Ο κιθαρίστας και συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής Άδωνις Αλετράς αναζητεί το μοτίβο.
Εδώ και μια δεκαετία έχει στραφεί μ’ επιτυχία στη σύνθεση μουσικής και τραγουδιών για την αμερικανική τηλεόραση και τον κινηματογράφο. Το γεγονός αυτό τον έχει οδηγήσει σε πολλά και ποικίλα μουσικά μονοπάτια, με διαφορετικές τεχνοτροπίες και ηχοχρώματα. Παρά το γεγονός ότι οι σπουδές του αφορούν την τζαζ και αρκετά χρόνια έπαιζε αυτό το είδος, δεν θεωρεί εαυτόν «καθαρόαιμο» τζαζίστα. Αναγνωρίζει ωστόσο ότι η μελέτη και η τριβή μαζί της αναιρούν κάθε περιορισμό για έναν συνθέτη. Στο πλαίσιο του 18ου AglanJazz, μαζί με το σχήμα του L.U.S.T. (Loud Urban Soul Teachers), ο Άδωνις Αλετράς παρουσιάζει υλικό που έγραψε για σειρές και ταινίες, μεταξύ των οποίων τα «The Young and the Restless», «Love and Marriage», «Section 8» και «Sunrise in Kimmeria».
– Ποια ήταν τα πρώτα σου μουσικά ερεθίσματα; Ο πατέρας μου είχε ένα πικάπ και μια τέλεια συλλογή από δίσκους βινυλίου. Μεγάλωσα ακούγοντας Τσαϊκόφσκι, Ροσίνι, Μπετόβεν, Γουέντι Κάρλος. Tα soundtracks που έγραψε ο Θεοδωράκης για τα έργα του Κώστα Γαβρά, τα έπαιζα μέχρι που το βινύλιο κυριολεκτικά έλιωσε. Αργότερα, στην εφηβεία αγόρασα ηλεκτρική κιθάρα και βούτηξα στους Led Zeppelin, τους VanHalen, τους Police και στα Blues. Πειραματίστηκα επίσης πολύ και με το δικάναλο μαγνητόφωνο του πατέρα μου. Από τότε δεν γύρισα πίσω, έφηβος για πάντα.
– Τι σημαίνει για σένα η λέξη «τζαζ»; Παρόλο που σπούδασα μουσική τζαζ στο Berklee College of Music κι έπαιζα τζαζ ζωντανά για πολλά χρόνια, δεν θεωρώ τον εαυτό μου «καθαρόαιμο» τζαζ μουσικό. Αυτό επειδή η τζαζ ήλθε σε πολύ κατοπινό στάδιο της ζωής μου και μέχρι να μου γίνει βίωμα, πέρασαν χρόνια και πολλή μελέτη. Η τζαζ όμως και η τριβή μου μαζί της, μ’ έχουν κάνει «ατρόμητο» ως συνθέτη επειδή δεν έχω περιορισμούς ή καλούπια στο τι μπορώ να γράψω. Ο ρυθμός και η αρμονία έχουν πλήρη απελευθέρωση κι αυτό μου επιτρέπει να ελίσσομαι παντού. Κατά καιρούς μού ζητήθηκε να γράψω μουσική Jazz/ Funk, όπως απαιτούσαν οι ανάγκες διάφορων παραγωγών του Χόλιγουντ. Με την μπάντα μου, τους Loud Urban Soul Teachers φιλοδοξούμε να παρουσιάσουμε αυτό υλικό, καθώς και τραγούδια που συνέγραψα με την Σοφία Πατσαλίδου για σινεμά και τηλεόραση.
