Η πυρκαγιά στην ορεινή Λεμεσού ανέδειξε και το κενό στην ψηφιοποίηση των κτηρίων αφού όσα καταστράφηκαν ή υπέστησαν ζημιές αναζητούνται ένα-ένα μέσα από τους φακέλους που τηρούνται αντί να υπάρχουν σε ψηφιακή μορφή, κάτι το οποίο θα διευκόλυνε αφάνταστα όσους δραστηριοποιούνται στον εντοπισμό τους για σκοπούς εκτίμησης και αποκατάστασης των ζημιών.
Ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ, Κωνσταντίνος Κωνσταντής, ανέφερε ότι το Επιμελητήριο εγείρει εδώ και πέντε χρόνια το θέμα της ψηφιοποίησης ενώ πιο επιτακτικά ήγειρε το θέμα και γραπτώς στις 3 Μαΐου 2023.
Το γεγονός ότι δεν ψηφιοποιήθηκαν τα υφιστάμενα κτήρια έχει ως αποτέλεσμα τα στοιχεία εκατοντάδων χιλιάδων οικοδομών να εξακολουθούν να βρίσκονται στους γνωστούς φακέλους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται από πλευράς χρόνου και χρήματος για το δημόσιο.
Ο Επαρχιακός Οργανισμός Αυτοδιοίκησης (ΕΟΑ) Λεμεσού αναζητά έναν-έναν τους φακέλους των περίπου 700 οικοδομών που είτε καταστράφηκαν είτε υπέστησαν ζημιές, για να διαπιστώσει, ανάμεσα σε άλλα, ποιες οικοδομές είναι νόμιμες και ποιες παράνομες, δεδομένου ότι από τη νομιμότητά τους ή μη εξαρτάται και το ποσοστό/ ύψος της αποζημίωσης που θα λάβουν οι ιδιοκτήτες. Αξίζει να σημειωθεί, πως όπως είχε αναφέρει ο πρόεδρος του ΕΟΑ Λεμεσού, Γιάννης Τσουλόφτας, με τον εντοπισμό των φακέλων ασχολούνται δέκα υπάλληλοι.
Στις 3 Μαΐου 2023 ο πρόεδρος του ΕΤΕΚ, Κωνσταντίνος Κωνσταντής, είχε αποστείλει εκ μέρους το Επιμελητηρίου επιστολή στον διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας, Κυριάκο Κούνδουρο (κοινοποιώντας την και σε στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών), υποδεικνύοντας την ανάγκη ψηφιοποίησης των υφιστάμενων οικοδομών πριν την μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης την 1η Ιουλίου 2024.
Ο διευθυντής Πολεοδομίας ερωτηθείς σχετικά από τον «Φ» ανέφερε αρχικά πως αρμόδια Αρχή δεν είναι το Τμήμα του οποίου προΐσταται, ωστόσο, πρόσθεσε, πως ουδείς αμφισβητεί τη χρησιμότητα της ψηφιοποίησης. Εξέφρασε, επίσης, τη θέση, πως πρόκειται για ένα έργο το οποίο δεν μπορεί να ολοκληρωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Πέραν αυτού, η ψηφιοποίηση πρέπει να αποτυπώνει την ακριβή κατάσταση επί του εδάφους, υπό την έννοια σε αρκετές περιπτώσεις άλλα σχέδια εγκρίθηκαν και άλλο κτήριο υφίσταται, κυρίως λόγω προσθηκομετατροπών.
«Συνεργαζόμαστε με το ΕΤΕΚ και θεωρείται δεδομένη η ετοιμότητα μας να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας σε όλα τα επίπεδα», είπε ο κ. Κούνδουρος. Όπως ανέφερε, προς το παρόν, ψηφιοποιημένες είναι οι νέες αιτήσεις που υποβάλλονται στο πλαίσιο του συστήματος «Ιππόδαμος», ενώ ως έναν βαθμό παρέχονται στοιχεία και μέσω της πύλης το Κτηματολογίου. «Όσον αφορά τις υφιστάμενες οικοδομές μπορούμε να συζητήσουμε το θέμα με το ΕΤΕΚ και να καταλήξουμε στον καλύτερο τρόπο ψηφιοποίησης των δεδομένων», ανέφερε ο κ. Κούνδουρος, ο οποίος πρόσθεσε, «πως η ψηφιοποίηση αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο. Πλην όμως, η συγκυρία δεν προσφέρεται τόσο πολύ, κυρίως ένεκα του ότι διανύουμε μεταβατική περίοδο μετά την υλοποίηση της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης».
Αξίζει, πάντως μα σημειωθεί, πως με βάση την τελευταία απογραφή, υπάρχουν 492.931 κατοικίες εκ των οποίων οι 354.818 ήταν συνήθους διαμονής, ενώ οι 138.113 ήταν κενές και προσωρινής διαμονής.
