Το λιγότερο ακαταστασία, επικρατεί όπως διαπιστώνεται, στις ιατρικές συνταγές για φάρμακα που είναι καταχωρημένες στο λογισμικό του ΓεΣΥ. Διπλές συνταγές για το ίδιο φάρμακο με διαφορετική δύναμη στον ίδιο ασθενή, αντίστοιχα φάρμακα σε μια συνταγή, τεράστιες ποσότητες συσκευασιών οι οποίες καταλήγουν στα σκουπίδια. «Οι γιατροί, επιβάλλεται να ελέγξουν τις συνταγές που έχουν για τους ασθενείς τους, διότι σπαταλούμε και χρήματα και φάρμακα», τονίζει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου, Μάριος Κουλούμας και υποδεικνύει ότι «εδώ και δεκαετίες προσπαθούμε να καταπολεμήσουμε την πολυφαρμακία, αλλά όπως φαίνεται, την θρέφουμε μόνοι μας». 

«Καθημερινά ερχόμαστε αντιμέτωποι με φαινόμενα που οδηγούν σε καταχρήσεις», ανέφερε στον «Φ» φαρμακοποιός από τη Λευκωσία ενώ συνάδελφος του από τη Λάρνακα έκανε αναφορά σε «κενά στο λογισμικό του ΓεΣΥ που προκαλούν από μόνα τους καταχρήσεις και σπατάλες». 

>> Επαναλαμβανόμενες συνταγές στις οποίες περιλαμβάνονται αντίστοιχα φάρμακα: Δηλαδή, όπως εξήγησε φαρμακοποιός από τη Λεμεσό στον «Φ», «ο γιατρός στην ίδια συνταγή, για τον ίδιο ασθενή, συνταγογραφεί στην ουσία το ίδιο ακριβώς φάρμακο και οι περιπτώσεις αυτές, δυστυχώς, δεν είναι λίγες».

>> Υπάρχουν διπλές συνταγές για το ίδιο φάρμακο, αλλά με διαφορετική δύναμη για τον ίδιο ασθενή: Δηλαδή, όπως ανέφερε άλλος φαρμακοποιός από την Πάφο, «ο γιατρός έχει μια συνταγή για παράδειγμα με δύναμη 10mg για τον ασθενή του και έχει και μια δεύτερη για 20mg. Εμείς ρωτούμε τον ασθενή ποιο από τα δύο χρειάζεται. Κάποιες φορές μας λένε, κάποιες άλλες δεν είναι σίγουροι και παίρνουν και τα δύο για να μιλήσουν μετά με τον γιατρό τους. Άλλες φορές, παίρνουμε εμείς τον γιατρό. Αν τα καταφέρουμε μιλάμε μαζί του, αν όχι, βρισκόμαστε σε δύσκολη θέση. Είναι και περιπτώσεις που έρχεται άλλο άτομο να πάρει τα φάρμακα και επειδή δεν γνωρίζει ποιο από τα δύο χρειάζεται, παίρνει και τα δύο. Από την άλλη, ακόμα κι αν εγώ αρνηθώ να δώσω και τα δύο, ο πολίτης μπορεί να αποταθεί σε άλλο φαρμακείο και να εκτελέσει τη δεύτερη συνταγή». 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Δίνουν πίστωση χρόνου στον ΟΑΥ οι φαρμακοποιοί 

>> Υπάρχουν μεγάλες συσκευασίες σε επαναλαμβανόμενες συνταγές: Δηλαδή, υπάρχουν συσκευασίες των 100 δισκίων και ο ασθενής μπορεί να χρειάζεται μόνο ένα δισκίο/ χάπι την ημέρα. Αυτό σημαίνει, ότι με την μια συσκευασία μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του για ένα τρίμηνο. «Οι γιατροί θα μπορούσαν στις επαναλαμβανόμενες συνταγές να έβαζαν μόνο δύο συσκευασίες για το συγκεκριμένο φάρμακο και όχι έξι επειδή οι συνταγές είναι εξάμηνες». 