– Η τζαζ απευθύνεται και σε «αμύητους»; Πώς μαθαίνει κανείς να την εκτιμά; Αν δούμε ιστορικά τη μουσική τζαζ, εκείνο που είναι πασιφανές είναι ότι αρχικά το ακροατήριό της ήταν μαζικό. Δηλαδή, ο κόσμος χόρευε swing στα κλαμπ και τραγουδούσε τραγούδια των Γκέρσουιν, Κόουλ Πόρτερ κ.λπ. Αργότερα οι μουσικοί πήραν αυτά τα κομμάτια και τα έκαναν πιο αυτοσχεδιαστικά, πειραματίστηκαν και τους άλλαξαν τα φώτα. Η μετεξέλιξη σε bebop, fusion κι ό,τι άλλο προκύπτει μέχρι σήμερα απομάκρυνε τις μάζες από το είδος, έτσι τώρα η μουσική απευθύνεται σ’ ένα πιο στοχευμένο ακροατήριο. Η εκτίμηση έρχεται πάντα μέσα από την προπαιδεία και την ακρόαση.
– Ποιο προσόν είναι απαραίτητο σε κάποιον για να γίνει media composer; Για να έχεις μια επιτυχημένη καριέρα ως media composer πρέπει να αποφασίσεις κατά πόσον θέλεις απλά να γράφεις μουσική για τον εαυτό σου ή να γράφεις κατά παραγγελία. Μ’ αυτό εννοώ ότι η μουσική που γράφεις αποτελεί μέρος του οράματος κάποιου άλλου και υπηρετείς αυτό το όραμα και μόνο -είτε αυτό είναι τηλεοπτική σειρά, κινηματογραφικό έργο, video game, trailer, τραγούδι κ.λπ. Είναι απαραίτητο να μάθεις να μη συνδέεσαι συναισθηματικά με τη μουσική που γράφεις (χωρίς να σημαίνει ότι γράφεις χωρίς συναίσθημα). Διότι αν δεν ταιριάζει μ’ αυτό που σου ζήτησαν, τότε θα το αντικαταστήσεις, έστω κι αν αγαπάς τη μουσική που έφτιαξες. Καλό είναι επίσης να είσαι τεχνολογικά καταρτισμένος και να μπορείς να προσαρμόζεσαι γράφοντας αυθεντικά σε διάφορες τεχνοτροπίες. Προσωπικά, έχω συνθέσει σε άπειρα είδη και τεχνοτροπίες που ότι κι αν μου ζητήσουν είμαι πανέτοιμος να ανταποκριθώ.
– Τι απαιτεί η διαδικασία σύνθεσης μουσικής για το σινεμά και την τηλεόραση; Από τι εξαρτάται αν θα είναι επιτυχημένη; Η μουσική αυτή λειτουργεί σχεδόν πάντοτε υποστηρικτικά, διότι κυρίαρχο στοιχείο είναι το σενάριο και η ιστορία που εξελίσσεται μπροστά μας. Η μουσική είναι μέρος του όλου παζλ, δεν είναι το παζλ. Και υπάρχει μια ολόκληρη ομάδα που το φτιάχνει. Τον πρώτο λόγο έχει ο σκηνοθέτης/ παραγωγός που δίνει οδηγίες και γενική κατεύθυνση για το ύφος, το πού και τη διάρκεια της μουσικής υπόκρουσης. Απ’ εκεί και πέρα, ο συνθέτης θα κλειστεί στο στούντιο και θ’ ακολουθήσει πιστά τις οδηγίες μέχρι που να πάρει τελική έγκριση για ό,τι έγραψε. Ό,τι δεν εγκρίνεται πρέπει να ξαναγίνει μέχρι να εγκριθεί έστω κι αν ο συνθέτης διαφωνεί με την άποψη των παραγωγών. Η επιτυχία είναι λιγότερο θέμα ταλέντου και περισσότερο θέμα κατά πόσον ακολουθήθηκαν οι οδηγίες που δόθηκαν από την αρχή. Προσπαθούμε να γράφουμε αποτελεσματικά χωρίς να «φλυαρούμε», διότι υπάρχουν προθεσμίες που πρέπει να τηρηθούν. Η μουσική είναι πάντα το τελευταίο κομμάτι του παζλ που ανέφερα πριν κι ως τέτοιο ασκεί μια ιδιόμορφη πίεση σε όλους τους συντελεστές.
