Ήταν αναμενόμενο πως δεν θα ήταν έντονη η προεκλογική ατμόσφαιρα σ΄αυτές τις οκταπλές εκλογές. Έχουμε πολλά χρώματα κι αυτή τη φορά είναι τα χρώματα των ψηφοδελτίων που είναι περισσότερα από τα κομματικά χρώματα.
Κάποια από τα τελευταία εμφανίζονται με λιγότερη ένταση μια και οι υποψήφιοι στα ψηλά δώματα της νέας τοπικής αυτοδιοίκησης είναι λιγότεροι από τα κόμματα κι έτσι, αναπόφευκτα, οι καθοδηγούμενες προεπιλογές δεν είναι ιδιαίτερα χρωματισμένες. Ίσως και γι΄ αυτό να προκαλείται μια σύγχυση. Έχει ιδιαιτερότητες, λοιπόν, αλλά και αδυναμίες το νέο σύστημα, τόσο το εκλογικό όσο και το λειτουργικό μετά τις 9 Ιουνίου…
Μια από τις αδυναμίες (και) του νέου συστήματος είναι ο ένας μόνο γύρος εκλογής που, προκειμένου για την πληθώρα των υποψηφίων δημάρχων ή αντιδημάρχων, κομματικών και ανεξάρτητων(;), θα μπορούσε (θεωρητικά) να οδηγήσει σε εκλογή ακόμα και με ένα ποσοστό 15%! Μια άλλη αδυναμία βρίσκεται στο ότι όσοι υποψήφιοι αποτύχουν να εκλεγούν σέ ένα τέτοιο ρόλο δεν δικαιούνται να συμμετέχουν στο δημοτικό συμβούλιο ως δημοτικοί σύμβουλοι. Μια τρίτη αδυναμία αναφέρεται στη διαφαινόμενη λειτουργία των δημοτικών διαμερισμάτων, όπου αυτά συνυπάρχουν σε ένα τώρα διευρυνόμενο δήμο.
Ατυχώς το εκλογικό σύστημα, με τη χωριστή εκλογή των δημοτικών συμβούλων καθώς και των (επί του παρόντος, άνευ ρόλου) αντιδημάρχων του κάθε διαμερίσματος, προμηνύει πως η ενοποίηση, τουλάχιστον στα πρώτα στάδια, δεν θα είναι ουσιαστική. Θέματα προσωπικού, υποδομών, ρόλων μα και νοοτροπίας σηματοδοτούν μια απόπειρα απλής συγκόλλησης, ενός συνεταιρισμού των διαμερισμάτων όχι απαλλαγμένου από κάποιο ανταγωνισμό. Είναι κάτι σαν ομοσπονδία, πάλι καλά που δεν θα είναι με δυο μόνο εταίρους. Μακάρι να επρόκειτο για ένα χρήσιμο ανταγωνισμό που δεν θα είναι εύκολος όσο οι πόροι είναι περιορισμένοι έως ασφυκτικοί. Τα προβλήματα είναι κιόλας ορατά!
Πολύχρωμη, λοιπόν, η σειρά των οκτώ ψηφοδελτίων. Εκείνα των κατεχόμενων δήμων έχουν τη δική τους ιδιαίτερη σημασία. Να κι ένα «προνόμιο» για τους πρόσφυγες: Η διακοπή για πενήντα χρόνια της σχέσης τους με τον τόπο τους και, για τους νεότερους, η στέρηση της δυνατότητας μιας επικοινωνίας με τις ρίζες, τιμάται με ένα πρόσθετο (διπλό) ψηφοδέλτιο! Το σκεφτήκαμε πως είναι ορατή η πιθανότητα να είναι μια από τις τελευταίες φορές που ψηφίζουν για ένα δήμο (ή, μια κοινότητα) που, στις συνηθήκες της ημικατοχής, δεν έχει παρά μόνο ένα κύριο ρόλο: Να θυμίζει με το όνομά της και την πολιτιστική κι ενημερωτική της δράση την κατοχή του τόπου. Για πόσο ακόμα; Μέχρι τη «λύση» που θα απαγορεύει την αναφορά σε κατοχή αφού θα έχει κι αυτή ξεπλυθεί με τα απόνερα μιας σταθερά συνεχιζόμενης κατολίσθησης.
Είναι χαρακτηριστικό πως αν κάποιος δήμος ή κοινότητα βρεθεί στη «λάθος πολιτεία ή ζώνη ή κρατίδιο» (σειρά όρων με αύξουσα επικινδυνότητα), το εκλέγειν και το εκλέγεσθαι θα συμπιεστούν και θα παραμορφωθούν με παραπομπή στην άλλη οντότητα. Και να μην ψάχνει κανείς, έκπληκτος τότε, την άμεση δημοκρατία γιατί θα μας το πούνε ακόμα πιο καθαρά πως «δεν είναι για μας τέτοιες πολυτέλειες»!
Είναι σημαντικό που στις ευρωεκλογές της ίδιας μέρας, θα είναι περισσότερες οι περιπτώσεις που τα μπλε (όπως καθορίστηκε) ψηφοδέλτια θα είναι ενωτικά των Κυπρίων υποψηφίων και των Κυπρίων ψηφοφόρων. Αυτό το χρωστάμε στον Ιμπραχίμ Αζίζ που με την προσφυγή του στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ενάντια στη μέχρι τότε χωριστική εκλογική συνταγή έδωσε μια διέξοδο και μια προοπτική, τουλάχιστον για τις ευρωεκλογές.
Είναι κι αυτό ένα σημαντικό βήμα και μια πρόκληση για αμφισβήτηση και άλλων χωριστικών ρυθμίσεων που μπορεί να ξεκίνησαν από το σύνταγμα του ’60 και πέρασαν στην αντίληψή μας σαν φυσιολογικά, δεν μπορούν όμως να ισχύουν σε ένα φυσιολογικό κράτος αν, πράγματι, αυτό είναι τελικά το ζητούμενο.
Τους σημερινούς υποψήφιους ευρωβουλευτές μπορούμε να τους αξιολογήσουμε για το πώς τοποθετούνται προεκλογικά ενώ τους αυριανούς επιτυχόντες θα τους δούμε στην πράξη και τη δράση, ανεξάρτητα της κοινότητας στην οποία ανήκουν. Κι όταν μπορούν να στεγαστούν σε ένα ενωτικό ψηφοδέλτιο γιατί να δυσκολευτούν να έχουν ευρύτερη πολιτική συνέργεια μέσα από μια ενωτική δομή του πολιτεύματος; Το παράξενο είναι (μια ακόμα αντίφαση) πως μπορεί να μην τη χαίρονται όλοι αυτή την εξέλιξη, έστω κι αν την αξιοποιούν προβάλλοντας και οι ίδιοι κάτι που δεν το διεκδικούν…