>> Παρατηρείται μεγάλη σπατάλη φαρμάκων που δίνονται κυρίως σε ηλικιωμένους: Δηλαδή, όπως ανέφερε φαρμακοποιός από τη Λεμεσό, «για παράδειγμα, βλέπουμε σε συνταγές, 4 και 5 συσκευασίες εισπνεόμενων για έναν μήνα. Όμως οι συνταγές υπάρχουν και είναι επαναλαμβανόμενες. Αυτό το ξέρουμε διότι σε πάρα πολλές περιπτώσεις, μας τα επιστρέφουν μέσα σε σακούλια και δεν ξέρουμε τι να τα κάνουμε. Μου έτυχε περίπτωση που όταν πέθανε ηλικιωμένος η κόρη του μου έφερε εδώ 30 συσκευασίες από ένα συγκεκριμένο εισπνεόμενο σκεύασμα». 

>> Παίρνουν φάρμακα μέσω του ΓεΣΥ για να τα στείλουν σε δικούς τους στο εξωτερικό ή για να τα πάρουν, καλού – κακού τα παιδιά τους που είναι φοιτητές στις χώρες όπου σπουδάζουν: Σύμφωνα με τους φαρμακοποιούς, αλλοδαποί κυρίως, οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στο ΓεΣΥ, παίρνουν τα φάρμακα και τα στέλνουν μετά σε συγγενείς τους στη χώρα καταγωγής τους. Υπάρχουν όμως και άλλες περιπτώσεις κατά τις οποίες, οι γιατροί συνταγογραφούν για φάρμακα ευρείας χρήσης «και οι γονείς μάς λένε ότι θα τα πάρει ο γιος τους ή κόρη τους να τα έχουν μαζί τους στη χώρα στην οποία σπουδάζουν. Δηλαδή μπορεί να μιλάμε για μια κορτιζονούχα αλοιφή ή αντιβιώσεις, διότι μπορεί ο φοιτητής να τις χρειαστεί». 

>> Γιατροί συνταγογραφούν για υπηρεσίες που δεν καλύπτονται από το ΓεΣΥ ή για φάρμακα που προτείνει εκτός ΓεΣΥ γιατρός: Όλοι οι φαρμακοποιοί, έκαναν αναφορά σε πολίτες που εισέρχονται στο φαρμακείο τους και «υποβάλλουν εκείνη τη στιγμή στον προσωπικό τους γιατρό να τους συνταγογραφήσει, για παράδειγμα αντιβίωση, επειδή τους είπε ο οδοντίατρος ή κάποιοι την ώρα που βρίσκονται στα φαρμακεία ζητούν από τον γιατρό ή από την γραμματέα του να τους εκδώσει συνταγή για φάρμακα τα οποία τους έχει προτείνει γιατρός, που δεν είναι ενταγμένος στο ΓεΣΥ».  

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Σε συμφωνία κατέληξαν ΟΑΥ- φαρμακοποιοί

«Απαράδεκτα φαινόμενα τα οποία επηρεάζουν όλους μας»

Στην ΟΣΑΚ, ανέφερε ο πρόεδρος των οργανωμένων ασθενών, «φθάνουν συχνά σακούλες με φάρμακα τα οποία ξεμένουν στα ντουλαπάκια των σπιτιών των πολιτών οι οποίοι, είτε έχουν αποβιώσει, είτε δεν τα χρειάζονται πλέον. Αν αναλογιστούμε, μετά και από τα όσα οι φαρμακοποιοί αναφέρουν και στην ΟΣΑΚ συνεχώς, πόση σπατάλη γίνεται, θα διαπιστώσουμε ότι αυτά όλα τα απαράδεκτα φαινόμενα επηρεάζουν όλους μας». 

