Αδυναμίες: «Βασική δική μου αδυναμία θα έλεγα ότι είναι η συγκροτημένη επαφή με τους δικούς μου ανθρώπους. Την έχω δουλέψει και την έχω βελτιώσει πολύ μέσα στα χρόνια. Όταν είμαστε νεότεροι, θεωρούμε την αγάπη από και προς τους δικούς μας ανθρώπους δεδομένη. Αυτό δεν ισχύει ακριβώς έτσι. Γιατί, καθώς μεγαλώνουμε, αντιλαμβανόμαστε πώς τα αισθήματα που έχουμε για κάποιον άνθρωπο έχουν αξία όταν του τα εκφράζουμε, του τα δείχνουμε.
Βαραίνω: «Με την ηλικία, ναι, διαπιστώνει κανείς ότι βαραίνει. Εγώ, γενικά, ως ιδιοσυγκρασία είμαι ένας μάλλον ανάλαφρος άνθρωπος, ελαφροπάτητος, με φύση αισιόδοξη, με διάθεση θετική, με ενέργεια και όρεξη μεγάλη. Παρόλα αυτά, μέσα στα χρόνια, αντιλαμβάνομαι ότι έχουν επιστρωματωθεί μέσα μου όλα αυτά που έχω ζήσει, “επιχωματώσεις” από τη ζωή, μια σειρά από περιστατικά, όπως οι θάνατοι αγαπημένων προσώπων, οι χωρισμοί –κάθε χωρισμός είναι ένας μικρός θάνατος– ακόμα και οι γεννήσεις, περιλαμβάνω τη γέννηση του γιου μου ως φορτίο, θετικό εν προκειμένω, το οποίο όμως με έχει επιβαρύνει, γιατί, μετά την έλευσή του, έπρεπε να αναπροσαρμόσω εκ νέου τις σχέσεις μου με τον κόσμο. Ποιος είμαι σε σχέση με αυτό το νέο πλάσμα στη ζωή μου, απέναντι σε αυτό το τρομερό θαύμα της φύσης.
Από τα 35 και μετά συνειδητοποίησα ότι όχι, δεν θα γίνουν όλα όσα θέλω στη ζωή μου, δεν θα πραγματοποιηθούν όλα μου τα όνειρα, δεν θα μου έρθουν όλα τα πράγματα ακριβώς όπως τα θέλω, δεν έχω τη δυνατότητα ούτε να αλλάξω τον κόσμο, ούτε να κάνω τα σπουδαιότερα, ούτε να δημιουργήσω τα σημαντικότερα, ούτε να ζήσω τα συγκλονιστικότερα. Ε, αυτή η συνειδητοποίηση, με κάποιο τρόπο, σε βαραίνει. Όμως, αν είναι κανείς δημιουργικός και έχει μια ειλικρινά καλή προδιάθεση σε σχέση με τον κόσμο γύρω του και τον εαυτό του, το “βαραίνω” μπορεί να εξελιχθεί σε “βαθαίνω”. Και ομολογώ ότι τα τελευταία χρόνια αισθάνομαι ότι εγώ ο ίδιος και σε αυτά που κάνω στη δουλειά μου και κυρίως στις σχέσεις μου με τους κοντινούς μου ανθρώπους, στο πώς υπάρχω στον μικρόκοσμό μου, ναι, βαραίνω, αλλά και βαθαίνω».
Γελάω: «Είναι σημαντικό να μπορεί να διαβάζει κανείς τη ζωή σαν να εμπεριέχει μέσα της ένα παιχνίδι. Και να εύχεται να του δίνεται η δυνατότητα για μια τέτοια ανάγνωση, γιατί υπάρχουν όντως συνθήκες ζωής που καθιστούν πολύ δύσκολη μια τέτοια παιγνιώδη ανάγνωση. Η ματιά μας απέναντι στις δυσκολίες της ζωής μπορεί αντί να μας μαυρίζει, να μας φωτίζει».
