Ο Κύπριος σκηνοθέτης μιλά για τη νέα του ταινία «Μονοκατοικία» που αποκαλύπτεται στο κοινό του νησιού στο πλαίσιο του 22ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογραφικές Μέρες Κύπρος 2024.

Το μεγάλου μήκους ντεμπούτο του «Μονοκατοικία» αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά στο κοινό στο πρόσφατο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης. Βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του γνωστού μουσικού Δημήτρη Μητσοτάκη και είναι μια μαύρη κωμωδία, με στοιχεία σκληρού θρίλερ, μια νουάρ αναπαράσταση της σύγχρονης Ελλάδας. Ένας κλέφτης μπαίνει σ’ ένα σπίτι χωρίς να γνωρίζει ότι ανήκει σε συνταξιούχο αστυνομικό. Σύντομα, βρίσκεται παγιδευμένος σ’ ένα διεστραμμένο παιχνίδι εξουσίας, απιστίας και σεξουαλικής διαστροφής, που εξελίσσεται σε δημόσιο θέαμα. Σύμφωνα με τον Ιωακείμ Μυλωνά η γοητεία του οικοσυστήματος του κινηματογράφου βρίσκεται στη πληθώρα επιλογών που έχει ο θεατής.

Με ποιον τρόπο ο Δημήτρης Μητσοτάκης ανατέμνει τις παθογένειες της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας; Με καυστικό μαύρο χιούμορ. Διαχρονικά, σε όλες του τις καλλιτεχνικές δραστηριότητες, ο Δημήτρης τα λέει έξω από τα δόντια. Δεν φοβάται να σχολιάσει και να καυτηριάσει την υποκρισία και την ελαφρότητα της ελληνικής κοινωνίας. Στο συγκεκριμένο βιβλίο κατασκευάζει ένα πολύ «ελληνικό» σύμπαν μέσα στο οποίο οι αξίες που βασιλεύουν είναι το εύκολο χρήμα, η υποκρισία, η κατάχρηση εξουσίας, η ψευτογκλαμουριά. Μεταφέροντάς το σε σενάριο, αλλάξαμε κάποια πράγματα και καταστάσεις, αλλά η βασική δομή και οι χαρακτήρες είναι εκεί. 

Ποια χαρακτηριστικά θεωρείς τα πιο κρίσιμα στη δόμηση των χαρακτήρων; Να έχουν ενδιαφέρον. Δεν είναι απαραίτητο να μπορεί κάποιος να ταυτιστεί με τους ήρωες, αλλά σίγουρα πρέπει να σου μένουν στη μνήμη. Προσωπικά, σχεδόν πάντα τους χαρακτήρες τους βλέπω οπτικά: σωματοδομή, τι φοράνε, πώς είναι τα μαλλιά τους. Βάσει αυτού προσεγγίζω τους ηθοποιούς που φαντάζομαι ότι είναι οι κατάλληλοι. Αμέσως μετά τούς αφήνω να μου προτείνουν πώς τον φαντάζονται οι ίδιοι τον χαρακτήρα και ποιο είναι το παρελθόν του. Αυτή τη διαδικασία τη βρίσκω κρίσιμη για τη δόμηση. Όταν ο ηθοποιός βρει το χαρακτήρα και τον κάνει δικό του τότε αρχίζει και μια δημιουργική εργασία στο σενάριο για να προσαρμοστεί λίγο στους χαρακτήρες. Είναι ευλογία να συνεργάζεσαι με ηθοποιούς οι οποίοι διαρκώς προτείνουν στοιχεία τα οποία φέρνουν στη ζωή κάτι το οποίο δεν είχες σκεφτεί ή φανταστεί.  

Το ξάφνιασμα του κοινού είναι σκοπός ή μέσο; Και τα δύο. Μια ταινία δεν μπορεί να είναι στατική. Διαρκώς πρέπει να γίνεται μια ανατροπή, μια έκπληξη, ένα καινούργιο εμπόδιο, αλλιώς ο θεατής βαριέται. Το ξάφνιασμα του κοινού είναι μέρος της εμπειρίας, ιδιαίτερα όταν γίνεται συλλογική μέσα στη σκοτεινή αίθουσα.

Σκηνή από την ταινία.

