Πρόσβαση στο ιατρικό ιστορικό, τις εξετάσεις, τις αναλύσεις και τα φάρμακα τους, σε ολόκληρη την επικράτεια της ΕΕ θα αποκτήσουν όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες, ενώ οι επιστήμονες θα έχουν στη διάθεση τους πολύτιμα δεδομένα για τη διενέργεια ερευνών και μελετών που θα στοχεύουν στην ανάπτυξη θεραπειών και καινοτόμων ιατρικών ή άλλων εξοπλισμών.   

Η ηλεκτρονική σύνδεση Υγείας, ο «ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων Υγείας» αναμένεται ότι θα λειτουργήσει το 2025 και όπως ανακοίνωσε χθες η αρμόδια Ευρωπαία Επίτροπος, Στέλλα Κυριακίδου, «η συγκέντρωση των δεδομένων υγείας 430 εκατομμυρίων πολιτών θα αλλάξει άρδην τα δεδομένα, καθιστώντας την ΕΕ παγκόσμιο ηγέτη στις τεχνολογίες που βασίζονται στα ψηφιακά εργαλεία με έμφαση στην υγεία των πολιτών, την έρευνα και την καινοτομία, τη λήψη αποφάσεων βάσει στοιχείων και την ανταγωνιστικότητα». 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Ο ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων Υγείας, θα αποτελεί στην ουσία την ψηφιακή δεξαμενή καταγραφής αλλά και άντλησης δεδομένων τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν, είτε από τους ίδιους τους πολίτες για δικούς τους προσωπικούς λόγους κατά τη διάρκεια ιατροφαρμακευτικής τους περίθαλψης σε άλλο κράτος – μέλος της ΕΕ ή για τη διευκόλυνση τους κατά την παραμονή τους σε άλλο κράτος – μέλος, είτε από την ίδια η ΕΕ κεντρικά αλλά και τα κράτη – μέλη ειδικά τα οποία προχωρώντας στην απαραίτητη ανάλυση δεδομένων θα διευκολύνονται στη λήψη αποφάσεων για εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης ή αντιμετώπισης ασθενειών και στην ανάπτυξη πολιτικών προστασίας της δημόσιας υγείας στην επικράτεια τους.

Οι πολίτες: 

Θα έχουν άμεση και λεπτομερή πρόσβαση σε όλα τα ιατρικά τους δεδομένα τα οποία θα είναι καταχωρημένα στον δικό τους ηλεκτρονικό φάκελο και θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον γιατρό ή επαγγελματία υγείας ή ιατρικό κέντρο το οποίο επιθυμούν όπου και αν αυτό βρίσκεται στην ΕΕ. Οι πολίτες, θα μπορούν δηλαδή, να μοιράζονται δεδομένα υγείας για παράδειγμα το ιατρικό ιστορικό τους, τα αποτελέσματα εξετάσεων ή τις συνταγές τους με νοσοκομεία και γιατρούς σε όποιο κράτος μέλος της ΕΕ και αν βρίσκονται. 

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η κ. Κυριακίδου: 

>> «Για παράδειγμα εάν ένα άτομο που ζει στην Πορτογαλία αρρωστήσει στο Παρίσι, ένας τοπικός γιατρός θα μπορεί να έχει πρόσβαση στο ιατρικό ιστορικό του στα γαλλικά και να του συνταγογραφήσει το σωστό φάρμακο. Δεν χρειάζεται να επαναλαμβάνονται περιττές ιατρικές εξετάσεις, καθώς αυτές θα είναι δυνατό να διαμοιράζονται ψηφιακά σε όλη την ΕΕ. 

>> Παρομοίως, αν ένας καρκινοπαθής από την Πολωνία πρέπει να μείνει περισσότερο από το αναμενόμενο στο Ελσίνκι για επαγγελματικούς λόγους αλλά του έχει τελειώσει το φάρμακο που του έχει συνταγογραφήσει ο ογκολόγος του στην Ελλάδα, θα μπορεί να πάει τη συνταγή του σε ένα φαρμακείο στο Ελσίνκι και να προμηθευτεί το φάρμακο που χρειάζεται.

>> Κατά τον ίδιο τρόπο, ο ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων υγείας, θα   επιτρέπει σε όσους, για παράδειγμα πάσχουν από σπάνιες ασθένειες, να έχουν πρόσβαση σε γιατρούς σε άλλα κράτη μέλη έχοντας όλα τα ιατρικά τους δεδομένα στη διάθεση τους, πάντοτε με ασφαλή τρόπο». 

Οι επαγγελματίες υγείας:

>> Θα έχουν άμεση και πλήρη πρόσβαση στα δεδομένα των ασθενών τους αλλά και άμεση και πλήρη πρόσβαση σε δεδομένα υγείας για ολόκληρη την Ευρώπη. 

