«Κύριος στόχος μας παραμένει η ένταξη και ενσωμάτωση των ατόμων με αναπηρίες σε κάθε πτυχή της ζωής, με επίκεντρο την αξιοποίηση των ικανοτήτων τους προς όφελος των ιδίων και της κοινωνίας και αυτή είναι η φιλοσοφία στην οποία επενδύουμε» τόνισε ο πρόεδρος της Οργάνωσης Παραπληγικών Κύπρου (ΟΠΑΚ) Δημήτρης Λαμπριανίδης παραλαμβάνοντας το 3ο Βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «Στέλλα Σουλιώτη», που για το 2023 απονεμήθηκε στην ΟΠΑΚ, σε εκδήλωση στις 28 Δεκεμβρίου 2023 στο υπουργείο Εξωτερικών στη Λευκωσία.
Ο Δημήτρης υπέστη κάκωση σπονδύλου και παραπληγία στα κάτω άκρα σε τροχαίο δυστύχημα το 1994, όταν ήταν 19 χρόνων. Είναι πρόεδρος της ΟΠΑΚ από το 2004. Όπως ανέφερε σε χαιρετισμό του στην τελετή απονομής ο υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος, «κατά τα 43 χρόνια προσφοράς της, η Οργάνωση Παραπληγικών Κύπρου έχει επεκτείνει σημαντικά την δραστηριότητα της για αρωγή και υποστήριξη των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα και μέσα από κοινωνικές της παρεμβάσεις, έχει πετύχει θεσμικές και μόνιμες αλλαγές υπέρ της ένταξης των ατόμων στην κοινωνία, όπως την διευκόλυνση της προσβασιμότητας σε κτήρια, αλλά και στην αγορά εργασίας. Αναντίλεκτα – πρόσθεσε – η επιτευχθείσα πρόοδος δεν αρκεί και χρειάζεται ακόμη περισσότερη προσπάθεια από όλους μας, ειδικά από το κράτος». Ο κ. Κόμπος υπενθύμισε ότι το Βραβείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «Στέλλα Σουλιώτη» θεσπίστηκε με απόφαση της κυβέρνησης το 2021, «με στόχο να αναδείξει τις προσπάθειες και το έργο που επιτελείται και ταυτόχρονα να ενθαρρύνει όσους αγωνίζονται υπέρ της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο».
Σημειώνουμε ότι ο εκάστοτε υπουργός Εξωτερικών, είναι ο πρόεδρος της Επιτροπής Αξιολόγησης του Βραβείου, τα μέλη της οποίας είναι η/ο υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης και η/ο Επίτροπος Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η Επιτροπή συμπληρώνεται και από δύο ad hoc μέλη, που για το 2023 ήταν η Ανδρούλα Χριστοφίδου Henriques επίτιμη πρόεδρος της οργάνωσης «Cyprus Stop Trafficking» στην οποία απονεμήθηκε το Βραβείο «Στέλλα Σουλιώτη» το 2022 και η κυρία Τιτίνα Λοϊζίδου, «η προσφορά της οποίας είναι ανεκτίμητη», όπως είπε ο κ. Κόμπος. «Η Επιτροπή Αξιολόγησης του Βραβείου – ανέφερε ο υπουργός – αποφάσισε να αναδείξει για το 2023 την πτυχή των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες». Η Επιτροπή αποφάσισε επίσης να απονείμει έπαινο στον φιλανθρωπικό οργανισμό «Κοινωνία Caritas Cyprus» και στην μη κυβερνητική οργάνωση «Generation for Change CY» «για τη συνεισφορά και το έργο τους στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο», όπως αναφέρεται στο σκεπτικό της βράβευσης. Εκ μέρους της «Caritas Cyprus» τον έπαινο παρέλαβε από την υπουργό Δικαιοσύνης Άννα Κουκκίδη Προκοπίου η εκτελεστική διευθύντρια της οργάνωσης Elizabeth Kassinis και εκ μέρους της «Generation for Change CY» τον έπαινο παρέλαβε από την Επίτροπο Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Μαρία Στυλιανού Λοττίδη, ο συνιδρυτής της οργάνωσης Etinosa Erevbenagie-Johnbull.
Στην τελετή βράβευσης παρευρέθηκαν η Επίτροπος Νομοθεσίας Λουϊζα Ζαννέτου, η Επίτροπος Ισότητας των Φύλων Τζόζη Χριστοδούλου και μέλη του Διπλωματικού Σώματος. Την τελετή άνοιξε ο γραμματέας της «Cyprus Stop Trafficking» Νέλσων Νεοκλέους εκ μέρους της επίτιμης προέδρου της οργάνωσης κυρίας Henriques με σύντομο απολογισμό της δράσης της οργάνωσης για το έτος που μας πέρασε. Την εκδήλωση συντόνισε ο Χρυσόστομος Σταύρου προϊστάμενος του Τμήματος Πολυμερών Σχέσεων και Διεθνών Οργανισμών του υπουργείου Εξωτερικών.
