Άρθρο στη ψηφιακή, συλλεκτική έκδοση του Φιλελευθέρου «Η ΚΥΠΡΟΣ ΤΟ 2024! ΕΤΟΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΩΝ» που διατίθεται δωρεάν μέσω του philenews.com
Μπροστά στις ισχυρές προκλήσεις και το ραγδαίως μεταβαλλόμενο πολιτικό, γεωπολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον, ο τομέας της Έρευνας και Καινοτομίας (Ε&Κ) αποκτά ακόμα πιο καθοριστικό και αναβαθμισμένο ρόλο. Ο κομβικός αυτός ρόλος αποβαίνει καθοριστικός παράγοντας στην όλη προσπάθεια για επιτάχυνση της μετάβασης στην σκοπούμενη πράσινη και ψηφιακή ανάπτυξη, αλλά και στον εκσυγχρονισμό της επιχειρηματικής δραστηριότητας και κατ’ επέκταση της οικονομίας ευρύτερα.
Προς την κατεύθυνση αυτή, η κυπριακή πολιτεία εναρμονίζεται πλήρως με τις στρατηγικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και παγκοσμίως και ήδη καταγράφονται αξιόλογα άλματα. Γίνεται έτσι συμβατός ο στόχος για μια ευημερούσα κοινωνία πολιτών, αλλά και για μια ανταγωνιστική οικονομία σε ένα σύγχρονο και απαιτητικό περιβάλλον. Είναι εδώ ακριβώς που η συμβολή της έρευνας, της καινοτομίας και της τεχνολογίας έρχεται να ενισχύσει τα αντισώματα απέναντι σε ενδογενείς και εξωγενείς προκλήσεις, απειλές αλλά και κινδύνους που παραμονεύουν.
Μέσα από την χαρτογράφηση του τοπίου στην κυπριακή πραγματικότητα, αποτυπώνεται η τεράστια πρόοδος που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια. Πιο συγκεκριμένα, σε πολλούς τομείς η Κύπρος διακρίνεται και καταλαμβάνει τιμητικές θέσεις. Με την επιτυχή της ένταξη στην κατηγορία Strong Innovators στο European Innovation Scoreboard, η Κύπρος κατέγραψε για ακόμη μια φορά εντυπωσιακή πρόοδο στο τομέα της Ε&Κ. Καταγράφεται ως αξιοσημείωτο στοιχείο ότι, η Κύπρος βρίσκεται στην 28η θέση ανάμεσα σε 132 οικονομίες παγκοσμίως στο Global Innovation Index 2023. Περιποιούν ιδιαίτερη τιμή για τον τόπο μας και τα αποτελέσματα που καταγράφονται στο European Innovation Scoreboard 2023. Η Κύπρος συγκεκριμένα διαθέτει τα χαρακτηριστικά της καινοτομίας με επιδόσεις που ανέρχονται στο 105,4% του μέσου όρου της Ε.Ε. Μάλιστα διακρίνεται για την ιδιαίτερη δυναμική της, μιας και οι επιδόσεις της αναγνωρίζεται ότι αυξάνονται με ρυθμό πολύ υψηλότερο από εκείνον της Ε.Ε. (8,5% μονάδες). Η ψαλίδα του προβαδίσματος των επιδόσεων της έναντι της Ε.Ε. ανοίγει ολοένα και περισσότερο.
Γίνεται πασιφανές ότι η χώρα μας εισήλθε αισίως στο πεδίο μιας ραγδαίας αναπτυσσόμενης ερευνητικής και καινοτόμου επιχειρηματικής εμβέλειας. Παράγοντας αποφασιστικής σημασίας για τις διακρίσεις της διεθνώς είναι οπωσδήποτε το ταλαντούχο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό που ξεχωρίζει για την ακαδημαϊκή του φήμη. Περαιτέρω μπορεί να γίνει αναφορά και στο αξιόλογο έργο που αναπτύσσουν τα διάφορα ερευνητικά κέντρα. Ενδιαφέρουσα είναι η διαπίστωση ότι η αύξηση των διεθνών πατέντων καινοτομίας αναδεικνύει την ικανότητα της Κύπρου να είναι πρωτοπόρος στην παραγωγή καινοτόμων έργων αλλά και στις λύσεις σε προβλήματα που αναφύονται κάθε φορά. Μάλιστα είμαστε στην ευχάριστη θέση να καταγράφεται στα θετικά στοιχεία η επέκταση των συνεργασιών με πολλές ευρωπαϊκές και παγκόσμιες οργανώσεις, συμβάλλοντας έτσι αποφασιστικά στη διεθνή ανταλλαγή γνώσης και τεχνολογίας. Σίγουρα οι συμμετοχές μας σε ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα λειτουργούν ενισχυτικά στην προβολή μας στον παγκόσμιο χάρτη της επιστημονικής κοινότητας.
