Καθώς μετράμε αντίστροφα για τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Ιούνιο και τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή που θα αναλάβει καθήκοντα αργότερα μέσα στο έτος, η Παγκόσμια Συνομοσπονδία Απασχόλησης-Ευρώπη (WEC-Europe) έχει συντάξει ένα μανιφέστο που παρουσιάζει το όραμα του κλάδου των υπηρεσιών ανθρώπινου δυναμικού για μια ευρωπαϊκή πολιτική ατζέντα μέχρι το 2029.
Καθώς συζητούσαμε αυτές τις ιδέες με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τα ενδιαφερόμενα μέρη στις αρχές του έτους, ήταν ενθαρρυντικό να δούμε μια ευρεία ευθυγράμμιση σχετικά με τα κύρια συστατικά για την Ευρώπη που θέλουμε και για την οικοδόμηση αγορών εργασίας για το μέλλον. Η εργασία είναι ουσιαστικό μέρος της ζωής των ανθρώπων και πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην υποστήριξη της πρόσβασης των νέων μας στην αγορά εργασίας.
Στην καρδιά του οράματός μας βρίσκεται η πεποίθηση ότι η Κοινωνική Δικαιοσύνη πρέπει να βρίσκεται στον πυρήνα της πολιτικής εντολής της ΕΕ για την περίοδο 2024-2029. Κοινωνική δικαιοσύνη σημαίνει επίτευξη ισορροπίας μεταξύ ενός ευνοϊκού οικονομικού περιβάλλοντος για τις εταιρείες και της πρόσβασης στην κοινωνική προστασία και ευκαιρίες για τους εργαζόμενους. Πρέπει να βασίζεται σε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, που να επιτρέπει μια οικονομία και μια αγορά εργασίας που προστατεύει και ενδυναμώνει όλους. Να παρέχει δεξιότητες που επιτρέπουν σε όλους να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές τους και την κατάλληλη ρύθμιση της αγοράς εργασίας σε αυτήν την ψηφιακή εποχή.
Οι προτεραιότητες
Κατά τη δημιουργία αυτού του μανιφέστου, αντικατοπτρίσαμε τις στρατηγικές προτεραιότητες στον τομέα της απασχόλησης και των κοινωνικών υποθέσεων που καθορίστηκαν στη Σύνοδο Κορυφής της Γρανάδας (της ΕΕ) στα τέλη του 2023, οι οποίες έδωσαν έμφαση στην ανταγωνιστικότητα, τις δεξιότητες και δεν άφησαν κανέναν πίσω. Καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ ξεκινούν μια νέα, πενταετή θητεία, καλό θα ήταν να επικεντρωθούν σε τρεις κύριες προτεραιότητες:
– Πρώτον, ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο. Ο κλάδος των υπηρεσιών ανθρώπινου δυναμικού πιστεύει ακράδαντα στην ουσιαστική αξία των διαφορετικών μορφών εργασίας, σε συνδυασμό με αποτελεσματικά δίχτυα κοινωνικής ασφάλειας, που να παρέχουν επαρκή κοινωνική προστασία για όλους. Αυτή είναι η ίδια η ενσάρκωση της κοινωνικής δικαιοσύνης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε ένα περιβάλλον όπου οι άνθρωποι αλλάζουν θέσεις εργασίας και ρόλους πιο συχνά και ενδεχομένως αλλάζουν επίσης το καθεστώς απασχόλησής τους -από εργαζόμενος σε αυτοαπασχολούμενος, μερικής απασχόλησης, κ.λπ.-, υπάρχει ουσιαστική ανάγκη να διασφαλιστεί η δυνατότητα μεταφοράς των δικαιωμάτων για τη δημιουργία σταθερότητας και ασφάλειας – ιδιαίτερα σε περιόδους αβεβαιότητας και αστάθειας.
Διασφαλίζοντας τη δυνατότητα μεταφοράς και φορητότητας των δικαιωμάτων κοινωνικής προστασίας και αποτιμώντας και προωθώντας την ποικιλομορφία των συμβάσεων εργασίας ως μέσο για την κάλυψη των αναγκών τόσο των εργαζομένων όσο και των εργοδοτών, ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο υπόσχεται να ενεργοποιήσει την οικονομία της ΕΕ, ενώ ταυτόχρονα θα ενδυναμώσει και θα προστατεύσει όλους.
– Ο δεύτερος τομέας που χρειάζεται προσοχή είναι οι δεξιότητες, για την ενδυνάμωση όλων στην αγορά εργασίας. Η ψηφιακή και η πράσινη μετάβαση θα έχουν σημαντικό και μετασχηματιστικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας της Ευρώπης. Η ζήτηση για «πράσινα ταλέντα» αυξήθηκε πάνω από 38% το 2021 και σύντομα πρόκειται να ξεπεράσει την προσφορά.
