Θέμα γοήτρου για τα μεγάλα κόμματα οι εκλογές της 9ης Ιουνίου

Οι εκλογές της 9^ης Ιουνίου 2024 δεν θα είναι μια απλή εκλογική διαδικασία για το σύνολο των κυπριακών κομμάτων, για τους δύο μεγάλους (ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ) υπάρχει και το γόητρο, ως συνεπακόλουθο της ήττας των προεδρικών εκλογών του 2023. Ιδιαίτερης ανάγνωσης θα πρέπει να τύχουν και τα άλλα κόμματα καθώς και γι’ αυτά οι εκλογές της 9^ης Ιουνίου έχουν ιδιαίτερη σημασία.

Το διάστημα που έχουν όλα τα κόμματα για να σώσουν την παρτίδα, ή και να διασωθούν πολιτικά είναι 23 εβδομάδες (γύρω στις 160 ημέρες). Έχουν μπροστά τους ακριβώς τον μισό χρόνο που πέρασε από τις προεδρικές εκλογές της 12^ης Φεβρουαρίου μέχρι σήμερα. Και τα αντανακλαστικά που έδειξαν μέχρι σήμερα γεννά πολλά ερωτήματα εάν τελικά θα μπορέσουν σε 160 ημέρες να ανατρέψουν τα δεδομένα, να κερδίσουν κάποια από την παλιά τους αίγλη, ή εάν το βράδυ την 10^η Ιουνίου θα ξυπνήσουμε σ’ ένα πολύ διαφορετικό πολιτικό πεδίο.

Η ήττα των τελευταίων εκλογών φαίνεται να παίζει ρόλο και στο πως κινήθηκαν ή σκοπεύουν να κινηθούν για τις επόμενες εκλογές (δημοτικές και ευρωεκλογές). Από τα έως τώρα δεδομένα εκείνο που εντοπίζει κανείς πίσω από τις αποφάσεις των δύο μεγάλων είναι η προσπάθειά τους να αποφύγουν την απευθείας σύγκρουση μέσω ψηφοφόρων που προέρχονται εκ των έσω, δηλαδή να είναι στελέχη είτε του ΔΗΣΥ είτε του ΑΚΕΛ. Επίσης, εκεί και όπου δεν υπάρχει ξεκάθαρο προβάδισμα και σιγουριά επικράτησης, καταφεύγουν σε proxies (αντιπροσώπων) προκειμένου να μειώσουν την ένταση μιας αποτυχίας.

Στη Λευκωσία, όπου ο ΔΗΣΥ αισθάνεται πιο δυνατός έριξε στη μάχη ένα από τα ηγετικά του στελέχη, τον νυν κοινοβουλευτικό του εκπρόσωπο, Νίκο Τορναρίτη. Το ΑΚΕΛ, το οποίο είχε στο παρελθόν κερδίσει εκλογές με κομματικό στέλεχος (την Ελένη Μαύρου) θα επιχειρήσει να κερδίσει τη Λευκωσία ακολουθώντας τη φόρμουλα των προεδρικών και κινείται για υποψήφιο εντός της ευρύτερης δεξιάς. Όλα δείχνουν πως ο Χαράλαμπος Προύντζος, από την ώρα που θα ανακοινώσει την υποψηφιότητά του, το ΑΚΕΛ θα τον στηρίξει. Βάζοντας τις βάσεις για μια συνεργασία με προοπτική σε βάθος χρόνου.

Στη Λεμεσό, ούτε ο ΔΗΣΥ αλλά ούτε και το ΑΚΕΛ τόλμησαν να παλέψουν με «καθαρόαιμο» υποψήφιο, να επιλέξουν κάποιο από τις δικές τους τάξεις. Ο ΔΗΣΥ θα στηρίξει εκ νέου τον νυν δήμαρχο Νίκο Νικολαΐδη και το ΑΚΕΛ θα στηρίξει τον Γιάννη Αρμεύτη ο οποίος προέρχεται από τον χώρο του κέντρου. Εδώ λοιπόν θα δοθεί μια μάχη μέσω proxies!

Στην Λάρνακα και στην Πάφο η δυναμική των νυν δημάρχων Βύρα και Φαίδωνος, αντίστοιχα, διευκολύνει μεν τα κόμματα από οποία προέρχονται αλλά την ίδια ώρα δυσκολεύει τις επιλογές των αντιπάλων τους. Στη Λάρνακα ο Ανδρέας Βύρας θεωρείται αδιαμφισβήτητος, κάτι που διευκολύνει κατά πολύ το ΑΚΕΛ και βάζει δύσκολα στον ΔΗΣΥ. Κάτι ανάλογο συμβαίνει με την Πάφο με τον Φαίδωνα Φαίδωνος, με τους ρόλους να αλλάζουν, να είναι εύκολα τα πράγματα για ΔΗΣΥ, δύσκολα για ΑΚΕΛ.

