Κατά τη διάρκεια των 11 ημερών της Μπερλινάλε θα προβληθούν περίπου 340 ταινίες απ’ όλον τον κόσμο και 18 από αυτές θα διαγωνισθούν για το βραβείο της Χρυσής Άρκτου, το οποίο θα απονεμηθεί στις 29 Φεβρουαρίου από τον πρόεδρο της κριτικής επιτροπής, τον Βρετανό ηθοποιό Τζέρεμι Άιρονς.
Η επιλογή του τελευταίου πυροδότησε μία έντονη πολεμική προτού καν ξεκινήσει το φεστιβάλ. Αιτία, η αναδημοσίευση στον γερμανικό Τύπο παλαιότερων δηλώσεών του που είχαν κριθεί σεξιστικές. Για να κατευνάσει το μένος εναντίον του, ο Άιρονς έσπευσε να ανασκευάσει δηλώνοντας σε συνέντευξή του πως στηρίζει τα κινήματα «προστασίας των γυναικών από κάθε παρενόχληση», προσθέτοντας πως τάσσεται υπέρ των αμβλώσεων και των γάμων μεταξύ ομοφυλοφίλων.
Εορταστικό φέτος αναμένεται να είναι το Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Βερολίνου, έχοντας κλείσει 70 χρόνια από το 1951 από τότε που ξεκίνησε, με την παρουσία ενός μεγάλου αριθμού ξένων και Γερμανών καλλιτεχνών να παίρνουν μέρος στην αποψινή τελετή έναρξης. Έναρξη που ανοίγει επίσημα η υπουργός Πολιτισμού Μόνικα Γκρούτερς, με την παρουσία διασημοτήτων από το χώρο του κινηματογράφου, τόσο από τη Γερμανία όσο και από τον υπόλοιπο κόσμο.
Η διάσημη πρωταγωνίστρια του «Άλιεν» Γουΐβερ θαείναι παρουσιάστρια, μαζί με την Μάργκαρετ Κουάλεϊ, της εναρκτήριας τελετής, στην οποία θα προβληθεί εκτός διαγωνισμού η ταινία «My Salinger Year» («Η Σάλιντζερ Χρονιά μου») του Καναδού Φιλίπ Φαλαρντό για τις λογοτεχνικές φιλοδοξίες μίας νεαρής γυναίκας, η οποία εργάζεται σ’ έναν λογοτεχνικό ατζέντη.
Η Ελλάδα μπορεί να μη συμμετέχει φέτος στο επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα, η παρουσία της όμως είναι αρκετά μεγάλη, με τέσσερις συνολικά ταινίες, με τις τρεις να προβάλλονται στο τμήμα Πανόραμα και τη μία στο τμήμα Perspective Deutches Kino. Ενώ μια παλιότερη κλασική ταινία, η «Αναπαράσταση» του Θόδωρου Αγγελόπουλου θα προβληθεί στο τμήμα του Φόρουμ της Μπερλινάλε, με αφορμή τα 50 χρόνια από την πρώτη προβολή της.
Η 70ή Μπερλινάλε, εξόν από τον επετειακό χαρακτήρα της, έχει και τον χαρακτήρα του σημείου καμπής: μετά 18 χρόνια ο Γερμανός Ντίτερ Γκόσκλικ παρέδωσε τα ηνία του καλλιτεχνικού διευθυντή στον Ιταλό, πρώην διευθυντή του Φεστιβάλ του Λοκάρνο, Κάρλο Σάτριαν και στην Ολλανδή Μαριέτ Ρίσενμπεκ.
Πέρα από την πολεμική γύρω από τις δηλώσεις του Άιρονς, η Μπερλινάλε είχε να αντιμετωπίσει κι άλλο ένα σκάνδαλο, που αφορούσε το ναζιστικό παρελθόν ενός από τους προηγούμενους διευθυντές της και ανάγκασε τους διοργανωτές να αντικαταστήσουν το βραβείο Άλφρεντ-Μπάουερ με την Αργυρή Άρκτο. Μάλιστα, το φεστιβάλ ανέθεσε τις σχετικές έρευνες στο Ινστιτούτο Νεωτέρας Ιστορίας του Μονάχου.