Δακρύζω: «Είμαι πολύ ευσυγκίνητος. Δεν αναφέρομαι στα δάκρυα λύπης, αλλά σε ό,τι μπορεί να με ερεθίσει συναισθηματικά. Για παράδειγμα, δακρύζω εύκολα με τη μουσική. Νιώθω να με διαπερνά και να με τρυπά κανονικά το άκουσμα μουσικών κομματιών, όπως για παράδειγμα το Adagio από το “Ο Θάνατος και η Κόρη” του Σούμπερτ. Ή το Adagio του Αλμπινιόνι. Αλλά εκεί πλαντάζω, δεν δακρύζω απλώς. Όμως και μια απλή εικόνα μπορεί να μου φέρει δάκρυα στα μάτια. Για παράδειγμα, με συγκινούν πάρα πολύ οι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας όταν τους βλέπω».
Εμμονές: «Είμαι στο όριο να θεωρήσω τον εαυτό μου στην άκρη του φάσματος του αυτισμού. Συνεχώς κουνιέμαι μπρος–πίσω καθήμενος, όταν παρακολουθώ κάτι. Και όσο πιο πολύ με απορροφά αυτό που βλέπω, τόσο πιο πολύ πάω πέρα–δώθε. Εντάξει, είναι πολύ ενοχλητικό για τους άλλους, τους προκαλώ ναυτία. Ο Ευαγγελάτος με σταματούσε συνεχώς στις πρόβες του “Οιδίποδα” το 2010! Επίσης, ό,τι κάνω, το κάνω πολύ και εμμονικά. Για παράδειγμα, αν αρχίσω να τρώω μακαρόνια με κιμά, θα τρώω μόνο μακαρόνια με κιμά για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Τώρα είμαι στη φάση των τριών βραστών αυγών το πρωί με παξιμάδια από χαρούπι και πιπέρι καγιέν. Αυτό θα κρατήσει πολύ καιρό και μετά θα ξεκινήσω κάτι άλλο. Επίσης, “κλειδώνω” σε τραγούδια, σε διαδρομές, σε συγκεκριμένες δράσεις μέσα στο σπίτι. Έχω τα μικρά τελετουργικά μου».
Ζηλεύω: «Για μένα αυτό το ρήμα είναι συνώνυμο του θαυμάζω. Δεν ζηλεύω με την έννοια του φθόνου, δηλαδή να χάσει ο άλλος αυτό που έχει, αλλά εγώ να μπορέσω να πλησιάσω κάτι που έχει κάνει κάποιος άλλος και το θαυμάζω. Έχω αισθανθεί πολλές φορές ότι η ζήλια μου προς άλλα πράγματα και επιτεύγματα άλλων με κρατά σε εγρήγορση. Από παιδί ζήλευα, με αυτή την έννοια, τα πάντα. Διάβαζα ένα βιβλίο για έναν σπουδαίο αρχιτέκτονα, ε, ήθελα να γίνω αρχιτέκτονας. Μετά κάτι άλλο για επιτεύγματα βιολόγων, ήθελα να γίνω βιολόγος. Όλα τα πράγματα μού φαίνονται αξιοζήλευτα. Βλέπω ωραίες παραστάσεις –και βλέπω πολλές ωραίες παραστάσεις στην Αθήνα, τις ζηλεύω, λέω “πω-πω, τι έκανε αυτός!”. Τους ηθοποιούς με τους οποίους παίζουμε μαζί στη σκηνή εννοείται πως τους θαυμάζω. Τους κοιτάζω με θαυμασμό ακόμα και όταν παίζουμε».
Ηθοποιός: «Για μένα αυτή η επιλογή ήταν ξεκάθαρη από τα σχολικά μου χρόνια. Ήδη από το Λύκειο είχα αποφασίσει ότι δεν ήθελα να γίνω κάτι άλλο. Τώρα, γιατί αποφάσισα να γίνω ηθοποιός; Έλα, ντε! Γιατί ήθελα να επιδεικνύομαι; Γιατί δεν ξεπέρασα ποτέ αυτό το παιδικό, το “ελάτε να με δείτε τι κάνω τώρα;”. Αυτή η ιδιαιτερότητα της επίδειξης είναι που ενώνει όλους τους ηθοποιούς, από τον Μάρκο Σεφερλή μέχρι τον Λευτέρη Βογιατζή. Για όλους τους άλλους ανθρώπους αυτή η συνθήκη επίδειξης είναι μη κανονική, ντρέπονται να εκτεθούν. Οι φίλοι μου, οι σύντροφοί μου, η αδερφή μου, ο γιος μου δεν το έχουν, φυσικά, καθόλου με την έκθεση, δεν θέλουν να τους κοιτούν οι άλλοι».
