Τείνω να πιστέψω ότι υπάρχει λόγος που ο ανώτατος άρχων, ο εκάστοτε, κρατάει τα πιο εξωφρενικά χωρατά και τις πιο ξεδιάντροπες μπαρούφες για τον πολιτισμό. Θεωρεί ότι απευθύνεται σε εκκεντρικούς και μεγαλομανείς με ασθενή μνήμη; Δεν θα το απέκλεια. Ενδεχομένως, απλώς να πιστεύει ότι ελάχιστοι κόπτονται, μόνο οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι, άντε και μερικοί ακόμη γραφικοί. Συνεπώς δεν θα χάσει κι η Βενετιά βελόνι αν τους ταράξει όλους αυτούς στο μπαλαμούτι. Έτσι κι αλλιώς, η πλειοψηφία της κοινωνίας, των ψηφοφόρων δηλαδή, στην καλύτερη περίπτωση αδιαφορεί γι’ αυτά τα μπιρμπιτσόλια, ενώ αρκετοί τα θεωρούν περιττή πολυτέλεια.

Τουλάχιστον, όμως, κόψε το δούλεμα, πρόεδρε. Άκου εκεί «στρατηγική επιλογή η στήριξη του πολιτισμού»! Εντάξει, είπαμε, προεκλογική περίοδος είναι, εποχή παχέων λόγων (οι αγελάδες κάνουν δίαιτα) αλλά όχι κι έτσι. Πώς ακριβώς δηλαδή η παρούσα κυβέρνηση απέδειξε «έμπρακτα το ενδιαφέρον που επιδεικνύει για τον πολιτισμό», έτσι γενικά; Κι από πού κι ως πού έθεσε ως προτεραιότητα την ανάγκη δημιουργίας ενός νέου μουσειακού χώρου, μια υπόθεση που έχει στοιχειώσει πια και συζητείται ως επιτακτική ανάγκη –στα λόγια– από την εποχή που η πολιτική σου καριέρα βρισκόταν ακόμη στα γεννοφάσκια της;

Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας δοκίμασε πάλι την αίσθηση του χιούμορ μας κατά την τελετή της απονομής των βραβείων του διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για το νέο Κυπριακό Μουσείο. Αν θεωρεί κατόρθωμα το αυτονόητο, ότι δηλαδή με χίλια βάσανα έχουμε επιτέλους στα χέρια μας ένα αρχιτεκτονικό σχέδιο για να μεταφέρουμε το κρατικό αρχαιολογικό μουσείο από το προβληματικό νεοκλασικό κτίριο του 1908, που είχαν κτίσει στους ιθαγενείς οι πολιτισμένοι αποικιοκράτες στη μνήμη της βασίλισσάς τους, πάω πάσο. 

Αλλά χάριν της συζήτησης ας δεχτούμε το κάλλιο αργά παρά ποτέ. Πιστεύει ότι ξεχάσαμε τόσο γρήγορα, μέσα στον πανικό της κρίσης, πως το κράτος χρησιμοποίησε για «άλλες ανάγκες» τα χρήματα που με κόπο είχαν μαζευτεί από το 1987 στο ειδικό ταμείο για την ανέγερση μουσείου, λες και ήταν κομπόδεμα στο μαξιλάρι;

Με τα πολλά, τα σχέδια για τους όρους της προκήρυξης του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού ήταν έτοιμα από το 2010. Οι εργασίες για την ανέγερση του κτιρίου που όχι μόνο θα έβγαζε την Κύπρο από την παλαιολιθική εποχή, αλλά θα άλλαζε καθοριστικά τον ταλαιπωρημένο αστικό ορίζοντα της πρωτεύουσας, υποτίθεται ότι θα άρχιζαν μέσα στο 2012 και σήμερα θα ήταν ήδη έτοιμο. Στον χώρο του παλιού νοσοκομείου, ω της έκπληξης, εξακολουθούν να υπάρχουν τα ακαλαίσθητα λυόμενα κτίρια που δημιουργήθηκαν προσωρινά για τις ανάγκες κάποιων υπηρεσιών του υπουργείου Εσωτερικών, η μετακίνηση των οποίων είναι ακόμη, κατά τον πρόεδρο, «δρομολογούμενη». Τα ζώα μου αργά.

Κι αν δεχτούμε το άλλοθι της επάρατης κρίσης για τις απελπιστικές καθυστερήσεις στην προώθηση της υποδομής, γιατί δεν αξιοποιήθηκε όλος αυτός ο χρόνος για την απαραίτητη προετοιμασία μιας συστηματικής μουσειακής πολιτικής, που θα τρέχει παράλληλα με το κτήριο; Νέο μουσείο δεν φτιάχνεις μόνο χτίζοντας ένα ωραίο αρχιτεκτονικό κουτί. Απαιτείται κι ένας μουσειολογικός προγραμματισμός, η δημιουργία των συνθηκών για την αξιοποίηση αυτού του χώρου. Προφανώς, όμως, αισθάνονται και οι ίδιοι ότι υπάρχει ακόμη αρκετός χρόνος. Υπολογίζοντας τους μέχρι τώρα ρυθμούς, το απελπιστικό κοσκίνισμα και την υπολογιζόμενη δαπάνη των €50 εκατ., είναι αμφίβολο αν θα το προλάβουν… τα εγγόνια μας.

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, η διακυβέρνηση Αναστασιάδη φτάνει στο τέλος της, με τον πρόεδρο να έχει χάσει ακόμη μια ευκαιρία να εγκαινιάσει το μεγάλο έργο υποδομής που, κατά τον ίδιο, αναλογεί στη θητεία του. Εκτός φυσικά αν, ως φύσει αισιόδοξος, αναφερόταν στη δεκαετία. Ε, ίσως προλάβει εκείνο το Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας που το φτιάξαμε και το γκρεμίσαμε 2-3 φορές –δουλειά να μη μας λείπει. Στην τρέχουσα θητεία εγκαινίασε το Πολιτιστικό Κέντρο Στροβόλου και, άντε, μπορεί να προλάβει και το Μαρκίδειο Θέατρο. Το οποίο με τη σειρά του είναι κι αυτό μια πονεμένη ιστορία, μιας και αν υπήρχε ο στοιχειώδης προγραμματισμός, θα ήταν έτοιμο πολύ πριν η Πάφος έμπαινε, σχεδόν γυμνή από υποδομές, στο σπουδαιότερο έτος της σύγχρονης ιστορίας της.

Πού να μην ήταν και στρατηγική επιλογή η στήριξη του πολιτισμού, δηλαδή…