Στις 2 Σεπτεμβρίου του παρόντα χρόνου άρχισε μετά από πολλή καιρό, η έναρξη εφαρμογής του Σχεδίου ΕΣΤΙΑ, το οποίο καλύπτει δάνεια που είναι εξασφαλισμένα με κύρια κατοικία ή αγοραία αξία της οποίας δεν υπερβαίνει τις €350.000 και κατά την 30ή Σεπτεμβρίου 2017, τουλάχιστον το 20% του υπολοίπου ήταν μη εξυπηρετούμενα.
Το Σχέδιο ΕΣΤΙΑ δημιουργήθηκε για να αποφορτίσει τους ισολογισμούς των τραπεζών και της ΚΕΔΙΠΕΣ και την ανακούφιση των ευάλωτων δανειοληπτών με τη βοήθεια του κράτους.
Υπολογίζεται ότι οι επιλέξιμοι δανειολήπτες είναι 10.000 – 12.000. Η συνολική αξία των δανείων που αναμενόταν να ενταχθούν στο Σχέδιο ΕΣΤΙΑ, φτάνει τα €3,4 δισ. με τη διάρκεια ισχύος αποπληρωμής τα 25 χρόνια και το κράτος υπολογίζεται ότι θα πληρώνει €33 εκατ. το χρόνο. Το κράτος θα επιδοτεί το 1/3 της δόσης του δανείου σε ετήσια βάση.
Μέχρι τώρα η ανταπόκριση των δανειοληπτών στο Σχέδιο είναι αποκαρδιωτική. Οι λόγοι είναι πολλοί και διάφοροι. Η αίτηση για το σχέδιο είναι αρκετά περίπλοκη και πολύπλοκη καθώς και τα κριτήρια που απαιτούνται για το δικαίωμα κάποιου να είναι επιλέξιμος για το σχέδιο. Πέραν τούτων, οι επιλέξιμοι δανειολήπτες, θα πρέπει να επιβαρυνθούν με αρκετά έξοδα για την προσκόμιση των διαφόρων, παραστατικών και δικαιολογητικών.
Υπάρχουν πρόνοιες στη σύμβαση μεταξύ τραπεζών, κράτους και δανειοληπτών οι οποίες τρομάζουν τους Δανειολήπτες, όπως, τυχόν αδυναμία του δανειολήπτη να τηρά τις υποχρεώσεις του, σ’ όλη τη διάρκεια του δανείου του. Τρεις μηνιαίες δόσεις καθυστέρησης, είναι ικανές να ακυρώσουν τη σύμβαση, να ζητήσει πίσω τα χρήματα που κατέθεσε στο δάνειο του το κράτος και να γίνει εκποίηση του ακίνητου. Είναι πιθανό κάποιος δανειολήπτης να απολέσει τη δουλειά του, ή να αρρωστήσει, ή να μην μπορεί να πληρώσει τη δόση του ανεξάρτητα της δικής του θέλησης.
Υπάρχουν και άλλες πρόνοιες του Σχεδίου ιδιαίτερα σ’ ό,τι αφορά το κτηματολόγιο που κρίνονται ιδιαίτερα πολύπλοκες. Η γραφειοκρατία και οι υπόνοιες ότι κάποιοι είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές , βασιλεύουν στις σκέψεις και στις αποφάσεις των συγγραφέων του Σχεδίου. Δημιουργήσαμε ένα Σχέδιο εξωπραγματικό, πολύπλοκο, χρονοβόρο, γραφειοκρατικό και ανεφάρμοστο.
Η σύγχυση και η καχυποψία δηλητηριάζουν τις θετικές σκέψεις και δημιουργούν άρνηση και γραφειοκρατία. Στην προσπάθεια μας, να μην μας ξεγελάσει κάποιος δανειολήπτης, δημιουργούμε, γραφειοκρατικούς μηχανισμούς οι οποίοι στοιχίζουν στο κράτος και στην οικονομία περισσότερα χρήματα. Παρακολουθώ τις αντιδράσεις και των συνεπών δανειοληπτών, οι οποίοι ομολογούν δικαίως, ότι αυτοί είναι αδικημένοι, διότι αυτοί πληρώνουν κανονικά τις δόσεις τους και ότι για τους άλλους θα πληρώνει το 1/3 το κράτος. Οι γραφειοκράτες, οικονομολόγοι και τραπεζίτες, αναφέρονται συχνά στον ηθικό κίνδυνο και έχουν ασφαλώς δίκαιο.
Όμως στην περίπτωση της κρίσης στην Κύπρο, υπάρχει μεγάλη διαφορά, από τις ήρεμες εποχές. Υπήρξε μια τεράστια οικονομική και κοινωνική κρίση, κατά την οποία πολλοί επτώχευσαν και επείνασαν. Η οικονομική κρίση του 2013, άλλαξε το χάρτη της κοινωνίας της Κύπρου ολοκληρωτικά. Η μεσαία κοινωνική τάξη διαλύθηκε. 
