Με στόχο τη σταδιακή αύξηση της συμμετοχής του αιγοπρόβειου γάλακτος στην παρασκευή χαλλουμιού η κυβέρνηση προχώρησε χθες σε μια σημαντική απόφαση για διαφοροποίηση του ποσοστού συμμετοχής του.
Διαπίστωσε ότι οι παραγόμενες ποσότητες αιγινού και πρόβειου γάλακτος που είναι σήμερα διαθέσιμες, όπως αυτές προκύπτουν από τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, που βασίστηκαν στην επεξεργασία των στοιχείων των διαθέσιμων ποσοτήτων γάλακτος, επιτρέπουν τη συμμόρφωση όλων των παραγωγών χαλλουμιού με τις ελάχιστες αναλογίες που προβλέπουν τα πιο κάτω:
19% την περίοδο μεταξύ της 20ής Οκτωβρίου 2023 και της 31ης Ιανουαρίου 2024 περιλαμβανομένων, και 25% την περίοδο μεταξύ της 1ης Φεβρουαρίου 2024 και της 31ης Ιουλίου 2024 περιλαμβανομένων. Στο διάταγμα που δημοσίευσε χθες ο υπουργός Εμπορίου Γιώργος Παπαναστασίου με άμεση ισχύ σημειώνει ότι οι αναλογίες, εφόσον δεν διαφοροποιηθούν, θα ισχύουν μέχρι τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.
Έχοντας ως δεδομένο ότι με το τέλος της μεταβατικής περιόδου θα πρέπει να παρασκευάζεται χαλλούμι με κατ’ ελάχιστο 50%+ αιγοπρόβειο γάλα, η αύξηση του ποσοστού από 10% στο 19% θεωρείται μόνο η αρχή.
Με τη νέα χρονιά και εφόσον η κυπριακή Κυβέρνηση λάβει την πολυπόθητη έγκριση από τις Βρυξέλλες για διαφοροποίηση του σχετικού ευρωπαϊκού κανονισμού ώστε να παρέχεται η δυνατότητα επέκτασης της μεταβατικής περιόδου για ακόμα πέντε χρόνια, αρχίζει προσπάθεια για σταδιακή αύξηση της συμμετοχής του αιγοπρόβειου γάλακτος προς συμμόρφωση με τις προδιαγραφές της ΠΟΠ μέχρι το 2029.
Σημειώνεται ότι στις 9/7/2014, ο υπουργός Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος παραχώρησε μεταβατική περίοδο 10 χρόνων για την υπέρβαση προσωρινών δυσκολιών με μακροπρόθεσμο στόχο την εξασφάλιση της συμμόρφωσης όλων των παραγωγών με τις προδιαγραφές παραγωγής της προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης χαλλούμι.
Με την εκπνοή της μεταβατικής περιόδου, δηλαδή τον Ιούλιο του 2024, στις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή χαλλουμιού το αιγινό ή πρόβειο γάλα ή μείγμα αυτών πρέπει να υπερέχει του αγελαδινού γάλακτος. Δηλαδή, η νομοθεσία ως έχει σήμερα προβλέπει ότι το χαλλούμι με το τέλος της μεταβατικής περιόδου, θα παρασκευάζεται με κατ’ ελάχιστο 50%+ αιγοπρόβειο γάλα. Επομένως στην περίπτωση που δεν δοθεί παράταση μέχρι το 2029, από την 1η Αυγούστου 2024 για να μπορεί να φέρει ένα προϊόν την ονομασία χαλλούμι πρέπει να υπερέχει το αιγοπρόβειο γάλα.
Η απόφαση της κυβέρνησης δεν βρίσκει ικανοποιημένους τους εμπλεκόμενους φορείς με την παρασκευή χαλλουμιού, αλλά ούτε και το αγροτικό κίνημα. Ουσιαστικά χωρίστηκαν σε δύο στρατόπεδα στους τυροκόμους- αγελαδοτρόφους από την μια, και στους αιγοπροβατοτρόφους- αγροτικές οργανώσεις από την άλλη. Η πρώτη ομάδα διαφωνεί με την όποια διαφοροποίηση της ποσόστωσης και δεν επιθυμεί την αύξηση του 10% για διαφορετικούς λόγους η κάθε μια.
