Πού το βρήκατε αυτό το φυντάνι θα έλεγε ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, αν βίωνε τη μεθόδευση στην κυπριακή κοινοβουλευτική επιτροπή Θεσμών με το Πόθεν Έσχες.
Ούτε οπαδοί του ΚΚΕ είμαστε, ούτε κανενός άλλου κόμματος. Αλλά επιστρατεύουμε την περιβόητη ατάκα του Κουτσούμπα γιατί θα ταίριαζε γάντι στο νέο εφεύρημα για τη δήλωση των περιουσιακών στοιχείων πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων (πρόεδροι, υπουργοί, βουλευτές, κυβερνητικοί αξιωματούχοι).
Το εφεύρημα αυτό μας προέκυψε δια στόματος Εφόρου Φορολογίας, Σωτήρη Μαρκίδη, την περασμένη Τετάρτη. Αναφερόμαστε σ΄ αυτό το πολυδιαφημιζόμενο νέο Πόθεν Έσχες που από τις αρχές της θητείας του νυν κοινοβουλίου πλασαριζόταν ως όπλο που θα κτυπήσει την αδιαφάνεια και θα ξεγύμνωνε πολιτειακούς αξιωματούχους.
Πρόεδρος Δημοκρατίας, υπουργοί, βουλευτές και άλλοι αξιωματούχοι, σύμφωνα με το αρχικό πλάνο θα δήλωναν σε ηλεκτρονική πλατφόρμα τα περιουσιακά τους στοιχεία και το σύστημα αυτό που θα ήταν ενωμένο με κτηματολόγιο κι άλλες υπηρεσίες της Δημοκρατίας, θα διασφάλιζε ότι οι δηλώσεις ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. «Το σύστημα που θα καρφώνει ΠΕΠ για δάνεια και περιουσιακά» γράφαμε τότε.
Από το 2021 ακούσαμε πολλά. Παρακολουθούσαμε τις συνεδριάσεις στην κοινοβουλευτική επιτροπή Θεσμών και καταγράφαμε δηλώσεις εντυπωσιασμού. Συζητούσαν βουλευτές για τσάντες Chanel και Hermes, ρολόγια αξίας 50.000 ευρώ, πίνακες ζωγραφικής και δακτυλίδια με διαμάντια… Όλη αυτή η κινητή περιουσία, έλεγαν κάποιοι, έπρεπε πλέον να δηλώνεται από τους βουλευτές για να ξεγυμνώνονται οι πολιτειακοί αξιωματούχοι και να μπορούμε να διαπιστώνουμε αν έγιναν πλουσιότεροι μετά την ανάληψη του δημόσιου αξιώματος.
Βέβαια, από τότε μεσολάβησαν διάφορα επεισόδια και υποχωρήσεις από πλευράς βουλευτών. Και φτάσαμε στο σήμερα. Στην περασμένη Τετάρτη για την ακρίβεια. Όταν ο Έφορος Φορολογίας Σωτήρης Μαρκίδης ζήτησε από μόνος του το λόγο στα αρχικά στάδια της συνεδρίασης. Χωρίς να του ζητηθεί κάποια διευκρίνιση. Ο Μαρκίδης ένιωσε την ακατανίκητη επιθυμία να εκφραστεί.
Η άδεια δόθηκε και άρχισε να μας λέει πως δεν είναι ανάγκη να δημοσιοποιείται οτιδήποτε σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία των ΠΕΠ. Αρκεί η δημοσιοποίηση μόνο «καθαρής κεφαλαιουχικής/περιουσιακής θέσης», δηλαδή ενός μόνο αριθμού του χρηματικού ποσού που προσδιορίζει την περιουσιακή κατάσταση του πολιτικά εκτεθειμένου προσώπου. Θα αφαιρείται από την περιουσία το δάνειο και ο αριθμός που προκύπτει θα είναι η μόνη εξήγηση που θα δίδεται στους πολίτες. Μάλιστα, ο κ. Μαρκίδης είπε και το εξής αμίμητο: «Δεν έχει και λόγο ο κόσμος να ξέρει…». Λες και δεν είναι ο κόσμος που εκλέγει Πρόεδρο και βουλευτές. Σάμπως και δεν έχουμε θέμα διαφοράς στην Κύπρο.
Η παραδοξότητα είναι ότι οι βουλευτές που τα προηγούμενα χρόνια ήταν υπέρμαχοι της διαφάνειας δεν έβγαλαν άχνα. Κανείς δεν συγκινήθηκε. Κανείς δεν διαφώνησε με το ενδεχόμενο δημοσίευσης μόνο ενός αριθμού. Κι όχι δεν ήταν υπό την επήρεια ηρεμιστικού ή άλλης ουσίας. Θα έλεγε κανείς πως ανακουφίστηκαν όλοι οι βουλευτές. Ακόμα κι εκείνοι που φώναζαν για τις Chanel, τις Hermes και τα rolex…
Ούτε συμφωνημένα να ήταν, πάντως. Ξεχάστηκε και η ανάγκη για λογοδοσία, για διαφάνεια. Κανονικό δούλεμα. Το οποίο δούλεμα επισημάνθηκε και στην επίμαχη συνεδρίαση. Ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής Θεσμών, Δημήτρης Δημητρίου, είπε πως αν περάσει η εισήγηση Μαρκίδη θα είναι μεγάλο το βάρος για τους βουλευτές, υποδεικνύοντας την παρουσία δημοσιογράφων στην αίθουσα και προϊδεάζοντας για το επερχόμενο κράξιμο.
Το θέμα του Πόθεν Έσχες είναι απλό. Αποσκοπεί στην πληροφόρηση των πολιτών για την προέλευση της περιουσίας ενός αξιωματούχου. Να γνωρίζουν, δηλαδή, οι πολίτες αν κατά τη διάρκεια της θητείας του πολιτικού προσώπου σε δημόσιο αξίωμα, αυξήθηκαν τα περιουσιακά στοιχεία του και αν ναι, ποια ήταν η προέλευσή τους. Στην Κύπρο το κάναμε επιστήμη, όμως. Ή μάλλον το απλοποιήσαμε με επιστημονικό τρόπο, φτάνοντας στον Μαρκίδη που προωθεί τη δημοσιοποίηση ενός αριθμού και λέγοντας ότι δεν είναι ανάγκη να ξέρει ο κόσμος.
