Άλλες ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζουν ειδικές νομοθεσίες και άλλες καλύπτουν μέσω του Ποινικού Κώδικα τα αδικήματα που σχετίζονται με τη διάδοση ψευδών ειδήσεων (fake news), σύμφωνα με έρευνα που διενήργησε η Βουλή των Αντιπροσώπων.

Στην Κυπριακή Δημοκρατία δεν υπάρχει ειδική νομοθεσία ή διατάξεις στον Ποινικό Κώδικα που να ρυθμίζουν την ποινικοποίηση πράξεων που αφορούν την ηλεκτρονική επικοινωνία διά δημόσιου δικτύου, η οποία είναι προσβλητικού, άσεμνου, αισχρού και απειλητικού χαρακτήρα ή με ψευδές περιεχόμενο ή πράξεων που αφορούν την επίμονη χρήση δημόσιου δικτύου ηλεκτρονικών επικοινωνιών, με σκοπό την πρόκληση σοβαρής ανησυχίας σε άλλο πρόσωπο.

Μετά το περιστατικό με την Πρόεδρο της Βουλής Αννίτα Δημητρίου, η οποία προχώρησε σε καταγγελία στην αστυνομία για διασπορά ψευδών ειδήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την Τετάρτη θα τεθεί εκ νέου στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών το νομοσχέδιο που τροποποιεί τον Ποινικό Κώδικα. Το νομοσχέδιο είχε συζητηθεί και στο παρελθόν αλλά υπήρχαν κάποιες επιφυλάξεις. Σκοπός του νομοσχέδιου είναι να καλυφθούν από τον ποινικό κώδικα και οι περιπτώσεις αναρτήσεων και μηνυμάτων στο διαδίκτυο, αλλά και τηλεφωνημάτων δια δημόσιου δικτύου επικοινωνιών, τα οποία στρέφονται κατά άλλου προσώπου και είναι  προσβλητικά ή και υβριστικού, απειλητικού ή και άσεμνου χαρακτήρα, χωρίς να περιορίζεται αδικαιολόγητα το δικαίωμα ελευθερίας της έκφρασης. Το νομοσχέδιο θα συζητηθεί στην παρουσία της νέας Υπουργού Δικαιοσύνης Άννας Κουκκίδη-Προκοπίου. Η μελέτη σε σχέση με τις πρακτικές που εφαρμόζουν άλλες χώρες για τέτοια αδικήματα, ετοιμάστηκε από τη Βουλή, στο πλαίσιο της συζήτησης του συγκεκριμένου νομοσχέδιου. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

Ειδικός νόμος

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, σε ορισμένες χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Γερμανία, Ολλανδία και Σλοβενία), υπάρχει ειδική νομοθεσία που ρυθμίζει τα θέματα ηλεκτρονικών επικοινωνιών (διαδικτύου και δημόσιων δικτύων), η οποία περιέχει διατάξεις αναφορικά με την ποινικοποίηση αδικημάτων που διαπράττονται μέσω ηλεκτρονικών επικοινωνιών/μέσων. Συγκεκριμένα, στην Αυστρία τέθηκαν σε ισχύ από το 2021 ο νόμος για την εφαρμογή μέτρων για την καταπολέμηση του μίσους στο διαδίκτυο και ο νόμος για τα προστατευτικά μέτρα αναφορικά με τους χρήστες πλατφορμών επικοινωνίας.

Στο Βέλγιο διατάξεις για την ποινικοποίηση εγκληματικών πράξεων μέσω ηλεκτρονικών επικοινωνιών περιέχονται στον ομοσπονδιακό νόμο για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες του 2005. Στη Γερμανία υπάρχει νομοθεσία που ρυθμίζει τις ενέργειες μέσω κοινωνικών δικτύων, όπως ο νόμος για τα Telemedia και η Συνθήκη για την Πολιτεία των Μέσων. Στην Ολλανδία, με βάση τον νόμο για τις τηλεπικοινωνίες, επιβάλλεται στους παροχείς δικτύων να λαμβάνουν τα κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για την ασφάλεια των δικτύων και των υπηρεσιών που προσφέρουν.

Στη Σλοβενία περιέχονται διατάξεις για την ποινικοποίηση εγκλημάτων στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών στο νόμο για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες. Σε άλλες χώρες, όπως στη Λετονία και στο Λουξεμβούργο υπάρχουν διατάξεις στον Ποινικό Κώδικα αναφορικά με την ποινικοποίηση αδικημάτων που διαπράττονται μέσω ηλεκτρονικών επικοινωνιών.

Μέχρι και δέκα χρόνια φυλάκιση για κάποια αδικήματα

Όσοι διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις τιμωρούνται με πρόστιμο μερικών χιλιάδων ευρώ μέχρι ποινές φυλάκισης. Το ύψος των ποινών είναι ανάλογο της σοβαρότητας του αδικήματος και της έκτασης των συνεπειών και της βλάβης που προκαλείται στο θύμα, ενώ διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Για παράδειγμα, για διάδοση ψευδών ειδήσεων προβλέπεται φυλάκιση 8 χρόνια, για ρητορική μίσους προβλέπεται φυλάκιση έως πέντε χρόνια, για παρενόχληση έξι χρόνια φυλάκιση και για αδικήματα κατά του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής δύο χρόνια. Εξάλλου, για σεξουαλική παρενόχληση και για τρομοκρατία προβλέπεται φυλάκιση επτά έτη, για προσβολή της τιμής άλλου ατόμου και για κατάχρηση μέσων πληρωμής προνοείται τρία χρόνια φυλάκιση και για παράβαση πληροφοριακών συστημάτων δέκα χρόνια.