Το όνομα του αρχιτέκτονα που θα σχεδιάσει το περίπτερο της Serpentine στο Λονδίνο αποτελεί είδηση. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο η γκαλερί στρέφει το ενδιαφέρον της σε νέους και εν πολλοίς άγνωστους αρχιτέκτονες. Φέτος, η επιλογή είναι η Lina Ghotmeh.
Κατ’ αρχήν να πούμε πως ο θεσμός του Περιπτέρου της Serpentine, η οποία βρίσκεται στους κήπους του Κένσιγκτον, άρχισε το 2000 με πρώτη ανάθεση σχεδιασμού στη Ζάχα Χαντίτ. Στη συνέχεια την σκυτάλη πήραν εξίσου ηχηρά ονόματα: Φρανκ Γκέρι, Τόγιο Ίτο, Ζαν Νουβέλ, Πήτερ Ζούμθορ… Τα τελευταία χρόνια όμως, η γκαλερί στρέφεται σε ανερχόμενους νέους με συμβολισμούς ως προς την επιλογή της: «Για πρώτη φορά μαύρος αρχιτέκτονας», «για πρώτη φορά άτομο κάτω των 30 και δη γυναίκα» και ούτω καθ’ εξής. Η επιλογή φέτος της Lina Ghotmeh, με καταγωγή τη Βηρυτό και βάση το Παρίσι, έχει να κάνει τόσο με τις ανησυχίες της όσο και τον χαρακτηρισμό που την συνοδεύει ως «ανθρωπίστρια της αρχιτεκτονικής».
Γεννημένη στη Βηρυτό τη δεκαετία του 1980, η Lina Ghotmeh μεγάλωσε σε αυτήν την αρχαία και ταυτόχρονα κοσμοπολίτικη πόλη, με εμφανή πάντα τα σημάδια του εμφυλίου πολέμου. Στοιχεία τα οποία την επηρέασαν τόσο στη διαμόρφωση της σαν άτομο όσο και στη δουλειά της. Αν και ήθελε να γίνει αρχαιολόγος, κατέληξε στην αρχιτεκτονική στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού, χωρίς να εγκαταλείπει την πρώτη της αγάπη. Στα πλαίσια των σπουδών της εξέτασε τις έννοιες της μνήμης, του χώρου και του τοπίου μέσω της δικής της μεθοδολογίας με τίτλο «Αρχαιολογία του μέλλοντος». Αφού αποφοίτησε και τιμήθηκε με δύο βραβεία, συνέχισε τις σπουδές της στο Παρίσι.
Το 2005, καθώς εργαζόταν στο Λονδίνο, στα στούντιο των Jean Nouvel και Foster & Partners, κέρδισε τον διεθνή διαγωνισμό για το σχεδιασμό του Εθνικού Μουσείου της Εσθονίας. Μετά από αυτό ίδρυσε στο Παρίσι το δικό της στούντιο υλοποιώντας το Μουσείο, το οποίο έτυχε διεθνούς αναγνώρισης.
Χάρη στις πολυπολιτισμικές της εμπειρίες, αλλά και την ενασχόλησή της με τις προκλήσεις της εποχής μας, καλείται τακτικά να μιλήσει σε συνέδρια και να λάβει μέρος σε κριτικές επιτροπές και εργαστήρια στη Γαλλία και στο εξωτερικό. Έχει τύχει επίσης πολλών βραβεύσεων και είναι καθηγήτρια μέλος της Διεθνούς Ακαδημίας Αρχιτεκτονικής IAA. Η δουλειά της εκτέθηκε στη 17η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής στη Βενετία καθώς και σε διάφορα μουσεία, ενώ παράλληλα έτυχε αρκετών δημοσιεύσεων.
Εκτός από το ενδιαφέρον της για την ιστορία, πράγμα που επικαλείται σε κάθε της έργο, βασικό στοιχείο της δουλειάς της είναι η έγνοια της για το περιβάλλον. «Κάθε αρχιτεκτονική της χειρονομία αντλείται από τα ίχνη του παρελθόντος και ταυτόχρονα δεσμεύεται για ένα δίκαιο και βιώσιμο μέλλον» όπως εξηγούν αναλυτές του έργου της.
Τα έργα της Lina Ghotmeh κυμαίνονται σε κλίμακα (από αντικείμενα έως μουσεία) και γεωγραφικά (από τη Γαλλία έως την Ιαπωνία). Ανάμεσα τους, το “Réalimenter Masséna”, ένας ξύλινος πύργος στο Παρίσι, που κέρδισε το βραβείο της πόλης για καινοτόμα έργα. Το “Stone Garden”, νικητής του Βραβείου Αρχιτεκτονικής Dezeen 2021, ένας οικιστικός πύργος στη Βηρυτό που στεγάζει το Mina Image Center for Middle Eastern Studies, “Εργαστήρια Hermès” ένα παθητικό κτίριο χαμηλών εκπομπών άνθρακα στη Νορμανδία, την ανακαίνιση του “Les Grands Verres”, πρώην εστιατορίου (2017-2020) του Μουσείου Σύγχρονων Τεχνών Palais de Tokyo. Στο ίδιο πνεύμα κινείται και ο σχεδιασμός του περιπτέρου της Serpentine, εμπνευσμένο από τη φύση και τους θόλους που σχηματίζουν τα δέντρα του Κένσιγκτον, παραπέμποντας στην ιδέα της ενότητας και της κοινότητας.
Ελεύθερα, 11.12.2022.