Οι μεν τυροκόμοι που υποστηρίζουν ότι θα αυξηθεί η ζήτηση για το αιγοπρόβειο γάλα και ακολούθως η τιμή του, ανέφεραν ότι η διαφοροποίηση οδηγεί σε σταδιακή κατάρρευση του κλάδου της τυροκομίας, ενώ τόνισαν ότι είναι έτοιμοι για μαζικές κινητοποιήσεις. Από πλευράς τους οι αγελαδοτρόφοι ανέφεραν ότι η απόφαση θα έχει επιπτώσεις στη διάθεση του αγελαδινού γάλακτος αφού θα μειωθούν οι ποσότητες που καταλήγουν στις γαλακτοβιομηχανίες, ενώ υποστήριξαν ακόμα ότι θα έπρεπε να υπάρχει αδιάθετο αιγοπρόβειο γάλα προκειμένου να δικαιολογεί την ενεργοποίηση του διατάγματος.
Αντίθετα, συμπίπτουν οι θέσεις των ομάδων παραγωγών αιγοπροβατοτρόφων και των αγροτικών οργανώσεων. Θέση των δύο ήταν η αύξηση του ποσοστού σε 25% μέχρι τον Ιανουάριο και σε 35% από τον Φεβρουάριο μέχρι το Ιούλιο 2024. Περαιτέρω, εισηγούνται να καταρτιστεί πλάνο για να φθάσει η αναλογία στο 50%+ στην περίπτωση που επεκταθεί η μεταβατική περίοδος.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ» στις διαβουλεύσεις με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη παρουσιάστηκαν στοιχεία για τις παραδόσεις του αγελαδινού και αιγοπρόβειου γάλακτος στη γαλακτοβιομηχανία για το 2022, στη βάση δηλώσεων των τυροκόμων στις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες.
Βάσει των στοιχείων αυτών την περίοδο με περιορισμένη γαλακτοφορία (Σεπτέμβριο – Ιανουάριο) ο μέσος όρος γάλακτος ήταν 21% και την περίοδο Φεβρουαρίου – Αυγούστου 31%. Η απόφαση για αύξηση της συμμετοχής του αιγοπρόβειου γάλακτος στο 19% προέκυψε από την ελάχιστη συμμετοχή του αιγοπρόβειου γάλακτος κατά το μήνα Νοέμβριο στο σύνολο των μειγμάτων για την παρασκευή χαλλουμιού. Αντίθετα, τους μήνες Μαρτίου – Απριλίου η ελάχιστη ποσόστωση αιγοπρόβειου γάλακτος ανέρχεται στο 34%. Η μέση συμμετοχή γάλακτος στο χαλλούμι ανά είδος το 2022 ήταν 73,09% για το αγελαδινό και 26,91% για το αιγοπρόβειο.
Ελληνικό τυροκομείο παρασκευάζει χαλλούμι με κυπριακό κωδικό
Το Υπουργείο Γεωργίας διερευνά συγκεκριμένη καταγγελία κατά ελληνικού τυροκομείου (δεν είναι μέλος του Συνδέσμου Τυροκόμων Κύπρου και δεν αφορά την εταιρεία Κουρούσιης η οποία εξαγοράστηκε από την εταιρεία Ελληνικά Γαλακτοκομεία «Olympus Foods»), το οποίο δραστηριοποιείται και στην Κύπρο μέσω μικρού τυροκομείου που έχει εξαγοράσει και παράγει χαλλούμι για την ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα από τις ελληνικές υπηρεσίες στις οποίες έχουν αποταθεί οι Αρχές της Δημοκρατίας. Σημειώνεται ότι το εν λόγω τυροκομείο που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα παρασκευάζει παράνομα προϊόν το οποίο ονομάζει χαλλούμι ΠΟΠ και μάλιστα στο προϊόν που παράγεται χρησιμοποιείται παράνομα ο κυπριακός κωδικός του τυροκομείου.
