Oι ενδείξεις για την τουριστική κίνηση είναι θετικές και αισιόδοξες. Οι διευθύνσεις των ξενοδοχείων και γενικά των τουριστικών επιχειρήσεων όμως είναι σε αναβρασμό.

Είναι σε αγωνιώδη προσπάθεια να κλείσουν τα κενά σε θέσεις εργασίας στις μονάδες τους και να βρουν λύσεις σε σχέση με την υποστελέχωση που αντιμετωπίζει ο κλάδος.

Μέχρι και τα μέσα Ιουνίου έχουν οι επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα την τελευταία τους ευκαιρία για κάλυψη κενών θέσεων. Το 2023 θα είναι η χρονιά όπου αναμένεται να καταρριφθεί ρεκόρ αριθμού επισκεπτών και εσόδων στον τουρισμό. Από την άλλη οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν τεράστιες δυσκολίες στην εξεύρεση εργαζομένων.

Τα κενά εντοπίζονται σε πολλές ειδικότητες, όπως του μάγειρα, της καμαριέρας, του receptionist, του σερβιτόρου, του βοηθού σερβιτόρου, του λαντζέρη, του barista καθώς και της τεχνικής υποστήριξης.

Στον κλάδο πάντως, δεν επικρατεί ιδιαίτερη αισιοδοξία ότι αυτή η προσπάθεια της τελευταίας στιγμής θα έχει επιτυχία. Tα προβλήματα που οδηγούν σε ανεπαρκή κάλυψη των ζητούμενων θέσεων είναι πολλά. Η περίοδος της πανδημίας, κατά την οποία χάθηκαν απότομα και συγκυριακά πολλές θέσεις εργασίας, προκάλεσε αποσταθεροποίηση, καθώς πολλοί εργαζόμενοι βρήκαν άλλες δουλειές, σε άλλους κλάδους στην Κύπρο ή σε θέσεις στον τουρισμό σε άλλες χώρες, και το προσφερόμενο δυναμικό περιορίστηκε.

ΕΠΟΧΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Επιπλέον, οι εποχικές θέσεις εργασίας στον τουρισμό έχουν χάσει την ελκυστικότητά τους, καθώς οι συνθήκες και οι όροι απασχόλησης είναι σε κάποιες περιπτώσεις δυσμενείς και οι προσφερόμενες αμοιβές παραμένουν μη ελκυστικές.

Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την κατάσταση και τα χαρακτηριστικά των θέσεων εργασίας όπως οι ώρες και οι συνθήκες εργασίας, ο μισθός, η επαγγελματική ανασφάλεια, η εποχικότητα, η έλλειψη προοπτικών ανέλιξης και η άγνοια για νέες διαθέσιμες θέσεις

Λόγω της ακρίβειας η Κύπρος έπαψε να είναι ελκυστικός προορισμός για εργασία, από ξένους υπαλλήλους. Πολλοί ξένοι υπάλληλοι, αναγκάστηκαν να φύγουν από την Κύπρο και δεν επέστρεψαν ποτέ, ούτε πρόκειται να επιστρέψουν. Πλέον τα ενοίκια και τα διάφορα έξοδα είναι τόσο ψηλά, η ζωή στην Κύπρο είναι τόσο ακριβή που δεν αποτελεί ελκυστικό προορισμό για εργασία για αυτούς. Είναι γεγονός ότι οι ελλείψεις προσωπικού γίνονται πιο εμφανείς σε περιόδους τουριστικής αιχμής, με αναπόφευκτες επιπτώσεις στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα στους τομείς της καθαριότητας, της συντήρησης και της ασφάλειας.

Οι ίδιοι οι επιχειρηματίες του τουρισμού πρέπει να ανησυχήσουν για την έκπτωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Το όποιο κόστος στην αύξηση του εργασιακού κόστους, μπορούν να το μετακυλήσουν στους πελάτες τους. Δεν πρέπει και δεν μπορούμε να είμαστε οι φθηνότεροι στην τουριστική αγορά. Ας είμαστε πιο ακριβοί, όχι παράλογα ακριβοί, για να μπορούμε να εξασφαλίζουμε και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων αλλά και του προσωπικού.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κώστας Κουμής: Επικαιροποίηση Εθνικής Στρατηγικής Τουρισμού με χρονικό ορίζοντα το 2035

ΠΡΟΣΩΡΙΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

Το πρόβλημα της υποστελέχωσης δεν είναι σημερινό. Χρονολογείται εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες. Ποτέ δεν αντιμετωπίστηκε με την απαραίτητη σοβαρότητα και διαχρονική διαχείριση. Σχεδόν πάντα δίνονταν προσωρινές λύσεις για μια τουριστική περίοδο. Είναι θέμα προσέγγισης. Να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες από αυτούς που αντιμετωπίζουν πρώτοι το πρόβλημα.