Οι ερευνητές: 

>> Θα έχουν πρόσβαση σε τεράστιο αριθμό δεδομένων και στατιστικών υγείας σε πραγματικό χρόνο ώστε να διευκολύνονται στην διενέργεια μελετών και ερευνών. Θα εξασφαλίζουν δεδομένα εξοικονομώντας πόρους και θα γνωρίζουν για την ποιότητα των δεδομένων τα οποία επεξεργάζονται. 

Η βιομηχανία: 

>> Με την άμεση πρόσβαση στα δεδομένα υγείας και την εξασφάλιση ασφαλών στατιστικών και στοιχείων, θα αποκτήσει μεγαλύτερη ευελιξία και ταχύτητα σε ό,τι αφορά την έρευνα και καινοτομία ή την προώθηση μελετών για την ανάπτυξη καινοτόμων θεραπειών ή εξοπλισμών. 

«Θα δημιουργηθεί ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο που θα επιτρέπει στους ερευνητές, τα ιδρύματα και τη βιομηχανία να έχουν πρόσβαση να συνδυάζουν και να επαναχρησιμοποιούν δεδομένα υγείας. Τα δεδομένα αυτά, μπορούν να οδηγήσουν για παράδειγμα, στην ανάπτυξη νέων επαναστατικών, σωτήριων για τη ζωή θεραπειών, φαρμάκων, ιατρικών συσκευών ή αντιβιοτικών επόμενης γενιάς. Να σημειωθεί πρόοδος στην εξατομικευμένη ιατρική, να καταρτιστούν καινοτόμα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για την υγεία με δεδομένα υψηλής ποιότητας ή να αξιοποιηθούν για κυβερνητικές αποφάσεις κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας. Για την ευρωπαϊκή βιομηχανία αυτό σημαίνει μια αγορά ηλεκτρονικών φακέλων υγείας σε ολόκληρη την ΕΕ, με ίδια πρότυπα και προδιαγραφές και τη χρήση των δεδομένων για την ανάπτυξη καινοτόμων φαρμάκων και συσκευών».  

Οι ρυθμιστικές Αρχές/ Κράτη: 

>> Εξασφαλίζουν άμεση και πλήρη πρόσβαση σε δεδομένα υγείας με μικρότερο κόστος και περισσότερη τεκμηρίωση, κάτι που θα διευκολύνει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων για την εφαρμογή προγραμμάτων υγείας και την ανάπτυξη πολιτικών υγείας στην επικράτεια τους. 

€14 δισ. το κόστος μόνο των απεικονιστικών εξετάσεων

Με τη λειτουργία του ευρωπαϊκού χώρου δεδομένων υγείας, αναμένεται ότι θα εξοικονομηθούν δισεκατομμύρια ευρώ τα οποία δαπανώνται κάθε χρόνο για την επανάληψη διαγνωστικών και άλλων ιατρικών εξετάσεων και τις άσκοπες επισκέψεις ασθενών σε γιατρούς και ιατρικές κέντρα εντός ΕΕ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε η κ. Κυριακίδου, «υπολογίζεται ότι κάθε χρόνιο δαπανώνται περίπου €14 δισεκατομμύρια για ιατρικές εικόνες που πραγματοποιούνται, συχνά επαναλαμβάνοντας μια διαδικασία που έχει ήδη γίνει αλλού. Βάσει των δεδομένων που δόθηκαν στη δημοσιότητα, €5,5 δισεκατομμύρια θα εξοικονομηθούν σε βάθος δεκαετίας από την ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων υγείας ενώ θα επιτευχθεί ανάπτυξη της ψηφιακής αγοράς υγείας κατά 20%-30%. 

Ασφάλεια και προστασία δεδομένων

Όπως εξήγησε η Ευρωπαία επίτροπος, η ασφάλεια και η προστασία των δεδομένων των πολιτών πρέπει να θεωρείται βέβαιη. Ο ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων υγείας, «θα παρέχει στους πολίτες πλήρη έλεγχο των δεδομένων τους. Θα μπορούν να προσθέτουν πληροφορίες, να διορθώνουν λάθη, να περιορίζουν την πρόσβαση και να μαθαίνουν ποιοι επαγγελματίες υγείας έχουν πρόσβαση. Όταν πρόκειται για τη βιομηχανία ή τους ερευνητές, θα απαιτείται άδεια από τους εθνικούς φορείς πρόσβασης στα δεδομένα υγείας, και ακόμη και τότε, μόνο τα δεδομένα που απαιτούνται για ένα συγκεκριμένο έργο θα παρέχονται σε ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον και δεν θα επιτρέπουν την ταυτοποίηση προσώπων ενώ εξασφαλίζεται η πλήρης ανωνυμία».