Εξωπραγματικές ποσότητες ναρκωτικών για τα κυπριακά δεδομένα εντοπίζει φέτος η Υπηρεσία Καταπολέμησης Ναρκωτικών (ΥΚΑΝ) αφού τρεις μήνες πριν κλείσει η χρονιά και έχουν ήδη υπερκαλυφθεί οι ποσότητες που κατασχέθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022.
Την ίδια ώρα, οι διωκτικές Αρχές έχουν καταφέρει να συλλάβουν άτομα που αποτελούσαν για αρκετό καιρό στόχο, αφού φαίνεται να κρύβονταν πίσω από τη διακίνηση ναρκωτικών, ενώ για πρώτη φορά παρατηρείται το φαινόμενο, ένας σημαντικός αριθμός αστέγων να συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πρόσωπα που κατέφυγαν στα κέντρα απεξάρτησης.
Η εικόνα φέτος σε ότι αφορά την εισαγωγή και εμπορία ναρκωτικών ουσιών, δεν είναι ενθαρρυντική, αφού μετά την πανδημία φαίνεται ότι τα διάφορα κυκλώματα επανήλθαν και επιχειρούν με διαφορετικές μεθόδους να μπάσουν τον αργό θάνατο στη χώρα μας. Φέτος, όπως επισημαίνει στον «Φ» ο υποδιοικητής της ΥΚΑΝ, Στέλιος Σεργίδης, έχει διαπιστωθεί ότι άλλαξαν τακτική οι λαθρέμποροι και αντί να στρατολογούν γυναίκες από την Ελλάδα ή αλλού για να τα μεταφέρουν μέσω του αεροδρομίου Λάρνακας, επιχειρούν να το πράξουν είτε με κιβώτια μέσω γραφείων ταχυμεταφορών, είτε μέσω ταχυδρομείων, είτε μέσω εμπορευματοκιβωτίων στο λιμάνι Λεμεσού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΥΚΑΝ, από την 1/1/2023 μέχρι και τις 7 Σεπτεμβρίου έχουν κατασχεθεί 409 κιλά και 738 γραμμάρια κάνναβης σε σχέση με 348 κιλά και 250γρ. που εντοπίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022. Για το 2021 οι κατασχέσεις έφτασαν τα 240 κιλά κάνναβης και 646γρ. Φαίνεται ότι πέρυσι και φέτος οι ποσότητες σε σχέση με το 2021 είναι κατά πολύ αυξημένες και δείχνουν πως τα κυκλώματα έχουν επανέλθει δυναμικά μετά την πανδημία.
Όσον αφορά στις κατασχέσεις ρητίνης κάνναβης, φέτος έφτασαν τα 15 κιλά και 914 γραμμάρια, της κοκαΐνης τα 15 κιλά και 602γρ., ενώ μετά από αρκετά χρόνια, επανεμφανίστηκε η ηρωίνη αφού εντοπίστηκε ένα κιλό. Για τη μεθαμφεταμίνη, οι αριθμοί δείχνουν τη στροφή που έχουν πάρει οι χρήστες προς αυτού τους είδους τα συνθετικά ναρκωτικά, αφού από τα τέσσερα κιλά και 356γρ. που κατασχέθηκαν πέρσι, φέτος έφτασαν τα έξι κιλά και 573γρ.
Επίσης, φέτος εξετάστηκαν συνολικά 766 υποθέσεις ναρκωτικών από τις οποίες οι 115 σοβαρής μορφής, δηλαδή με μεγάλες ποσότητες, ενώ φόρεσαν χειροπέδες 781 άτομα. Το 2022 οι υποθέσεις που διερευνήθηκαν ανήλθαν στις 1.017.
