Στις κιτρινισμένες και γερασμένες σελίδες τους κουβαλούν την ιστορία του τόπου. Την ποίηση και τη λογοτεχνία, τους χάρτες, τα τοπωνύμια, τις νομοθεσίες μιας άλλης εποχής. Πρόκειται για το θησαυρό της βιβλιοθήκης της Βουλής των Αντιπροσώπων, στα συγκράματα της οποίας διαφυλάσσεται η λαογραφία, οι συνήθειες και η καθημερινότητα των Κύπριων του παρελθόντος. Ξεδιπλώνεται μια περίοδος όπου μερικές οκάδες σιτάρι και λιγοστά αυγά αποτελούσαν την ποινή για κάποιον παραβάτη, όπως όριζε η τότε νομοθεσία. Ο «Φ» βρέθηκε στα δωμάτια και τους διαδρόμους της βιβλιοθήκης, η οποία μεταστεγάστηκε στο Σπίτι του Πολίτη με σκοπό να ανοίξει τις πύλες της προς το κοινό, ενώ πρόκειται να λειτουργήσει κάτω από την αρμοδιότητα του, υπό σύσταση, μη κερδοσκοπικού «Ιδρύματος Κοινοβουλευτισμού και Συμμετοχικής Δημοκρατίας».

Όπως σημείωσε στη διάρκεια της ξενάγησης ο διευθυντής Υπηρεσίας Επικοινωνίας της Βουλής, Ανδρέας Χειμωνίδης, στη συλλογή της βιβλιοθήκης βρίσκονται περίπου 850 παλαίτυπα βιβλία, τα οποία μάλιστα έχουν ψηφιοποιηθεί. «Χρονολογούνται από την εποχή της Αγγλοκρατίας και αποτελούν τα επίσημα έγγραφα της περιόδου», ανέφερε και διευκρίνισε ότι πρόκειται για Cyprus Blue Books (σ.σ. συλλογή τόμων που περιλαμβάνουν δημοσιονομικές και άλλες πτυχές που σχετίζονται με δραστηριότητες και δαπάνες όλων των Τμημάτων του κράτους κατά την περίοδο 1886-1946). Επίσης, πρόκειται για πρακτικά του Νομοθετικού και του Εκτελεστικού Συμβουλίου, για εκθέσεις υπηρεσιών. «Ανάμεσά τους και μελέτες που ξεκινούν από τον Κίτσενερ, τον Άγγλο αρχιτέκτονα της χωρομέτρησης της Κύπρου και θεμελιωτή του κτηματολογίου». Είναι μικροί και μεγάλοι τόμοι από την περίοδο της Αγγλοκρατίας, σημείωσε ο κ. Χειμωνίδης, οι οποίοι αποτελούν εργαλείο και για τους ερευνητές. «Αυτός είναι και ο λόγος που ψηφιοποιήθηκαν». 

Οι τόμοι, όπως υπογραμμίστηκε, ασχολούνται με πολύ σοβαρά θέματα όπως τα πρακτικά του νομοθετικού συμβουλίου. «Διαπιστώνει κανείς και τη διαχρονικότητα κάποιων προβλημάτων, όπως η ανάγκη δημιουργίας ενός δρόμου. Επιπλέον, προσφέρουν μια εικόνα για την κοινωνία της εποχής. Επί παραδείγματος στις ποινές. Μια καταδίκη μπορεί να αφορούσε μισή οκά σιτάρι και τρία αβγά. Πιθανόν φαντάζει αστείο σήμερα, όμως, μας δείχνει τη φτώχεια της εποχής και την αξία αυτών των αγαθών για των παραβάτη που τα στερείται».

Προσφέρονται ακόμη, είπε ο κ. Χειμωνίδης, και κάποιες πιο εξειδικευμένες μελέτες όπως οι στατιστικές γύρω από το λεπροκομείο που λειτουργούσε στη Λάρνακα, μελέτες για αγροτικές καλλιέργειες, για την παιδεία. «Άξιοι μνείας είναι οι χάρτες του Κίτσενερ, οι οποίοι σε κάποιες περιπτώσεις είναι πολλοί λεπτομερείς και σε άλλες διασώζουν τα ονόματα όπως ήταν πριν από 200 χρόνια. Λόγου χάρη, τα Λατσιά που σημαίνει μικρός λάκκος ήταν η Λαξιά που σημαίνει χαράδρα. Ή στη Λάπηθο, υπάρχει σήμερα μια περιοχή που αποκαλείται Αρκόμαντρα, ενώ τότε λέγονταν Ακρόμαντρα (που βρίσκονταν στην άκρη). Ο Κίτσενερ κατέγραφε με βάση τη γνώση των τότε ανθρώπων».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΠτΒ: Συνάντηση με τον Διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ελλάδας

Η πρόεδρος της Βουλής, Αννίτα Δημιτρίου, σημείωσε ότι το Ίδρυμα συνιστά ένα θεσμικό φορέα ουσιαστικής επικοινωνίας με τους πολίτες. Στόχος, η περαιτέρω ενίσχυση του δημοκρατικού διαλόγου καθώς και η καλλιέργεια συνείδησης ενεργού πολίτη, μέσα από κοινές δράσεις και έρευνες που θα αναπτύσσονται με επίκεντρο τους ίδιους. Η ουσιαστική εκπροσώπηση άλλωστε των πολιτών, ειδικότερα της νέας γενιάς, περνά απαραίτητα μέσα από την εξοικείωσή με τα δημοκρατικά και κοινοβουλευτικά θέσμια.