Ουσιαστικά στους τέσσερις παραδοσιακούς δήμους στις ελεύθερες περιοχές (οι άλλοι δύο παραδοσιακοί δήμοι είναι της Αμμοχώστου και της Κερύνειας) εκείνο που καταγράφεται μέχρι στιγμής είναι πως υπάρχουν δύο Συναγερμικοί και ένας ΑΚΕΛικός που διεκδικούν τους δήμους Λευκωσίας, Πάφου και Λάρνακας.  Στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη, τη Λεμεσό, ούτε το ένα ούτε το άλλο θέλησαν να ρίξουν κομματικό υποψήφιο στην αρένα.

Για αμφότερες τις δύο μεγάλες πολιτικές δυνάμεις οι επόμενες εκλογές – τουλάχιστον όσον αφορά το κομμάτι που έχει να κάνει με την τοπική αυτοδιοίκηση – η επικράτηση είναι και ένα θέμα γοήτρου. Με τη Λευκωσία να αποτελεί το μεγάλο τους στοίχημα, καθώς καμιά εκ των δύο ηγεσιών να θέλει να χάσει την πρωτεύουσα. Είναι και το γόητρο που θέλει όποιον κερδίζει την πρωτεύουσα να θεωρείται και ο νικητής των τοπικών εκλογών.

Για τη νέα ηγεσία του ΔΗΣΥ βρέθηκε από νωρίς στη γωνιά, και είναι αναγκασμένη να κερδίσει την πρώτη της δύσκολη εκλογική μάχη. Φορτώθηκε, χωρίς να έχει άμεση ευθύνη, το κόστος της ήττας των προεδρικών εκλογών και πιέζεται να βγει με θετικό πρόσημο στις εκλογές της 9^ης Ιουνίου για να αποφύγει φαινόμενα αμφισβήτησης.

Από την άλλη η ηγεσία του ΑΚΕΛ επιβίωσε κατά τις πρόσφατες προεδρικές εκλογές, κατά τις οποίες μπορούσε στο τέλος να βρεθεί και στο βάθρο του νικητή. Και το όποιο μομέντουμ δημιουργήθηκε στις εκλογές του 2023 θέλει να το διατηρήσει και για τις επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Ακόμα κι αν δεν της βγει η προσπάθεια με τη Λευκωσία έχει μια πλειάδα άλλων δήμων που δείχνει να τους κερδίζει που προσφέρουν στο ΑΚΕΛ  σημαντική ασπίδα έναντι της όποιας αμφισβήτησης.

Το στοίχημα για κέντρο και ακροδεξιά

Σημαντικές είναι οι επερχόμενες εκλογές και για τα υπόλοιπα κόμματα, τα οποία χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Στη μια κατηγορία είναι τα κόμματα του λεγόμενου ενδιάμεσου χώρου και στην άλλη η ακροδεξιά.

Τα κόμματα του ενδιάμεσου χώρου (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ) κατάφεραν στις εκλογές του περασμένου Φεβράρη να βρεθούν στο βάθρο του νικητή και να σταθούν δίπλα στον Νίκο Χριστοδουλίδη. Το στοίχημα για τα τρία κόμματα στις επερχόμενες εκλογές είναι διπλό: από τη μια είναι η μάχη των δημοτικών όπου εμφανώς ψάχνουν για τις πλάτες ενός εκ των δύο μεγάλων κομμάτων και γι’ αυτό απέφυγαν να συνεργαστούν ανοικτά με ένα εκ των δύο και πήγαν τοπικά ψάχνοντας για τα δυνατά χαρτιά, και από την άλλη είναι οι ευρωεκλογές όπου εκεί θα δείξουν το πραγματικό τους εκτόπισμα. Οι Οικολόγοι έχουν αλλάξει ηγεσία, κάπως αλλάζουν προσέγγιση και σ’ αυτές τις εκλογές θα δείξουν πόσο ακόμα αντέχουν στο χρόνο.

Επιμελώς οι πλείστοι αποφεύγουν να αναφερθούν στο ΕΛΑΜ, πλην όμως σε κάθε εκλογική αναμέτρηση αποδεικνύεται σημαντικός παίχτης στο πολιτικό σκηνικό και ενδεχομένως να είναι κι ένας από τους λόγους που κερδίζει συνεχώς έδαφος. Δεν άνοιξε τα χαρτιά του όσον αφορά τις δημοτικές, εκτιμάται ότι θα κινηθεί παγκύπρια με δικούς του υποψήφιους (μιας και είναι δύσκολο να πετύχει συνεργασία με κάποιο άλλο κόμμα). Τα σημερινά δεδομένα δείχνουν πως δύσκολα μπορεί να κερδίσει κάποιο δήμο, ωστόσο μπορεί να λειτουργήσει ως μια διαφορετική φωνή και να κερδίσει ψήφους διαμαρτυρίας.