Σαν έτοιμη από καιρό… η τριτοβάθμια για την ανιούσα

Με περάν των 50 χιλιάδων φοιτητών και ερευνητική δραστηριότητα πέραν των 300 εκατ. ευρώ τα τελευταία χρονιά, λίγο πριν η πανδημία χτυπήσει στις αρχές του Μάρτη του 2020, η τριτοβάθμια εκπαίδευση έδειχνε να γίνεται ένας εκ των βασικών πυλώνων ανάπτυξης της χώρας. Μπαίνοντας στον πάγο λόγω και τον περιορισμών που έφερε η πανδημία μαζί της τα στοιχεία που συνέλεξε η Διεύθυνση Ανώτερης και Ανωτάτης Εκπαίδευσης αφορούν την ακαδημαϊκή χρονιά 2019 – 2020.

Ο αριθμός των φοιτητών στην Κύπρο έχει σχεδόν διπλασιαστεί μεταξύ 2013 και 2020. Με αύξηση 63% περάσαμε από 32.824 φοιτητές το ακαδημαϊκό έτος 2013-14 σε 53.262 φοιτητές το 2019-20. Δηλαδή το 2020, περίπου 7% του πληθυσμού στη χώρα μας είναι φοιτητές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Από αυτούς ποσοστό 74%, δηλαδή τα τρία τέταρτα, είναι φοιτητές σε πανεπιστήμια και οι υπόλοιποι σε άλλες σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πρόδρομος Προδρόμου: Τρέχουν οι επενδύσεις στην τριτοβάθμια

ΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ

Συγκεκριμένα μετά από την ανάλυση των δεδομένων προκύπτει ότι το σύνολο των φοιτητών που σπουδάζουν στην Κύπρο, για το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 (στοιχεία εαρινού εξαμήνου 2020), ανέρχεται στους 53.262, εκ των οποίων 39.203 φοιτούν σε Πανεπιστήμια και 14.059 σε Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.

Στα προγράμματα σπουδών ενός μέχρι τριών ετών των Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης φοιτούν 5.421 άτομα, στα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών των Πανεπιστημίων φοιτούν 19.271 άτομα, στα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών των Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης φοιτούν 7.213 άτομα, στα Προγράμματα Μεταπτυχιακού επιπέδου των Πανεπιστημίων φοιτούν 18.470 άτομα, ενώ στα μεταπτυχιακά προγράμματα των Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης φοιτούν 1.338 άτομα. Στα προγράμματα διδακτορικού επιπέδου των Πανεπιστημίων φοιτούν 1.462 άτομα, ενώ στα αντίστοιχα προγράμματα των Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης φοιτούν 87 άτομα.

Σημαντικό στοιχείο που προκύπτει από τα στοιχεία είναι πως από το σύνολο των 53.262 φοιτητών που σπουδάζουν στα Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Κύπρου, 22.949 είναι Κύπριοι πολίτες (ποσοστό 43,08%), 18.863 είναι πολίτες άλλων Ευρωπαϊκών χωρών (35,42%), ενώ 11.450 είναι πολίτες Τρίτων χωρών (21,5%). Δηλαδή οι αλλοδαποί φοιτητές υπερτερούν των Κυπρίων.

Επίσης αξιοσημείωτη η συνεχής αύξηση του συνολικού αριθμού των φοιτητών τόσο στα Πανεπιστήμια, όσο και στις Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης τα τελευταία πέντε χρόνια. Ειδικότερα, κατά το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020, σε σύγκριση με το 2018-2019, υπήρξε αύξηση στο σύνολο των φοιτητών των Πανεπιστημίων κατά 0,53% (αύξηση κατά 206 φοιτητές), ενώ στις Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης υπήρξε αύξηση της τάξης του 16,3% (αύξηση κατά 1970 φοιτητές).

ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΦΟΙΤΗΣΗ

Ο αριθμός των φοιτητών που φοιτούσαν στα Κυπριακά Πανεπιστήμια σε εξ Αποστάσεως Προγράμματα Σπουδών τα τελευταία τέσσερα ακαδημαϊκά έτη (2016-2017 μέχρι 2019-2020) ανά κύκλο σπουδών αυξάνεται αλλά όχι σε ίση κατανομή. Διαπιστώνεται ότι η φοίτηση σε μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών αυξάνεται σταθερά, ενώ αντίθετα η φοίτηση σε Προπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών μειώνεται σταδιακά. Το σύνολο των φοιτητών που φοιτούσαν εξ αποστάσεως ακούμπησε τους 15,689 εκ των οποίων οι 14664 αφορούσαν μεταπτυχιακά προγράμματα και μόλις 942 για προπτυχιακά. Διευκρινίζεται οι φοιτητές που φοιτούν στα Δημόσια και Ιδιωτικά Πανεπιστήμια με τη μέθοδο των «Σπουδών εξ Αποστάσεως» είναι 4.316 άντρες και 11.373 γυναίκες με το ποσοστό τους στο σύνολο των φοιτητών να ακουμπά το 40%.

ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΣΠΟΥΔΩΝ

Όσον αφορά στους φοιτητές των μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών, λίγο περισσότεροι από τους μισούς (51.3%) επιλέγουν σπουδές στον κλάδο των Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής και περίπου το ένα τρίτο σπουδές στον κλάδο των Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης (28.7%), ενώ ακολουθούν οι κλάδοι των Ανθρωπιστικών Επιστημών και των Ιατρικών και Παραϊατρικών Επιστημών  Σε Διδακτορικό επίπεδο σπουδών πρώτος στις προτιμήσεις των φοιτητών είναι ο κλάδος των Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής, και ακολουθούν οι κλάδοι των Πολυτεχνικών Επιστημών, των Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης και των Ιατρικών και Παραϊατρικών Επιστημών.

Όσον αφορά στις προτιμήσεις των φοιτητών που παρακολουθούν προγράμματα σπουδών στις Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης τα οποία οδηγούν στην απόκτηση πιστοποιητικού, διπλώματος και ανώτερου διπλώματος, αυτές επικεντρώνονται στους κλάδους των Ξενοδοχειακών/Τουριστικών, της Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οικονομικών, ενώ ακολουθούν οι κλάδοι της Αισθητικής, των Γραμματειακών και της Πληροφορικής. Αναφορικά τώρα με τις προτιμήσεις των φοιτητών των προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών των Σχολών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, η πρώτη προτίμηση αφορά στον κλάδο της Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οικονομικών και ακολουθούν οι κλάδοι των Ξενοδοχειακών/Τουριστικών, της Αισθητικής και της Πληροφορικής. Επίσης οι φοιτητές μεταπτυχιακού επιπέδου έχουν ως πρώτη προτίμηση τον κλάδο της Διοίκησης Επιχειρήσεων και Οικονομικών και ακολουθούν οι κλάδοι των Τεχνών (Ηθοποιία, Μουσική, Τέχνη, Φωτογραφία), της Εκπαίδευσης και των Ιατρικών/Παραϊατρικών Σπουδών . Σε διδακτορικό επίπεδο πρώτος στην προτίμηση των φοιτητών είναι ο κλάδος των Ιατρικών/Παραϊατρικών Σπουδών, ενώ ακολουθούν οι κλάδοι των Περιβαλλοντικών Επιστημών, της Πληροφορικής και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Οι εξ αποστάσεως φοιτητές προτιμούν προπτυχιακά προγράμματα σπουδών των Πανεπιστήμιων που  εστιάζονται στον κλάδο των Ανθρωπιστικών Επιστημών και των Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής και ακολουθεί ο κλάδος των Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης Όσον αφορά στους εξ Αποστάσεως στα  μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, αυτοί επιλέγουν σπουδές σε κλάδους των Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής και ακολουθούν οι κλάδοι των Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης, των Ανθρωπιστικών Επιστημών και των Ιατρικών και Παραϊατρικών Επιστημών. Σε Διδακτορικό επίπεδο σπουδών, πρώτος στις προτιμήσεις των πιο πάνω φοιτητών είναι ο κλάδος των Ανθρωπιστικών Επιστημών, ενώ ακολουθούν οι κλάδοι των Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης, των Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής και των Θετικών και Εφαρμοσμένων Επιστημών .

ΟΙ ΚΥΠΡΙΟΙ ΠΟΥ ΕΠΙΛΕΓΟΥΝ ΓΙΑ ΣΠΟΥΔΕΣ ΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ

Όσο και αν το Brexit και η πανδημία έφεραν εσωστρέφεια όσον αφορά την επιλογή των φοιτητών για τις σπουδές του ακόμη αρκετοί κύπριοι προτιμούν την επιλογή του εξωτερικού για την απόκτηση πτυχίου και μεταπτυχιακού. Αν και είναι δύσκολο να βρεθεί ο αριθμός των ατόμων που φοιτούν στο εξωτερικό γιατί ούτε η στατιστική υπηρεσία αλλά ούτε το Υπουργείο Παιδείας διατηρεί επίσημα στοιχεία. (Ούτε καν για την Ελλάδα που παραμένει πρώτη στις προτιμήσεις των κυπρίων επίδοξων σπουδαστών). Όσον αφόρα τα πανεπιστήμια της Μεγάλης Βρετανίας υπολογίζεται μετά το Brexit πως πάνε για σπουδές κοντά στου 2,500 πτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές ετησίως  σύμφωνα με ειδικούς που ασχολούνται με τον χώρο. Υπολογίζεται πως την ακαδημαϊκή χρονιά 2019 – 20 φοιτούσαν στο σύνολο του 8 χιλιάδες φοιτητές περίπου.

