Σοβαρές παρατυπίες, παραλείψεις και ανοχή στις παρανομίες από αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες και τον Δήμο Σωτήρας, καταδεικνύει έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για αναπτύξεις της εταιρείας του τέως βουλευτή του ΑΚΕΛ, Χριστάκη Τζιοβάνη, ενός εκ των πρωταγωνιστών στα βίντεο του Al Jazeera που αφορούσε το κυπριακό επενδυτικό πρόγραμμα που ενέπλεκε πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα.
Ο έλεγχος αποσκοπούσε στην εξέταση των διαδικασιών έκδοσης γνωμοδότησης από την Περιβαλλοντική Αρχή, πολεοδομικής άδειας από την Πολεοδομική Αρχή και άδειας οικοδομής από τον Δήμο Σωτήρας, ιδιαίτερα όσον αφορά στην αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό και εθνικό θεσμικό πλαίσιο, δύο αναπτύξεων στον Δήμο Σωτήρας, η μία εκ των οποίων εφάπτεται και η άλλη χωροθετείται σε τεμάχιο που εμπίπτει σε περιοχή του Δικτύου Natura 2000.
Η έκθεση καταπιάνεται κυρίως σε σχέση με εταιρεία του ομίλου Giovani, την Jim Chang Cyprus Developing, η οποία προέβη σε παράνομη ανέγερση πρόσθετων ορόφων στη Μικτή Τουριστική Ανάπτυξη (ΜΤΑ) «Sun City SPA Resort & Residences», στην τοποθεσία Αγίας Θέκλας του Δήμου Σωτήρας, σε περιοχή που εφάπτεται με περιοχή του Δικτύου Natura 2000. Περαιτέρω, η έκθεση εξετάζει και δεύτερο έργο του ίδιου Ομίλου στην ίδια περιοχή που αναγείρονται παράνομα δύο επαύλεις της εταιρείας Anemoni Enterpises Ltd. Την Ελεγκτική Υπηρεσία απασχόλησαν και άλλες παράνομες αναπτύξεις του Δήμου Σωτήρας, που φαίνεται να μην διαφυλάσσουν ή και να βλάπτουν την ακεραιότητα της περιοχής.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ελεγκτική: Πράματα και θάματα σε ανάπτυξη της Giovani
Στην έκθεση, η Ελεγκτική Υπηρεσία κάνει μια σειρά από συστάσεις προς τις αρμόδιες υπηρεσίες, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις καλείται το αρμόδιο υπουργείο να προβεί και στη διερεύνηση τυχόν πειθαρχικών παραπτωμάτων από λειτουργούς, αλλά και για ποινικά αδικήματα εναντίον εταιρείας του ομίλου Giovani, του εργολήπτη και του επιβλέποντος μηχανικού του έργου της ανέγερσης παράνομων επαύλεων.
Σε ότι αφορά την ΜΤΑ, «Sun City», που αποτελείται από πενταόροφη ξενοδοχειακή μονάδα 203 δωματίων, συγκρότημα 39 τουριστικών διαμερισμάτων και τουριστικό συγκρότημα με 11 πολυτελείς κατοικίες, η Ελεγκτική Υπηρεσία αναφέρει ότι βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο ανέγερσης και έχει διαπιστωθεί ότι αυτή δεν είναι σύμφωνη με τα εγκριθέντα σχέδια της πολεοδομικής άδειας. Η δεύτερη ανάπτυξη, οι επαύλεις της εταιρείας Anemoni, βρίσκεται επίσης σε προχωρημένο στάδιο ανέγερσης, παρά το γεγονός ότι δεν έχει εξασφαλιστεί ακόμα άδεια οικοδομής.
Παρ’ όλο που οι αρμόδιες Αρχές έχουν διαπιστώσει τις παρανομίες και, όσον αφορά στην πρώτη περίπτωση, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως (ΤΠΟ) έχει προβεί στην έκδοση Ειδοποίησης Επιβολής, εντούτοις οι παρανομίες εξακολουθούν να υφίστανται. Σημειώνεται από την Ελεγκτική Υπηρεσία ότι, διευθυντές της εταιρείας Jim Chang Cyprus Developing, καθώς και τα ανήλικα τέκνα τους, πολιτογραφήθηκαν ως Κύπριοι πολίτες, στο πλαίσιο του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος. Τονίζεται δε ότι ορισμένα από τα πιο πάνω πρόσωπα απασχόλησαν τη Μονάδα Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία, παρατήρησε μεγάλη ανοχή, σε σχέση με τις παραβιάσεις της νομοθεσίας, στις δύο αναπτύξεις από την Πολεοδομική Αρχή, Περιβαλλοντική Αρχή, Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, Δήμο Σωτήρας, καθώς και την αρμόδια Υπουργική Επιτροπή για εξέταση ιεραρχικών προσφυγών. Διαφαίνεται, συμπληρώνει, ότι, οι υπό αναφορά Αρχές άλλαξαν την προσέγγισή τους επί του θέματος μόνο μετά το σκάνδαλο που είδε το φως της δημοσιότητας, σε σχέση με το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα, το οποίο ενέπλεκε τον παραιτηθέντα βουλευτή και διευθυντή, τόσο των ιδιοκτητριών εταιρειών, όσο και της εργοληπτικής εταιρείας.
