Πάει σχεδόν ένας αιώνας από τότε που εγκαινιάστηκε. 92 χρόνια συγκεκριμένα, στα οποία έχουν συμβεί και έχουν αλλάξει πάρα πολλά. Ανάμεσα τους και η Αγορά Μοντιάνο η οποία τα τελευταία χρόνια ήταν ένα εγκαταλελειμμένο κουφάρι. Εγκαταλελειμμένο μεν, ιστορικό δε, με αξιόλογα αρχιτεκτονικά στοιχεία, εξ ου και είχε κηρυχτεί διατηρητέο.
Η Αγορά πήρε το όνομα της από τον μηχανικό Eli Modiano, ο οποίος μαζί με τον αρχιτέκτονα J. Oliphant εκπόνησαν τα σχέδια και επέβλεψαν την κατασκευή της που ολοκληρώθηκε το 1930. Η Αγορά χτίστηκε εκεί όπου βρισκόταν η Συναγωγή Talmud Torah, η οποία καταστράφηκε ολοσχερώς, όπως και ολόκληρη η περιοχή, από την μεγάλη πυρκαγιά του 1917. Μετά την καταστροφή η πόλη σχεδιάστηκε ξανά από τον αρχιτέκτονα-αρχαιολόγο Ernest Hebrard ο οποίος, στη συγκεκριμένη περιοχή, προέβλεψε την ανάπτυξη παζαριών. Στη συνέχεια την σκυτάλη πήραν οι Oliphant και Modiano σχεδιάζοντας ένα μονώροφο κτίριο με υπόγειο και εσωτερικά μπαλκόνια, συνολικής έκτασης περίπου 2.707 τ.μ. Πρόκειται για μια σταυροειδούς σχήματος κατασκευή η οποία βρίσκεται μεταξύ δυο εκ των πιο πολυσύχναστων δρόμων του κέντρου της Θεσσαλονίκης, της Βασιλέως Ηρακλείου και της Λεωφόρου Εγνατίας. Τμήμα της οροφής του όλου συγκροτήματος είναι κατασκευασμένο από γυαλί και μέταλλο ενώ τα γυάλινα φατνώματα αφήνουν το φυσικό φως να περνά δημιουργώντας μια όμορφη ατμόσφαιρα.
Η όλη αρχιτεκτονική θυμίζει ανάλογες αγορές της Ευρώπης, ενώ για την Θεσσαλονίκη ήταν η πρώτη οργανωμένη κλειστή αγορά αυτού του είδους. Τα εγκαίνια της πραγματοποιήθηκαν το 1930 με μια μεγάλη γιορτή και αμέσως αγκαλιάστηκε από το κοινό, αποτελώντας σημαντικό κομμάτι της Εβραϊκής Κοινότητας. Από την αρχή διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στη ζωή και τη λειτουργία του εμπορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης, καθώς στέγαζε τα καλύτερα προϊόντα και αποτελούσε ένα σημαντικό εμπορικό σημείο της πόλης. Όλα αυτά για αρκετές δεκαετίες μέχρι που οι τάσεις άλλαξαν και ο κόσμος στράφηκε στις υπεραγορές με αποτέλεσμα τα 144 καταστήματα κι οι ταβερνούλες που στέγαζε να κλείσουν ένα ένα. Το οριστικό κλείσιμο έγινε το 2016, αλλά το κτίριο είχε ήδη χαρακτηριστεί διατηρητέο από το 1983 ενώ το 1995 ανακηρύχθηκε σε μνημείο.
Ένα χρόνο μετά το οριστικό κλείσιμο, η Αγορά πέρασε, με σύμβαση, στα χέρια του Ομίλου εταιρειών Fais. Ο Όμιλος δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, τα Βαλκάνια και την Κύπρο με ένα μεγάλο χαρτοφυλάκιο από διεθνείς μάρκες στο λιανικό εμπόριο. Όσον αφορά την Αγορά Μοντιάνο, στόχος είναι να μετατραπεί ξανά σε αγορά τροφίμων, με σύγχρονους όρους. Μία πολυπολιτισμική αγορά, με υψηλής ποιότητας τρόφιμα, μοναδικές γεύσεις και προϊόντα από όλο τον κόσμο: από είδη πρώτης ανάγκης, μέχρι πιστοποιημένα βιολογικά προϊόντα και από τοπικά ελληνικά προϊόντα, μέχρι προϊόντα fair trade και παραδοσιακά προϊόντα από διάφορες χώρες του κόσμου. Στο ισόγειο της Στοάς θα φιλοξενούνται 75 περίπου καταστήματα, χωρισμένα ανά ομάδες, ανάλογα με το είδος τροφίμων που διαθέτουν. Στους δύο εξώστες, στο βόρειο και νότιο τμήμα της Αγοράς Μοντιάνο, θα λειτουργήσουν καταστήματα εστίασης. Τα καταστήματα θα είναι μικρά 7, 8 και 10 τ.μ. με δυνατότητα συνένωσης δύο καταστημάτων που δεν θα ξεπερνούν όμως τα 20 τ.μ. Το concept βασίζεται σε αγορές άλλων ευρωπαϊκών χωρών όπως των ισπανικών «Μercadο San Miguel» (finger food και ελαφριά πιάτα με προϊόντα που πωλούνται εντός) και «La Bogueria» (ακατέργαστα τρόφιμα). Σύμφωνα με εκπροσώπους του Ομίλου Fais έχει επιδειχτεί μεγάλο ενδιαφέρον για λειτουργία καταστημάτων. Βασικό προαπαιτούμενο για την επιλογή τους ήταν να μην διαθέτουν άλλο κατάστημα στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Η Αγορά αναμένεται να ανοίξει περί τα τέλη Οκτωβρίου αφού έτυχε ριζικής ανακαίνισης με την πρόσοψη και τα άλλα βασικά στοιχεία να παραμένουν ως είχαν.
Ελεύθερα, 25.9.2022.
