Για πρώτη φορά αξιωματούχος του Βρετανικού Μουσείου αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο «σύμπραξης» με την Αθήνα για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, μέσω της οποίας θα μπορούσαν να επιστραφούν ύστερα από 200 και πλέον χρόνια.
«Αυτό που ζητάμε είναι μια ενεργή “σύμπραξη του Παρθενώνα” με τους φίλους και συναδέλφους μας στην Ελλάδα. Πιστεύω ακράδαντα ότι υπάρχει χώρος για μια πραγματικά δυναμική και θετική συζήτηση, στο πλαίσιο της οποίας μπορούν να βρεθούν νέοι τρόποι συνεργασίας». Τα παραπάνω λόγια δεν θα είχαν ιδιαίτερη βαρύτητα αν δεν έβγαιναν από τα χείλη του Τζόναθαν Γουίλιαμς, του αναπληρωτή διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου. Και πίσω από τη διπλωματική γλώσσα που χρησιμοποιεί, το μήνυμα που εκπέμπει προς την Αθήνα μιλώντας στους Times, είναι μάλλον σαφές: «Ας κάνουμε μια συμφωνία».
Είναι η πρώτη φορά που παράγων του βρετανικού ιδρύματος θέτει θέμα συνεργασίας, «σύμπραξης» όπως την κατονομάζει, του Λονδίνου με την Αθήνα, έπειτα από δεκαετίες διαμάχης για την ιδιοκτησία των Γλυπτών του Παρθενώνα. Και αυτό το γεγονός δείχνει ότι πλέον κάτι κινείται… «Η ατμόσφαιρα έχει αλλάξει» σχολίασε σχετικά η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, μιλώντας στη Σάρα Μπάξτερ, η οποία συνόδευε τη Βικτόρια Χίσλοπ στην εκδήλωση για την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα, στους κήπους του Προεδρικού Μεγάρου. «Με καλή θέληση μπορούμε να βρούμε έναν δρόμο προς τα εμπρός και για τα δύο μέρη» πρόσθεσε η κυρία Μενδώνη και έσπευσε να συστήσει την απεσταλμένη της λονδρέζικης εφημερίδας στον Κυριάκο Μητσοτάκη ο οποίος επιβεβαίωσε ότι η Ελλάδα είναι ανοιχτή σε διαπραγματεύσεις. «Τα μικρά βήματα δεν αρκούν. Θέλουμε μεγάλα βήματα» είπε ο έλληνας Πρωθυπουργός.
Το Βρετανικό Μουσείο φαίνεται πως άρχισε να αντιλαμβάνεται ότι χάνει τη μάχη για τις καρδιές και τα μυαλά των ανθρώπων και πλέον είναι έτοιμο να συζητήσει για το φλέγον θέμα. Δημοσκόπηση της YouGov τον περασμένο Νοέμβριο έδειξε ότι το 59% των Βρετανών που συμμετείχαν στην έρευνα πίστευε ότι τα μάρμαρα ανήκουν στην Ελλάδα (το 18% ήθελε να παραμείνουν στη Βρετανία, το 22% δεν γνώριζε). Σε συνεδρίαση της Unesco, του πολιτιστικού οργανισμού του ΟΗΕ, στο Παρίσι τον περασμένο Μάιο, όλες οι χώρες εκεί συμμάχησαν εναντίον του Ηνωμένου Βασιλείου. Η μάχη των εντυπώσεων ήταν πάντα μια «δοκιμασία», παραδέχτηκε ο Γουίλιαμς μιλώντας στους Times. «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο προσφέρουμε μια θετική εταιρική σχέση με τον Παρθενώνα», πρόσθεσε. Παρότι ο βρετανός αξιωματούχος υποστήριξε ότι «τα Γλυπτά αποτελούν απολύτως αναπόσπαστο μέρος του Βρετανικού Μουσείου», παραδέχτηκε ότι το Λονδίνο θέλει να αλλάξει «η θερμοκρασία της συζήτησης». «Υπάρχει σίγουρα χώρος όχι μόνο για θερμά λόγια, αλλά για να κάνουμε πράγματα μαζί. Θέλουμε να κάνουμε κάτι ποιοτικά διαφορετικό», είπε χαρακτηριστικά ο Γουίλιαμς και έσπευσε να διευκρινίσει ότι μια τέτοια συμφωνία δεν θα μπορούσε να αφορά ανταλλαγή των Γλυπτών με αντίγραφα: «Οι άνθρωποι έρχονται στο Βρετανικό Μουσείο για να δουν το πραγματικό πράγμα, έτσι δεν είναι;». Δηλαδή; Τι θα μπορούσε να ικανοποιήσει τη διοίκηση του ιδρύματος; Τι είναι αρκετά εντυπωσιακό, τόσο που θα την έπειθε να αποχωριστεί τα αριστουργήματα του Παρθενώνα;
Η ΜΑΣΚΑ ΤΟΥ ΑΓΑΜΕΜΝΟΝΑ
Η ελληνική κυβέρνηση ουδέποτε διευκρίνισε, ούτε δεσμεύτηκε σχετικά με το ποιους θησαυρούς θα μπορούσε να δανείσει, ωστόσο οι Times εκτιμούν ότι η Μάσκα του Αγαμέμνονα θα μπορούσε να είναι ένας από αυτούς (παρότι ορισμένοι ειδικοί αμφιβάλλουν ότι θα επιτραπεί ποτέ να βγει από τη χώρα), όπως και ο Παις του Κριτίου, ένα άγαλμα από παριανό μάρμαρο που βρέθηκε στην Περσική Τάφρο και εκτίθεται στο Μουσείο της Ακρόπολης. Η απεσταλμένη των Τimes επισκέφτηκε το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας, συνοδευόμενη από τη Βικτόρια Χίσλοπ, για να δει τη νεκρική μάσκα από την εποχή του χαλκού και δηλώνει πως έμεινε έκθαμβη. «Μείναμε επίσης άναυδοι από τον Ιππέα του Αρτεμισίου, ένα αριστούργημα από τα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ., που ανασύρθηκε από ένα ναυάγιο στα ανοικτά των ακτών της βόρειας Εύβοιας.
Από την πλευρά του ο διευθυντής του Μουσείου της Ακρόπολης, Νικόλαος Σταμπολίδης, είπε ότι θα μπορούσε να υπάρξει «βάση για εποικοδομητικές συνομιλίες» με την προσφορά της «θετικής συνεργασίας του Παρθενώνα». Και πρόσθεσε: «Στις δύσκολες μέρες που ζούμε, η επιστροφή τους θα ήταν μια πράξη ιστορίας. Θα ήταν σαν οι Βρετανοί να αποκαθιστούσαν την ίδια τη δημοκρατία.
