Πίστωση χρόνου δίνουν τελικά οι φαρμακοποιοί στον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας αφού στην κατάληξη της ημέρας και έπειτα από ένα οργιώδες παρασκήνιο, λίγο πριν τις 10 το βράδυ το διοικητικό συμβούλιο του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου αποφάσισε να αποδεχτεί πρόταση η οποία από το πρωί βρισκόταν υπό συζήτηση μεταξύ φαρμακοποιών, υπουργού Υγείας και ΟΑΥ.

Συγκεκριμένα και παρά τις δημόσιες δηλώσεις από πλευράς φαρμακοποιών και Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας, το παρασκήνιο καθ’ όλη τη διάρκεια βρισκόταν σε εξέλιξη. Οι διαβουλεύσεις που άρχισαν λίγο πριν το μεσημέρι ήταν συνεχείς και έντονες και κράτησαν μέχρι και μερικές ώρες πριν την προγραμματισμένη για τις 8 το βράδυ συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του ΠΦΣ. 

Η αρχή, όπως πληροφορούμαστε έγινε όταν υπουργός Υγείας και ΟΑΥ επανέλαβαν στους εκπροσώπους του ΠΦΣ τη θέση τους ότι αναγνωρίζουν ότι τα ιδιωτικά φαρμακεία του ΓεΣΥ υπέστησαν ζημιές κατά τη διάρκεια και κυρίως στο τέλος του 2022. Ακολούθησε πρόταση η οποία διαμορφώθηκε μετά από παρασκηνιακές διαβουλεύσεις και βάσει αυτής, ο προϋπολογισμός του 2023 θα αυξηθεί σε ποσοστό που θα είναι αρκετό για να συγκρατήσει την τιμή μονάδας στη βάση της οποίας αμείβονται οι φαρμακοποιοί σε συγκεκριμένα επίπεδα.

Υπενθυμίζεται ότι η οικονομική διαφορά μεταξύ Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου και Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας προέκυψε όταν οι φαρμακοποιοί απαίτησαν την αναδρομική καταβολή €8 εκατομμυρίων για τη ζημιά, που όπως υποστηρίζουν υπέστησαν λόγω της υπερσυνταγογράφησης του 2022 και ο ΟΑΥ επιμένει στη θέση του ότι αναδρομικά δεν μπορούν να καταβληθούν, αλλά είναι δυνατή, (και υπάρχει πρόθεση) η αναθεώρηση του προϋπολογισμού για το έτος 2023.

Η συμφωνία μεταξύ ΟΑΥ και ΠΦΣ, όπως εξήγησε χθες σε δηλώσεις του ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Οργανισμού Άθως Τσινωντίδης, «προέβλεπε ότι ο προϋπολογισμός για τις αμοιβές των φαρμακοποιών θα ήταν €28,5 εκατομμύρια για 15 εκατομμύρια συσκευασίες φαρμάκων που θα διέθεταν μέσω των φαρμακείων τους και το 2022 εξαιτίας της υπερσυνταγογράφησης που διεφάνη, το κονδύλι για τις αμοιβές των φαρμακοποιών ανέβηκε στα €32 εκατομμύρια» (ποσά πριν τον υπολογισμό του ΦΠΑ).

Στο τέλος του 2022 με τον τελικό απολογισμό διαπιστώθηκε ότι ο αριθμός των συσκευασιών που διατέθηκαν από τα φαρμακεία έφθασε τα 19 εκατομμύρια, δηλαδή, 4 εκατομμύρια πέραν των υπολογιζομένων για το έτος. Η διαφορά αυτή στον αριθμό των συσκευασιών, μεταφράζεται από τους φαρμακοποιούς σε €8 εκατομμύρια.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ελλείψεις φαρμάκων στην Κύπρο, κυρίως παιδιατρικών

Αναφέρεται ότι ο κάθε φαρμακοποιός αμείβεται ανάλογα με τον αριθμό συσκευασιών φαρμάκων που διαθέτει. Δηλαδή, στα 28,5 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με 15 εκατομμύρια συσκευασίες, οι φαρμακοποιοί λάμβαναν €1,90 περίπου για κάθε συσκευασία που διέθεταν από τα φαρμακεία τους.

Το 2020 η τιμή μονάδας βρισκόταν στο €1,90, το 2021 η τιμή μονάδας έπεσε στο €1,80 και μέχρι το τέλος του 2022 με την αύξηση στον αριθμό των συσκευασιών κατά 4 εκατομμύρια (δηλαδή 19 εκατομμύρια συσκευασίες), η μονάδα έπεσε στο €1,66. Σύμφωνα με τον ΟΑΥ, η μεγαλύτερη αύξηση στον αριθμό των φαρμάκων που διατέθηκαν παρουσιάστηκε τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Τον Δεκέμβριο μάλιστα η τιμή μονάδας έπεσε κάτω του μέσου όρου του χρόνου και έφθασε γύρω στο €1,50.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Μοιράζει κίνητρα ο ΟΑΥ στους φαρμακοποιούς 

Αργά το απόγευμα χθες, ο ΟΑΥ ζήτησε από τους εκπροσώπους του ΠΦΣ να του δοθεί χρόνος μέχρι το τέλος της ερχόμενης εβδομάδας για να ετοιμάσει μοντέλο διαχείρισης των οικονομικών δεδομένων, όπως είχαν διαμορφωθεί στο τέλος του 2022 με στόχο να ακολουθήσει διάλογος και διαπραγμάτευση.