Τι καταγράφεται στην επιστολή του Επιμελητηρίου
Όσον αφορά την επιστολή του ΕΤΕΚ για την αναγκαιότητα ψηφιοποίησης των δεδομένων των οικοδομών, σε αυτήν καταγράφονταν και τα ακόλουθα:
>> «Όπως γνωρίζετε, το αρχείο των εκδοθείσων πολεοδομικών αδειών για το υφιστάμενο οικοδομικό απόθεμα της χώρας μας, αποτελείται από σωρεία φυσικών φακέλων, με αποτέλεσμα για την αναζήτηση εγγράφων/ στοιχείων από ενδιαφερομένους να κατασπαταλείται πολύτιμος παραγωγικός χρόνος από όλους τους εμπλεκομένους.
>> Πέραν τούτου, η διαφύλαξη των αρχείων αυτών σε φυσική μορφή, απαιτεί μεγάλους χώρους αποθήκευσης και άρα συνεπάγεται με σημαντικό κόστος για το κράτος και τους φορολογούμενους πολίτες. Ταυτόχρονα, καθιστά την αναζήτηση στοιχείων δύσκολη και χρονοβόρα.
>> Υπάρχει ο κίνδυνος απώλειάς της πληροφόρησης που υπάρχει στους φακέλους είτε από φυσικές καταστροφές (π.χ. πυρκαγιά) ή από τη φυσική φθορά που επέρχεται με την παρέλευση του χρόνου.
>> Ενόψει όλων των πιο πάνω, η ψηφιοποίηση του αρχείου των πολεοδομικών αδειών για το υφιστάμενο οικοδομικό απόθεμα της Κύπρου κρίνεται αναγκαία. Η υλοποίηση ενός τέτοιου έργου θα διασφαλίσει την προστασία και διαφύλαξη της πληροφόρησης αυτής και θα συμβάλει στην εύκολη και άμεση πρόσβαση στα απαραίτητα για την κάθε περίπτωση δεδομένα. Συνεπώς, θα συμβάλει στην εξοικονόμηση παραγωγικού χρόνου και πόρων καθώς και στην απλούστευση και επίσπευση της διεκπεραίωσης υποθέσεων που έχουν σχέση με εκδοθείσες πολεοδομικές άδειες και συναφώς στη διευκόλυνση της καθημερινότητας των πολιτών, επαγγελματιών και λειτουργών του κράτους.
>>Αντικείμενο του έργου θεωρούμε πως πρέπει να αποτελέσει η ψηφιοποίηση των φακέλων εκδοθείσων πολεοδομικών αδειών για το οικοδομικό απόθεμα της Κύπρου, με εξαίρεση πολεοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί δυνάμει των Εντολών 2/2020 και 1/2022, αφού τα υποβληθείσα σχέδια και στελέχη των αδειών αυτών έχουν ούτως η αλλιώς υποβληθεί σε ηλεκτρονική μορφή. Η ψηφιοποίηση των φακέλων θεωρούμε πως πρέπει να περιλαμβάνει τη σάρωση των εκδοθείσων αδειών, των τοπογραφικών διαγραμμάτων, των διαγραμμάτων κάλυψης, των κατόψεων και των όψεων των οικοδομών, μέχρι μεγέθους Α0 και γενικότερα όλων των σχεδίων και εγγράφων που συνοδεύουν μια εκδοθείσα πολεοδομική άδεια και αίτηση.
>> Επιπρόσθετα, θεωρούμε πως το έργο θα πρέπει να περιλαμβάνει, πέραν της σάρωσης των προαναφερόμενων εγγράφων, την καταγραφή μεταδεδομένων σε ότι αφορά ορισμένα βασικά στοιχεία του κάθε φακέλου όπως π.χ. τον αριθμό και την ημερομηνία της εκδοθείσας πολεοδομικής άδειας, την τοποθεσία του έργου (διεύθυνση) και βασική περιγραφή της οικοδομής (π.χ. «Διώροφη Κατοικία στο Τσέρι»). Αυτό θα συμβάλει στον εύκολο εντοπισμό της απαραίτητης πληροφόρησης, ενώ, ταυτόχρονα, θα ενισχύσει τις προσπάθειες που καταβάλλονται για τη δημιουργία Μητρώου Ηλεκτρονικής Ταυτότητας στη χώρα μας.
>> Δεδομένης της προωθούμενης μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, θεωρούμε πως θα πρέπει να τεθεί ως στόχος όπως με την έναρξη της λειτουργίας των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης η αδειοδότηση αναπτύξεων/ κατασκευών (περιλαμβανομένης της αδειοδότησης προσθηκομετατροπών σε υφιστάμενες οικοδομές) και η διεκπεραίωση σχετικών απαιτούμενων ενεργειών να βασίζεται αποκλειστικά σε ψηφιακό αρχείο.
>> Με αυτή τη στόχευση, θεωρούμε πως το έργο για τη ψηφιοποίηση του αρχείου πολεοδομικής πληροφορίας του υφιστάμενου οικοδομικού αποθέματος της χώρας θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν από την έναρξη της λειτουργίας των Ε.Ο.Α. που έχει καθορισθεί στις 01/7/2024».