Μείωση ενδιαφέροντος για νέα στεγαστικά δάνεια καταγράφεται από τις τράπεζες, καθώς οι μεγάλες αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ «πάγωσαν» τους υποψήφιους δανειολήπτες, ενώ την ίδια ώρα το κόστος ζωής -όπως και το κόστος αγοράς/κατασκευής ακινήτων) είναι αυξημένο και επηρεάζει αρνητικά το διαθέσιμο οικογενειακό εισόδημα.

Σύμφωνα με στοιχεία που έχει συγκεντρώσει ο «Φ» από τις δυο μεγάλες τράπεζες, Τράπεζα Κύπρου και Ελληνική, που έχουν και το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στα δάνεια, το ενδιαφέρον αρχίζει και περιορίζεται, καθώς οι δόσεις των δανείων είναι πιο ακριβές, εξαιτίας της νομισματικής πολιτικής που εφαρμόζει η ΕΚΤ, αλλά και των αυστηρών πιστοδοτικών κριτηρίων που υιοθέτησαν οι τράπεζες για να αποφύγουν τη δημιουργία νέας γενιάς μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Η Τράπεζα Κύπρου ανέφερε στον Φιλελεύθερο ότι από τα στοιχεία της φαίνεται ότι υπάρχει μικρή μείωση στη ζήτηση στα στεγαστικά δάνεια το πρώτο εξάμηνο του 2023, σε σχέση με το δεύτερο εξάμηνο του 2022. Και αυτό, όπως σημειώνεται, παρόλο που η τράπεζα εξήγγειλε νέα σχέδια για  στεγαστικά δάνεια, με ελκυστικά σταθερά και κυμαινόμενα επιτόκια, οπότε σήμερα υπάρχουν περισσότερες επιλογές στους πελάτες. Φαίνεται, όπως διευκρινίζουν τραπεζικές πηγές από την Τράπεζα Κύπρου, ότι η μείωση στα στεγαστικά δάνεια αποδίδεται και στη μειωμένη ζήτηση ακινήτων στην αγορά. Κύριοι λόγοι για την μείωση της ζήτησης είναι το αυξημένο κόστος απόκτησης ακινήτου, καθώς και τα μειωμένα διαθέσιμα οικογενειακά εισοδήματα λόγω αύξησης του κόστους ζωής.

Η Ελληνική Τράπεζα αναφέρει ότι η αύξηση των επιτοκίων έχει ως αποτέλεσμα την επιβράδυνση της ζήτησης για νέα στεγαστικά, κυρίως για νέες κατοικίες. Η τάση αυτή, σημειώνουν πηγές της τράπεζας, είναι αποτέλεσμα και της αύξησης των οικοδομικών υλικών και η ζήτηση πλέον στρέφεται σε σχετικά μικρότερα projects ή/και σε διαμερίσματα (νέα και υφιστάμενα). Όπως εξηγούν στελέχη της Ελληνικής, τα σχετικά υψηλά ενοίκια συντηρούν κάπως τη ζήτηση για διαμερίσματα. Ωστόσο, σημειώνεται ότι οι αυξημένες δόσεις δεν είναι αποτρεπτικές για τη χορηγία νέων δανείων. Ενδεικτικά, το παράδειγμα που αναφέρει η Ελληνική, για ένα δάνειο €100.000 για 20 χρόνια με επιτόκιο 4% η δόση είναι γύρω στα 605 ευρώ, ενώ για επιτόκιο 3% ήταν 555.

Η συμπεριφορά των δανειοληπτών έχει αλλάξει και ως προς το είδος του επιτοκίου που επιλέγουν για τα στεγαστικά δάνεια. Σύμφωνα με πληροφορίες από την Τράπεζα Κύπρου, φαίνεται ότι έχει αυξηθεί σημαντικά η ζήτηση στεγαστικών δανείων με σταθερό επιτόκιο, αφού το 2022 τα δάνεια με σταθερό επιτόκιο ήταν μόλις 3% ενώ το 2023 είναι πέραν από 30% και η τράπεζα έχει προσφέρει μετατροπή σε 1.900 δάνεια από κυμαινόμενο σε σταθερό.

Η Ελληνική Τράπεζα αναφέρει ότι περίπου το 10% των αιτήσεων για νέα δάνεια είναι για σταθερό επιτόκιο και συνήθως οι πελάτες επιλέγουν 3 ή 5 χρόνια και όχι περισσότερο. Όσον αφορά στα υφιστάμενα δάνεια, η πλειονότητα των δανείων της Ελληνικής, πέραν του 85%, βασίζονται στο βασικό επιτόκιο και όχι στο Euribor, έτσι δεν έχουν επηρεαστεί ιδιαίτερα από τις αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ και γι’ αυτό δεν υπάρχει ενδιαφέρον δανειοληπτών να αλλάξουν σε σταθερό το επιτόκιο τους.