Ανεξάρτητη διαβίωση, ο βασικός άξονας δράσης
«Είναι πολύ σημαντικό το βραβείο αυτό – είπε στην ομιλία του στην εκδήλωση ο Δημήτρης Λαμπριανίδης – γιατί όταν ζεις καθημερινά υπό συνθήκες βαριάς αναπηρίας, αυτή σου θυμίζει τη σημασία και την αξία της εξυπηρέτησης και απόλαυσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων απέναντι στα εμπόδια που συναντάς. Η αναπηρία, σου θυμίζει επίσης ότι η απόλαυση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν είναι δεδομένη για όλους τους συνανθρώπους μας, αν και αποτελούν προϋπόθεση για μια καλή ζωή». Πρόσθεσε ότι «η Οργάνωση Παραπληγικών Κύπρου ιδρύθηκε το 1980 από άτομα που απέκτησαν παραπληγία και τετραπληγία λόγω κάκωσης σπονδύλου, αλλά δεν έχασαν την επιθυμία να ζουν ενταγμένοι στη ζωή και μέσα από τη δράση τους απαίτησαν αξιοπρεπή διαβίωση, ισότητα και σεβασμό στα ανθρώπινα τους δικαιώματα. Η φιλοσοφία αυτή – συνέχισε – είναι βαθιά ριζωμένη στη δράση μας. Η ΟΠΑΚ πρωτοστάτησε στη χώρα μας για υπεύθυνη και αξιοπρεπή στήριξη προς τα μέλη της, αλλά και τα άτομα με αναπηρίες γενικά και πέτυχε σημαντικές παροχές προς αυτούς. Εργάστηκε επίσης για την καλύτερη οργάνωση και συνεργασία των οργανώσεων που εκπροσωπούσαν άτομα με αναπηρίες και είναι ιδρυτικό μέλος της Κυπριακής Συνομοσπονδίας Οργανώσεων Αναπήρων».
Αναφερόμενος στις σημαντικότερες, όπως είπε, διεκδικήσεις και επιτεύγματα, μίλησε για «την παροχή αναπηρικών αμαξιδίων και άλλων απαραίτητων βοηθημάτων με χορηγία από το κράτος, την παροχή μέσα από το σύστημα υγείας, των απαραιτήτων ιατρικών αναλωσίμων, την ανάπτυξη του αθλητισμού ΑμεΑ, την επαγγελματική αποκατάσταση και την αναγνώριση ότι η εργασία δεν εξυπηρετεί μόνο το εισόδημα, αλλά αποτελεί και σημαντικό παράγοντα για υψηλή ποιότητα ζωής και φυσικά ένταξης στην κοινωνία, ενώ η καλύτερη κοινωνικοποίηση και ένταξη ωφελεί και σε ψυχοκοινωνικό επίπεδο. Τα επιδόματα βαριάς κινητικής αναπηρίας και τα επιδόματα φροντίδας τα οποία εξυπηρετούν την ανεξάρτητη διαβίωση, ήταν επίσης σημαντικά επιτεύγματα που κάλυψαν μέρος του κόστους αναπηρίας και έδωσαν τη δυνατότητα στα παραπληγικά και τετραπληγικά άτομα να αποφασίζουν ποιος θα είναι ο προσωπικός τους βοηθός. Παροχές που σήμερα τις απολαμβάνουν πέραν των 2 χιλιάδων συνανθρώπων μας με συμπτώματα παραπληγίας και τετραπληγίας, ενώ τα μέλη της Οργάνωσης Παραπληγικών Κύπρου είναι περίπου 250. Χαιρόμαστε ιδιαίτερα όταν οι δράσεις μας επηρεάζουν θετικά και άλλους συνανθρώπους μας με παρόμοια προβλήματα. Βασικός άξονας δράσης μας ήταν η ανεξάρτητη διαβίωση η οποία αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες τα οποία πρέπει να διασφαλίσουμε ότι εξυπηρετούνται στον καλύτερο βαθμό. Κάτι που είναι δύσκολο, αφού χρειάζεται σημαντικούς πόρους και κατάλληλο προσωπικό. Η αναπηρία ξεκινά να γίνεται δύσκολη όταν δεν μπορείς να αυτοεξυπηρετηθείς και χρειάζεσαι βοήθεια από άλλους ανθρώπους, γι’ αυτό όσοι μπορούμε να αυτοεξυπηρετηθούμε και να φροντίζουμε τον εαυτό μας, πρέπει να νιώθουμε ιδιαίτερα τυχεροί».