Από τις περίπου 340 ταινίες που θα προβληθούν το 37,9% εξ αυτών υπογράφονται από γυναίκες. Από τις 18 ταινίες που στο διαγωνιστικό του τμήμα θα διεκδικήσουν τη Χρυσή Άρκτο, στις έξι υπογράφουν ή συνυπογράφουν τη σκηνοθεσία γυναίκες. Βέβαια, το ποσοστό αυτό είναι κατώτερο από την προηγούμενη (45%), που ήταν συνάμα κι ένα ρεκόρ στην ιστορία της Μπερλινάλε. Είναι όμως αναντίρρητα υψηλότερο από αυτό των γυναικείων συμμετοχών στις Κάννες και πολύ ανώτερο αυτού της Βενετίας, όπου μόλις δύο γυναίκες σκηνοθέτιδες περιλαμβάνονται μεταξύ των 21 σκηνοθετών που διαγωνίζονται.
Εν μέσω της διαμάχης γύρω από τον κυρίαρχο σεξισμό και την έλλειψη εκπροσώπησης των γυναικών, η Μπερλινάλε το 2019 υπέγραψε μνημόνιο ισοτιμίας μεταξύ γυναικών και ανδρών, όπως ισχύει και σε άλλα μεγάλα φεστιβάλ.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η νέα δημιουργία της Αμερικανίδας ηγερίας του ανεξάρτητου κινηματογράφου Κέλι Ράιχαρντ “First Cow”, η νέα ταινία της Βρετανίδας Σάλι Πότερ “Οι δρόμοι που δεν πήραμε” ((“The Roads not taken”), με τους Χαβιέρ Μπαρδέμ, Ελ Φάνινγκ και Σάλμα Χάγεκ. Παράλληλα, στην Μπερλινάλε θα τιμηθεί για το σύνολο της σταδιοδρομίας της με Χρυσή Άρτο και η Βρετανίδα ηθοποιός Έλεν Μίρεν.
Ανάμεσα στις δυνατές στιγμές ενός φεστιβάλ με παραδοσιακά ισχυρό πολιτικό χαρακτήρα θα είναι και η αναμενόμενη παρουσία της Χίλαρι Κλίντον, στο πλαίσιο της προβολης ενός ντοκιμαντέρ σε συνέχειες για την ίδια, όπως και η συμμετοχή της ηθοποιού Κέιτ Μπλάνσετ, μίας προβεβλημένης εκπροσώπου του κινήματος Time’s Up, που στα πρότυπα του #MeToo προασπίζεται τα δικαιώματα των γυναικών στον τομέα του θεάματος.
Στο πρόγραμμα των προβολών, ο Ουκρανός σκηνοθέτης Ολέγκ Σεντσόφ, που είχε περάσει πέντε χρόνια στη φυλακή, θα παρουσιάσει την ταινία του “Αριθμοί”, που αντλεί έμπνευση από την εμπειρία του αυτή, ενώ θα προβληθούν (η μία στο διαγωνιστικό τμήμα) και δύο ταινίες της ιδιαίτερα αμφιλεγόμενης κινηματογραφικής εμπειρίας DAU, που πέρυσι πρότεινε στους Παριζιάνους μία προσομοίωση ζωής στην καθημερινότητα της Σοβιετικής Ένωσης.
Στο διαγωνιστικό τμήμα για τη Χρυσή Άρκτο θα βρίσκεται επίσης και η νέα ταινία του Ιρανού Μοχαμάντ Ρασούλοφ (“There is no evil”), , που έχει απαγορευθεί στη χώρα του, μία βραζιλιάνικη ταινία για τη σκλαβιά ‘Όλοι οι Νεκροί’ (Todos os mortos) κι ένα ντοκιμαντέρ του Ρίτι Πάνχ, που έχει αφιερώσει το έργο του στη γενοκοτονία της Καμπότζης με τίτλο “Ακτινοβολημένοι” .
Ο κατάλογος των διάσημων προσκεκλημένων είναι μακρύς κι εξόν από τους Μπαρδέμ, Φάνινγκ και Σάλμα Χάγεκ, παρών θα είναι και ο Τζόνι Ντεπ, που αναμένεται να στρέψει πάνω του τα φλας των φωτογράφων, αλλά και να απασχολήσει το κοινό, καθώς ενσαρκώνει στην οθόνη τον φωτογράφο Γ. Γιουτζίν Σμιθ στην ταινία «Μιναμάτα», που θα προβληθεί εκτός διαγωνιστικού πλαισίου.
