Οι Συνδικαλιστικές Οργανώσεις της Cyta εξέφρασαν έκπληξη για την ανακοίνωση του Κινήματος Άλμα σχετικά με το σχέδιο Cyta Power, κατηγορώντας το ότι επιχειρεί να αποτρέψει τη Cyta από το να αποκτήσει τη δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με «αναχρονιστικά επιχειρήματα».
Σε κοινή ανακοίνωσή τους, οι συντεχνίες ΕΠΟΕΤ (ΟΗΟ-ΣΕΚ), ΑΣΕΤ-Cyta (ΟΥΥΚ-ΣΕΚ), ΠΑΣΕ-ΑΤΗΚ (ΠΟΑΣΩ) και ΣΕΠ-ΑΤΗΚ υπογραμμίζουν ότι σε όλες τις προηγμένες χώρες, ειδικά στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, η παραγωγή ενέργειας θεωρείται πλέον αναπόσπαστο μέρος της στρατηγικής επιβίωσης και ανάπτυξης των οργανισμών που δραστηριοποιούνται στον ευρύτερο χώρο της πληροφορίας.
Όπως αναφέρουν, η είσοδος της Cyta στην ενεργειακή αγορά «προσδίδει στρατηγικά πλεονεκτήματα και έλεγχο σε ένα σημαντικότατο συστατικό των δραστηριοτήτων της», σε μια εποχή όπου οι ανάγκες για υπηρεσίες cloud και τεχνητή νοημοσύνη (AI) αυξάνονται ραγδαία.
Οι συντεχνίες προσθέτουν ότι η Cyta αποτελεί επιτυχημένο δημόσιο οργανισμό, ο οποίος συνδυάζει την εφαρμογή κρατικής πολιτικής με κερδοφόρα λειτουργία σε συνθήκες ελεύθερου ανταγωνισμού, αποφέροντας παράλληλα σημαντικά έσοδα στο κράτος. Η μη αναγνώριση αυτού του μοντέλου, τονίζουν, «αποτελεί παρωχημένη προσέγγιση στη βάση του μαύρο-άσπρο».
Τέλος, διερωτώνται γιατί δεν επιδείχθηκε ανάλογη ευαισθησία «όταν τα δίκτυα οπτικών ινών της ΑΗΚ ενοικιάζονταν σε ιδιώτες, με ευνοϊκούς όρους, για να ανταγωνίζονται την Cyta».
Το Κίνημα Άλμα ζητά απαντήσεις από την κυβέρνηση για τη στρατηγική της
Νωρίτερα, το Κίνημα Άλμα έθεσε σειρά ερωτημάτων για την προωθούμενη νομοθετική ρύθμιση που θα επιτρέψει στη Cyta να δραστηριοποιηθεί στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, διερωτώμενο αν η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη διαθέτει ενιαία και συνεκτική στρατηγική για τις κρατικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας.
Το Άλμα προειδοποιησε ότι η δημιουργία μιας δεύτερης 100% κρατικής επιχείρησης ενέργειας, πέραν της ΑΗΚ, συνιστά «θεσμική και οικονομική πρωτοτυπία made in Cyprus», καθώς το κράτος ουσιαστικά «θα ανταγωνίζεται τον εαυτό του», διπλασιάζοντας δομές, κόστος και κινδύνους.
Στην ανακοίνωση γίνεται αναφορά στις Κατευθυντήριες Γραμμές του ΟΟΣΑ που προβλέπουν την ανάγκη ενιαίας πολιτικής ιδιοκτησίας και σαφούς κατανομής ρόλων μεταξύ κρατικών επιχειρήσεων. Όπως σημειώνεται, η ύπαρξη δύο κρατικών οργανισμών με παρόμοιες δραστηριότητες αντιβαίνει σε αυτή την αρχή.
Το Κίνημα επικαλείται επίσης την Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, η οποία καταγράφει ότι η Cyta αποφάσισε να εισέλθει στην αγορά ηλεκτρισμού χωρίς νομική εξουσιοδότηση, σχεδιάζοντας επένδυση ύψους €375 εκατ. και στόχο 25% μερίδιο αγοράς. Σύμφωνα με τα ευρήματα, η Cyta Power θα λειτουργούσε ως «μεσίτης» υπέρ ιδιωτών παραγωγών, γεγονός που θα δημιουργούσε στρεβλώσεις και κινδύνους για το δημόσιο συμφέρον.
Το Άλμα εισηγείται ως ορθολογική λύση τη συνεργασία μεταξύ Cyta και ΑΗΚ, με έμφαση σε τομείς ψηφιοποίησης, έξυπνων μετρητών και αξιοποίησης δεδομένων, ώστε να διασφαλιστεί συνέργεια και αποδοτικότητα, χωρίς αλληλοεπικάλυψη ή σπατάλη δημόσιων πόρων.
Τέλος, το Κίνημα θέτει τέσσερα βασικά ερωτήματα:
- Εξυπηρετεί η νομοθετική τροποποίηση το δημόσιο συμφέρον ή ιδιωτικά συμφέροντα;
- Έχει λογική ο ανταγωνισμός μεταξύ δύο 100% κρατικών οργανισμών;
- Υπάρχουν διεθνή παραδείγματα όπου κρατική εταιρεία τηλεπικοινωνιών ανταγωνίζεται κρατική εταιρεία ενέργειας;
- Ποιο μοντέλο ωφελεί τους πολίτες — ο ανταγωνισμός ή η συνεργασία μεταξύ Cyta και ΑΗΚ;
Το Άλμα κατηγορεί την κυβέρνηση ότι αντί να επιλύσει τα πραγματικά προβλήματα της αγοράς ηλεκτρισμού, όπως οι καθυστερήσεις στα έργα του Βασιλικού και η απουσία ρύθμισης για τα υπερκέρδη των ιδιωτών παραγωγών, επιλέγει να επιδοθεί σε «ενεργειακές αλχημείες» με τη δημιουργία της Cyta Power, υπονομεύοντας τη διαφάνεια, τη στρατηγική και το δημόσιο συμφέρον.
