Παντρεύοντας στοιχεία από τα μοντέλα που εφαρμόζουν η Ισπανία και η Λιθουανία, σε σχέση με τη φορολόγηση υπερκερδών των τραπεζών, το ΑΚΕΛ επανήλθε στη Βουλή με πρόταση νόμου που κατέθεσε χθες, με την οποία ζητείται να επιβάλλεται στους τραπεζικούς οργανισμούς έκτακτο τέλος αλληλεγγύης.

Τον δρόμο στο ΑΚΕΛ άνοιξε πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία κατέδειξε πως ήταν περιορισμένες οι αρνητικές επιπτώσεις και δεν επηρεάστηκε η χρηματοπιστωτική σταθερότητα στις χώρες της Βαλτικής από τη συγκεκριμένη έκτακτη φορολογία στις τράπεζες.

Σύμφωνα με τη νέα πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ, θεσπίζεται νομοθεσία με την οποία θα επιβάλλεται έκτακτο τέλος αλληλεγγύης στις τράπεζες για τα φορολογικά έτη 2025-2026, ως προσωρινό και στοχευμένο μέτρο για τη δίκαιη κατανομή των βαρών που προέκυψαν από τη σωρευτική άνοδο του πληθωρισμού και των επιτοκίων κατά την τελευταία τριετία. Βάσει της φόρμουλας του ΑΚΕΛ, το έκτακτο τέλος αλληλεγγύης θα επιβληθεί σε ποσοστό 40% επί της σημειωθείσας (σε σύγκριση με τα έσοδα του φορολογικού έτους 2022) αύξησης των καθαρών εσόδων από τόκους των τραπεζών και θα ανέρχετααι στο 20% επί των συγκεκριμένων εσόδων.

Η φόρμουλα

Αυτό στην πράξη θα γίνεται ως εξής: Θα υπολογίζονται τα έσοδα που θα έχουν οι τράπεζες από τόκους το 2025 και 2026 και στη συνέχεια θα συγκρίνονται με τα έσοδα που είχαν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα το 2022, την χρονιά που άρχισε η αύξηση των επιτοκίων. Αν κατά τη σύγκριση προκύψει πως φέτος και του χρόνου τα κέρδη των τραπεζών από τόκους θα είναι πέραν του 40% των κερδών του 2022 τότε θα επιβάλλεται το έκτακτο τέλος % επί των συγκεκριμένων εσόδων. Ουσιαστικά, με αυτό τον τρόπο θα φορολογείται επιπλέον το 1/5 των κερδών των τραπεζών. Τα έσοδα από το έκτακτο τέλος αλληλεγγύης πιστωτικών ιδρυμάτων θα καταλήγουν στο Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας, σύμφωνα με την πρόταση του ΑΚΕΛ.

Τα έσοδα σε σχέδια στήριξης

Στην πρόταση αναφέρεται πως το Υπουργικό Συμβούλιο, μετά από πρόταση του υπουργού Οικονομικών, θα χρησιμοποιεί τα έσοδα από το σχετικό τέλος για την παροχή σχεδίων στήριξης και συγκεκριμένα την παραχώρηση κινήτρων και χορηγιών για την κάλυψη του κόστους δανεισμού για νέα και υφιστάμενα στεγαστικά δάνεια για την απόκτηση κύριας κατοικίας.

Επίσης, θα αφορούν σχέδια για στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών, καθώς και την επιχορήγηση δράσεων επιμόρφωσης και διαφώτισης για την καταπολέμηση του χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού και την ανάπτυξη της χρηματοοικονοικής παιδείας για τους πολίτες.

Ασφαλιστικές δικλείδες

Στην πρόταση νόμου περιλήφθηκαν και ασφαλιστικές δικλείδες για προστασία των δανειοληπτών. Συγκεκριμένα, αν ο Έφορος Φορολογίας, ο οποίος θα έχει τη ευθύνη είσπραξης του σχετικού τέλους, διαπιστώσει ότι οι τράπεζες μεταφέρουν το έκτακτο τέλος αλληλεγγύης στους πελάτες τους, θα επιβάλλει πρόστιμο 150% επί του ποσού. Πρόκειται για τη δεύτερη προσπάθεια που καταβάλλει το ΑΚΕΛ για την πρόσθετη φορολόγηση τραπεζών, καθώς πέρσι οριακά η Ολομέλεια της Βουλής είχε απορρίψει σχετική πρόταση για επιβολή τέλους αλληλεγγύης 5% στα υπερκέρδη των τραπεζών για το 2024 και 2025. Τότε, υπήρξαν αυστηρές προειδοποιήσεις από το Υπουργείο Οικονομικών, την Κεντρική Τράπεζα αλλά και από τον Σύνδεσμο Τραπεζών για τον κίνδυνο επηρεασμού της σταθερότητας των τραπεζών καθώς και της κυπριακής οικονομίας γενικότερα.