Σε αυτό το νέο περιβάλλον, οι δεξιότητες και τα προσόντα είναι το νόμισμα που απαιτείται για την επιτυχία. Η ανάγκη αντιμετώπισης των ελλείψεων δεξιοτήτων και εργατικού δυναμικού είναι επείγουσα – συμπεριλαμβανομένης της εστίασης στη δίκαιη κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, την απόσπαση εργαζομένων και τη νόμιμη μετανάστευση, που βασίζεται στη ζήτηση. Πρέπει, επίσης, να σχεδιάσουμε πολιτικές δεξιοτήτων, για να εξοπλίσουμε τους εργαζόμενους σε διάφορες μορφές εργασίας με τις κατάλληλες δεξιότητες, για να προχωρήσουν και να ευημερήσουν. Αυτό περιλαμβάνει την ενίσχυση της καθοδήγησης σταδιοδρομίας για τη στήριξη των μεταβάσεων στην αγορά εργασίας και την εκτίμηση και προώθηση των μορφών που βασίζονται στον κοινωνικό διάλογο και την παροχή πρόσβασης σε δεξιότητες και κατάρτιση. Ο τομέας των υπηρεσιών ανθρώπινου δυναμικού εξακολουθεί να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στον εξοπλισμό των ανθρώπων με τις σωστές δεξιότητες, που βασίζονται σε μια προσέγγιση που βασίζεται στη ζήτηση, ιδίως στο πλαίσιο της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης στην Ευρώπη.
Μεγαλύτερη μετακίνηση προς την υβριδική εργασία
Το τρίτο δομικό στοιχείο που πρέπει να θέσουν σε εφαρμογή οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής για να δημιουργήσουν αγορές εργασίας του 21ου αιώνα, που να είναι κατάλληλες για το σκοπό αυτό, είναι η δίκαιη και κατάλληλη ρύθμιση της αγοράς εργασίας σε περιόδους ψηφιοποίησης.
Αυτό σημαίνει ολοένα και μεγαλύτερη μετακίνηση προς την υβριδική εργασία και ένα υβριδικό εργατικό δυναμικό που να επιτρέπει στα άτομα να ευδοκιμούν και στις εταιρείες να ικανοποιούν τις επιχειρηματικές τους ανάγκες, σε συνδυασμό με την εξισορρόπηση των αναγκών της ιδιωτικής τους ζωής. Το νομικό πλαίσιο πρέπει να επιτρέπει ποικίλες μορφές εργασίας και να διασφαλίζει αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και κοινωνική προστασία για όλους τους εργαζόμενους, ανεξάρτητα από τη σύμβαση και το καθεστώς τους. Χρειαζόμαστε την εφαρμογή των υφιστάμενων προτύπων της ΕΕ για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στην απασχόληση και τη δημιουργία ίσων όρων ανταγωνισμού για τις ψηφιακές πλατφόρμες εργασίας, με βάση τη σωστή ταξινόμηση των προμηθευτών εργασίας.
Η διαμόρφωση μιας νέας προσέγγισης και ενός κοινωνικού συμβολαίου είναι μια ευθύνη που θα πρέπει να μοιραστούν από κοινού οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ, οι εθνικές κυβερνήσεις, το κοινοβούλιο και οι κοινωνικοί εταίροι. Η στενή συνεργασία με τον τομεακό κοινωνικό μας εταίρο UNI-Europa, τα τελευταία πέντε χρόνια, υπήρξε καθοριστική για την προώθηση της κοινωνικής καινοτομίας και την υποστήριξη της ανθεκτικότητας της αγοράς εργασίας σε ένα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον.
«Κανείς να μην μείνει πίσω»
Πάνω από 15 χρόνια από την έκδοση της Οδηγίας του 2008 για την προσωρινή εργασία μέσω γραφείου, οι βασικές αρχές της για μη αδικαιολόγητους περιορισμούς, ίση μεταχείριση και ίση αμοιβή παραμένουν απαραίτητες για την παροχή διαφορετικών και ευέλικτων αγορών εργασίας και πρέπει να συνεχίσουν να επιβάλλονται και να τηρούνται – ιδίως σε συνοριακές καταστάσεις.
Σε συνεργασία με δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης, κοινωνικούς εταίρους και φορείς χάραξης πολιτικής, τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο, ο κλάδος των υπηρεσιών ανθρώπινου δυναμικού μπορεί να συνεχίσει τη συμβολή του στη διαμόρφωση των πολιτικών απασχόλησης και των κοινωνικών πολιτικών και στην προσφορά δίκαιης και αξιοπρεπούς απασχόλησης και συνθηκών εργασίας που διασφαλίζουν ότι κανείς δεν θα μείνει πίσω.
* Πρόεδρος της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας Απασχόλησης-Ευρώπης