Παράλληλα, η γενική διευθύντρια της Βουλής, Τασούλα Ιερωνυμίδου, διευκρίνισε ότι η μετακόμιση της Βιβλιοθήκης στο Σπίτι του Πολίτη έγινε με πρωτοβουλία της προέδρου της Βουλής, Αννίτας Δημητρίου. Το έργο της βιβλιοθήκης, είπε, υπάγεται κάτω από τη δημιουργία του «Ιδρύματος Κοινοβουλευτισμού και Συμμετοχικής δημοκρατίας». Πρόκειται για μη κερδοσκοπικό Ίδρυμα για τη λειτουργία του οποίου έχει εγκριθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό κονδύλι €100.000. Το καταστατικό του, που ετοιμάστηκε με πρότυπο το αντίστοιχο Ίδρυμα της Ελλάδος, είναι κατατεθειμένο στον Έφορο και αναμένεται προσεχώς η έγκρισή του.

Πλούσιο περιεχόμενο με 16.000 τόμους

Στο πλούσιο περιεχόμενο της βιβλιοθήκης αναφέρθηκε η πρόεδρος της Κυπριακής Ένωσης Βιβλιοθηκονόμων και Επιστημόνων Πληροφόρησης (ΚΕΒΕΠ), Θεοδώρα Πέτρου. Όπως διευκρίνισε η συλλογή ξεπερνά τους 16.000 τόμους βιβλίων και τους 6.000 τίτλους. Μεταξύ άλλων, συμπεριλαμβάνει πρακτικά και βιβλία ιστορίας, νομικού περιεχομένου, λογοτεχνίας, ποίησης και πολλά που σχετίζονται με το Κυπριακό.

Ανέφερε, δε, ότι υπογράφτηκε μνημόνιο συνεργασίας με τη Βουλή για τη μετακίνηση και αναβάθμιση της βιβλιοθήκης. Αρχικά, είπε, έγινε η μεταφορά του υλικού από το ένα κτήριο στο άλλο. Η αποεπιλογή των βιβλίων, ώστε να απομακρυνθεί το υλικό που δεν χρειάζονταν να είναι εκεί. «Τα παλαίτυπα και σπάνια βιβλία χρειάστηκε να περάσουν από διαδικασία συντήρησης και απεντόμωσης, την οποία προσφέρει αυτή τη στιγμή μόνο το Πανεπιστήμιο Κύπρου». Τα βιβλία παραμένουν εκεί σε ειδικά σακούλια και θα απομακρυνθούν όταν φτάσουν στην Κύπρο ειδικές προθήκες μέσα στις οποίες θα τοποθετηθούν εντός του Σπιτιού του Πολίτη. 

Μετά την απεντόμωση κρίθηκε ότι 13 βιβλία χρίζουν και συντήρησης καθώς η κατάστασή τους δεν επιδέχεται άλλη καθυστέρηση. Όμως, η διαδικασία είναι αρκετά χρονοβόρα . «Για αυτά τα 13 βιβλία θα χρειαστούν περίπου τρία χρόνια ώστε να ολοκληρωθούν. Βγήκαν προσφορές σε συνεννόηση με το Κρατικό Αρχείο που θα επιβλέπει τη διαδικασία».

Ακόμη, είπε η κ. Πέτρου, σκιαγραφήθηκε το προσχέδιο πολιτικής της βιβλιοθήκης, το οποίο θα κατατεθεί προς ψήφιση από τη Βουλή. Αυτό χρειάστηκε καθώς η βιβλιοθήκη αλλάζει χαρακτήρα και θα είναι πλέον ανοιχτή στο κοινό. Το προσχέδιο ασχολείται με την πολιτική λειτουργίας της βιβλιοθήκης καθώς και με την πολιτική δωρεών και άλλων διαδικαστικών ζητημάτων. «Για το εν λόγω θέμα είμαστε σε συνεργασία με τη Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων». 

Μια άλλη ανάγκη, τόνισε η κ. Πέτρου, ήταν η διαμόρφωση των χώρων του αναγνωστήριου και η επιλογή των επίπλων, ώστε όταν ανοίξει να μπορούν οι επισκέπτες να βγάλουν φωτοτυπίες, να καθίσουν στο αναγνωστήριο και στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, να δουν τον καθημερινό Τύπο. Μακροπρόθεσμα, στόχος είναι να ψηφιοποιηθεί όλο το περιεχόμενο της βιβλιοθήκης, κατέληξε.