Επίσης στο χάρτη έχουν μπει και πανεπιστήμια της Ολλανδίας, η Ιρλανδίας, η Ιταλίας και η Τσεχίας λόγω των πολλών προγραμμάτων σπουδών που γίνονται στην αγγλική γλώσσα. Αναφορικά με την Γερμανία, τη Γαλλία και την Ουγγαρία υπήρχε και υπάρχει ενδιαφέρων αλλά σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η γλώσσα των προγραμμάτων σπουδών.

Οι κλάδοι που έρχονται ψηλά στις προτιμήσεις των σπουδαστών αυτών είναι η λογιστική, η νομική και η μηχανική. Όμως υπάρχουν κλάδοι της ιατρικής και της παραϊατρικής που ανέβηκαν στις προτιμήσεις. Αλλά και η βιοχημεία είναι ψηλά στη λίστα και γενικότερα οτιδήποτε έχει να κάνει με βιοτεχνολογίες κυρίως λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΠΕΡΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Ο τομέας της τεχνολογίας μπορεί να αποτελέσει το νέο βασικό πυλώνα ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας και να προσφέρει ποιοτικές ευκαιρίες επαγγελματικής σταδιοδρομίας στους νέους του τόπου μας. Αυτά είναι ορισμένα από τα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν από τα ευρήματα έρευνας που διενήργησε ο Οργανισμός IMR/Πανεπιστήμιο Λευκωσίας™ για λογαριασμό του μη-κερδοσκοπικού οργανισμού TechIsland τον περασμένο Οκτώβριο. Συγκεκριμένα, οι τομείς της τεχνολογίας, της υγείας και της εκπαίδευσης βρίσκονται στις πρώτες θέσεις των εκτιμήσεων των πολιτών, και ξεπερνούν, για πρώτη φορά ίσως, παραδοσιακούς τομείς όπως ο τουρισμός, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και η αγορά ακινήτων.

Όσον αφορά του τομείς που προκρίνουν οι πολίτες για να γίνουν οι επόμενοι πυλώνες τις οικονομίας  γίνεται συνδυαστικά και ίσως η συγκεκριμένη έρευνα δείχνει και το μέλλον των κυπριακών πανεπιστημίων προς αυτή την κατεύθυνση συνδέοντας την τριτοβάθμια εκπαίδευση με την αγορά εργασίας. Εξίσου σημαντικά είναι και τα στοιχεία που κατέδειξε η έρευνα όσον αφορά στην ελκυστικότητα του τομέα της τεχνολογίας, ειδικότερα στις τάξεις των νέων, αλλά και τις επαγγελματικές ευκαιρίες που μπορεί να προσφέρει. Κληθέντες να απαντήσουν σε ποιο βαθμό ο τομέας της τεχνολογίας μπορεί να αποτελέσει για τους νέους του τόπου ευκαιρία για μια επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία, τόσο σήμερα όσο και στο μέλλον, το 93% και το 95% των ερωτηθέντων αντίστοιχα, απάντησαν θετικά, αναδεικνύοντας την αντίληψη των πολιτών ως προς θετικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει ο κλάδος στην αγορά εργασίας και γενικότερα στην οικονομία του τόπου. Αξιοσημείωτο επίσης είναι το γεγονός ότι ο δείκτης ελκυστικότητας του τομέα στις ηλικίες κάτω των 25 χρονών, φτάνει το 81% και ξεπερνά κάθε άλλο τομέα σε αυτή την ηλικιακή ομάδα.

Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ειδικής έρευνας που πραγματοποίησε η Στατιστική Υπηρεσία για τον καταρτισμό στοιχείων για την επιστημονική έρευνα και την πειραματική ανάπτυξη, οι συνολικές δαπάνες για ερευνητικές δραστηριότητες στην Κύπρο κατά το 2019 υπολογίζονται σε €164,4 εκ. και αντιστοιχούν σε 0,74% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, σε σύγκριση με €133,1 εκ. ή 0,62% του ΑΕΠ το 2018. Μεγάλη αύξηση της τάξης του 23,5% παρατηρήθηκε στις ερευνητικές δαπάνες το 2019. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι η Κύπρος διαθέτει έναν από τους ψηλότερους μέσους ετήσιους ρυθμούς αύξησης στις ερευνητικές δαπάνες, που ανέρχεται σε 11% για την περίοδο 1998 – 2019.