Αυτή είναι η πραγματικότητα, μόνο τυφλοί δεν την βλέπουν και οι βολεμένοι, αυτοί που περνούν καλά με τα εισοδήματα τους και δεν κοιτούν τον διπλανό τους που δυστυχεί.
Σ’ αυτή την μεγάλη κρίση που πλάκωσε τον τόπο μας, ναι, υπήρχαν πλείστοι άνθρωποι που άλλαξε η ζωή τους δραματικά από τη μια μέρα στην άλλη.
Η καχυποψία, ο αρνητισμός και ο εγωισμός πρέπει να υποχωρήσουν και τη θέση τους να πάρουν η ευαισθησία, η λογική, το ανοικτό μυαλό και η αγάπη και μεγαλοσύνη προς τους ανθρώπους. Δημιουργήσαμε το Σχέδιο ΕΣΤΙΑ, με βάση το δεδομένο ότι όλοι όσοι ευνοούνται είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές. 
Η οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας που δημοσιεύθηκε το 2015, για τη διαχείρηση και Αναδιάρθρωση των καθυστερημένων δανείων λέγει:
– Δίκαιη αντιμετώπιση των δανειοληπτών.
– Αμερόληπτη στάση.
– Σεβασμός στην ιδιωτικότητα.
– Σωστή ενημέρωση του δανειολήπτη.
Τονίζεται επίσης ότι θα πρέπει να εξετάζεται κάθε περίπτωση ανεξάρτητα και να καθορίζουν λύσεις, βασισμένη στις συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες, αποφεύγοντας όμως την υπερβολική πίεση και να ενεργούν αντικειμενικά προς το καλύτερο συμφέρον του δανειολήπτη σεβόμενοι το δικαίωμα της ιδιωτικής του ζωής.
Θεωρώ την οδηγία της Κεντρικής Τράπεζας του 2015, για την αντιμετώπιση των καθυστερημένων δανείων, ως το καλύτερο ποιοτικότερο και ανθρώπινο εργαλείο, το οποίο πρέπει να κατευθύνει όλους τους εμπλεκόμενους στην αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων. Αντιλαμβάνομαι ότι όλοι οι ενδιαφερόμενοι αγνοούν προκλητικά αυτή την ισορροπημένη και δίκαιη οδηγία.
Κατά την άποψη μου το Σχέδιο ΕΣΤΙΑ πρέπει να διαφοροποιηθεί, αποφεύγοντας την τεράστια γραφειοκρατία και εφαρμόζοντας λύσεις που θα μειώνονται τα έξοδα που επωμίζονται οι δανειολήπτες. Δεν χρειάζεται αίτηση με 37 σελίδες. Δεν χρειάζονται τόσα πολλά χαρτιά και έγγραφα. Απλότητα· απλότητα είναι το φάρμακο της οποιασδήποτε ασθένειας. Η γραφειοκρατία σκοτώνει την προσπάθεια εξεύρεσης λύσεων και δημιουργεί κόστος αντί όφελος.
Επαναλαμβάνω φορτικά, τα προβλήματα με το Σχέδιο ΕΣΤΙΑ εντοπίζονται στις ψηλές χρεώσεις για τα πιστοποιητικά που απαιτούνται για την αίτηση, στην πολυπλοκότητα της αίτησης, η οποία αποτελεί μνημείο γραφειοκρατίας, στις χρεώσεις για τη συμπλήρωση των αιτήσεων και σε μερικές πρόνοιες του Σχεδίου οι οποίες είναι υπερβολικές και δεν βοηθούν και δεν ενθαρρύνουν τους δανειολήπτες να ενταχθούν στο Σχέδιο ΕΣΤΙΑ.
Θεωρώ ότι το κόστος της γραφειοκρατίας είναι μεγαλύτερο από τυχόν περιπτώσεις στρατηγικών κακοπληρωτών οι οποίοι πιθανόν να ευνοηθούν.
Σημειώνω ότι γίνονται αναδιαρθρώσεις και διακανονισμοί καθυστερημένων δανείων από το 2013. Άποψη μου αυτοί που παρέμειναν στον κατάλογο των μη εξυπηρετούμενων δανείων ιδίως στεγαστικών είναι δανειολήπτες οι οποίοι έχουν πραγματική ανάγκη της βοήθειας όλων μας και ιδιαίτερα του κράτους και των τραπεζών.
