Ο Νικολά Σαρκοζί έγινε ο πρώτος πρόεδρος της Γαλλίας που θα οδηγηθεί στη φυλακή, έπειτα από την καταδίκη του σε ποινή κάθειρξης πέντε ετών για την υπόθεση των παράνομων χρηματοδοτήσεων από τον Μουαμάρ Καντάφι. Η υπόθεση αφορά την προεκλογική εκστρατεία του 2007, με το δικαστήριο να τον κρίνει ένοχο για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση.
Η πρόεδρος του δικαστηρίου, Ναταλί Γκαβαρίνο, έκρινε ότι η σοβαρότητα των κατηγοριών δικαιολογεί άμεση φυλάκιση, παρά την έφεση που προτίθεται να ασκήσει ο Σαρκοζί. Έτσι, μέχρι τις 13 Οκτωβρίου θα έχει περιθώριο να τακτοποιήσει τις επαγγελματικές του εκκρεμότητες πριν οδηγηθεί στις φυλακές.
«Αν πρέπει να κοιμηθώ στη φυλακή, θα κοιμηθώ με το κεφάλι ψηλά. Είμαι αθώος. Αυτή η αδικία είναι σκάνδαλο», δήλωσε ο ίδιος εξερχόμενος από το δικαστήριο. Δυσφορία έδειξε και η σύζυγός του, Κάρλα Μπρούνι, που αποχώρησε εκνευρισμένη.
Η υπόθεση φέρνει ξανά στο προσκήνιο το μυστήριο της περιουσίας του Λίβυου δικτάτορα. Ο Καντάφι κατηγορήθηκε ότι χρηματοδότησε την καμπάνια του Σαρκοζί με βαλίτσες γεμάτες μετρητά, όπως είχε καταθέσει ο επιχειρηματίας Ζιάντ Τακιεντίν το 2016, προτού ανακαλέσει. Ο Σαρκοζί, από την πλευρά του, επιμένει ότι είναι θύμα δυσφημιστικής εκστρατείας από το καθεστώς που ο ίδιος βοήθησε να ανατραπεί το 2011 μέσω ΝΑΤΟ.
Το γαλλικό δικαστήριο διερεύνησε και τον ρόλο Λίβυων αξιωματούχων, όπως ο Αμπντουλάχ αλ-Σενούσι, που είχε καταδικαστεί για την πολύνεκρη βομβιστική επίθεση σε πτήση του 1989. Την ίδια ώρα, η Δύση αναζητά ακόμη την τύχη της χαμένης περιουσίας του Καντάφι, που υπολογίζεται σε 100 έως 200 δισ. δολάρια.
Σύμφωνα με τα Panama Papers, κεντρικό πρόσωπο ήταν ο Μπασίρ Σαλέχ Μπασίρ, γνωστός ως «τραπεζίτης του Καντάφι», ο οποίος φέρεται να διαχειρίστηκε το «Χαρτοφυλάκιο Επενδύσεων Λιβύης-Αφρικής», ένα παρακλάδι τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Στόχος ήταν η επένδυση πετρελαϊκών εσόδων σε αφρικανικά κράτη, αλλά η διαδρομή των χρημάτων παραμένει αδιευκρίνιστη.
Ο Καντάφι είχε οικοδομήσει ισχυρά δίκτυα με αφρικανικά καθεστώτα και ηγέτες όπως ο Ρόμπερτ Μουγκάμπε, ενώ φημιζόταν για την πολυτελή φιλοξενία του σε δυτικούς αξιωματούχους, μοιράζοντας δώρα και βαλίτσες με μετρητά. Ιδιαίτερη σχέση είχε και με τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, μέσω επενδύσεων της Λιβυκής Αραβικής Εταιρείας Ξένων Επενδύσεων σε κινηματογραφικές επιχειρήσεις που συνδέονταν με τον Ιταλό πρώην πρωθυπουργό.
Η καταδίκη του Σαρκοζί αποτελεί πλήγμα για την υστεροφημία του, αλλά και μια ιδιότυπη «εκδίκηση από τον τάφο» του Καντάφι, δέκα και πλέον χρόνια μετά τον θάνατό του.
