Τέσσερις συμφωνίες δανείων με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) υπεγράφησαν σε σημερινή τελετή υπογραφής Συμφωνιών Χρηματοδότησης Έργων και Προγραμμάτων για «Θάλεια» και ΣΑΛΑ, στο Υπουργείο Οικονομικών.

Η πρώτη Συμφωνία αφορά δάνειο της ΕΤΕπ ύψους €130 εκατ. προς την Κυπριακή Δημοκρατία για τη μερική χρηματοδότηση έργων και προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται από τα Ταμεία Πολιτικής Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027».

Η συνομολόγηση της εν λόγω Συμφωνίας Δανείου εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο τον Σεπτέμβριο του 2023. Συγκεκριμένα το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε τη σύναψη δανείου μέχρι €369 εκατ. για τη μερική χρηματοδότηση επιλεγμένων επιχειρησιακών προγραμμάτων και προτεραιοτήτων της επενδυτικής περιόδου 2021-2027.

Σήμερα υπογράφηκε η 1η δόση του δανείου, ύψους €130 εκατ. Το πρόγραμμα «ΘΑλΕΙΑ» περιλαμβάνει έργα συνολικού προϋπολογισμού €1,81 δις και αποσκοπεί στη διαμόρφωση μιας εύρωστης και ανταγωνιστικής οικονομίας μέσω έξυπνων, ψηφιακών και πράσινων επενδύσεων, υπό συνθήκες υγιούς απασχόλησης και κοινωνικής συνοχής.

Η εθνική συνεισφορά στο επενδυτικό πρόγραμμα υπολογίζεται στα €842 εκατ., ενώ η χρηματοδότηση από τα Ταμεία Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ στα €968 εκατ. Σύμφωνα με τη σχετική μελέτη αντικτύπου, οι επενδύσεις αναμένεται να έχουν μεσοπρόθεσμα διάφορα οφέλη, όπως αύξηση του ΑΕΠ κατά περίπου 5,9% και της απασχόλησης με τη δημιουργία περίπου 8.500 θέσεων εργασίας.

Οι υπόλοιπες τρεις Συμφωνίες, αφορούν δάνεια της ΕΤΕπ συνολικού ύψους μέχρι €100 εκατ. προς τα Συμβούλια Αποχετεύσεως Λευκωσίας, Λάρνακας και Λεμεσού-Αμαθούντας, για τη χρηματοδότηση αποχετευτικών έργων που εμπίπτουν στο πρόγραμμα εφαρμογής ευρωπαϊκής Οδηγίας για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων.

«Η υλοποίηση των εν λόγω έργων είναι πρώτης προτεραιότητας για το Κράτος, εφόσον θα διασφαλίσει τη συμμόρφωση της Δημοκρατίας με τις ενωσιακές της υποχρεώσεις. Περαιτέρω, αξίζει να σημειωθεί πως η υλοποίηση των υπό χρηματοδότηση έργων, θα επιφέρει παράλληλα και σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη και άλλες θετικές επιπτώσεις στη ζωή των κατοίκων των εν λόγω περιοχών και θα συντείνει στην προστασία της δημόσιας υγείας. Πρόθεση είναι όπως για τα εν λόγω δάνεια παραχωρηθεί κρατική εγγύηση», ανέφερε σε ομιλία του ο Υπουργός Οικονομικών.

«Γενικότερα θα πρέπει να επισημανθεί πως, οι ευνοϊκοί όροι χρηματοδότησης της ΕΤΕπ και η αυξημένη μακροπρόθεσμη δανειοδοτική της ικανότητα, οδηγεί σε χαμηλότερο κόστος χρηματοδότησης και βελτιωμένους όρους για τους τελικούς δικαιούχους», σημείωσε.

Ξενοφώντος: Έργα ύψιστης προτεραιότητας για το κράτος

«Η σύναψη αυτών των δανειακών συμβάσεων αποτελεί μία πολύ σημαντική εξέλιξη και θα συνεισφέρει τα μέγιστα στην εκτέλεση των αποχετευτικών έργων των τριών Συμβουλίων Αποχετεύσεων Λευκωσίας, Λάρνακας και Λεμεσού-Αμαθούντας. Τα έργα αυτά εκτελούνται από τα Συμβούλια, εκ μέρους του κράτους», είπε από τη πλευρά του ο Υπουργός Γεωργίας, Πέτρος Ξενοφώντος.

Τα έργα είναι ύψιστης προτεραιότητας για το κράτος, όπως είπε, καθώς εμπίπτουν στο Πρόγραμμα Εφαρμογής της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων σε κοινότητες και δήμους με ισοδύναμο πληθυσμό μεγαλύτερο από 2.000.

«Κρίθηκε ότι η σύναψη των δανείων από τους φορείς υλοποίησης των έργων, δηλαδή τα Συμβούλια Αποχετεύσεων, έχει αρκετά πλεονεκτήματα καθώς απλουστεύει τις διαδικασίες και, παράλληλα, δεν επιβαρύνεται άμεσα ο κρατικός προϋπολογισμός καθότι το κόστος των έργων επιμερίζεται σύμφωνα με την αποπληρωμή των τοκοχρεολυτικών δόσεων των δανείων», εξήγησε ο κ. Ξενοφώντος.

Κακουρής: Διαχρονική στήριξη

«Η στήριξη της ΕΤΕπ στην κατασκευή αποχετευτικών έργων είναι διαχρονική και πολύ σημαντική. Όλα τα αποχευτικά έργα σε όλες τις πόλεις της ελεύθερης Κύπρου έχουν χρηματοδοτηθεί από την τράπεζας μας. Η χρηματοδότηση αυτή πέραν του ότι έχει ευνοϊκούς όρους παρέχει τη δυνατότητα αξιοποίησης της τεχνογνωσίας και της εμπειρίας του προσωπικού της Τράπεζας.

Τον περασμένο μήνα είχα τη χαρά να εγκαινιάσω το Εργοστάσιο Βιολογικής Επεξεργασίας Λυμάτων και Παραγωγής Ανακυκλωμένου Νερού Δυτικής Λεμεσού. Ας μην ξεχνάμε ότι η Κύπρος είναι μία από τις χώρες με την εντονότερη λειψυδρία στον κόσμο, με περιορισμένους πόρους γλυκού νερού, ενώ ταυτόχρονα η ζήτηση για νερό αυξάνεται. Δυστυχώς, το πρόβλημα αναμένεται να ενταθεί περαιτέρω εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής», σημείωσε ο Αντιπρόεδρος της (ΕΤΕπ) και επικεφαλής της αποστολής στην Κύπρο, Κυριάκος Κακουρής.

«Καθώς η μετάβαση της χώρας  προς την πράσινη οικονομία επιταχύνεται οι τέσσερεις νέες συμφωνίες δανείου ανταποκρίνονται στις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας και υποδηλούν την αυξημένη υποστήριξη της ΕΤΕπ για στρατηγικές επενδύσεις σε όλη την Κύπρο όπως η αύξηση των φωτοβολταϊκών πάρκων για την ενίσχυση της παραγωγικής ικανότητας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Άλλα σημαντικά έργα στον ορίζοντα είναι η χρηματοδότηση της ανέγερσης του Εθνικού Μουσείου, των φοιτητικών εστιών και των πανεπιστημιακών κτιρίων του ΤΕΠΑΚ στη στη Λεμεσό και την Πάφο, και του Πανεπιστημιόου Κύπρου στη Λευκωσία, καθώς και η χρηματοδότηση του Γενικού Χημείου του Κράτους», πρόσθεσε ο ίδιος.