Θαύμα: «Δεν πιστεύω στα θαύματα. Είμαι πιο πολύ της επιστήμης, ορθολογιστής. Και θαύμα σημαίνει κατάλυση των φυσικών νόμων, μια συνθήκη έξω και πέρα από αυτούς. Όμως, με τη μεταφορική έννοια, το “θαύμα” που τολμώ να πω ότι έχω βιώσει, είναι ότι ζω μια ζωή η οποία είναι πολύ κοντά σε ό,τι ονειρευόμουν. Αυτό δεν είναι λίγο».
Ισορροπώ: «Η ιδιοσυγκρασία μου είναι τέτοια που μου επιτρέπει να μπορώ να ισορροπώ σε όλα τα πεδία της ζωής μου. Ισορροπώ ανάμεσα σε πολλές ιδιότητες και συνθήκες. Είμαι ηθοποιός, είμαι και σκηνοθέτης. Κάνω ένα έργο πάντα για πολύ προσωπικούς λόγους, αλλά παράλληλα δουλεύω στο ελεύθερο θέατρο, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να έχει ευρεία απεύθυνση, για να μπορώ του χρόνου να ανεβάσω και άλλο έργο. Η ζωή μου είναι η δουλειά μου, αλλά ταυτόχρονα είμαι και πατέρας και σύντροφος και γιος, και αδερφός, και φίλος. Το σκεφτόμουν πρόσφατα μάλιστα, ότι μπορεί να μην κάνω κάτι σημαντικό στη ζωή μου, αλλά έχω καταφέρει να είναι ισορροπημένοι όλοι οι δείκτες. Δεν είμαι ο άνθρωπος που κάνει συγκλονιστικά πράγματα στη δουλειά του, αλλά έχει φριχτή προσωπική ζωή ή έχει υπέροχη προσωπική ζωή, αλλά είναι άφραγκος μια ζωή και αποτυχημένος επαγγελματικά. Υπάρχει μια κάποια ισορροπία, αρμονία στη ζωή μου. Τώρα. Δεν ξέρω τι μπορεί να μου συμβεί αργότερα, γιατί ποτέ κανείς δεν ξέρει τι μπορεί να του φέρει η ζωή».
Καθρέφτης: «Αυτό που βλέπω στον καθρέφτη είναι ότι μεγαλώνω. Μου φαίνεται περίεργο ότι το καλοκαίρι του ’20 θα γιορτάσω το 50ο έτος ζωής. Βέβαια, ακριβώς επειδή ζω, σε μεγάλο βαθμό, τη ζωή που πάντα ονειρευόμουν, αισθάνομαι όπως ο στίχος του Σαββόπουλου: “Κι όπως μεγαλώνουμε και όμορφα παλιώνουμε”».
«Λόγω Τιμής»: «Έχουμε ξεκινήσει τα γυρίσματα και θα αρχίσει να προβάλλεται στο ΣΚΑΪ το φθινόπωρο του ’19. Τρομερό δεν είναι! Σκέψου, όλο αυτό μετά από 23 χρόνια. Τα τότε γυρίσματα είχαν ξεκινήσει το καλοκαίρι του ’96. Στο μεταξύ, το είχαμε σκεφτεί και συζητήσει και παλιότερα, αλλά δεν έγινε κάτι. Και τώρα, δηλαδή, δεν περίμενα ότι θα καταφέρουν να το φέρουν εις πέρας και από όνειρο να γίνει πράξη. Το τραγούδι του Παπαδημητρίου, σε στίχους Γκανά, το “Χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια” τότε, στα 26 μου, δεν είχα πολυκαταλάβει τη σημασία του. Σήμερα, λίγο πριν τα 50 μου, το “Χρώμα δεν αλλάζουνε τα μάτια, μόνο τρόπο να κοιτάνε”, έχει άλλη διάσταση, άλλη ποιότητα».
Μαγειρεύω: «Καθόλου δεν μαγειρεύω. Αφήνω το φαγητό μου στη φροντίδα των ειδικών. Και ανάλογα με τη φάση εμμονής που βρίσκομαι, όπως είπαμε και παραπάνω, ζητάω κάτι πολύ συγκεκριμένο για μεγάλα χρονικά διαστήματα».