Στο Πανόραμα θα δούμε τις ακόλουθες ελληνικές ταινίες:
“Digger” ελληνογαλλική ταινία του πρωτοεμφανιζόμενου Τζώρτζη Γρηγοράκη, που παρουσιάζεται με τη μορφή ενός σύγχρονου γουέστερν, με πρωταγωνιστές ένα πατέρα και το γιο του, που αναζητούν κάτι σε μια ορεινή περιοχή.
«Pari», μια αμιγώς ελληνική παραγωγή, σκηνοθετημένη από τον Ιρανό Σιαμάκ Ετεμάντη, που ζει και εργάζεται στην Ελλάδα, και που καταγράφει την αγωνία μιας Ιρανής μάνας, η οποία ψάχνει τα ίχνη του εξαφανισμένου φοιτητή γιου της στην σημερινή Αθήνα.
«Σπείρε τον άνεμο». Μια συμπαραγωγή ανάμεσα στην Ιταλία, τη Γαλλία και την Ελλάδας, σκηνοθετημένη από τον Ντανίλο Καπούτο, γύρω από μια νεαρή Ιταλίδα, η οποία επιστρέφει στον τόπο της, σε μια περιοχή του ιταλικού Νότου, και αγωνίζεται να σώσει τον ελαιώνα της οικογένειάς της.
Ενώ, την ελληνική συμμετοχή στο Perspective Deutches Kino καλύπτει η ελληνογερμανική ταινία “Φιλικά πυρά” της Δάφνης Χαριζάνη, με πρωταγωνίστρια μια κουρδικής καταγωγής Γερμανίδα, επαγγελματίας στρατιωτικός, που συμμετέχει εθελοντικά σε μια αποστολή στο Ιράκ με σκοπό την εκπαίδευσης Κούρδων που πολεμούν το ISIS και η οποία, παράλληλα ψάχνει για τη χαμένη αδελφή της.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει και το τμήμα “Ειδικές Προβολές”, που εκτός από την ταινία “Η χρονιά μου με τον Σάλιντζερ” του Φαλαρντό, προτείνει ταινίες όπως ο “Τσαρλατάνος” της Πολωνής (και διευθύντριας της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου) Ανιέσκα Χόλαντ, “Πινόκιο”, μια νέα έκδοση του περίφημου παραμυθιού από τον Ιταλό Ματέο Γκαρόνε, “Αστυνομία” της Γαλλίδας Αν Φοντέν, “Paris Calligrammes“ της Γερμανίδας Ούλρικε Ότινγκερ (που φέτος θα τιμηθεί για το σύνολο του έργου της), και “Να κολυμπάς μέχρι η θάλασσα να γίνει γαλάζια” του Κινέζου Ζία Ζανγκ-κε.
Όσο για τη φετινή καθυστερημένη, κατά μια βδομάδα, έναρξη της Μπερλινάλε, αυτό, όπως μαθαίνουμε, οφειλόταν στην αλλαγή της απονομής των Όσκαρ στις αρχές Φεβρουαρίου, αν και, από του χρόνου, το φεστιβάλ θα επανέλθει στις παλιές του ημερομηνίες (11 έως 21 Φεβρουαρίου του 2021), από τη στιγμή που η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου αποφάσισε να επαναφέρει τις ημερομηνίες της απονομής προς το τέλος Φεβρουαρίου – έτσι, για το 2021, η απονομή θα γίνει στις 28 Φεβρουαρίου ενώ το 2022 θα γίνει στις 27 Φεβρουαρίου.
Ενός λεπτού σιγή για τα θύματα της Χάναου
Στην τελετή έναρξης του κινηματογραφικού φεστιβάλ που έγινε στο Berlinale Palast στην Πότσνταμερ Πλατς, oι θεατές σηκώθηκαν όρθιοι και κράτησαν ενός λεπτού σιγή για τα θύματα της τρομοκρατικής επίθεσης στην πόλη Χανάου. «Tα γεγονότα στη Χανάου μας προκάλεσαν θλίψη», δήλωσε η νέα διευθύνουσα σύμβουλος της Μπερλινάλε Μαριέτε Ρίσενμπεεκ. «Το Βερολίνο εκπροσωπεί την ανεκτικότητα, τον σεβασμό, το ανοικτό πνεύμα, την φιλοξενία και τάσσεται αναφανδόν ενάντια στη βία και ενάντια στον ρατσισμό», τόνισε.
Πηγή: ΑΠΕ- ΜΠΕ/ philenews/ ΚΥΠΕ
