Το Κρατικό Βραβείο Νέου Λογοτέχνη για το 2021 απονεμήθηκε στον συγγραφέα και ποιητή Μιχάλη Μαυροθέρη για το έργο του Μαύρη θάλασσα (εκδόσεις Χάβρα). Ένα πειραματικό αφήγημα, μια πορεία επιβίωσης, μύησης και ενηλικίωσης ενός παιδιού που ακολουθεί έναν άντρα μετά από μια μαζική πολιτισμική καταστροφή. Από το σκεπτικό της κριτικής επιτροπής: «Πρόκειται για μια τολμηρή προσπάθεια πειραματισμού με το φανταστικό είδος της μελλοντολογικής δυστοπίας, το οποίο δεν είναι τόσο συνηθισμένο στη γραμματεία μας», αναφέρει το σκεπτικό της κριτικής επιτροπής. «Ο συγγραφέας αντλεί ελεύθερα από λογοτεχνικές και κινηματογραφικές εκδοχές, αλλά και την ποπ κουλτούρα και καταφέρνει να αναπαραστήσει έναν ερειπωμένο μεταβιομηχανικό κόσμο, υποβάλλοντας στο επίπεδο των συνειρμών αντιστοιχίες με τον δικό μας και ασκώντας εμμέσως κριτική σε σύγχρονα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα».
– Είναι μια επιβεβαίωση των κόπων σου το Κρατικό Βραβείο Νέου Λογοτέχνη για το έργο σου «Μαύρη θάλασσα»; Όχι. Αν πιστεύεις σε ό,τι κάνεις και το αγαπάς, δεν υπάρχει ούτε κόπος ούτε η ανάγκη της επιβεβαίωσης. Μόνο χαρά μου έδωσε το βραβείο, αλλά ως εκεί. Αλλοίμονο αν κάναμε τέχνη για τα βραβεία, τη δόξα ή τα λεφτά. Νομίζω πως ο καλλιτέχνης ό,τι κάνει το κάνει πρώτα για τον ίδιο κι έπειτα για τους συνανθρώπους του.
– Ποια θέματα πραγματεύεται το βιβλίο; Τον θάνατο του συγγραφέα. Μια θεωρία του Ρολάν Μπαρτ, αλλά προσαρμοσμένη σε ένα δυστοπικό περιβάλλον.
– Από πού άντλησες ερεθίσματα για τη συγγραφή; Ας πούμε πως ήθελα να γράψω ένα βιβλίο που θα μου άρεσε εμένα να διαβάσω και θα ήθελα να αφήσω κληρονομιά στη χώρα μου, αφού πέραν του Λίνου Ιωαννίδη δεν βρήκα και κάτι άλλο που να μου αρέσει ή να με εμπνέει στην κυπριακή λογοτεχνία (παρόλο που πρόσφατα ανακάλυψα τη δουλειά της Ναταλί Γιαξή, τρομερό γράψιμο που μου έδωσε την ελπίδα πως επιτέλους γράφεται αληθινή λογοτεχνία και στην Κύπρο. Γιατί, να σας πω την αλήθεια, πολλοί γράφουν μα λίγοι είναι συγγραφείς: ο συγγραφέας όταν γράφει δεν βάζει λέξεις κάτω στη λευκή έκταση μιας σελίδας έτσι απλά, ο συγγραφέας συμβαίνει).
– Ποιοι συγγραφείς επέδρασαν στη σκέψη σου και σε επηρέασαν; Ο Λίνος Ιωαννίδης, ο Μπουκόφσκι, ο Μαγιακόφσκι, ο Χένρι Μίλερ, και ο μιχάλης μαυροθέρης.
– Είσαι συνδημιουργός και συνεκδότης του περιοδικού Χάβρα. Ποια ανάγκη σε ώθησε στη δημιουργία του; Θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα περιοδικό που να παρουσιάζει τις τέχνες στην Κύπρο χωρίς να απορρίπτει κανέναν, ένα περιοδικό όπου ό,τι μας στέλνουν θα εκδίδεται. Θέλαμε να κάνουμε ένα περιοδικό για την τέχνη κι όχι άλλη μια κλίκα. Λέγεται Χάβρα επειδή είναι ένα έντυπο όπου όλοι είναι ευπρόσδεκτοι, όσο διαφορετικοί κι αν είναι, όσο κι αν διαφωνούμε, και όντως μέχρι σήμερα δεν είπαμε σε κανέναν όχι, δώσαμε βήμα και εκδώσαμε ανθρώπους που είμαι σίγουρος ότι οι «ειδικοί» και οι «επαΐοντες» θα σνόμπαραν. Νομίζω πως θέλαμε να φέρουμε λίγο φως στο σκοτάδι που έφεραν οι συμμορίες του ΑΚΕΛ και του ΔΗΣΥ τα τελευταία 15 χρόνια, ρημάζοντας και ξεπουλώντας τον τόπο μας… «Στου αιώνα την παράγκα στρώσε τ’ όνειρό σου, μάγκα, με βρισιές και προσευχές και της μάνας τις ευχές». Αυτοί οι στοίχοι του Άλκη Αλκαίου νομίζω περιγράφουν απόλυτα την ιδέα και την ανάγκη πίσω από τη Χάβρα.
– Τι διαβάζεις αυτή την περίοδο; Τίποτα. Παίζω FIFA και ακούω Μητροπάνο ή Amy Winehouse.
maria.panayiotou@phileleftheros.com
Ελεύθερα, 20.11.2022.
