα μαθημάτων που χρειάζονταν δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Διερωτώμαι αν θα τολμούσαμε άμα γνωρίζαμε από την αρχή αυτές τις δυσκολίες. Ευτυχώς δεν τις ξέραμε και τολμήσαμε. Το πρόγραμμα σπουδών φτιάχτηκε με μεγάλη προσοχή. Μετά από έρευνα, μελετώντας τα προγράμματα σχολών μουσικής του εξωτερικού, στηριχτήκαμε στα θετικά και αποφύγαμε τα αρνητικά κατά τη γνώμη μας. Παρουσιάσαμε ένα πρόγραμμα απαιτητικό και ισορροπημένο, αρχικά τριετές και έπειτα τετραετές, το οποίο καταλήγει στην απόκτηση Πτυχίου Μουσικών Σπουδών (Bachelor’s Degree in Music).
– Συχνά συνοδεύετε ταλαντούχους νέους σε μουσικούς διαγωνισμούς του εξωτερικού. Πόσο σημαντικές θεωρείτε αυτές τις συμμετοχές; Είναι σημαντικές εμπειρίες για όλους και κίνητρο για εντατικότερη μελέτη. Είναι πολύ σπουδαίο να γνωρίζουμε τα επίπεδα των άλλων, όπως και εκείνοι τα δικά μας. Δημιουργείται αίσθημα ευγενούς άμιλλας και αναπτύσσονται ωραίες σχέσεις επικοινωνίας μεταξύ των νέων. Εκείνο που πάντα τονίζω είναι η χαρά που πρέπει να νιώθουν με τη συμμετοχή τους και όχι απογοήτευση αν δεν τα πάνε καλά. Βέβαια, αν έλθει καλό αποτέλεσμα σίγουρα υπάρχει χαρά, ιδίως όταν εκπροσωπούν τη χώρα τους στο εξωτερικό.
– Πώς πιστεύετε ότι μπορεί να διευρυνθεί το κοινό που αγαπά την κλασική μουσική; Αυτό ξεκινά από πολύ μικρή ηλικία, από το σπίτι, την εκπαίδευση, το ραδιόφωνο, την τηλεόραση. Είναι δύσκολο σε μεγαλύτερη ηλικία, αν δεν έχει κάποιος την κατάλληλη προπαίδεια, ξαφνικά να ακούσει π.χ. μια συμφωνία Beethoven, ένα ορατόριο Bach, ένα μουσικόδραμα Wagner και να μπορέσει να νοιώσει το μεγαλείο των έργων και να αγαπήσει την κλασική μουσική. Αν όμως από μικρός έχει ακούσματα, ιδίως με κατάλληλη ανάλυση και καλές εκτελέσεις, τότε ναι, μεγαλώνοντας θα γίνει ένας καλός ακροατής που θα ακούει, θα αγαπά και θα απολαμβάνει έργα κλασικής μουσικής.
– Συνεργάζεστε με τον σπουδαίο πιανίστα Μαρτίνο Τιρίμο. Ποια ήταν η δική του συμβολή στο υψηλό επίπεδο της Ακαδημίας; Από την αρχή της ίδρυσης της Ακαδημίας, ο Μαρτίνος Τιρίμος είναι ο καλλιτεχνκός μας σύμβουλος. Μας καθοδηγεί και μας εμπνέει, μας στηρίζει και μας συμβουλεύει. Μας δίνει δύναμη με το παράδειγμά του πώς να ξεπερνούμε τις δυσκολίες που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Μας διδάσκει πώς να γινόμαστε καλύτεροι και πιο αποδοτικοί στην εργασία μας και πώς να στοχεύουμε διαρκώς και πιο ψηλά.
– Ποια είναι η μεγαλύτερη ικανοποίηση που έχετε πάρει από αυτή τη δουλειά; Να βλέπω τους αποφοίτους μας να είναι πλήρως καταρτισμένοι και να ακολουθούν σταδιοδρομία στη διδασκαλία, ερμηνεία, σύνθεση ή άλλα συναφή επαγγέλματα, είτε να συνεχίζουν σε αξιόλογα πανεπιστήμια του εξωτερικού εξασφαλίζοντας μεταπτυχιακούς ή διδακτορικούς τίτλους. Να τους βλέπω να εργάζονται με πραγματική αγάπη και αφοσίωση, να αγωνίζονται και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη του πολιτισμού στην πατρίδα μας. Να βλέπω καταξιωμένους μουσικούς, μεταξύ των οποίων και αποφοίτους μας, να εντάσσονται στο διδακτικό προσωπικό της Ακαδημίας. Δεν θα κρύψω βέβαια και τη μεγάλη μου ικανοποίηση να βλέπω μαθητές μου να εκπροσωπούν την Κύπρο σε διεθνείς διαγωνισμούς, κερδίζοντας βραβεία και διακρίσεις.
Ελεύθερα 15.1.2023
