Τα πειράματα για τετραήμερη εργασία δίνουν και παίρνουν στο εξωτερικό, ενόψει της καλοκαιρινής περιόδου, καθώς προσφέρεται για… δοκιμές, αλλά και εξαιτίας της έλλειψης εργατικού δυναμικού, που συνεχίζει να αποτελεί πρόβλημα παγκοσμίως. Ενδεικτικό του τελευταίου, η αδυναμία που παρουσιάζεται, ιδιαίτερα στο Ηνωμένο Βασίλειο, για εξυπηρέτηση της ζήτησης που υπάρχει για ταξίδια.

Καθημερινά ακούμε για καθυστερήσεις, αλλά και ακυρώσεις πτήσεων, εξαιτίας της έλλειψης προσωπικού. Όχι μόνο πιλότων και αεροσυνοδών, αλλά και προσωπικού εδάφους στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια, καθώς η πανδημία οδήγησε πολλούς ανθρώπους να αναζητήσουν άλλη καριέρα, να αναθεωρήσουν προτεραιότητες και να προσπαθούν πλέον να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στην οικογένεια τους, στο σπίτι τους. Είναι γι’ αυτό που και ο Έλον Μασκ απείλησε τις προάλλες με απολύσεις το προσωπικό του, αν δεν επέστρεφε στα γραφεία του. Γενικότερα, στο σύνολό τους οι επιπτώσεις της πανδημίας στην αγορά εργασίας φαίνεται να μην έχουν γίνει ακόμα ακριβώς γνωστές. Η διαμόρφωση της νέας εποχής όσον αφορά την απασχόληση εξακολουθεί να είναι σε εξέλιξη. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η διστακτικότητα για πειράματα, για δοκιμές και η άποψη ότι θα επιστρέψουμε χωρίς οποιαδήποτε αλλαγή στην προ πανδημίας εποχή πρέπει να εκλείψουν, καθώς στερούν την προοπτική για αλλαγή για εξέλιξη. Το ίδιο και η εχθρότητα απέναντι στην ευελιξία που προσφέρουν αρκετές μορφές απασχόλησης από το συνδικαλιστικό κίνημα κυρίως, αλλά και από τους εργοδότες, αφού στις πλείστες περιπτώσεις η στήριξή τους σε ευέλικτες μορφές απασχόλησης, τις οποίες φοβούνται οι συντεχνίες, είναι μόνο φραστική.

Είναι κατανοητό ότι δεν μπορούν όλοι οι εργαζόμενοι να εργάζονται είτε με τηλεργασία, είτε τέσσερις μέρες την εβδομάδα, ωστόσο, οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης αφορούν κι άλλες ρυθμίσεις, όπως τα ευέλικτα ωράρια. Η έλλειψη επαρκών κοινωνικών υποδομών και δομών στη χώρα μας θα έπρεπε να αποτελούσε για όλους ένα σοβαρό λόγο για περαιτέρω προώθηση της ευελιξίας στην εργασία, η οποία συχνά δαιμονοποιείται. Η επιμονή στην στήριξη των συλλογικών διαπραγματεύσεων και συμβάσεων δεν είναι μεν ξεπερασμένη, ωστόσο, δεν θα πρέπει να αποτελεί τη μόνιμη επωδό στα προβλήματα και προκλήσεις που καταγράφονται σήμερα στην αγορά εργασίας. Δεν πρέπει επίσης αυτή η στήριξη να αναμένεται από το συνδικαλιστικό κίνημα ότι θα συμβεί μόνο μέσα από νομοθετικές ρυθμίσεις.

Απαιτείται δράση και κατανόηση όλων όσων προβληματίζουν σήμερα τους εργαζόμενους και διάθεση για τομές, προκειμένου η συλλογική διαπραγμάτευση να σταματήσει να συρρικνώνεται. Κάτι που δεν αποκλείεται με την καθιέρωση, όπως όλα δείχνουν και στην Κύπρο, Εθνικού Κατώτατου Μισθού. Ακόμα και στον δυσκίνητο για πολλούς Δημόσιο Τομέα, όπως ανακοινώθηκε προχθές, θα υπάρξει μελέτη για τη ρύθμιση ευέλικτων μορφών απασχόλησης στη δημόσια υπηρεσία. Σύμφωνα με το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, του Υπουργείου Οικονομικών, μέσω της μελέτης, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο του 2023, η εταιρεία PricewaterhouseCoopers Ltd, που ανέλαβε να την εκπονήσει, καλείται να καταγράψει εισηγήσεις για τη ρύθμιση ευέλικτων μορφών απασχόλησης στη δημόσια υπηρεσία, μαζί με τις απαιτούμενες δικλίδες ασφαλείας που θα διασφαλίζουν την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών.

Το ΤΔΔΠ αναφέρει πως η εφαρμογή των ευέλικτων μορφών απασχόλησης στην κυπριακή δημόσια υπηρεσία εξετάζεται στο πλαίσιο εκσυγχρονισμού και μεταρρύθμισης του τρόπου λειτουργίας της, του ψηφιακού μετασχηματισμού και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, καθώς και ως μέτρο εξισορρόπησης της επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Θεωρείται πως στο πλαίσιο αυτό θα εξεταστεί και η τηλεργασία στη δημόσια υπηρεσία, η οποία εκτιμάται ότι θα ρυθμιστεί νωρίτερα στον ιδιωτικό τομέα, καθώς το σχετικό νομοσχέδιο είναι έτοιμο. Απαιτείται όμως κι άλλη ευελιξία στον ιδιωτικό τομέα, χωρίς αυτό να σημαίνει κατ’ ανάγκη εκπτώσεις στα εργασιακά δικαιώματα ή στην εύρυθμη λειτουργία οργανισμών και επιχειρήσεων. Ίσως αυτό να σημαίνει ότι ο κοινωνικός διάλογος που βρίσκεται σε εξέλιξη πρέπει να διευρυνθεί για να μην τρέχουμε ξανά πίσω από τις εξελίξεις.