Το τροποποιητικό νομοσχέδιο για αλλαγές στη νομοθεσία που διέπει τη λειτουργία των ιδιωτικών γραφείων εξεύρεσης εργασίας βρίσκεται εδώ και καιρό στη Βουλή, η συζήτηση του σχεδόν ολοκληρώνεται από την αρμόδια Επιτροπή Εργασίας, ωστόσο, το κείμενο άλλαξε ξανά, στο πλαίσιο του κοινωνικού διαλόγου και βρίσκεται και πάλι ενώπιον της Επιτροπής Εργασίας.

Το νέο νομοσχέδιο δεν επιφέρει σημαντικές αλλαγές στα όσα ήδη συζητήθηκαν, αλλά προβαίνει σε συγκεκριμένη διευκρίνιση όσον αφορά μια κύρια απαγόρευση που προωθείται.

Πρόκειται για την απαγόρευση σε ιδιωτικά γραφεία εξευρέσεως εργασίας να κατακρατούν ταξιδιωτικά και άλλα έγγραφα εργαζομένων που σχετίζονται με τη νομιμοποίηση της απασχόλησης.

Όπως αναφέρει στη νέα εισηγητική έκθεση που κατέθεσε το Υπουργείο Εργασίας και συνοδεύει το τροποποιητικό νομοσχέδιο, με την ολοκλήρωση της διενέργειας του νομοτεχνικού ελέγχου, τον Σεπτέμβριο 2023, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων διαπίστωσε ότι το άρθρο 7 του προτεινόμενου νομοσχεδίου, το οποίο τροποποιεί το άρθρο 19 του βασικού νόμου, δεν αποδίδει πλήρως το νόημα της σκοπούμενης απαγόρευσης που συζητήθηκε κατά την πρόσφατη διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους.

Συγκεκριμένα, το άρθρο 7 προνοεί για την προσθήκη νέας απαγορευτικής διάταξης ως προς την κατακράτηση ταξιδιωτικών εγγράφων ή οποιωνδήποτε άλλων προσωπικών εγγράφων σχετίζονται με τη νομιμοποίηση της απασχόλησης προσώπων, χωρίς τη δική τους έγγραφη συγκατάθεση.

Λαμβάνοντας υπόψη το είδος εργασιών που διεκπεραιώνουν τα Ιδιωτικά Γραφεία Εξεύρεσης Εργασίας, το Υπουργείο Εργασίας Κοινωνικών Ασφαλίσεων κρίνει ορθότερο να επαναδιατυπωθεί η πρόνοια ως ακολούθως: «να κατακρατεί τα ταξιδιωτικά έγγραφα ή οποιαδήποτε άλλα προσωπικά έγγραφα σχετίζονται με την νομιμοποίηση της απασχόλησης προσώπων χωρίς τη δική τους έγγραφη συγκατάθεση και για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει το απαιτούμενο, από τις αρμόδιες αρχές, χρονικό διάστημα για την ολοκλήρωση των διαδικασιών νομιμοποίησης της απασχόλησης».

Η απαγόρευση θα προστεθεί στο άρθρο 19 του βασικού νόμου ως πέμπτη στη σειρά, καθώς βάσει της κείμενης νομοθεσίας ο κάτοχος άδειας ιδιωτικού γραφείου εξεύρεσης εργασίας δεν δύναται:
·       (α) να προωθεί αιτητές για απασχόληση, χωρίς να έχει έγγραφη εντολή από τον εργοδότη
·       (β) να παραποιεί ή να δίνει λανθασμένες πληροφορίες σε σχέση με τους όρους και τις συνθήκες εργασίας και σε σχέση με τα προσόντα του αιτητή
·       (γ) να προωθεί αιτητή για εκτέλεση εργασίας σε τόπο όπου υπάρχει σε εξέλιξη απεργία ή ανταπεργία
·       (δ) να προωθεί σε εργασία πρόσωπα που δεν έχουν συμπληρώσει το δέκατο όγδοο (18) έτος της ηλικίας τους.
 
Πλέον ως απαγορευτικό (ε) προβλέπεται επίσης το ότι ο κάτοχος άδειας ιδιωτικού γραφεία εξεύρεσης εργασίας δεν θα δύναται να κατακρατεί τα ταξιδιωτικά έγγραφα ή οποιαδήποτε άλλα προσωπικά έγγραφα σχετίζονται με την νομιμοποίηση της απασχόλησης προσώπων χωρίς την δική τους έγγραφη συγκατάθεση και για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει το απαιτούμενο, από τις αρμόδιες αρχές, χρονικό διάστημα για την ολοκλήρωση των διαδικασιών νομιμοποίησης της απασχόλησης.