Σύμφωνα με τον κ. Σεργίδη, το σημαντικό δεν είναι μόνο οι ποσότητες που κατάσχονται αλλά και τα άτομα που συλλαμβάνονται. Όπως διαπιστώνεται από τα στοιχεία της ΥΚΑΝ, φέτος έχουν συλληφθεί πρόσωπα τα οποία αποτελούσαν στόχο της Υπηρεσίας και κατάφερναν να ξεφεύγουν. Κάποια από τα άτομα αυτά, όπως τόνισε ο υποδιοικητής της ΥΚΑΝ, φαίνεται πως συμμετέχουν στο σοβαρό και οργανωμένο έγκλημα που καταπιάνεται και με άλλες εγκληματικές ενέργειες. Αυτό θεωρείται πλήγμα στους εμπόρους των ναρκωτικών, ωστόσο, εμφανίζονται και νέοι παίκτες στο προσκήνιο που παρακολουθούνται. Σημειώνεται ότι και φέτος έχουν διαπραχθεί εγκλήματα, μέχρι και φόνοι, με φόντο τα ναρκωτικά, αφού πίσω κρύβονται τεράστια συμφέροντα και διακινούνται μεγάλα χρηματικά ποσά.
Επίσης, προτεραιότητα δίνεται στον εντοπισμό και ανακοπή της εισαγωγής ναρκωτικών από τις εισόδους της Δημοκρατίας, όπως αεροδρόμια και λιμάνια, ενώ υπάρχει άριστη συνεργασία με το Τμήμα Τελωνείων και το Ταχυδρομείο, ώστε να γίνονται οι απαραίτητοι έλεγχοι σε πακέτα που έρχονται από το εξωτερικό και κινούν υποψίες ότι κάτι συμβαίνει.

Πρόσφατα, κατά τον κ. Σεργίδη, έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο, ναρκωτικά να αποστέλλονται μέσω πακέτων σε εταιρείες ταχυμεταφορών και να παραλαμβάνονται από αλλοδαπούς που φαίνεται να πληρώνονται γι’ αυτό το σκοπό, χωρίς οι τελικοί παραλήπτες να συλλαμβάνονται. Επίσης, διαπιστώνεται ότι οι λαθρέμποροι έχουν αλλάξει τακτική αλλά και διαδρομές, αφού, αντί ένα ύποπτο δέμα να έρχεται κατ’ ευθείαν από μια χώρα, τώρα στο στέλλουν μέσω ευρωπαϊκής τρίτης χώρας πριν καταλήξει στην Κύπρο. Επίσης, έχουν σταματήσει να στρατολογούν νεαρές γυναίκες ως βαποράκια για να μεταφέρουν τα ναρκωτικά στις αποσκευές τους αεροπορικώς και τα στέλλουν μέσω πακέτων.
Η Ισπανία, φαίνεται να είναι η χώρα μέσω της οποίας επιχειρείται να περάσουν τα ναρκωτικά που ξεκινούν από Καναδά, Ολλανδία ή άλλες πιο μακρινές χώρες της Λατινικής Αμερικής, με τελικό προορισμό την Κύπρο.
Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα την αρμόδια διωκτική υπηρεσία είναι ότι την τελευταία 10ετία οι ποσότητες που εντοπίζει είναι τεράστιες, γεγονός που παραπέμπει στη ραγδαία αύξηση της χρήσης κάνναβης κυρίως από νεαρά άτομα και της στροφής στα συνθετικά ναρκωτικά.
4% των ατόμων που στέλλονται για θεραπεία είναι άστεγοι
Ο ρόλος της ΥΚΑΝ δεν σταματά στη δίωξη των εμπόρων ναρκωτικών, αλλά επεκτείνεται και στο θέμα της πρόληψης και της θεραπείας των χρηστών.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε ο υποδιοικητής της ΥΚΑΝ, το 2022 παραπέμφθηκαν σε θεραπευτικά προγράμματα 1.442 άτομα, από τα οποία τα 724 ήταν νέοι χρήστες. Αυτό καταδεικνύει πως νεαροί που δεν είχαν καταπιαστεί ποτέ προηγουμένως με ουσίες, μπλέχτηκαν σ’ αυτό το καταστροφικό φαινόμενο με αποτέλεσμα με την παρέμβαση της ΥΚΑΝ να σταλούν σε θεραπευτικά προγράμματα.
