Θλίψη σκόρπισε στον χώρο του πολιτισμού και ειδικότερα της βιβλιοθηκονομίας σε Ελλάδα και Κύπρο η είδηση του ξαφνικού θανάτου του Γενικού Διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας, Φίλιππου Τσιμπόγλου. Απεβίωσε σήμερα το πρωί μετά από ολιγοήμερη ασθένεια, σε ηλικία 66 ετών. 

Συλλυπητήρια από τα Υπουργεία Πολιτισμού και Παιδείας της Ελλάδας, αλλά και από το Πανεπιστήμιο Κύπρου. 

Οι σημαίες του Πανεπιστημίου Κύπρου κυματίζουν μεσίστιες από σήμερα έως και την ημέρα τέλεσης της κηδείας σε ένδειξη πένθους. Το πολυετές πέρασμά του από την Κύπρο κυριολεκτικά μεταμόρφωσε το πεδίο όλων των βιβλιοθηκών (πανεπιστημιακών, δημοσίων, δημοτικών, ειδικών και άλλων), στη χώρα μας.

Πολυσχιδής προσωπικότητα, ευγενής και αγαπητός σε φίλους και συνεργάτες, λειτούργησε καταλυτικά και για το πέρασμα της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος στη νέα εποχή, καθώς και την, έστω και αργοπορημένη, ένταξη της ΕΒΕ στην ψηφιακή εποχή. Πολύ σημαντική ήταν η συμβολή του στη διάσωση και τη διατήρηση των τεκμηρίων του ελληνικού πολιτισμού. 

Ο εκλιπών εργάστηκε και στην Κύπρο από το 1999-2014, όταν διατελούσε διευθυντής της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου, όντας ουσιαστικά ο άνθρωπος που την έστησε και συνέβαλε αποφασιστικά στο σχεδιασμό του νέου κτηρίου της βιβλιοθήκης, του Κέντρου Πληροφόρησης-Βιβλιοθήκη «Στέλιος Ιωάννου» του Πανεπιστημίου Κύπρου. Στη θητεία του ανέδειξε τη Βιβλιοθήκη του ΠΚ defacto σε Κυπριακή Ερευνητική Βιβλιοθήκη, ανοιχτή και προσβάσιμη σε όλη την ερευνητική κοινότητα της Κύπρου και συντονίστρια των κυπριακών βιβλιοθηκών όλων των κατηγοριών. Εξέλιξε καθοριστικά τον τρόπο λειτουργίας της και συνεισφέροντας καταλυτικά στην τεράστια αύξηση των πηγών της, ηλεκτρονικών και έντυπων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Επιστροφή στο παρόν: Προς μια Εθνική Βιβλιοθήκη

Άνθρωπος με βαθιά γνώση για τις βιβλιοθήκες και το βιβλίο, ευρύτατα μορφωμένος, με όραμα για την ανάπτυξη των βιβλιοθηκών στη χώρα μας και οδηγό σε όλη του τη διαδρομή τη συνεργασία και τη συνέργεια,  ο Φίλιππος Τσιμπόγλου ανέλαβε την διεύθυνση της ΕΒΕ το 2014 σε μια κρίσιμη για την ιστορία της περίοδο και μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα κατόρθωσε να τη μεταμορφώσει σε ένα σύγχρονο οργανισμό.

Ολοκλήρωσε με επιτυχία το τιτάνιο έργο της μετεγκατάστασης της στο νέο της κτήριο στο Κέντρο Πολιτισμού ΙΣΝ και έθεσε τα θεμέλια για το Εθνικό Δίκτυο Δημοσίων και Δημοτικών Βιβλιοθηκών σε στέρεες βάσεις. Κατάφερε να κάνει την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας χώρο διαλόγου και δημιουργίας.

Ανέλαβε τα ηνία της έχοντας διανύσει μια μακρόχρονη πορεία ως διευθυντής της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου της Κύπρου, ενώ είχε λάβει μέρος σε πολλά σημαντικά προγράμματα διασύνδεσης, ψηφιοποίησης και ανάπτυξης και συνέργειας των βιβλιοθηκών. Το ζήτημα της συνεργασίας ανάμεσα στις βιβλιοθήκες υπήρξε κομβικό σε όλη του την επιστημονική και επαγγελματική πορεία.

Αυτό το ζήτημα διερευνά η διδακτορική διατριβή του «Συνεργασία επιστημονικών βιβλιοθηκών σε ψηφιακό περιβάλλον. Μια συστημική προσέγγιση της ελληνικής πραγματικότητας» (εκδ. Παπασωτηρίου, 2008) που αποτελεί βιβλίο αναφοράς στην ελληνική βιβλιοθηκονομική κοινότητα.