Για τους ευάλωτους και για το ILO

Το τροποποιητικό νομοσχέδιο, όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση, έχει σκοπό την εισαγωγή διατάξεων στον βασικό μόμο προς ενίσχυση της παροχής υπηρεσιών υψηλής ποιότητας εκ μέρους των ιδιωτικών γραφείων εξεύρεσης εργασίας και τη διασφάλιση της μεγαλύτερης δυνατής προστασίας τόσο προς τους εργοδότες, όσο και προς τα άτομα που αναζητούν εργασία και συναλλάσσονται με τα γραφεία αυτά, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα την ανάγκη δημιουργίας ενός περιβάλλοντος για εφαρμογή των προνοιών της Σύμβασης 181 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO).

Για την κύρωση της συγκεκριμένης σύμβασης, που συζητήθηκε και στο τελευταίο Εργατικό Συμβουλευτικό Σώμα, υπήρξαν, όπως ενημερώθηκαν οι κοινωνικοί εταίροι, διάφορες συστάσεις από επιτροπές των Ηνωμένων Εθνών προς τη χώρα μας, αν και ενημερώθηκαν επίσης πως η νομοθεσία ως έχει σήμερα καλύπτει και με το παραπάνω την συγκεκριμένη σύμβαση.

Παρόλα αυτά, με το τροποιητικό νομοσχέδιο που τιτλοφορείται «Ο περί Ιδιωτικών Γραφείων Εξεύρεσης Εργασίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 2023» θεωρείται πως θα ικανοποιηθεί πλήρως η σύσταση για εφαρμογή της σύμβασης.
Εξάλλου όπως αναφέρεται και στις διάφορες επεξηγήσεις που το συνοδεύει αναφέρεται μεταξύ άλλων πως «η τροποιητική νομοθεσία ετοιμάστηκε για σκοπούς κύρωσης της Σύμβασης αρ. 181 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας που αφορά Ιδιωτικά Γραφεία Εξεύρεσης Εργασίας (ΙΓΕΕ)». Η συγκεκριμένη σύμβαση συμφωνήθηκε στη Γενεύη τον Ιούνιο του 1997.

Αναφέρεται ακόμα πως «με την προτεινόμενη νομοθεσία επιτυγχάνεται και η προστασία από την εκμετάλλευση ιδιαίτερα ευάλωτων ομάδων (όπως οι αλλοδαποί τρίτων χωρών) και διασφαλίζεται ότι οι υπηρεσίες των ιδιωτικών γραφείων εξεύρεσης εργασίας προσφέρονται από αξιόπιστα πρόσωπα».

Οι βασικές τροποποιήσεις

Οι κύριες αλλαγές που θα επέλθουν στη νομοθεσία με το τροποποιητικό νομοσχέδιο είναι οι εξής:
·       (α) Η εισαγωγή πρόνοιας σύμφωνα με την οποία αρνητική προϋπόθεση για την εξασφάλιση άδειας ΙΓΕΕ αποτελεί η κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης εκκρεμής ποινική δίωξη εναντίον του αιτητή ή του προτεινόμενου υπεύθυνου λειτουργίας για κάποιο από τα σοβαρά ποινικά αδικήματα του άρθρου 6,
·       (β) Εισαγωγή πρόνοιας σύμφωνα με την οποία τα ΙΓΕΕ που ασχολούνται με την εξεύρεση υπηκόων τρίτων χωρών οφείλουν να συμμορφώνονται με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία /κανονισμούς / διατάγματα / οδηγίες που αφορούν τους αλλοδαπούς και τη μετανάστευση.
·       (γ) Εισαγωγή προνοιών σύμφωνα με τις οποίες απαγορεύεται στα ΙΓΕΕ να προβαίνουν σε παραπλανητικές ανακοινώσεις όπως ανακοινώσεις για μη υπάρχουσες κενές θέσεις καθώς και στην κατακράτηση των ταξιδιωτικών ή άλλων προσωπικών εγγράφων που σχετίζονται με την νομιμοποίηση της απασχόλησης προσώπων.
·       (δ) Εισαγωγή πρόνοιας που διευκρινίζει ότι οι διατάξεις του άρθρου 17 που αφορά την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών εκ μέρους των ΙΓΕΕ έχουν πλέον υποχρεωτικό χαρακτήρα και τυχόν παράβασή τους συνιστά ποινικό αδίκημα.