Αναμφίβολα η πανδημία λειτούργησε ως καταλυτικός παράγοντας τόσο όσον αφορά την καθημερινότητα μας όσο και στις λειτουργίες και στην πραγματικότητα του επιχειρηματικού κόσμου. Ιδιαίτερα, πρακτικές περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας αλλά και διακυβέρνησης, ήρθαν στο προσκήνιο ως επιτακτικές. Αυξανόμενες κοινωνικές ανησυχίες, προβληματισμοί αναφορικά με την πορεία της οικονομίας και το μέλλον του πλανήτη, αλλά και τον ρόλο τον οποίο πρέπει να έχουν οι επιχειρήσεις αναφορικά με πρακτικές περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης (το λεγόμενο ESG), έφεραν ανασυντάξεις στον τομέα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (asset management). Οι προκλήσεις που υφίστανται αφορούν τον προβληματισμό για την πορεία συγκρότησης ενός καινούργιου βιώσιμου επιχειρηματικού μοντέλου, το οποίο θα συμβαδίζει με τη νέα εποχή εστίασης στις αναδυόμενες πρακτικές ESG. Για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει να σχεδιαστούν και να ληφθούν βραχυπρόθεσμες αλλά και μακροπρόθεσμες αποφάσεις που προωθούν και περιλαμβάνουν τις πρακτικές ESG στις επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρεται στη βιώσιμη ανάπτυξη (Sustainable Finance) ως «τη διαδικασία της δέουσας συνεκτίμησης περιβαλλοντικών, κοινωνικών και διακυβερνητικών (Environmental Social and Governance – ESG) κριτηρίων κατά τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων στον χρηματοοικονομικό τομέα, οδηγώντας σε αυξημένες μακροπρόθεσμες επενδύσεις σε βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες και έργα». Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μεταμόρφωσης της παγκόσμιας οικονομίας, εισάγοντας μια σειρά νομοθετικών μεταρρυθμίσεων για τα κράτη μέλη, αναφορικά με την προώθηση και την ενσωμάτωση πολιτικών περιβαλλοντικής και κοινωνική βιωσιμότητας στο μοντέλο λειτουργίας των επιχειρήσεων.
Για τους διαχειριστές συλλογικών επενδύσεων, οι κυριότερες ευρωπαϊκές μεταρρυθμίσεις είναι το “SFDR” (Sustainable Finance Disclosure Regulation), το “CSRD” (Corporate Sustainability Directive) και το Green Taxonomy, με στόχο τη δημιουργία ενός ομογενούς πλαισίου. Οι διαχειριστές θα υπάγονται σε κανονιστικές αναφορές με σκοπό τη διαφάνεια εσωτερικών πολίτικων κατά τη διάρκεια των επενδυτικών τους επιλογών και των επιπτώσεων που μπορούν να έχουν αυτές, ως προς τους δείκτες περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας. Τo Green Taxonomy, ιδιαίτερα, θα λειτουργήσει ως ένας μηχανισμός κατηγοριοποίησης φιλικών προς το περιβάλλον επενδυτικών επιλογών. Στην περίπτωση της Κύπρου, ο πυλώνας των βιώσιμων επενδύσεων αποτελεί σημαντική πτυχή του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κύπρου το οποίο προωθήθηκε στις 26 Ιουλίου 2021.
Η διαχείριση περιουσιακών στοιχείων στην Κύπρο έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια και συγκεκριμένα με την εναρμόνιση βασικών ευρωπαϊκών οδηγιών στο πλαίσιό λειτουργίας της και ιδίως με τον περί Διαχειριστών Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων Νόμο του 2016, τον περί Ανοικτού Τύπου Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων Νόμο του 2016 και των περί Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων Νόμο του 2018. Η εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό πλαίσιο είχε σημαντικό θετικό αντίκτυπο στον κλάδο, με αύξηση των υπό διαχείριση περιουσιακών στοιχείων από περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2012 σε 12 δισεκατομμύρια ευρώ τον Σεπτέμβρη του 2021. Αν και υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος να διανύσουμε σε σύγκριση με παραδοσιακών δικαιοδοσιών ταμείων διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων όπως το Λουξεμβούργο και η Ιρλανδία, η Κύπρος κερδίζει έδαφος προσελκύοντας τόσο τοπικούς όσο και ξένους επενδυτές. Σε μια προσπάθεια να διατηρηθεί αυτή η δυναμική, μια σειρά πρωτοβουλιών βρίσκονται καθ’ οδόν από την κυβέρνηση για την ενίσχυση του πλαισίου, όπως ο νόμος για τη διοίκηση οργανισμών συλλογικών επενδύσεων και άλλες πρωτοβουλίες σε σχέση με το ESG.
Αναμένεται πως η τάση για περιβαλλοντικά και κοινωνικά υπεύθυνες και πράσινες επενδύσεις θα ενισχυθεί τα αμέσως επόμενα χρόνια, καθώς εταιρίες οι οποίες είναι σε θέση να κατανοήσουν και να εκμεταλλευτούν προς όφελός τους τα όσα προκύπτουν από την υιοθέτηση πολιτικών ESG, θα επωφεληθούν από γενικότερο αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον καθώς και χαμηλότερο κόστος δανεισμού. Οι κοινωνικά υπεύθυνες επενδύσεις, πέρα από την ενσωμάτωση πρακτικών ESG στις επενδυτικές στρατηγικές, προσφέρονται παράλληλα και σαν υπηρεσία από πολλούς παρόχους επενδυτικών υπηρεσιών.
* Manager, Asset Management, KPMG Limited
Οι απόψεις και γνώμες που διατυπώνονται στο παρόν είναι αυτές του συγγραφέα και δεν εκπροσωπούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις και γνώμες της KPMG Limited. Η επωνυμία και το λογότυπο της KPMG είναι εγγεγραμμένα εμπορικά σήματα, τα οποία χρησιμοποιούνται κατόπιν άδειας από τις ανεξάρτητες εταιρείες-μέλη του παγκόσμιου οργανισμού της KPMG.
