Μοναδικές εικόνες από μνημεία αλλά και της καθημερινής ζωής των Κυπρίων της περιόδου 1896-1901, αποκαλύπτει το αρχείο του Γάλλου αρχαιολόγου και ιστορικού τέχνης Καμίγ Ανλάρ που εκτίθεται στο CVAR.

Εικόνες μιας άλλης εποχής, της Κύπρου του Μεσαίωνα ζωντανεύει η έκθεση με 543 φωτογραφίες από το αρχείο του Γάλλου αρχαιολόγου και ιστορικού τέχνης Καμίγ Ανλάρ που παρουσιάζει το Μουσείο του Ιδρύματος Κώστα και Ρίτας Σεβέρη. Ανάμεσα στο φωτογραφικό υλικό περιλαμβάνονται αρχαία μνημεία από όλη την Κύπρο που έχουν καταστραφεί τον εικοστό αιώνα, όπως το μοναστήρι των Δομηνικανών στην Αμμόχωστο και το μοναστήρι St Francis στη Λευκωσία. Επίσης το αρχείο ξεδιπλώνει εικόνες από την καθημερινή ζωή των ανθρώπων της εποχής σε πόλεις και χωριά της Κύπρου του 1896-1901, όπως το παζάρι της Λευκωσίας, το πανηγύρι του Αποστόλου Βαρνάβα στην Αμμόχωστο, τους πωλητές θυμαριού και ψωμιού. Το αρχείο του Ανλάρ, όπως εκτιμά η Ρίτα Σεβέρη, είναι το μεγαλύτερο του είδους του και είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεται στην Κύπρο. Ανάμεσα στο υλικό περιλαμβάνονται και 45 φωτογραφίες  που δόθηκαν στον Γάλλο αρχαιολόγο από φίλους και συνεργάτες του όπως τους Μαυροκορδάτο, Captain Young, Tano, Luigi Baldassarre, Bellamy, Berthaud, E Deschamps και Κόμη Jean de Kergorlay. Επιπλέον, 28 φωτογραφίες δεν είναι υπογεγραμμένες. Όπως παρατηρεί η κ. Σεβέρη μέσα από το υλικό αυτό «παρατηρούμε ακόμη ότι εκείνη την εποχή οι Κύπριοι είχαν πιο σκούρο χρώμα, λόγω ίσως των πολλών Αφρικανών που ζούσαν στο νησί».

 

Ο Γάλλος αρχαιολόγος είχε έρθει στην Κύπρο το 1986 όπου έκανε ανασκαφές και επανήλθε στο νησί άλλες δυο φορές μέχρι το 1901. Αποτέλεσμα των επισκέψεων του είναι το βιβλίο του «‘L’ Art Gothique et la Renaissance en Chypre» («H Γοτθική Τέχνη και η Αναγέννηση στην Κύπρο»- 1899) το οποίο μεταφράστηκε στα αγγλικά από τον Σερ Ντέιβιντ Χαντ και εκδόθηκε με τίτλο «Gothic Art and the Renaissance in Cyprus» (Trigraph, 1987).

Πώς έφτασε όμως το αρχείο του Καμίγ Ανλάρ στην Κύπρο; Το 2004 επισκέφθηκε την Κύπρο ο εγγονός του Κριστιάν Ανλάρ, ο οποίος ζήτησε να συναντηθεί με την κυρία Σεβέρη. Είχε διαβάσει το βιβλίο της «Ταξιδιώτες ζωγράφοι στην Κύπρο» και της ζήτησε να τον καθοδηγήσει να επισκεφθεί τα μνημεία που είδε ο παππούς του. Η ίδια τον ξενάγησε μαζί με την γυναίκα του  σε όλη την Κύπρο. «Στη συνέχεια της  γνωριμίας μας ο Κριστιάν με φιλοξένησε στο σπίτι του στη Γαλλία το 2006 όπου μου έδειξε το γραφείο του παππού του με τις φωτογραφίες του αρχείου του. Εγώ του είπα πως αν σκεφτεί να πουλήσει το αρχείο ενδιαφέρομαι και μου απάντησε πως θα ήθελε πολύ να επιστρέψουν οι φωτογραφίες στην Κύπρο. Όμως το 2016 έμαθα ότι το αρχείο πωλείτο σε μια δημοπρασία στη Γαλλία. Τον πήρα τηλέφωνο και μου είπε ότι ο ίδιος ήταν σε ίδρυμα και ότι τα παιδιά του αποφάσισαν να το πωλήσουν χωρίς να τον ρωτήσουν. Τελικά επειδή ήθελε πολύ να έρθει στην Κύπρο το αρχείο, μου έστειλε 5000 χιλιάδες ευρώ για να το αγοράσω. Η αξία του βέβαια ήταν πολύ μεγαλύτερη. Η αγορά του έγινε δυνατή με τη γενναιόδωρη συνεισφορά φίλων και υποστηρικτών του μουσείου όπως της δρ Αϊλά Γκιουρέλ και του δρα Μάριου Σαρρή όπως και άλλων που προτίμησαν να παραμείνουν ανώνυμοι. Ο Κριστιάν ήθελε να έρθει στα εγκαίνια της έκθεσης στην Λευκωσία, όμως λίγες μήνες προηγουμένως με ειδοποίησαν τα παιδιά του ότι πέθανε» λέει η κ. Σεβέρη.

 

Η έκθεση στο CVAR (Κέντρο Εικαστικών Τεχνών και Έρευνας) θα διαρκέσει μέχρι τις 22 Δεκεμβρίου (Τρίτη-Κυριακή, 9:30-17:00. Είσοδος: €5, 22300994). 

 
maria.panayiotou@phileleftheros.com
 
Φιλgood, τεύχος 248.