Τα πάντα ήταν ρευστά ακόμα και μετά την έναρξη της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου του ΠΦΣ ωστόσο με παρέμβαση του προέδρου του ΟΑΥ, οι φαρμακοποιοί, αποφάσισαν να κάνουν ένα βήμα πίσω και να δώσουν την πίστωση χρόνου που τους είχε ζητηθεί. Ως εκ τούτου, απέσυραν, προς το παρόν τουλάχιστον, και προειδοποιήσεις τους για λήψη μέτρων διαμαρτυρίας.

Υπερσυνταγογράφηση και κακές νοοτροπίες στο ΓεΣΥ

Η διαφωνία μεταξύ ΠΦΣ και ΟΑΥ ήταν χθες ξεκάθαρη στις δηλώσεις των εκπροσώπων των δύο πλευρών στα ΜΜΕ. Καμία από τις δύο πλευρές ωστόσο δεν προχώρησε δημόσια στην ανάλυση των δεδομένων που οδήγησαν στη σημαντική αύξηση των συσκευασιών φαρμάκων που καταγράφηκε κατά το 2022. Βεβαίως, ένα μεγάλο μέρος της αύξησης που παρατηρήθηκε τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο ήταν αποτέλεσμα της έξαρσης των λοιμώξεων που εξακολουθεί να επικρατεί, ωστόσο, το πρόβλημα είχε αρχίσει να φαίνεται κυρίως από τις αρχές του Φθινοπώρου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Στη γωνιά από Γενικό Ελεγκτή και Υπουργείο Υγείας ο ΟΑΥ

Στην εξίσωση άρα πρέπει να μπουν κι άλλοι παράγοντες οι οποίοι αφορούν νοοτροπίες πολιτών και παρόχων υπηρεσιών Υγείας του ΓεΣΥ. Για παράδειγμα τα φαινόμενα κατάχρησης του ΓεΣΥ και τα όσα οι ίδιοι οι εκπρόσωποι των φαρμακοποιών ανέφεραν στον υπουργό Υγείας κατά τη σύσκεψη της Πέμπτης από τα οποία διαπιστώνεται ότι σε πολλές περιπτώσεις εκτελούνται συνταγές οι οποίες δεν προορίζονται για δικαιούχους του Συστήματος. Συγκεκριμένα, εκπρόσωπος των φαρμακοποιών που συμμετείχε στη σύσκεψη της Πέμπτης φέρεται να αναφέρθηκε σε περίπτωση κατά την οποία πολίτης μετέβη σε φαρμακείο με συνταγή για δύο συγκεκριμένα σιρόπια. Όταν ο φαρμακοποιός τα πήρε για να προχωρήσει στην προετοιμασία τους (διάλυσή τους), ο πολίτης του ζήτησε να μην το κάνει επειδή θα έστελνε τα φάρμακα σε δικό του άνθρωπο στο εξωτερικό.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Μοιράζει κίνητρα ο ΟΑΥ στους φαρμακοποιούς 

Σε άλλες περιπτώσεις, φαρμακοποιοί αναφέρονται σε πολίτες οι οποίοι ζητούν από τους προσωπικούς τους γιατρούς να συνταγογραφήσουν, για παράδειγμα αντιβιοτικά τα οποία χρειάζονται μετά από υπόδειξη του οδοντιάτρου τους κάτι το οποίο δεν προνοείται από το ΓεΣΥ. Επιπρόσθετα οι φαρμακοποιοί έχουν διαπιστώσει ότι σε πολλές περιπτώσεις ασθενείς διαθέτουν σε ισχύ διαφορετικές συνταγές (του ίδιου ή διαφορετικού γιατρού) κάποιες εκ των οποίων περιλαμβάνουν τα ίδια φαρμακευτικά προϊόντα με αποτέλεσμα οι πολίτες να απαιτούν την εκτέλεση των συνταγών χωρίς στην ουσία να χρειάζονται τις ποσότητες φαρμάκων με τις οποίες φεύγουν στο τέλος από το φαρμακείο της γειτονιάς τους.

Τα ζητήματα αυτά έχουν τεθεί και επίσημα από τον ΠΦΣ στον ΟΑΥ με τους φαρμακοποιούς να ζητούν τη λήψη μέτρων από τον Οργανισμό. Για παράδειγμα τον προγραμματισμό του λογισμικού κατά τρόπο που να μην επιτρέπει την εκτέλεση συνταγών που περιλαμβάνουν τα ίδια φαρμακευτικά προϊόντα.