Νυχτοπερπατώ: «Εξ επαγγέλματος! Παλιότερα νυχτοπερπατούσα περισσότερο. Τα τελευταία δέκα χρόνια, μη φανταστείς τίποτα τρελά νυχτοπερπατήματα. Μπορεί να τραβούν μέχρι πολύ αργά, αλλά βασικά περιλαμβάνουν μια παρέα στενών φίλων, φαγητό, κρασί και κουβεντολόι. Και φυσικά είμαι αυτός που δεν αφήνει τους άλλους να φύγουν και λέει συνέχεια, “ελάτε, ρε παιδιά, μην το διαλύσουμε ακόμα! Πέντε λεπτά ακόμα!”».
Ξυπνάω: «Όλο και ευκολότερα πια. Αυτό έχει σημασία που το λέω, γιατί παλιά δεν ξύπναγα με τίποτα. Έχει έρθει η μάνα μου από το σπίτι της στο Παλαιό Φάληρο στο Πεδίον του Άρεως, όπου έμενα κάποτε, για να με ξυπνήσει να πάω σε γύρισμα, γιατί δεν άκουγα το ξυπνητήρι. Ακόμα και όταν ήμουν μικρός, δεν άκουγα το ξυπνητήρι, γιατί κοιμόμουν πολύ βαριά. Τα χρόνια, οι ευθύνες, η ωριμότητα και η εμπειρία με κάνουν πλέον να ξυπνώ πολύ ευκολότερα».
«Οιδίπους Τύραννος»: «Ήταν μια παραγγελία από τον Δημήτρη Λιγνάδη, ο οποίος μου ζήτησε να τον σκηνοθετήσω το καλοκαίρι στην τραγωδία του Σοφοκλή. Επιστρέφω στον “Οιδίποδα” για τρίτη φορά, αυτή τη φορά από τη θέση του σκηνοθέτη, έχοντας ήδη παίξει στο παρελθόν σχεδόν όλους τους ρόλους του έργου, τον Οιδίποδα, την Ιοκάστη, τον Τειρεσία και τον Βοσκό, σε δύο παραστάσεις εκ διαμέτρου αντίθετες σκηνοθετικά, μία του Σπύρου Ευαγγελάτου και μία του Τσέζαρις Γκραουζίνις. Στον πυρήνα αυτού του αριστουργήματος υπάρχει η ιδέα ότι η ευφυΐα δεν αρκεί στον άνθρωπο. Η ζωή πάντα τον υπερβαίνει. Ό,τι και να κάνει».
Πατρότητα: «Η πατρότητα κάνει το “βαραίνω” που λέγαμε πριν, “βαθαίνω”. Αν κάτι με ευχαριστεί, διασκεδάζει και γοητεύει στη σχέση μου με τον γιο μου, ο οποίος κοντεύει τα 14, είναι ότι είναι τελείως διαφορετικός από εμένα. Αλλά, τελείως! Έχει εντελώς διαφορετικά γούστα από εμένα. Του αρέσουν τα μαθηματικά, η χημεία, η βιολογία, η μπάλα, το πιάνο. Η δουλειά μου δεν του λέει τίποτα. Δεν τον ενδιαφέρει. Εντάξει, έχουμε κάποια κοινά χαρακτηρολογικά στοιχεία. Μια φυσική καλοσύνη, μια αίσθηση δικαίου, μια ευγενική ψυχή, μια συγκρότηση προσωπικότητας. Αλλά όλα τα άλλα είναι… άλλα, δικά του».
Ρισκάρω: «Κάθε νέα παράσταση είναι ένα νέο ρίσκο. Κάθε νέα παράσταση είναι σαν να βάζουμε το κεφάλι μας στον πάγκο του χασάπη. Όπως και στα ομόλογα, οι προηγούμενες αποδόσεις ή επιδόσεις δεν διασφαλίζουν τις μελλοντικές. Κάθε φορά ξεκινάς από το μηδέν. Κάθε φορά ρισκάρεις τα πάντα από την αρχή».