Επίσης, ένα άλλο φαινόμενο που πρωτοεμφανίστηκε πέρσι, ήταν πως ένας μεγάλος αριθμός προσώπων που αποτάθηκαν για θεραπεία σε κάποιο κέντρο, ήταν άνεργοι ή άτομα με περιστασιακή εργασία ή οικονομικά μη ενεργοί. Αυτό δείχνει, σύμφωνα με τον κ. Σεργίδη, πως τα κοινωνικά προβλήματα οδηγούν προς τη χρήση ναρκωτικών, γι’ αυτό και αυξάνονται οι χρήστες. Το πλέον ανησυχητικό και αυτό φαίνεται για πρώτη φορά, είναι πως το 4% των προσώπων που στέλλονται ή ζητούν θεραπεία από την εξάρτησή τους από τα ναρκωτικά, είναι άστεγοι. Όπως επισημαίνει ο υποδιοικητής της Υπηρεσίας, αυτό το φαινόμενο δεν υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια.
Όπως καταγράφεται φέτος, μέχρι την 31η Ιουλίου, 136 πρόσωπα παραπέμφθηκαν βάση πρωτοκόλλου, σε προγράμματα παροχής συμβουλευτικής βοήθειας και ψυχολογικής στήριξης. Από αυτά οι 108 ήταν χρήστες παράνομων ουσιών εξάρτησης και 25 άτομα του συγγενικού τους περιβάλλοντος. Όσα άτομα παρακολουθήσουν το πρόγραμμα αυτό τότε δεν αποστέλλονται στο Δικαστήριο.
Στον αγώνα κατά των ναρκωτικών, σημαντική συμβολή έχει και το Τμήμα Τελωνείων το οποίο κατά το 2022 διενήργησε συνολικά 60 κατασχέσεις σε αεροδρόμια, λιμάνια και ταχυδρομεία δεμάτων. Από τις κατασχέσεις φαίνεται πως κάνναβη ήταν για μια ακόμα χρονιά η ουσία που εντοπίστηκε στις περισσότερες έρευνες, αφού σε 40 περιπτώσεις κατασχέθηκαν περισσότερα από 219 κιλά, ενώ ανησυχία δημιουργούν οι κατασχέσεις πιο σκληρών ναρκωτικών όπως η κοκαΐνη με πάνω από 3,5 κιλά και μικροποσότητες LSD, αναβολικών ουσιών αλλά και συνθετικών ναρκωτικών αναμεμιγμένων σε προϊόντα που περιέχουν φυσική κάνναβη. Η στενή συνεργασία Αστυνομίας (ΥΚΑΝ) με το Τελωνείο καθώς και με τις άλλες αρμόδιες Υπηρεσίες, αποτελούν προϋπόθεση για την επιτυχία του στόχου της πάταξης κατά το δυνατό της παράνομης διακίνησης ναρκωτικών ουσιών, αναφέρει ο αξιωματικός της.
Κάνναβη σε πακέτα με corn flakes
Νέα τακτική εφαρμόζουν το τελευταίο διάστημα τα κυκλώματα ναρκωτικών, αποστέλλοντας πακέτα με κάνναβη καμουφλαρισμένα σε συσκευασίες δημητριακών (corn flakes).
Μετά από έλεγχο τριών ταχυδρομικών πακέτων που διενεργήθηκε στο χώρο του Ταχυδρομικού Ανταλλακτηρίου στο αεροδρόμιο Λάρνακας, σε διάρκεια μιας βδομάδας στις αρχές Σεπτεμβρίου, εντοπίστηκαν και κατασχέθηκαν από το Τμήμα Τελωνείων 10 κιλά κάνναβης κρυμμένα σε συσκευασίες δημητριακών και μπισκότων.
Συγκεκριμένα, τα τρία ταχυδρομικά πακέτα, με διαφορετικούς παραλήπτες και προέλευση τον Καναδά, είχαν τα δύο πρώτα ως δηλωμένο περιεχόμενο «ρούχα» ενώ το τρίτο είχε δηλωθεί ως «δώρο» και επιλέγηκαν για έλεγχο λόγω της ομοιότητας τους με πρόσφατη υπόθεση ανεύρεσης 3 κιλών ναρκωτικών μέσα σε συσκευασίες δημητριακών. Κατά τη διενέργεια του φυσικού ελέγχου των δύο πρώτων πακέτων από τον αρμόδιο λειτουργό του Τμήματος Τελωνείων εντοπίστηκαν και πάλι, ανάμεσα σε διάφορα προσωπικά αντικείμενα, επτά συσκευασίες δημητριακών από τα οποία αναδυόταν παράξενη οσμή. Για τις υποθέσεις αυτές συνελήφθησαν τέσσερα πρόσωπα.