Το όλο περιβάλλον, όπως διαμορφώνεται στη βάση της Ε&Κ, ενθαρρύνει τη καλλιέργεια μιας άλλης κουλτούρας που έχει να κάνει με τη δημιουργία νέων εξειδικευμένων υποδομών, προσβάσιμων σε όλους όσοι είναι σε θέση με την επιστημονική και ακαδημαϊκή τους γνώση να αναβαθμίζουν την ικανότητα της χώρας μας και να εκμεταλλεύονται τις νέες ευκαιρίες που προσφέρονται. Αυτές οι ευκαιρίες έχουν να κάνουν κυρίως με νέους και νέες ερευνητές/τριες στο περιβάλλον της βιομηχανίας και γενικότερα της αγοράς, με χαρακτηριστικά τις κατάλληλες και απαιτούμενες δεξιότητες και ικανότητες.
Η αναφορά σε ειδικά ερευνητικά και καινοτομικά εγχειρήματα βοηθά στο να αντιληφθεί κάποιος την επιτυχή παρουσία της Κύπρου στο διεθνές περιβάλλον. Το εθνικό οικοσύστημα της Ε&Κ χαρακτηρίζεται από την υψηλή ποιότητα των ερευνητικών εγχειρημάτων που επιτυγχάνει. Συγκεκριμένα, αξιοποιεί τις επικείμενες τεχνολογικές εξελίξεις σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η βιοτεχνολογία, η κυβερνοασφάλεια και η αειφορία του περιβάλλοντος. Με επενδύσεις στην εκπαίδευση και στην έρευνα, η Κύπρος επιτυγχάνει σημαντική πρόοδο στην ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών που μπορούν να βρίσκουν εφαρμογή στους τομείς της βιομηχανίας, της δημόσιας υπηρεσίας, αλλά πολύ περισσότερο και στην υγεία.
Καθοριστική επίσης είναι η δημιουργία του Cyprus Εquity Fund. Δίνει μια νέα ώθηση στη δυναμική της επιχειρηματικότητας της χώρας με χρηματοδοτήσεις, μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις υψηλού ρίσκου. Δεν είναι χωρίς τη δική της σημασία και η λειτουργία του Κεντρικού Γραφείου Μεταφοράς Γνώσης του ΙδΕΚ, η οποία πήρε σάρκα και οστά. Συμβάλλει αποφασιστικά στην μεταφορά της γνώσης και τεχνολογίας από τον ερευνητικό τομέα στην αγορά, γεγονός που επιφέρει πολλαπλάσια οφέλη για την οικονομία και την κοινωνία.
Αναμφίβολα η Κύπρος είναι έτοιμη να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στο χώρο της Ε&Κ. Γίνεται αντιληπτό με τα πιο πάνω, ότι βαδίζουμε πλέον στη βάση καλά μελετημένων στρατηγικών και πολιτικών και είμαι βέβαιος ότι επενδύοντας στην ερευνητική αριστεία και την καινοτόμο επιχειρηματικότητα, θα διευρύνουμε την ικανότητα ακόμη περισσότερων νεοσύστατων επιχειρήσεων να καινοτομήσουν και να διαπρέψουν στο εξωτερικό.
Εγκαθιδρύουμε έτσι, ένα επιχειρηματικό οικοσύστημα υγιέστερο, πιο σύγχρονο και εξωστρεφές, που συμβάλλει στη μακροχρόνια ανάπτυξη της Κύπρου, παρέχοντας τις κατάλληλες συνθήκες για επιτυχή και ολοκληρωμένη άνθιση επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. Ως ένα από τους βασικότερους μοχλούς της οικονομικής ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας, η Ε&Κ ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας και καθιστούν την Κύπρο περιφερειακό κόμβο.
*Πρόεδρος Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Καινοτομίας
