Μια πόλη οφείλει να έχει και ένα μουσείο. Αν όμως η πόλη είναι φτιαγμένη σε γη που πριν ήταν θάλασσα, τότε το μουσείο πρέπει να είναι πλωτό. Πριν όμως ξοδευτούν εκατομμύρια για τη δημιουργία του, οι εμπνευστές του αποφάσισαν να πειραματιστούν πρώτα. Έτσι σκέφτονται οι Ολλανδοί.
Η ολλανδική πόλη Almere χτίστηκε σε γη που έχει κατασκευαστεί στη θέση ενός θαλάσσιου κόλπου. Το πρώτο σπίτι ολοκληρώθηκε το 1976, ενώ σήμερα οι κάτοικοι ανέρχονται στους 220.000, πράγμα που σημαίνει ότι βρίσκεται σε καλό δρόμο για να γίνει η 5η μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Ωστόσο, δεν υπάρχει ένα μουσείο που να αρμόζει στο μέγεθος της. Κι οι αρχές, τοπικές και εθνικές, συμφώνησαν ότι η δημιουργία ενός μουσείου θα πρέπει να βρίσκεται στην κορυφή των προτεραιοτήτων για ενίσχυση της ταυτότητας της πόλης. Αντί όμως να δημιουργηθεί άμεσα, αποφασίστηκε όπως πειραματιστούν αρχικά με ένα προσωρινό περίπτερο τέχνης. Το οποίο ονομάστηκε Μ., διεκδικώντας το πρώτο γράμμα της πιθανής μελλοντικής του μοίρας. Τον Απρίλιο, το M. – ένα πλωτό περίπτερο στους χώρους του Floriade Expo 2022 – άνοιξε τις πόρτες του.
Είχε προηγηθεί η ανάθεση σε πέντε ανερχόμενους αρχιτέκτονες με πρακτική στο μεταίχμιο αρχιτεκτονικής και εικαστικών τεχνών, να υποβάλουν ένα σχέδιο για το προγραμματισμένο έργο. Η επιλογή των πέντε άπειρων γραφείων ήταν σκόπιμη, μέρος του πειράματος προς αναζήτηση μιας εντελώς νέας ιδέας. Έτσι κι αλλιώς, η πόλη οφείλει τη δημιουργία της στις ιδέες ομάδας πολεοδόμων που, όταν στις αρχές της δεκαετίας του 1970 αποφοίτησαν από το πανεπιστήμιο, δημιούργησαν μια δεξαμενή σκέψης.
Η κριτική επιτροπή που είχε οριστεί, επέλεξε ομόφωνα το σχέδιο του Studio Ossidiana. Η Alessandra Covini και ο Giovanni Belloti, το νεαρό δίδυμο πίσω από το Studio Ossidiana, έφτιαξαν ένα σχέδιο που αναφέρεται στην παράδοση του Almere να πρωτοπορεί και να πειραματίζεται. Έμπνευση τους αποτέλεσε η θάλασσα που αντικαταστάθηκε από την επαρχία Flevoland καθώς και η λίμνη Weerwater, όπου θα επιπλέει το περίπτερο.
Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει τρεις κύκλους: Το Λιμάνι, τη Σκηνή και το Παρατηρητήριο. Το Λιμάνι είναι ένας δακτυλιοειδής πεζόδρομος πάνω στο νερό όπου οι επισκέπτες μπορούν να περπατήσουν και παράλληλα επιτρέπει τον προγραμματισμό εκδηλώσεων σε εξωτερικούς χώρους. Είναι κατασκευασμένο από ειδικά σχεδιασμένο terrazzo με κοχύλια, πηλό και κάρβουνο, που βρίσκεται στο έδαφος του Flevoland. Η Σκηνή είναι μία βεράντα που θα παρασύρεται σαν πλωτή πλατφόρμα στους δυνατούς ανέμους. Το Παρατηρητήριο, που βρίσκεται στην τρίτη κυκλική πλατφόρμα, διαθέτει δύο εκθεσιακούς χώρους, προσφέροντας θέα από μέσα και έξω. Η ελαφριά πολυκαρπονική κυλινδρική πρόσοψη φιλτράρει και αντανακλά τις αποχρώσεις του νερού και του πράσινου. Οι σιλουέτες των επισκεπτών που διαχέονται μέσα από τα προσεκτικά σχεδιασμένα ανοίγματα της πρόσοψης δημιουργούν ένα καλλιτεχνικό θέαμα.
Το M. είναι το προοίμιο ενός εθνικού και διεθνούς φήμης μουσείου που θα ιδρυθεί στο Almere τα επόμενα 5-10 χρόνια, εάν το πείραμα πετύχει. Η πρώτη έκθεση στο περίπτερο είναι το “NaturAlly: Wild Futures”. Περιλαμβάνει τη δουλειά πέντε ανερχόμενων καλλιτεχνών που καταθέτουν το όραμά τους για την άγρια φύση του μέλλοντος. Οι επισκέπτες μπορούν, μεταξύ άλλων, να περπατήσουν ανάμεσα σε δέντρα με τακούνια, να ταξιδέψουν σε έναν ροζ υποβρύχιο κόσμο, να δουν πώς οι μηχανές βοηθούν τα πουλιά να φτιάξουν τις φωλιές τους.
Το Μ. θέλει να προσεγγίσει νέο κοινό, όχι μόνο σε ηλικία αλλά και ανθρώπους που δεν έχουν γνώση περί τέχνης. Για να διερευνήσουν πώς να το επιτύχουν καλύτερα, έχουν αναπτύξει ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την πρωτοβάθμια και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Επιπλέον, γίνεται προσπάθεια για εμπλοκή του κοινού. Ένα διαδραστικό γλυπτό που εκτίθεται σε λίμνη στο κέντρο της πόλης, τροφοδοτήθηκε από τους χτύπους της καρδιάς κατοίκων του Flevoland. Κατά τη συλλογή αυτών των παλμών, οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν τι κάνει την καρδιά τους να χτυπά πιο γρήγορα. Οι απαντήσεις στο ερώτημα χρησιμοποιούνται σε έργα τέχνης που θα παραγγελθούν από τον Μ. στο εγγύς μέλλον.
Επί του παρόντος, το περίπτερο βρίσκεται στην παγκόσμια έκθεση κηπευτικών Floriade Expo 2022 η οποία ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο. Μετά την έκθεση, η τοποθεσία θα μετατραπεί σε μια καινοτόμα οικιστική ανάπτυξη, με βασικό αξιοθέατο το M.
Ελεύθερα, 14.8.2022.