Σωρεία παρανομιών από Δήμο Σωτήρας
Μια σειρά παρανομιών ενεργειών στο παραλιακό μέτωπο του Δήμου Σωτήρας, τέθηκαν στο μικροσκόπιο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Σε ότι αφορά την κατασκευή δημόσιου παραλιακού πεζόδρομου– ποδηλατόδρομου, γίνεται σύσταση στον διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, κατά τη συνομολόγηση συμφωνιών, στο πλαίσιο έκδοσης πολεοδομικής άδειας, να διασφαλίζει τη σαφήνεια και ακρίβεια των συμβατικών όρων, ώστε αφενός το Κράτος να συμβάλλεται με τους πολίτες με σαφείς και ακριβείς όρους και, αφετέρου, να αποφεύγεται η όποια γραφειοκρατία και κατ’ επέκταση καθυστέρηση, που απαιτείται για την εξέταση τέτοιων ενστάσεων. Το υπουργείο Εσωτερικών καλείται να διερευνήσει τις ενέργειες του δήμου, σχετικά με τον σχεδιασμό του έργου ανάπλασης/ διαμόρφωσης του παραλιακού μετώπου Σωτήρας, ώστε να αποδοθούν ευθύνες.
Σε σχέση με τις παράνομες εγκαταστάσεις και δραστηριότητες στο παραλιακό μέτωπο του Δήμου Σωτήρας, συστήνεται στο υπουργείο Εσωτερικών, ως εποπτεύων τη νομιμότητα των πράξεων των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, να εξετάσει τη σωρεία παρανομιών του Δημοτικού Συμβουλίου Σωτήρας, προκειμένου αφενός να τιμωρηθούν οι παρανομούντες και, αφετέρου, να αποκατασταθεί η νομιμότητα στην περιοχή.
Σε σχέση με την παράνομη έναρξη εργασιών και επεμβάσεις στη ΖΕΠ, ο διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος, καλείται να αξιολογήσει, σε συνεργασία με την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας και τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, κατά πόσο συντρέχουν λόγοι λήψης δικαστικών μέτρων εναντίον του κύριου του έργου ή/και του εργολήπτη ή/και του επιβλέποντος μηχανικού, για ποινικά αδικήματα.
Παράλειψη συμμόρφωσης με το κοινοτικό κεκτημένο
Παρ’ όλο, που το έργο «Sun City» εφάπτεται στο όριο περιοχής του Δικτύου Natura 2000, η Περιβαλλοντική Αρχή εξέδωσε θετική γνωμάτευση με βάση Προκαταρκτική Εκτίμηση Επιπτώσεων στο Περιβάλλον (ΠΕΕΠ), χωρίς να αιτιολογήσει και καταγράψει τους λόγους στους οποίους βασίστηκε το πόρισμά της, ότι δηλαδή το προτεινόμενο έργο, παρά το μέγεθός του και τη γειτνίασή του με την περιοχή, δεν επηρεάζει σημαντικά ή και σωρευτικά με άλλα έργα, τον τόπο. Επίσης, το έργο δεν υποβλήθηκε σε δέουσα αξιολόγηση ως προς τις επιπτώσεις του στον τόπο.
Πρόσθετα, αναφέρεται ότι η Πολεοδομική Αρχή εξέδωσε τις πολεοδομικές άδειες για έργο που αφορά στην ανέγερση δύο κατοικιών και που χωροθετείται μερικώς εντός Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ), χωρίς την προηγούμενη υποβολή τους στην προβλεπόμενη περιβαλλοντική αξιολόγηση, κατά παράβαση της νομοθεσίας και θέτοντας, ως όρο, την εκ των υστέρων λήψη απόψεων από την Περιβαλλοντική Αρχή.
Όσον αφορά τον Δήμο Σωτήρας, σημειώνεται για επτά και πλέον χρόνια, παραβιάζει συστηματικά την «Οδηγία των οικοτόπων», την «Οδηγία προστασίας των πουλιών», την «Οδηγία ΕΕΠ», καθώς και την αντίστοιχη εθνική νομοθεσία, με αποτέλεσμα να μην διαφυλάσσεται ή και να βλάπτεται η ακεραιότητα της περιοχής.
Περαιτέρω, η Ελεγκτική Υπηρεσία εφιστά την προσοχή, τόσο του Τμήματος Περιβάλλοντος, όσο και του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, στο βεβαρημένο της περιοχής, αφού, σύμφωνα με στοιχεία του πρώτου, έχει ήδη δοθεί σημαντικός αριθμός θετικών γνωματεύσεων για σωρεία αναπτύξεων σε αυτή.
Σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, η παράλειψη συμμόρφωσης με το κοινοτικό κεκτημένο ενδέχεται να επιφέρει κυρώσεις στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Επίσης, εφιστά την προσοχή του υπουργού Εσωτερικών στο γεγονός ότι, οι ενέργειες του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, για συστηματική έκδοση πολεοδομικών αδειών για σχέδια και έργα που, βάσει του ισχύοντος εθνικού και κοινοτικού νομοθετικού πλαισίου, υπόκεινται σε εκ των προτέρων περιβαλλοντική αξιολόγηση, πριν αυτό να γίνει, είναι ανεπίτρεπτες και θα πρέπει να διερευνηθούν σε σχέση με τη διάπραξη πειθαρχικών αδικημάτων.
Όσον αφορά στο έργο ανέγερσης δύο κατοικιών, θα πρέπει, επίσης, να διερευνηθούν οι τυχόν ευθύνες του Δήμου Σωτήρας, ως αρμόδιας Αρχής για την έκδοση άδειας οικοδομής, τόσο σχετικά με την προώθηση των πολεοδομικών αδειών του έργου στην Περιβαλλοντική Αρχή, παρά την παράνομη έναρξη οικοδομικών εργασιών, όσο και την παράλειψή της να ενημερώσει την Περιβαλλοντική Αρχή σε σχέση με την παράνομη έναρξη των εργασιών.