Ο Φίλιππος Τσιμπόγλου γεννήθηκε το 1956 σε ένα χωριό των Φαρσάλων, σπούδασε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο (ΑΣΟΕ) και πήρε το διδακτορικό του από το τμήμα Αρχειονομίας και Βιβλιοθηκονομίας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Εργάστηκε για περισσότερα από 15 χρόνια στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών ως υπεύθυνος Ευρωπαϊκών, διαρθρωτικών και αναπτυξιακών προγραμμάτων. Υπήρξε ex officio μέλος της συγκλήτου του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Πριν από μερικές εβδομάδες το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελλάδας τον διόρισε στην αμισθί ομάδα εργασίας για την οργάνωση του «Λογοτεχνικού Έτους Αλκης Ζέη».

Η εξόδιος ακολουθία θα τελεστεί τη Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου στις 11.30π.μ. από τον Ναό Αγίου Κωνσταντίνου του Νεκροταφείου Ζωγράφου. Η οικογένεια παρακαλεί όπως αντί στεφάνων κατατεθούν δωρεές στον Φάρο Τυφλών Ελλάδος. 

Μεσίστιες οι σημαίες στο Πανεπιστήμιο Κύπρου

Με βαθύτατη οδύνη αποχαιρετά το Πανεπιστήμιο Κύπρου τον τέως Διευθυντή της Βιβλιοθήκης του, εκφράζοντας  τα ειλικρινή του συλλυπητήρια προς την οικογένεια και τους οικείους του εκλιπόντος. Οι σημαίες του Πανεπιστημίου Κύπρου κυματίζουν μεσίστιες από σήμερα έως και την ημέρα τέλεσης της κηδείας σε ένδειξη πένθους. Λεπτομέρειες για την κηδεία του εκλιπόντος θα ανακοινωθούν αργότερα.

Διετέλεσε Διευθυντής της Βιβλιοθήκης του πρώτου πανεπιστημιακού ιδρύματος της Κύπρου από το 1999 μέχρι το 2014. Το 2009 οδήγησε τη Βιβλιοθήκη του ΠΚ στην κατάκτηση της Ευρωπαϊκής Πιστοποίησης EFQM “Recognised for Excellence in Europe” (Αναγνώριση για την Επιχειρηματική Αριστεία) με τρεις Αστέρες. 

Η δημιουργία των πρώτων συλλογικών καταλόγων κυπριακών βιβλιοθηκών οφείλεται στο δικό του όραμα, όπως και η εξάπλωση της δημιουργίας ηλεκτρονικών καταλόγων, σε μια εποχή που ήταν μετρημένες στα δάχτυλα του ενός χεριού οι βιβλιοθήκες που διέθεταν κάτι άλλο πέραν από τα γνωστά έντυπα «Μητρώα βιβλίων».

Η ανάπτυξη της πρακτικής της ψηφιοποίησης στη χώρα μας, με πρωτοπόρα τη Βιβλιοθήκη του ΠΚ, ήταν μέρος της δικής του έμπνευσης, ενώ διέδωσε στην Κύπρο την έννοια της Ανοικτής Πρόσβασης (Open Access). Το 2006 συνέβαλε καθοριστικά στην ίδρυση του Συνδέσμου Κυπριακών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (Cyprus Academic Library Consortium), ο οποίος έχει σήμερα μετεξελιχθεί στην Κοινοπραξία Κυπριακών Βιβλιοθηκών (ΚΚυΒ) που, λειτουργώντας με οικονομίες κλίμακος, εξοικονομεί πολύ μεγάλα χρηματικά ποσά προς όφελος των επιστημονικών βιβλιοθηκών της Κύπρου.

Από το 2008-2012 υπήρξε μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Κυπριακή («Εθνική») Βιβλιοθήκη, ενώ το 2009 του ανατέθηκε από τον τότε Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού Ανδρέα Δημητρίου η εκπόνηση μελέτης για τον «Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Κυπριακής Βιβλιοθήκης», την οποία παρέδωσε το 2010 έχοντας συνεργαστεί κατά τη συγγραφή της με άλλον επαΐοντα από τη Βιβλιοθήκη του ΠΚ. Υπήρξε από το 2006 μέλος της Ομάδας Εργασίας Υποδομών της Επιτροπής Αξιολόγησης των Ιδιωτικών Πανεπιστημίων Κύπρου. 

