Οι «προσδοκίες» είναι το σύνολο των υποθέσεων που κάνουν οι άνθρωποι για το τι θα συμβεί στο μέλλον. Βασίζονται σε αναδρομικές πληροφορίες από το παρελθόν και σε εκτιμήσεις για το μέλλον.

Η καθημερινή μας ζωή είναι μια καθημερινή πάλη των διαφορετικών εκτιμήσεων και προσδοκιών. Στην οικονομική μας καθημερινότητα εντάσσονται συνεχώς οι μεταβλητές των προσδοκιών. Η πρόβλεψη ενός επιχειρηματία για το ύψος του τζίρου του οργανισμού του μπορεί να τον ωθήσει να προσλάβει περισσότερο προσωπικό ή να το μειώσει.

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΘΕΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΔΟΚΙΩΝ

Η διαμόρφωση θετικών προσδοκιών στην οικονομία επηρεάζει και την καταναλωτική συμπεριφορά των νοικοκυριών. Όσο πιο αισιόδοξα βλέπει κάποιος τη μελλοντική οικονομική πορεία του νοικοκυριού του, τόσο περισσότερο είναι πρόθυμος να καταναλώσει από τώρα, είτε «τρώγοντας από τα έτοιμα», είτε ακόμη και δανειζόμενος. Ο Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών είναι ένα εργαλείο που αντικατοπτρίζει το επίπεδο εμπιστοσύνης των καταναλωτών για την οικονομική ευημερία. Μέσα από αυτόν τον δείκτη μπορεί κάποιος να ανιχνεύσει τις προσδοκίες του μέσου καταναλωτή για τις επιχειρηματικές συνθήκες, το εισόδημα και το εργασιακό περιβάλλον που αναμένει.

Οι εικασίες των ανθρώπων για το τι θα συμβεί στο μέλλον επηρεάζουν πολλές οικονομικές μεταβλητές.

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ

Οι προσδοκίες για επιδείνωση των πληθωριστικών πιέσεων και αύξηση των τιμών, είτε αυτές ισχύουν είτε όχι, τελικά επιβεβαιώνονται, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος πληθωρισμού.

Οι επενδυτές, με βάση τις πληροφορίες τους, αυξάνουν τη ζήτηση, συνεπώς και την αξία τους. Οι καταναλωτικές δαπάνες προσαρμόζονται στο διαθέσιμο εισόδημα που οι καταναλωτές αναμένουν πως θα έχουν. Ασφαλώς και οι προσδοκίες καθορίζουν πολλά περισσότερα, όπως για παράδειγμα τις πολιτικές αποφάσεις των αρμόδιων αρχών.

Ένας επενδυτής δεν λαμβάνει αποφάσεις μόνο με βάση τα στοιχεία του παρελθόντος αλλά και με βάση το πώς όλα αυτά θα εξελιχθούν στο μέλλον. Για το λόγο αυτό, πολλοί αναλυτές χρησιμοποιούν τους δείκτες με βάση τις δικές τους μελλοντικές προβλέψεις για τις οικονομικές επιδόσεις ενός οργανισμού, όσο και αν αυτό εμπεριέχει τον κίνδυνο σφάλματος.

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΒΑΣΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

Στην πράξη, όταν ένας αναλυτής προχωρεί σε προβλέψεις μελλοντικών δεικτών, θα πρέπει να έχει διαμορφώσει ένα βασικό σενάριο για το:

–              Πώς θα κινηθεί το Α.Ε.Π. της χώρας, η πορεία της εγχώριας ζήτησης στο συγκεκριμένο κλάδο, το πώς θα κυμανθούν οι διεθνείς παράμετροι, το κόστος, το ύψος των επιτοκίων, κ.λπ.

–              Το ανταγωνιστικό περιβάλλον

–              Τις ενδεχόμενες θεσμικές αλλαγές που μπορούν να επηρεάσουν την οικονομική κατάσταση της χώρας ή σε διεθνές επίπεδο

Όλα αυτά τα στοιχεία είναι ευμετάβλητα και ανά τακτά χρονικά διαστήματα χρήζουν επανεξέτασης και αναπροσαρμογής.

Οι οικονομικές προσδοκίες επηρεάζουν και ολόκληρη την πορεία της οικονομίας. Η αύξηση της ζήτησης σε έναν κλάδο επηρεάζει αναμφίβολα θετικά και μια σειρά από άλλες σχετιζόμενες δραστηριότητες. Η προσδοκώμενη υλοποίηση ενός μεγάλου έργου σε μια περιοχή, αναβαθμίζει προκαταβολικά αρκετά στοιχεία της συγκεκριμένης περιοχής.

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΔΕΝ ΣΥΝΤΗΡΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ

Οι εκάστοτε προσδοκίες για το μέλλον της οικονομίας επηρεάζουν από τώρα, πριν τη συμπεριφορά σε ό,τι αφορά την κατανάλωση, την επένδυση και την εν γένει συμπεριφορά των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Ωστόσο, η οικονομία δεν μπορεί να συντηρείται και να τρέφεται μόνο με προσδοκίες.

Επιχειρήσεις, επενδυτές και νοικοκυριά επανεξετάζουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα την κατάσταση και συχνά διαφοροποιούν τόσο την ένταση, όσο και την κατεύθυνση των προσδοκιών τους. Έτσι, η καλλιέργεια υπερβολικών ανοδικών ή αρνητικών προσδοκιών

Η διαρκής προσπάθεια που καταβάλλουν οι άνθρωποι για να προβλέψουν το μέλλον και να προφυλαχτούν από αυτό είναι ένα κρίσιμο φαινόμενο της οικονομικής ζωής. Οι προσδοκίες τους συνήθως θέτουν σε κίνηση τις αλυσιδωτές αντιδράσεις της αγοράς. Συνεπώς, οι προσδοκίες διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στα οικονομικά, τη μακροοικονομία, τη νομισματική και δημοσιονομική πολιτική.

Από το περιοδικό Insider Φεβρουαρίου