– Ποιες οι βασικότερες διαφορές στην καθημερινότητα ενός μουσικού μεταξύ του Λος Άντζελες και της Λευκωσίας; Το Λος Άντζελες είναι ο τόπος που παίρνονται οι αποφάσεις από ανθρώπους- κλειδιά. Εκεί βρίσκονται όλα τα στούντιο και οι εταιρείες παραγωγής- μεγάλες και μικρές. Εφόσον παρθούν οι αποφάσεις για το άτομο που θα συνθέσει τη μουσική για οτιδήποτε, το δημιουργικό μέρος μπορεί να γίνει είτε εκεί είτε εξ αποστάσεως. Οι παραγωγοί δεν νοιάζονται καθόλου για το πού εργάζεσαι. Αυτό που ενδιαφέρει είναι το αποτέλεσμα και να τηρούνται οι προθεσμίες που τις περισσότερες φορές είναι αμείλικτες. Σίγουρα ένας μουσικός που ζει και εργάζεται κοντά στα κέντρα λήψης αποφάσεων έχει ένα σαφές πλεονέκτημα, αλλά η διαδικασία και η καθημερινότητα είναι σχεδόν η ίδια όπου και να ζεις. Τελευταία υπάρχει μια τάση από συνθέτες που ζουν στο Λος Άντζελες να δημιουργούν διεθνείς ομάδες και ν’ αναλαμβάνουν ομαδικά τη διεκπεραίωση μιας παραγωγής. Με τις ευκολίες που προσφέρει το διαδίκτυο, μπορεί μια ομάδα στο Λος Άντζελες και μια στην Ευρώπη να εργάζονται επί 24ωρου βάσεως για την ίδια παραγωγή. Έτσι επιτυγχάνεται μια συνεχής ροή και τηρούνται οι προθεσμίες.
– Ποιες είναι οι σημαντικότερες μουσικές επιρροές σου; Από πού ν’ αρχίσω; Μερικά μόνο ονόματα, η λίστα είναι τεράστια: συνθέτες του σινεμά οι Μπέρναρντ Χέρμαν, Ντάνι Έλφμαν, Τζέιμς Νιούτον Χάουαρντ. Κιθαρίστες οι Γουές Μοντγκόμερι, Στιβ Βάι, Μάικ Στερν. Φυσικά, οι Beatles, ο Μπετόβεν, ο Κουίνσι Τζόουνς, ο Νάιλ Ρότζερς, η Τέιλορ Σουίφτ και τόσοι άλλοι.
– Ποιο στοιχείο στη μουσική σου θεωρείς ότι δεν λείπει ποτέ; Θα έλεγα ότι πάντοτε προσπαθώ να βρω ένα μοτίβο, μελωδικό ή ρυθμικό (κάποτε και τα δύο μαζί) το οποίο κυριαρχεί. Αυτή η κυριαρχία μπορεί να είναι άμεση ή να λειτουργεί πιο υπόγεια. Όπως και να συμπεριφέρεται, είναι μια τεχνική που για αιώνες υπάρχει στη μουσική σύνθεση και σίγουρα δεν είναι δική μου ανακάλυψη. Τα τελευταία χρόνια δίνω επίσης πάρα πολλή έμφαση στην παραγωγή: το mixing και το mastering για μένα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της σύνθεσης. Δειλά- δειλά άρχισα να αποκαλώ τον εαυτό μου παραγωγό, επειδή για μια δεκαετία τώρα αυτό ακριβώς κάνω.
- INFO Το σχήμα Adonis Aletras & The L.U.S.T. κλείνει το 18ο AglanJazz, που διεξάγεται στις 28 & 29 Ιουνίου (8.30μ.μ.) στο Σκαλί Αγλαντζιάς. Εισιτήρια: Tickethour, ACS, Δημαρχείο Αγλαντζιάς. Στο σχήμα συμμετέχουν οι Άδωνις Αλετράς (κιθάρα), Σοφία Πατσαλίδη (φωνή), Παύλος Λουκαΐδης (πλήκτρα), Ευέλθων Μιχαηλίδης (μπάσο), Γιώργος Κούλας (ντραμς), Μάικ Μιχαήλ & Ιάκωβος Πάρπας (πνευστά).
Ελεύθερα, 25.6.2023