Σημείο Μηδέν: «Δεν νιώθω συχνά ότι βρίσκομαι στο σημείο μηδέν. Αυτό συμβαίνει σίγουρα κάθε φορά που ξεκινώ να στήσω μια παράσταση. Καμία εμπειρία, καμία δεξιότητα δεν μοιάζει αρκετή για να εξασφαλίσει μια κάποια μελλοντική ασφάλεια σχετικά με μια νέα επαγγελματική επιλογή. Στην αρχή μιας νέας παράστασης το τοπίο είναι ίδιο με αυτό του ground zero. Η κυρίαρχη σκέψη είναι ότι όλες τις προηγούμενες φορές που πήγαν καλά τα πράγματα απλά υπήρξα τυχερός και να, τώρα, αυτή τη φορά, δεν θα μπορέσω να ανταποκριθώ».
Ταξίδι: «Τα ταξίδια που αγαπώ περισσότερο είναι αυτά που επισκέπτομαι έναν τόπο ξανά και όχι σε τόπους που βλέπω για πρώτη φορά. Η επιστροφή στην Ικαρία, για παράδειγμα, είναι πάντα μέσα στην καρδιά μου. Πρόσφατα, βέβαια, πήγα στα Ζαγοροχώρια και στο Νυμφαίο για πρώτη φορά και μου έφυγαν τα μάτια και η ψυχή. Υπέροχα μέρη!».
Υπομονή: «Γεννήθηκα ανυπόμονος, αλλά στην πορεία έμαθα να υπομένω. Μαθαίνουμε με τα χρόνια πόσο σημαντικό και δημιουργικό όπλο είναι η υπομονή. Λειτουργεί δε καλύτερα, όταν συνδυάζεται με την επιμονή. Υπομένω ενώ ταυτόχρονα επιμένω».
«Φάρος»: «Ήταν το πιο δύσκολο, δύσβατο έργο με το οποίο έχω ασχοληθεί μέχρι τώρα. Επίσης, ήταν μια πολύ προσωπική επιλογή δική μου, γιατί θεωρούσα ότι είναι σημαντικό να ακουστεί από τους ανθρώπους μιας κοινωνίας που έχει χάσει τις δυνάμεις της το φωτεινό μήνυμα που βρίσκεται στον πυρήνα του “Φάρου”, ότι όλοι μας έχουμε πάντα μια δεύτερη ευκαιρία και μπορούμε την επόμενη μέρα, παρά τα όποια προβλήματά μας, να πάμε παραπέρα. Και δεν σου κρύβω τη χαρά μου ότι μια τόσο προσωπική επιλογή με ένα έργο όχι αναμενόμενο και παρά τα αρχικά ερωτηματικά από πολλούς δικούς μου ανθρώπους, αυτή η παράσταση αγαπήθηκε πολύ από τον κόσμο για δύο σεζόν».
Χρόνος: «Ως παιδί φοβόμουν ιδιαίτερα τον θάνατο. Και ακόμα δηλαδή, αλλά όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό. Μάλλον στο βάθος της δημιουργικής μου ενασχόλησης υπάρχει η σκέψη ότι κάποια στιγμή δεν θα υπάρχω. Όμως, μεγαλώνοντας συμφιλιώνεσαι με τον χρόνο που περνά και ενδεχομένως και με το αναπόφευκτο τέλος του. Ίσως επειδή ο χρόνος έχει σταθεί πολύ φιλικός με μένα, ίσως γιατί αισθάνομαι ότι μεγαλώνω αργότερα. Και μακάρι να μπορώ να φτάσω στην ηλικία της μητέρας μου, η οποία θάλλει και να μπορώ να νιώθω και τότε τις χαρές που μπορεί να μου δίνει η ζωή. Οπότε για μένα, δίπλα στον χρόνο, βάλε και τη λέξη χαρά».
Ψειρίζω: «Ναι, πάρα πολύ ό,τι φτιάχνω, ειδικά στην αρχή, όταν ξεκινά η κατασκευή μιας παράστασης. Είμαι εξαιρετικά σχολαστικός. Ψειρίζω τα πάντα σαν να μην μπορώ να καταλάβω τίποτα. Στη ζωή μου δεν πολυψειρίζω τα πράγματα. Είμαι μάλλον ανεκτικός και χαλαρός».
Ώρα να…: «…ξεκουράσω λίγο το μυαλό μου».
*Παραστάσεις: Λεμεσός (Ριάλτο): 8, 9 & 10/5 (20:30) / Λευκωσία (ΘΟΚ) – 11/5 (21:30)& 12/5 (19:00 και 21:30)