Δεν είναι αντιφατικό να αντιμετωπίζουμε τη βία ως πηγή έμπνευσης και δημιουργίας; Καθόλου. Η βία, το σεξ, ο έρωτας, είναι θεματικές που συναντάμε από τις απαρχές της τέχνης. Η βία είναι ένα επαναλαμβανόμενο θέμα στον κινηματογράφο και βασίζεται στη θεμελιώδη αντίληψη του ανθρώπου να καταλαβαίνει ότι αυτό που παρακολουθεί δεν είναι αληθινό. Προσωπικά, μου αρέσει η βία στο σινεμά και ακόμα περισσότερο η στυλιζαρισμένη βία, η οποία έχει τους δικούς της κώδικες που το κοινό πλέον μπορεί εύκολα να αναγνωρίσει το «ψέμα» και να απολαύσει δύο ώρες στο σινεμά. Τονίζω τη στυλιζαρισμένη βία, όπως τη συναντάμε συνήθως σε ταινίες που αντλούν έμπνευση από το αισθητικό σύμπαν του κόμικ, όπου οτιδήποτε μπορεί να συμβεί και είναι αποδεκτό. Σίγουρα, δεν μπορεί να αρέσει σε όλους, αλλά η γοητεία του οικοσυστήματος του κινηματογράφου βρίσκεται στη πληθώρα επιλογών που έχει ο θεατής. Άλλωστε, από το πρωί που ξυπνάμε μέχρι το βράδυ που θα κοιμηθούμε, βομβαρδιζόμαστε με ειδήσεις όπου κύρια θεματική είναι η βία κι ο κινηματογράφος έχει και την ιδιότητα του καθρέφτη μιας εποχής, μιας κοινωνίας. 

Σε ποιο φεγγάρι θα έλεγες ότι βρίσκεται σήμερα το κυπριακό σινεμά; Συνήθως η απάντηση σ’ αυτή την ερώτηση, όσο αφορά στους δημιουργούς και επαγγελματίες του χώρου, περιέχει κολακευτικά σχόλια, ευχολόγια και οπωσδήποτε λίγη δόση από γκρίνια. Ως σκηνοθέτης και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του ISFFC θα μπορούσα να απαντήσω για ακόμα μια φορά, αλλά φοβάμαι την επανάληψη. Θα ήθελα να μου επιτραπεί να το δω λίγο αλλιώς. Λοιπόν, σ’ αυτή την έκδοση του φεστιβάλ Cyprus Film Days θα προβληθούν τέσσερις ταινίες Κύπριων δημιουργών. Είναι τέσσερις ταινίες οι οποίες έχουν διαφορετικές θεματικές, ποικιλία στην αισθητική προσέγγιση, με εξαιρετικές κριτικές, τεχνική αρτιότητα. Εύχομαι οι θεατές να πάνε στο σινεμά σε Λευκωσία και Λεμεσό να τις παρακολουθήσουν, να τις στηρίξουν και να εξερευνήσουν οι ίδιοι σε ποιο φεγγάρι βρίσκεται το σινεμά της χώρας. 

Με ποια συναισθήματα συμμετέχεις για πρώτη φορά στο διαγωνιστικό του Φεστιβάλ Κινηματογραφικές Μέρες και πώς αποτιμάς την εξέλιξή του; Σίγουρα χαίρομαι που θα παρουσιάσω την ταινία ως σκηνοθέτης στο κοινό και στους συντελεστές που με εμπιστεύτηκαν και δούλεψαν μαζί μου. Όσο για το φεστιβάλ, έχουν γίνει άλματα τα τελευταία χρόνια κι είναι μια πολύ όμορφη ευκαιρία για τους σινεφίλ να παρακολουθήσουν αυτό που λείπει στην καθημερινότητά μας: ποιοτικό θέαμα. Εύχομαι να συνεχίσει την ανοδική του πορεία. 

  • INFO Η ταινία του Ιωακείμ Μυλωνά «Μονοκατοικία» παρουσιάζεται στη Λευκωσία (Ζήνα Πάλας) το Σάββατο 13 Απριλίου στις 8μ.μ. πριν από το πάρτι έναρξης του Φεστιβάλ και στη Λεμεσό (Ριάλτο) την Κυριακή 14 Απριλίου στις 10μ.μ. cyprusfilmdays.com

Ελεύθερα, 31.3.2024