Το χειρότερο δεν είναι οι ζωγραφιές οποιουδήποτε Γαβριήλ. Είναι η υποκρισία των υπολοίπων. Υποκρισία διότι επιλεκτικά υπερασπίζονται ή καταδικάζουν την ελευθερία της έκφρασης αναλόγως των ιδεοληψιών τους.
Μία είναι η ελευθερία της έκφρασης και αφορά όλους. Είτε συμφωνείς μαζί τους, είτε διαφωνείς. Εμείς, όμως, το ξεφτιλίσαμε κι αυτό. Όσοι υποστηρίζουν σήμερα τον καθηγητή Γιώργο Γαβριήλ και τα έργα του, σιωπούν όταν πρόκειται για άλλους με τους οποίους δεν ταυτίζονται οι πολιτικές πεποιθήσεις τους.
Το ίδιο έγινε και πριν πέντε χρόνια με μια άλλη έκθεση του καθηγητή. Φαίνεται ότι βρήκε το συστατικό που προκαλεί ντόρο. Αλλά δίνονται στα έργα του ανάξιες διαστάσεις. Αν τα έκρινα σε προσωπικό επίπεδο, θα έλεγα ότι τα βρίσκω κάκιστα για τα γούστα μου. Αλλά, τα γούστα μου αφορούν μόνο εμένα. Σχεδόν παιδικές ζωγραφιές. Όπως και οι προηγούμενες. Είναι ικανότητα και επιλογή του, όμως, έτσι θέλει να εκφράζεται και δεν θα έπρεπε να μας πέφτει λόγος.
Οι αφορισμοί, από τη μια ομάδα, και η ηρωοποίηση από την άλλη, απλώς δίνουν υπόσταση σε καλλιτέχνη και έργα τέχνης που το μόνο που εκφράζουν είναι την πολιτικοποίηση (προς συγκεκριμένη κατεύθυνση) του φαινομένου της αντισυστημικότητας. Είναι της μόδας. Έγιναν όλοι αντισυστημικοί πλέον και περιμένουν δάφνες να αυτοστεφανωθούν. Και εισπράττουν δάφνες με τον ντόρο που γίνεται γύρω από το όνομά τους ως να βρισκόμαστε μπροστά σε κανένα φαινόμενο καλλιτεχνικής διάνοιας.
Στον σύγχρονο κόσμο μας η τέχνη δεν είναι το ωραίο, είναι το σοκαριστικό. Το χυδαίο προκαλεί σοκ. Αν είναι τέχνη ή όχι είναι ζήτημα αισθητικής. Του καθενός. Είναι προσωπική υπόθεση. Και τα όρια (στην αισθητική ή στη χυδαιότητα) τα βάζει ο καλλιτέχνης με τις δημιουργίες του. Αλλά και ο θεατής βάζει τα δικά του προσωπικά όρια με βάση αυτό που βλέπει. Δικαιούται να θαυμάσει ή να απορρίψει. Όχι φυσικά να απειλήσει τον καλλιτέχνη ή την γκαλερί που εκθέτει τα έργα. Διότι, μπορεί από τη μια να έχουμε στράτευση των ιδεών, που μετατρέπονται σε ιδεοληψίες, αλλά και από την άλλη, έχουμε δικτατόρευση των ιδεών. Η γραμμή είναι πολύ λεπτή.
Το δυστύχημα -γι΄ αυτό είπα στην αρχή ότι το χειρότερο είναι η υποκρισία των υπολοίπων- είναι ότι σε κάθε περίπτωση, υπερασπιστές και κατήγοροι, δεν ενδιαφέρονται πραγματικά για την ελευθερία έκφρασης, ενδιαφέρονται μόνο αν ο «πρωταγωνιστής» είναι «δικός τους» ή εκφράζει τις δικές τους ιδεοληψίες, για να πράξουν αναλόγως. Όπως έλεγε και το ΑΚΕΛ χτες, με ανακοίνωση, «θα έπρεπε να ήταν για όλους αντιληπτό κι αυτονόητο ότι στις σύγχρονες δημοκρατίες είναι σεβαστή και κατοχυρωμένη η ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης όπως και η ελευθερίας κριτικής στα έργα τέχνης».
Θα έπρεπε. Αλλά, όταν άλλοι διώκονταν (και έχουμε παραδείγματα που τα γράψαμε πολλές φορές) ούτε το ΑΚΕΛ, ούτε πολλοί άλλοι που στρατεύτηκαν τώρα δίπλα στον Γαβριήλ, άνοιξαν το στόμα τους να μιλήσουν για αυτονόητη ελευθερία της έκφρασης. Παρόμοια υποκρισία και από άλλα κόμματα σήμερα. Που το μέγεθος της αντίδρασης και των σχολίων τους είναι ανάλογο με τη δεξαμενή των ψηφοφόρων στην οποία προσπαθούν να κάνουν βουτιές. Βραβεία πρέπει να μοιράζονται πλέον στις πλατείες. Δια πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν.
Υ.Γ. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, Φουάτ Οκτάι, πρώην αντιπρόεδρος του Ερντογάν, υπεύθυνος διοικητής της κατεχόμενης Κύπρου, δήλωνε χθες ότι «έχουμε και τη δύναμη και την ικανότητα να δώσουμε απάντηση σε κάθε απειλή που μπορεί να διαμορφωθεί εναντίον της χώρας μας ή, εναντίον της “τδβκ”, ως εγγυήτρια χώρα». Ε, τότε, τι μας καταγγέλλουν οι Τουρκοκύπριοι πολιτικοί ότι εξοπλιζόμαστε; Αφού έχουν τη δύναμη! Επίσης, η Τουρκία ήταν εγγυήτρια της Κυπριακής Δημοκρατίας και όχι εγγυήτρια της «τδβκ». Κάποιος να τους ενημερώσει.
Φωτογραφίες: Το ουρητήριο εμφανίστηκε σε έκθεση ως τέχνη το 1917. Από τότε χάσαμε τον μπούσουλα για το τι είναι τέχνη. Η πραγματική μπανάνα κολλημένη στον τοίχο είναι επίσης τέχνη, που πρωτοεμφανίστηκε το 2019.