Προσωπικοί βοηθοί, ψυχολόγοι και αθλητισμός
Όπως ανέφερε ο Δημήτρης Λαπριανίδης, «η σημαντικότερη ίσως επιτυχία της ΟΠΑΚ έγινε το 2018 όταν μια ιδέα της αείμνηστης υπουργού Ζέτας Αιμιλιανίδου, έγινε αιτία για να υλοποιήσουμε μια υπηρεσία προσωπικών βοηθών η οποία χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. Ανταποκριθήκαμε ως οργάνωση στην πρόκληση και μέσα από αυτή την υπηρεσία εργοδοτούμε και εκπαιδεύουμε φροντιστές ή προσωπικούς βοηθούς, όπως είναι ο σύγχρονος όρος, οι οποίοι προσφέρουν υπηρεσίες κατ’ οίκο, σε μέλη της οργάνωσης μας και της οργάνωσης των μυοπαθών, κυρίως σε άτομα με συμπτώματα τετραπληγίας. Η υπηρεσία αυτή αναβάθμισε σημαντικά την ποιότητα ζωής των μελών μας και την ασφάλεια που νιώθουν για τη φροντίδα και την υποστήριξη τους σε καθημερινή βάση. Η ΟΠΑΚ επίσης προσφέρει σήμερα υπηρεσίες κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων για ψυχοκοινωνική στήριξη των μελών και των οικογενειών τους, καθώς και υπηρεσίες διακίνησης με ειδικά οχήματα. Λειτουργούμε το μοναδικό γυμναστήριο στη χώρα μας με προσβάσιμα μηχανήματα και για άτομα σε αναπηρικά αμαξίδια, ενώ έχουμε επενδύσει στην ανάπτυξη του αθλήματος της καλαθοσφαίρισης σε τροχοκάθισμα, για καλύτερη ένταξη νέων ατόμων που αποκτούν παραπληγία, αλλά και όλων των ατόμων με κινητικές αναπηρίες γενικά με στόχο να αξιοποιούμε τα οφέλη του καλού αθλητισμού». Ο κ. Λαμπριανίδης ανέφερε ότι «στην προσπάθεια μας να απολαμβάνουμε τα ανθρώπινα μας δικαιώματα, ήταν και είναι σημαντικοί σύμμαχοι και συνεργάτες οι δημοσιογράφοι και ιδιαίτερα ο έντυπος Τύπος την εποχή που δεν υπήρχε ή δεν ήταν διαδεδομένο το διαδίκτυο. Πλέον βέβαια το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι τα κύρια κανάλια προβολής των θεμάτων που μας απασχολούν γενικά. Επίσης σύμμαχος μας είναι το Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως και θέλω να τονίσω ότι ως πολίτες νιώθουμε ασφάλεια που υπάρχει ο θεσμός».
Τρεις διακρίσεις και ένα όνειρο
«Ο έπαινος που απονεμήθηκε στην οργάνωση μας «Generation for Change CY» είναι για εμάς σαν ένα φως στο τούνελ που δείχνει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει τη θέληση και την προθυμία να προωθήσει τα ανθρώπινα δικαιωμάτων όλων, συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων, των μεταναστών και των αιτητών ασύλου και να αναγνωρίσει έργα στον τομέα αυτό», ανέφερε στον «Φ» την επομένη της βράβευσης, μιλώντας στον υπογράφοντα με άψογα ελληνικά, ο διευθυντής και συνιδρυτής της οργάνωσης Etinosa Erevbenagie-Johnbull.
Ο 28χρονος Etinosa είναι μεταπτυχιακός φοιτητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και μέχρι πρότινος επαγγελματίας παίκτης μπάσκετ σε κυπριακές ομάδες και προηγουμένως σε ελληνικές. Είναι Νιγηριανός, κάτοχος και της Ελληνικής υπηκοότητας, παιδί οικονομικών μεταναστών που πήγε στην Ελλάδα το 2004 σε ηλικία 10 χρόνων, όπου βρίσκονταν ήδη από το 2000 οι γονείς του. Φοίτησε σε δημόσια σχολεία, δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια στην Αθήνα και στην Καβάλα.