Να προωθηθούν τα επαγγέλματα στις περιοχές με την περισσότερη ζήτηση. Μέσω της εκπαίδευσης αλλά και της αλλαγής κουλτούρας. Να δημιουργηθούν για παράδειγμα οι αντίστοιχες σχολές για τα τουριστικά επαγγέλματα από τους ανάλογους επαγγελματικούς φορείς.

Ο σύνδεσμος αρχιμαγείρων για τα επαγγέλματα της επισιτιστικής βιομηχανίας, ο σύνδεσμος διευθυντών ξενοδοχείων για τα διοικητικά επαγγέλματα και διάφορα άλλα επαγγελματικά σώματα ανάλογες σχολές. Ακόμα και το ΕΤΕΚ θα μπορούσε να δημιουργήσει ανάλογες σχολές. Με τον τρόπο αυτό θα επιλυθεί σε ένα βαθμό το θέμα της εποχικότητας, αφού οι σπουδαστές θα απασχολούνται τις περιόδους αιχμής και θα επιμορφώνονται όταν δεν υπάρχει μεγάλη ανάγκη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πού πάνε οι τουρίστες που έρχονται στην Κύπρο;

ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΑΓΚΑΘΙ

Το θέμα της εποχικότητας είναι ίσως το μεγαλύτερο αγκάθι για την απασχόληση στον τουρισμό. Εάν υπήρχαν παντού ανεπτυγμένες υποδομές από την τοπική κοινωνία, ίσως να αντιμετωπιζόταν με διαφορετικό μάτι από το εργατικό δυναμικό. Με τη δημιουργία για παράδειγμα εξειδικευμένων παιδικών σταθμών και σχολείων, συγκοινωνίας, διασύνδεσης με συμπληρωματικά «χειμερινά» επαγγέλματα, ίσως να γινόταν κίνητρο για ενασχόληση με τα τουριστικά επαγγέλματα.

Οι ξενοδόχοι στρέφονται όλο και περισσότερο προς το all inclusive. Τα all-inclusive θέρετρα απολαμβάνουν επί του παρόντος μια τεράστια αύξηση της δημοτικότητάς τους. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε μια μετα-πανδημική αλλαγή στη νοοτροπία των καταναλωτών, η οποία οφείλεται στην αλματώδη ταξιδιωτική ζήτηση. Αυτό έρχεται και κουμπώνει με την έλλειψη προσωπικού, καθώς συνήθως στα all inclusive ξενοδοχεία επικρατεί και η νοοτροπία της αυτοεξυπηρέτησης ή τουλάχιστον απαιτείται λιγότερο προσωπικό σε κάποιες υπηρεσίες, γενικότερα. Προσπαθούν να προσαρμοστούν στους νέους όρους της αγοράς εργασίας ή και να προεξοφλήσουν τις συνέπειες της.

ΛΥΣΕΙΣ ΣΕ ΜΟΝΙΜΗ ΒΑΣΗ

Η τουριστική βιομηχανία είναι ένας τομέας που χρόνο με το χρόνο έχει ανάπτυξη και που προσλαμβάνει εξειδικευμένο και ανειδίκευτο προσωπικό. Είναι η ατμομηχανή της οικονομίας που δουλεύει ασταμάτητα και που προσφέρει τη δυνατότητα απασχόλησης. Είναι γεγονός ότι το φαινόμενο της έλλειψης προσωπικού επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών. Οι όποιες λύσεις και μέθοδοι βρίσκονται στο τραπέζι είτε εφαρμόζονται, θα πρέπει να έχουν χαρακτήρα μακροχρόνιο ώστε το πρόβλημα να επιλυθεί σε μόνιμη και διαρκή βάση.

Από το περιοδικό Insider Ιουνίου