 Κατά τομέα δραστηριότητας, ο τομέας των επιχειρήσεων παρουσίασε το 2019 ερευνητικές δαπάνες ύψους €70,7 εκ. ή 43,0% του συνόλου, η τριτοβάθμια εκπαίδευση €63,0 εκ. ή 38,3%, τα ιδιωτικά ιδρύματα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα €18,6 εκ. ή 11,3% και το δημόσιο €12,2 εκ. ή 7,4% σε σύγκριση με μερίδια 40,5%, 40,1%, 11,0% και 8,4% αντίστοιχα το 2018.

 

ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Πανεπιστήμιο Κύπρου

Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου (ΤΕΠΑΚ)

Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου – Α.Π.Κυ.

ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Πανεπιστήμιο Frederick

Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Πανεπιστήμιο Λευκωσίας

Πανεπιστήμιο Νέαπολις Πάφος

Πανεπιστήμιο UCLan Cyprus

Philips University

American University of Cyprus (AUCY)

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Ανώτερο Ξενοδοχειακό Ινστιτούτο Κύπρου (Λευκωσία)

Αστυνομική Ακαδημία Κύπρου (Λευκωσία)

Δασικό Κολέγιο

Μεσογειακό Ινστιτούτο Διεύθυνσης (Λευκωσία)

Μεταλυκειακά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης

Σχολή Ξεναγών

ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (ΙΣΤΕ)

Στην Κύπρο λειτουργούν αρκετές εγγεγραμμένες Ιδιωτικές Σχολές Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΙΣΤΕ) οι οποίες προσφέρουν ακαδημαϊκά και επαγγελματικά Προγράμματα Σπουδών προπτυχιακού και μεταπτυχιακού επιπέδου, καθώς και μικρότερης διάρκειας Προγράμματα Σπουδών. Επισημαίνεται ότι η Ιδιωτική Σχολή Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης «Intercollege» Λεμεσού, τερμάτισε τη λειτουργία της στις 31 Αυγούστου 2020. Τα Προγράμματα Σπουδών μικρής διάρκειας απολήγουν σε Πιστοποιητικά (μονοετούς φοίτησης), σε Διπλώματα (διετούς φοίτησης) και σε Ανώτερα Διπλώματα (τριετούς φοίτησης). Σημειώνεται ότι τα Προγράμματα Σπουδών των ΙΣΤΕ αξιολογούνται και πιστοποιούνται από τον Φορέα Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτερης Εκπαίδευσης (ΔΙΠΑΕ).

1.            Casa College (Λευκωσία)

2.            Global College (Λευκωσία)

3.            Larnaca College (Λάρνακα)

4.            Ledra College (Λευκωσία)

5.            The Limassol College -T.L.C (Λεμεσός)

6.            C. American College (Λευκωσία)

7.            ACC Akademia College (Δερύνεια)

8.            Alexander College (Λάρνακα)

9.            Alexander College (Πάφος)

10.         ARTE Music Academy (Λευκωσία)

11.         Atlantis College (Λιοπέτρι)

12.         C.D.A. College (Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος)

13.         CBS – College of Business Studies (Λευκωσία)

14.         City Unity College (Λευκωσία)

15.         College of Tourism and Hotel Management (Λευκωσία)

16.         CTL EuroCollege (Λεμεσός)

17.         Cyprus College (Λεμεσός)

18.         Cyprus College (Λευκωσία)

19.         Cyprus International Institute of Management (Λευκωσία, Λεμεσός)

20.         Cyprus School of Molecular Medicine (Λευκωσία)

21.         Frederick Institute of Technology (Λευκωσία, Λεμεσός)

22.         Institute of Professional Studies at UCLan Cyprus (Πύλα)

23.         Intercollege (Λευκωσία)

24.         Internapa College (Σωτήρα)

25.         KES College (Λευκωσία)

26.         P.A. College (Λάρνακα)

27.         Susini College (Λεμεσός)

28.         Susini College (Λευκωσία)

29.         The Cyprus Academy of Art (Λεμεσός)

30.         The Cyprus Institute (Λευκωσία)

31.         The Cyprus Institute of Marketing (Λεμεσός)

32.         The Cyprus Institute of Marketing (Λευκωσία)

33.         The Philips College (Λευκωσία)

34.         Αιγαία Σχολή Καλών και Εφαρμοσμένων Τεχνών (Λευκωσία)

35.         Δραματική Σχολή “Βλαδίμηρος Καυκαρίδης” (Λευκωσία)

36.         Θεολογική Σχολή Εκκλησίας Κύπρου (Λευκωσία)

Από το περιοδικό «Insider» Φεβρουαρίου