«Αυτός ο έπαινος – πρόσθεσε – σημαίνει πολλά για εμάς και για ό,τι έχουμε κατορθώσει μέχρι στιγμής, παρόλο που είμαστε μια νέα και μικρή οργάνωση, την οποία ιδρύσαμε επίσημα τον Δεκέμβρη 2021 μαζί με την Σύνθια Σαββίδη. Μας βοήθησαν και άλλοι νέοι άνθρωποι όπως η Νικόλ Κωνσταντινίδη, ο Ορέστης Παπαμιλτιάδης, η Darya Alikhani και ο Χάρης Λοϊζίδης. Κύρια ομάδα στόχου μας είναι οι μετανάστες, πρόσφυγες, αιτητές ασύλου και άνθρωποι μη προνομιούχοι που βιώνουν διακρίσεις». Σημειώνουμε ότι η «Generation for Change CY» τιμήθηκε επίσης πριν λίγους μήνες – τον Σεπτέμβρη 2023 – με το Βραβείο Δημοκρατίας 2023 από την οργάνωση «Πολιτεία». Ακόμα λίγους μήνες νωρίτερα, τον Ιούνιο 2023 ο Etinosa Erevbenagie τιμήθηκε με το βραβείο Εξαιρετικής Κοινωνικής Προσφοράς από τη Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, για την εργασία του στην «Generation for Change CY».
Ο Etinosa πήρε υποτροφία και άρχισε το 2019 σπουδές στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, τις οποίες και τέλειωσε το καλοκαίρι 2023 πρώτος σε βαθμολογία, με άριστα 3,97 στα 4, όπως μας είπε με δικαιολογημένη περηφάνια! Συνεχίζει τώρα μεταπτυχιακές σπουδές στην Κλινική Ψυχολογία στο ίδιο Πανεπιστήμιο, αφού όπως μας είπε, «έβαλε τώρα στην άκρη το μπάσκετ», για να επικεντρωθεί στις σπουδές του και στη «Generation for Change CY». «Ελάχιστοι είναι οι μετανάστες/πρόσφυγες ψυχολόγοι στην Ευρώπη – ανέφερε στον «Φ» – οπότε στόχος και όνειρο μου είναι να αφοσιωθώ σε αυτό τον τομέα για έρευνες και υπηρεσίες σε ευάλωτους πληθυσμούς, πρόσφυγες, μετανάστες και άλλους».
Υποστήριξη στους ευάλωτους πληθυσμούς
«Η Κάριτας Κύπρου (Caritas) είναι μέλος της συνομοσπονδίας Caritas Internationalis που αριθμεί 165 μέλη και εξυπηρετεί τους φτωχούς, τους αποκλεισμένους και τους περιθωριοποιημένους της κοινωνίας και εργάζεται για την εξάλειψη της φτώχειας, την προώθηση της δικαιοσύνης και την αποκατάσταση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας», ανέφερε στον «Φ» η εκτελεστική διευθύντρια της οργάνωσης Elizabeth Kassinis.
«Ως εγγεγραμμένος φιλανθρωπικός οργανισμός από το 1986 – πρόσθεσε – η Caritas ανταποκρίνεται σε ανθρωπιστικές κρίσεις στο νησί με στόχο την παροχή φροντίδας και υποστήριξης στους ευάλωτους πληθυσμούς της κοινωνίας. Στο πλαίσιο περιφερειακών εξελίξεων και της ευρύτερης μεταναστευτικής κρίσης που ξεκίνησε το 2015 στην Ευρώπη, η Caritaς, ως μία από τις λίγες τοπικές ανθρωπιστικές οργανώσεις που παρέχει άμεση βοήθεια, έχει αντικρύσει δραματική αύξηση στην ανάγκη για τις υπηρεσίες της από αυτούς/αυτές που αναζητούν καταφύγιο και/ή άσυλο.
Το 2020, η Caritas κατέγραψε 2.300 νέα άτομα σε σύγκριση με 250 το 2015. Το 2020 εξυπηρέτησε σχεδόν 4 χιλιάδες νοικοκυριά, μόνο από τα κεντρικά της γραφεία στη Λευκωσία. Κατά το 2021 η Caritas κατέγραψε επίσημα 3.385 νέους/νέες δικαιούχους, μια αύξηση 50% σε σχέση με το προηγούμενο έτος». Σημειώνουμε πληροφοριακά ότι η Elizabeth V. Kassinis έχει εμπειρία περισσότερων από 25 χρόνων στην επίλυση συγκρούσεων και τη διεθνή ανάπτυξη με ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε θέματα μετανάστευσης. Από το 1998-2015, η Elizabeth υπηρέτησε σε διάφορες θέσεις στο Γραφείο των ΗΠΑ για τη Διεθνή Ανάπτυξη στην Κύπρο (United States Agency for International Development – USAID), ενώ πριν το 1998 εργάστηκε ως λειτουργός ανθρωπιστικών θεμάτων με το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικής Βοήθειας των Ηνωμένων Εθνών (UN’s Office for the Coordination of Humanitarian Assistance).