Πριν το πέρασμά του από τη Βιβλιοθήκη του ΠΚ, υπήρξε προϊστάμενος του τμήματος Ανάπτυξης Βιβλιοθηκών στο Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης στην Αθήνα, συντονιστής του έργου «Δημιουργία Συλλογικού Καταλόγου των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών» και δημιουργός βάσης δεδομένων 3.000.000 ενοποιημένων εγγραφών από 60 ιδρύματα, δημιουργός του Εθνικού Δικτύου Επιστημονικών και Τεχνολογικών Βιβλιοθηκών (ΕΔΕΤΒ/ΕΚΤ), σχεδιαστής και επιβλέπων της ψηφιοποίησης του Εθνικού Αρχείου Διδακτορικών Διατριβών. Υπήρξε, επιπλέον, συντάκτης προτάσεων ή διαχειριστής δεκάδων αναπτυξιακών εθνικών και ευρωπαϊκών έργων και προγραμμάτων, με προϋπολογισμούς εκατομμυρίων ευρώ.

Υπήρξε μέλος, μεταξύ άλλων οργανισμών και επιτροπών, της επιστημονικής επιτροπής των συνεδρίων του Ευρωπαϊκού Δικτύου UNICA για την επιστημονική επικοινωνία και την ανοικτή πρόσβαση, καθώς και της τεχνικής επιτροπής του Ελληνικού Οργανισμού Τυποποίησης για την προτυποποίηση στην Τεκμηρίωση / Πληροφόρηση / Βιβλιοθηκονομία.

Είχε δεκάδες δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά στον κλάδο της Επιστήμης της Πληροφόρησης και της Επιστημονικής Επικοινωνίας (Scholarly Communication), ενώ η παρουσία του σε τοπικά και διεθνή συνέδρια υπήρξε πάντα καίρια.

Σε γραπτή δήλωση, ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου Τάσος Χριστοφίδης εκφράζει τη βαθιά του λύπη για την αιφνίδια απώλεια. «Ο Φίλιππος Τσιμπόγλου υπήρξε ο αναμορφωτής και ο άνθρωπος που έθεσε τις βάσεις για το σύγχρονο και αποτελεσματικό τρόπο λειτουργίας της βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου. Υπήρξε παράλληλα ο ιθύνων νους και πρωτεργάτης της Κοινοπραξίας των Κυπριακών Βιβλιοθηκών. Το έργο του, μέσα από το πέρασμά του στο Πανεπιστήμιο Κύπρου αποτελεί ευεργεσία για την πανεπιστημιακή μας κοινότητα και τη χώρα μας στο σύνολό της».

Συλλυπητήριο μήνυμα από Μενδώνη 

Σε συλλυπητήριο μήνυμα για την απώλεια του Φίλιππου Τσιμπόγλου, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελλάδας Λίνα Μενδώνη τον χαρακτηρίζει «επιστήμονα με όραμα, εκσυγχρονιστικές ιδέες και σύγχρονη αντίληψη για τη λειτουργία των θεσμών», που με σκληρή δουλειά, κόπο και έμπνευση, υπήρξε την τελευταία δεκαετία ο ανανεωτής της Εθνικής Βιβλιοθήκη. 

«Εκείνος που την έφερε στη σύγχρονη εποχή και την έκανε πιο προσιτή, πιο προσβάσιμη στο ευρύ κοινό. Σε μια περίοδο κρίσιμη για τον, ιστορίας δύο αιώνων, Οργανισμό, ο Φίλιππος Τσιμπόγλου, ως Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης, έφερε εις πέρας ένα γιγάντιο έργο, τη μετεγκατάστασή της από το ιστορικό κτήριο της Αθηναϊκής Τριλογίας, στις νέες της εγκαταστάσεις στο ΚΠΙΣΝ».

Η ίδια σημειώνει ότι «πολλές φορές είχαμε συζητήσει για τον τρόπο, με τον οποίο η Βιβλιοθήκη μπορεί να λειτουργήσει ως ένα κέντρο έρευνας και εκπαίδευσης, και πάντα εντυπωσίαζε με το συγκροτημένο και στοχευμένο όραμά του. Ο χαμός του λίγο πριν λήξει η θητεία του, μας προκαλεί βαθιά θλίψη, τόσο για την απώλεια ενός αγαπητού φίλου και συναδέλφου στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, όσο και για το ακόμη πλουσιότερο έργο που θα μπορούσε να προσφέρει σε όλους μας».

Συλλυπητήρια ανακοίνωσ εξέδωσε και το Υφυπουργείο Πολιτισμού της Κύπρου. Τον χαρακτηρίζει πρωτεργάτη στον τομέα Βιβλιοθηκών, επισημαίνοντας ότι το έργο του αποτελεί κληροδότημα στην Ακαδημαϊκή και Επιστημονική κοινότητα.

Πηγή: avgi.gr/ philenews