Από το 2013, μετά το κούρεμα των καταθέσεων και τα δραματικά οικονομικά και κοινωνικά γεγονότα, δήλωνα διαρκώς ότι το πιο σημαντικό κομμάτι αυτής της τραπεζικής και κοινωνικής κρίσης είναι τα ΜΕΔ. Και τότε χρησιμοποιήθηκαν γραφειοκρατικές μέθοδοι, ξύλινες συμπεριφορές και υπερβολικές πιέσεις προς τους δανειολήπτες. Και τότε χρησιμοποιήθηκαν πολύπλοκες και πολυδάπανες διαδικασίες. Αποτέλεσμα όλων αυτών των κυκλικών, γραφειοκρατικών πρακτικών και αποφάσεων ήταν η μη έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση των ΜΕΔ. Τότε δεν υπήρχε εμπειρία. Τώρα όμως υπάρχει η αναγκαία εμπειρία και τα ίδια λάθη πρέπει να αποφεύγονται.
Έχω την ισχυρή άποψη ότι οι δανειολήπτες πρέπει να προσέλθουν και να υποβάλουν αίτηση στο Σχέδιο ΕΣΤΙΑ, το οποίο διασφαλίζει την πρώτη τους κατοικία, υπό ορισμένες φυσικά προϋποθέσεις. Οι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού να υποβάλουν αίτηση άσχετα αν δεν πληρούν τα κριτήρια. Είναι μια καλή ευκαιρία γι’ αυτούς να αποδείξουν τις οικονομικές τους αδυναμίες στην εξυπηρέτηση του χρέους τους και τότε θεωρώ ότι η Πολιτεία θα βρει τους τρόπους και τις λύσεις να τους προστατεύσει. Σε αντίθετη περίπτωση μη υποβολής αίτησης στο Σχέδιο ΕΣΤΙΑ, θα δοθεί η αφορμή στις τράπεζες και στους άλλους οργανισμούς να κινηθούν για διασφάλιση των συμφερόντων τους, ανεξάρτητα από συναισθηματικούς λόγους. Αν θεωρούν οι δανειολήπτες ότι έχουν τη δυνατότητα μέσα και από τις οδηγίες της Κεντρικής Τράπεζας να αναδιαρθρώσουν τα δάνεια τους, ας προστρέξουν άμεσα όλοι να το κάνουν.
Οι τράπεζες είτε το θέλουμε, είτε όχι, είναι σημαντικό μέρος της οικονομίας του τόπου μας. Μέσα στο Ευρωσύστημα υπάρχουν τεράστιες πιέσεις και ρυθμίσεις και στις τράπεζες. Οπωσδήποτε ο κάθε ένας γνωρίζει ότι αυτές επιθυμούν διακαώς να βελτιώσουν την ποιότητα του ισολογισμού τους για να αυξήσουν τα κεφάλαια τους, απαραίτητο στοιχείο για την πρόοδο και ανάπτυξη τους. 
Οι συνεργατιστές γνωρίζουν πολύ καλά τα αποτελέσματα της έντονης και τεράστιας πίεσης από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς στο θέμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων και των εξασφαλίσεων, υποθηκών τους, ιδιαίτερα των στεγαστικών.
Το κράτος, οι τράπεζες, οι δανειολήπτες, η οικονομία χρειάζονται ένα εργαλείο δίκαιο το οποίο να δίδει διέξοδο στο μεγάλο πρόβλημα των ΜΕΔ όλων των τύπων, ειδικά δε που αναφέρεται στις πιστωτικές διευκολύνσεις που είναι εξασφαλισμένα με την κύρια κατοικία.
Αυτό το σχέδιο, δεν καλύπτει τις προσδοκίες των δανειοληπτών. Επιβάλλεται η άμεση τροποποίηση του, ιδιαίτερα στα θέματα που αντιδρούν και ανησυχούν οι δανειολήπτες.
Η επιτυχία του ΕΣΤΙΑ, θα είναι επιτυχία της οικονομίας, του κράτους, των τραπεζών και των δανειοληπτών. Πρέπει μέσα από αυτό το Σχέδιο να είναι όλοι κερδισμένοι. Περισσότερη φροντίδα και αλληλεγγύη, δικαιούνται οι πιο πονεμένοι, οι πιο ευάλωτοι συμπατριώτες μας.
Περισσότερη δε κατανόηση και ευαισθησία χρειάζεται και σ’ όλους τους δανειολήπτες που βρίσκονται σε δύσκολη θέση και οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα μιας συμφωνημένης με το σχέδιο δόσης του δανείου τους.
Στις δύσκολες στιγμές, στους δύσκολους καιρούς χρειάζεται όλοι να δείξουμε την αλληλεγγύη μας, στους πιο αδικημένους και κοινωνικά ευάλωτους. Αυτά είναι τα ιδανικά στοιχεία ενός κράτους δικαίου, μιας κοινωνίας αλληλέγγυας και φιλικής, με γεμάτη αγάπη και ανθρωπιά.
 
*Προπονητής ποδοσφαίρου.