Η Κύπρος, υπενθύμισε «δυστυχώς εδώ και δεκαετίες προσπαθεί να κτυπήσει την πολυφαρμακία. Στα λόγια –όπως φαίνεται– και ασθενείς και γιατροί, είμαστε όλοι πολύ καλοί. Στην πράξη, μάλλον, δεν τα πάμε πολύ καλά. Από την άλλη, η Κύπρος βρίσκεται στις δύο πρώτες θέσεις μαζί με την Ελλάδα, σε ό,τι αφορά τη χρήση αντιβιοτικών. Και κοντά μας φθάνουν αναφορές για φοιτητές μας, οι οποίοι φεύγουν από την Κύπρο, κουβαλώντας μαζί τους αντιβιώσεις. Δεν σκεφτόμαστε ότι ένας νέος άνθρωπος των 20 ή 25 χρόνων, δεν χρειάζεται να έχει αντιβίωση μαζί του, διότι δεν καταλάβαμε ποτέ ότι μια απλή γρίπη δεν χρειάζεται αντιβίωση». 

Από την άλλη, είπε ο Μάριος Κουλούμας, «δυστυχώς, παρατηρούμε, ότι και από πλευράς των γιατρών επικρατεί ακαταστασία. Όταν βλέπουμε αντίστοιχα φάρμακα σε μια συνταγή, όταν βλέπουμε ότι συνταγογραφούμε χωρίς να σκεφτόμαστε το απόθεμα που θα μεταφερθεί στο σπίτι ενός πολίτη και δεν υπολογίζουμε ότι ένας ασθενής μπορεί να καλύψει ένα εξάμηνο με δύο μόνο συσκευασίες και καταχωρούμε για έξι, σημαίνει ότι δεν προστατεύουμε καθόλου το ΓεΣΥ». 

Για τα φαινόμενα, «που οι ασθενείς ζητούν από τους προσωπικούς τους γιατρούς να συνταγογραφήσουν για φάρμακα που προτείνουν εκτός ΓεΣΥ γιατροί, πρέπει να πούμε ότι αυτό είναι παράνομο. Ο πολίτης κάνει μια επιλογή. Λέει “θα πάω σε εκτός ΓεΣΥ γιατρό”. Πρέπει να αναλάβει και τις συνέπειες αυτής της επιλογής. Από την άλλη, όμως, ευθύνη φέρουν και οι προσωπικοί γιατροί που ανταποκρίνονται». 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στην κόψη του ξυραφιού ΟΑΥ και φαρμακοποιοί

Για όλα αυτά, «ο ΟΑΥ, επιβάλλεται να αναλάβει το δικό του μερίδιο ευθύνης. Πρέπει να ελέγξει τις συνταγές που είναι καταχωρημένες στο λογισμικό. Ας υπάρξει κάποια συνεννόηση μεταξύ ΟΑΥ και φαρμακοποιών, διότι αυτά τα φαινόμενα πλήττουν και τους φαρμακοποιούς. Δεν είναι θέμα ότι επαγγελματίες θα «καρφώσουν» άλλους επαγγελματίες. Είναι ζήτημα προστασίας του ΓεΣΥ». 

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

Μετά μιλάμε για υπερσυνταγογράφηση

Είχαμε αποφύγει να δημοσιοποιήσουμε τις πιο πάνω αναφορές των φαρμακοποιών τις προηγούμενες εβδομάδες, εξαιτίας της εκκρεμότητας που υπήρχε μεταξύ φαρμακοποιών και ΟΑΥ. Ωστόσο, τώρα που τελείωσε αισίως το θέμα, θεωρώ ότι είναι υποχρέωση του ΟΑΥ να προχωρήσει σε σωστή έρευνα στο λογισμικό του ΓεΣΥ και να καλέσει όλους τους γιατρούς να ελέγξουν τις συνταγές που έχουν καταχωρημένες. Όταν μιλάμε για , η οποία οδήγησε σε πτώση της τιμής μονάδας στην οποία πληρώνονται οι φαρμακοποιοί, πρέπει να έχουμε υπόψη μας και όλα αυτά τα φαινόμενα. Η υπερσυνταγογράφηση και οι σπατάλες δεν συμφέρουν κανένας μας. Είναι χρήματα του ΓεΣΥ. Δηλαδή, δικά μας.